Մասնակից:Մելքոնյան Սյուզաննա/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հասուն տարիք և վաղ կարիերա: 1951–61[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատկեր:Miss Calypso album cover by Maya Angelou.jpg
Էնջելոուի առաջին ալբոմը՝ «Միս Կալիպսոն», 1957֊ին ստեղծված, հնարավոր է դարձել գիշերային ակումբի ներկայացման հանրաճանաչության շնորհիվ։

1951֊ին, Էնջելոուն ամուսնացել է հույն էլեկտրիկ, նախկին նավաստի, և բարձունքին ձգտող երաժիշտ Թոշ Էնջելոուի հետ, անկախ ժամանակի միջռասսայական հարաբերությունների դատապարտման և իր մոր անհամաձայնության փաստից։ [1][2][Ն 1] Նա այս ժամանակ անցել է ժամանակակից պարերի դասեր և հանդիպել պարող ու խորեոգրաֆ Էլվին Էյլիին և Ռութ Բեքֆորդին։ Էնջելոուն և Էյլին ստեղծում են պարային խումբ, անվանելով իրենք իրենց «Ալ ընդ Ռիտա», և ներկայացրել են ժամանակակից պարը Սան Ֆրանցիսկոյի շրջանի եղբայրական սևական կազմակերպություններում, սակայն երբեք հաջողության չեն հասել։[4] Էնջելոուն, նրա ամուսինն ու որդին տեղափոխվում են Նյու Յորք, որպեսզի նա կարողանա սովորել Աֆրիկյան պար Տրինիդադյան պարող Փիըրլ Փրիմուսի հետ, բայց մեկ տարի անց նրանք վերադառնում են Սան Ֆրանցիսկո։ [5]

1954֊ին ամուսնության ավարտից հետո, նա սկսում է պրոֆեսիոնալ պարով զբաղվել Սան Ֆրանցիսկոյի ակումբներում, որոնց մեջ ներառված է Դը Փարփըլ Օնիոն գիշերային ակումբը, որտեղ նա երգում էր և պարում կալիպսո երաժշտության ներքո։ [6] Այդ ժամանակ նա ներկայանում էր «Մարգարեթ Ջոնսըն», կամ «Ռիտա», բայց Փարփըլ Օնիոնում իր մենեջերի և աջակիցների խորհրդով նա փոխում է իր մասնագիտական անունը «Մայա Էնջելոու»՝ (նրա մականունը և նախկին ամուսնու ազգանունը), մի «տարբերակիչ անուն»,[7] որը առանձնացրեց նրան և ցույց տվեց նրա կալիպսո պարային կատարումների ոգին։ 1954 և 1955 թվականների ընթացքում, Էնջելոուն շրջագայեց Եվրոպայում Porgy and Bess օպերայով։ Նա փորձել է սովորել իր այցելած յուրաքանչյուր երկրի լեզուն և մի քանի տարվա ընթացքում ձեռք է բերել մի քանի լեզուներին տիրապետման հմտություն։ [8] 1957֊ին հետևելով կալիպսոյի հանրաճանաչությանը՝ Էնջելոուն ձայնագրում է իր առաջին ալբոմը՝ Միսս Կալիպսոն, որը վերարտադրվում է որպես CD սկավառակ 1996 թվականին։[4][9][10] Նա հայտնվում է Broadway֊ի վերանայումից դուրս, որը ոգեշնչման աղբյուր է դառնում 1957 թվականի «Կալիպսո ջերմային ալիք» ֆիլմի համար, որտեղ Էնջելոուն երգում էր և կատարում իր սեփական կոմպոզիցիաները։ [9][Ն 2][Ն 3]

Էնջելոուն հանդիպում է նովելագիր Ջոն Օլիվեր Քիլենսի հետ 1959֊ին և նրա դրդմամբ տեղափոխվում է Նյու Յորք՝ կենտրոնանալով իր գրողի կարիերայի վրա։ Նա միանում է Harlem Writers Guild֊ին, որտեղ հանդիպում է մի քանի գլխավոր աֆրոամերիկացի հեղինակների, այդ թվում՝ Ջոն Հենրիկ Քլարկին, Ռոզա Գիին, Փոլ Մարշալին, Ջուլիան Մեյֆիլդին, և հրատարակում է առաջին անգամ։ [12] 1960 թվականին, քաղաքական իրավունքների առաջնորդ Մարտին Լյութեր Քինգին հանդիպելուց և նրա ճառը լսելուց հետո, նա և Քիլենսը Հարավային քրիստոնյաների առաջնորդության համաժողովում (SCLC) շահելու համար կազմակերպում են «լեգենդար»[13] «Կաբարե հանուն ազատության», և Էնջելոուն վկայակոչվում է SCLC֊ի հյուսիսային կորդինատոր։ Ըստ հետազոտող Լիման Հեյգենի՝ նրա որպես դրամահավաքի և SCLC համակարգողի ներդրումները քաղաքացիական իրավունքների մեջ հաջողված էին և «մեծապես արդյունավետ»։[14] Այս ժամանակահատվածում Էնջելոուն նաև սկսում է իր Կաստրոյին կողմ և հակաապարտհեյդ ակտիվիստական շարժումը։[15]

Հետագա կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էնջելոուի «Ջորջիա, Ջորջիան», որը ստեղծվել է շվեդական ֆիլմարտադրող ընկերության կողմից և նկարահանվել Շվեդիայում, առաջին սցենարն է գրված սևամորթ կնոջ կողմից, [16] և թողարկվել է 1972 էվականին։ Նա նաև գրել է ֆիլմի սաունդթրեքը, չնայած նրան, որ ունեցել է չնչին ներդրում ֆիլմի նկարահանման ընթացքի մեջ։[17][Ն 4] Էնջելոուն ամուսնանում է ուելսացի գորգագործի և Ջերմեն Գրիրի նախկին ամուսին Փոլ դյու Ֆոի հետ Սան Ֆրանցիսկոյում 1973 թվականին։[Ն 5] Հաջորդ տասը տարիների ընթացքում, ինչպես Գիլեսպին է պնդում․ «Նա իրագործել է ավելին, քան շատ արտիստներ հույս են ունենում ձեռք բերել իրենց ողջ կյանքի ընթացքում»։[19] Էնջելոուն աշխատել է որպես կոմպոզիտոր՝ գրելով երգչուհի Ռոբերտա Ֆլեքի համար [Ն 6] և շարադրելով ֆիլմի սցենարներ։ Նա գրել է հոդվածներ, կարճ պատմվածքներ, հեռուստասցենարներ, վավերագրականներ, կենսագրություններ և բանաստեղծություններ, ստեղծել է բեմադրություններ և դարձել հրավիրվող դասախոս տարբեր քոլեջներում և համալսարաններում։ Նա «դիմադրող դերասան» էր,[21] և պարգևատրվել է Թոնի մրցանակով 1973֊ին «Նայեք այն կողմում» իր դերի համար։[22] Որպես թատրոնի տնօրեն՝ 1988֊ին նա ստանձնեց Էրրոլ Ջոնի «Լուսին ծիածանի շալին» բեմադրության վերաստեղծումը Լոնդոնի Ալմեյդա թատրոնում։[23]

1977֊ին, Էնջելոուն աջակցող դերով հայտնվում է «Արմատներ» հեռուստատեսային մինիսերիալում։ Նա այս շրջանում տարբեր մրցանակներով է պարգևատրվել, ներառյալ երեսունից ավելի պատվավոր աստիճաններ աշխարհի տարբեր քոլեջներից և համալսարաններից։[22] 1970֊ականների վերջերում Էնջելոուն հանդիպում Օփրա Ուինֆրիին, երբ Ուինֆրին լրատվական հաղորդավար էր Մերիլենդի Բալթիմորում։ Էնջելոուն հետագայում դառնում է Ուինֆրիի մտերիմ ընկերն ու մենթորը։[24][Ն 7] 1981֊ին, Էնջելոուն և դյու Ֆոն ամուսնալուծվում են։ Նա վերադառնում է հարավային Միացյալ նահանգներ 1981 թվականին, քանի որ զգում է, որ պետք է այնտեղ համակերպվի իր անցյալի հետ, և չնայած բակալավրիատի աստիճանի բացակայության, նա ցմահ ընդունում է Ռեյնոլդսի ամերիկագիտության պրոֆեսորությունը Հյուսիսային Կառոլինայի Ուինսթոն֊Սեյլեմի Ուեյք Ֆորեսթ համալսարանում, որտեղ նա լրիվ դրույքով աֆրոամերիկացի այն սակավաթիվ դասախոսներից մեկն էր։[26][27]Չնայած այդ փաստին, նա իրեն համարում էր «ուսուցիչ, ով գրում է»։[28] Էնջելոուն ուսուցանել է տարբեր առարկաներ, որոնք արտացոլել են իր հետաքրքրությունները, որոնք էին փիլիսոփայությունը, էթիկան, աստվածաբանությունը, գիտությունը, թատրոնը, և գրելը։[29] Ուինսթոն Սեյլեմ ամսագիրը գրել է, որ չնայած նրան, որ նա շատ ընկերներ է ձեռք բերել ուսումնական կառույցում՝ «նա երբեք չի դադարել հիշել այն մարդկանց քննադատությունը, ովքեր կարծում էին, որ նա ավելի շատ հայտնի դեմք է, քան մտավորական...[և] չափից շատ վարձատրվող գործիչ»։[27] Վերջին առարկան, որ նա դասավանդել է Ուեյք Ֆորեսթում 2011 թվականին էր, սակայն նա պլանավորում է դասավանդել մեկ այլ առարկա ավելի ուշ 2014֊ին։ Նրա վերջնական ելույթը համալսարանում 2013֊ի վերջերին էր։[30] 1990֊ականներից սկսած Էնջելոուն ակտիվորեն մասնակցել է դասախոսությունների ցիկլին[31] հարմարեցված տուրիստական ավտոբուսում, ինչը շարունակել է իր ութսունամյա տարիքում։[32][33]

Մայա Էնջելոուն խոսում է Բարաք Օբամայի երդմնակալությանը 2008 թվականին։

1993֊ին, Էնջելոուն ասմունքում է իր «Արշալույսի զարկերակով» պոեմը Բիլ Քլինթոնի նախագահական երդմնակալությանը՝ դառնալով առաջին պոետը, ով ասմունքել է երդմնակալությանը Ռոբերտ Ֆրոսթից հետո, ով արել էր դա նախագահ Ջոն Քենեդիի երդմնակալությանը 1961 թվականին։[31] Իր ասմունքի արդյունքում ավելի մեծ համբավ ու ճանաչում է ձեռք բերել նախկին գործերի համար և ընդլայնել իր կոչը «ռասայական, տնտեսական և կրթական բնագավառում»։[34] Բանաստեղծության ձայնագրությունը ստացել է Գրեմմի մրցանակ։[35] 1995֊ի հունիսին, նա փոխանցում է, ինչպես Ռիչարդ Լոնգն է անվանում, «երկրորդ «հանրային» բանաստեղծությունը»[36] «Քաջ և ցնցող ճշմարտություն» անվամբ, որը հիշատակված էր Միացյալ Նահանգների 50֊րդ տարելիցին։

Էնջելոուն հասել է իր նպատակին՝ 1996 թվականին նկարահանելով լայնամետրաժ ֆիլմ «Վերադարձ ակունքներին» անվամբ, որը մարմնավորել են այնպիսի դերասաններ, ինչպիսիք են Էլֆրի Վուդարդը և Ուեսլի Սնայփսը։[37] Նաև, 1996 թվականին նա համագործակցել է R&B արտիստներ Էշֆորդ և Սիմփսոնի հետ «Գտնված» ալբոմի տասնմեկից յոթ ձայնագրությունների համար։ Ալբոմը պատասխանատու էր Billboard chart֊ում երեք անգամ հայտնվելու համար։[38] 2000 թվականին նա ստեղծում է Հոլմարկի արտադրանքների հաջողված հավաքածուն, ներառյալ շնորհավորական բացիկներ և դեկորատիվ տնտեսական պարագաներ։[39][40] Նա արձագանքել է քննադատներին, ովքեր մեղադրել են նրան չափից դուրս կոմերցիալ լինելու մեջ՝ պնդելով, որ «նախաձեռնությունը իդեալական էր որպես «ժողովրդի պոետ» իր դերը պահպանելու համար»։[41] Ավելի քան երեսուն տարի անց, երբ Էնջելոուն սկսել էր գրել իր կյանքի պատմությունը, նա 2002 թվականին վերջացնում է իր վեցերորդ ինքնակենսագրականը՝ «Երգ տարածված մինչ դրախտը»։[42]

Պատկեր:Hillary Clinton and Maya Angelou(2423852927).jpg
Էնջելոուն և Հիլարի Քլինթոնը Հյուսիսային Կառոլինայի իրադարձությանը 2008 թվականին։

Էնջելոուն քարորզարշավ է անցկացնում ԱՄՆ դեմոկրատական կուսակցության համար 2008 թվականի նախագահական փրայմերիզին՝ աջակցելով սենատոր Հիլարի Քլինթոնին։[43] Մինչ Հարավային Կառոլինայում հունվարի փրայմերիզը, Քլինթոնը քարոզարշավը գովազդներ է հրապարակում՝ ցույց տալով Էնջելոուի հաստատումը։[44] Գովազդները քարորզարշավի սևամորթների համայնքում աջակցությունը համախմբելուն ուղղված ջանքերի մասն էին,[45] բայց Օբաման հաղթեց Հարավային Կառոլինայի փրայմերիին, վաստակելով Քլինթոնից 29 միավոր ավելի և հավաքելով 80% սևամորթների ձայներ։[46] Երբ Քլինթոնի քարորզարշավը ավարտվեց, Էնջելոուն իր աջակցությունը հայտնեց սենատոր Բարաք Օբամային,[43] ով հաղթեց ընտրություններին և դարձավ Միացյալ Նահանգների առաջին աֆրոամերիկացի նախագահը։ Նա շեշտել է․ «Մենք զարգանում ենք ռասիզմի և սեքսիզմի տգիտությունից այն կողմ։»[47]

Ավելի ուշ 2010 թվականին, Էնջելոուն նվիրաբերում է սեփական գրվածքները և կարիերայի հիշատակությունները Հարլեմի Սևերի մշակույթի հետազոտության Շոմբուրգի կենտրոնին։[48] Դրանք կազմված էին ավելի քան 340 փաստաթղթերով լի արկղերից, որոնք պարունակում էին ձեռագիր նոթեր «Ես գիտեմ, թե ինչու է թռչունը վանդակում երգումի» համար դեղին իրավական բարձիկների վրա, 1982 թվականի հեռագիր Կորետտա Սքոթ Քինգից, երկրպագուի նամակ, և անձնական ու մասնագիտական նամակագրություն գործընկերներից, օրինակ՝ իր խմբագիր Ռոբերտ Լումիսից։[49] 2011 թվականին, Էնջելոուն Վաշինգտոն ԿՇ֊ում աշխատում է Մարթին Լյութեր Քինգի հուշահամալիրում խորհրդական։ Նա դեմ է եղել Քինգի մեջբերման վերաշարադրանքին, որը հայտնվել էր հուշահամալիրին, ասելով․ «Մեջբերումը դարձնում է Մարթին Լյութեր Քինգին գոռոզ հիմար»,[50] և պահանջել է այն փոխել։ Ի վերջո վերաշարադրանքը հեռացվում է։

2013 թվականին՝ ութսունհինգ տարեկանում, Էնջելոունն հրապարակում է յոթերորդ կենսագրությունը իր շարքերում՝ անվանելով «Մայրիկը և ես և մայրիկը», որը ուղղված է մոր հետ իր հարաբերություններին։[51]

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էնջելոուն մահացել է 2014 թվականի մայիսի 28֊ի առավոտյան։[52] Նրան գտել է իր բուժքույրը։ Չնայած Էնջելոուն վատառողջ էր և չեղյալ էր համարել վերջին հանդիպումները, նա աշխատում էր մեկ այլ գրքի վրա, որը ինքնակենսագրություն էր ազգային և աշխարհի առաջնորդների հետ իր փորձի մասին։[27][41] Ուեյք Ֆորեսթ համալսարանում նրա հոգեհանգստի ժամանակ Էնջելոուի որդին՝ Գայ Ջոնսոնն ասել է, որ չնայած մայրը անընդհատ ցավերի մեջ է եղել իր պարային կարիերայի և շնչառական անբավարարության պատճառով, նա գրել է չորս գիրք իր կյանքի վերջի տարիներին։ Գայն ասել է․ «Նա թողել է այս մահացու հարթությունը առանց ճշգրտության և ընկալման կորստի»։[53] Էնջելոուին ուղղված ցավակցություններն ու հարգանքի տուրքը վճարվել է արտիստների, գործարարների և աշխարհի առաջնորդների, ինչպես օրինակ՝ Բիլ Քլինթոնի և Բարաք Օբամայի կողմից, ում քրոջ անունը Էնջելոուի պատվին էր։[41][54] Գրքի Ազգային հիմնադրամից Հարոլդ Աուգենբրաումն ասել է, որ Էնջելոուի «ժառանգությունը այն է, ինչին աշխարհի բոլոր գրողները և ընթերցողները կարող են ձգտել և պաշտել»: [55] Էնջելոուի մահից մեկ շաբաթ անց «Ես գիտեմ, թե ինչու է թռչունը վանդակում երգում» բարձրացավ առաջին հորիզոնական Amazon.com֊ի լավագույն վաճառվող գրքերի շարքում։[41]

2014 թվականի մայիսի 29֊ին, Ուինսթոն֊Սեյլեմում Զիոն սարի բապտիստական եկեղեցում, որի անդամն էր Էնջելոուն երեսուն տարի, անց է կացվել հրապարակային հիշատակման արարողություն ի պատիվ Էնջելոուի։[56] Հունիսի 7֊ին, մասնավոր հիշատակման արարողություն է անցկացվել նաև Ուեյթ Չապելում Ուինսթոն֊Սեյլեմի Ուեյք Ֆորեսթ համալսարանի տարածքում։ Հոգեհանգիստը հեռարձակվել է ուղիղ եթերով տեղական հեռուստակայաններով Ուինսթոն֊Սեյլեմ/Տրիադ արեայում և ուղիղ եթերով հեռարձակվել էհամալսարանի կայքում նրա որդու, Օփրա Ուինֆրիի, Միշել Օբամայի և Բիլ Քլինթոնի ճառերով։[57][58][59][60] Հուլիսի 15֊ին հոգեհանգիստ է անցկացվել Սան Ֆրանցիսկոյի Գլայդ Մեմորիալ եկեղեցում, որի անդամն էր Էնջելոուն տարիներ շարունակ։ Խոսել ենմ Սեսիլ Ուիլյամսը, մայոր Էդ Լին և նախկին մայոր Ուիլլի Բրաունը։[61]

2015 թվականին Միացյալ Նահանգների Փոստային ծառայության նամականիշը հիշատակված էր Մայա Էնջելոուին և ուներ Ջոան Ուելշ Անգլունդի մեջբերումը․ «Թռչունը չի երգում, որովհետև այն ունի պատասխան, այն երգում է, որովհետև այն ունի երգ», թեև մեջբերումը սխալմամբ էր վերագրված Էնջելոուին։ [62][63] Մեջբերումը Անգլունդի «Մի բաժակ արև»(1967)[62] գրքի բանաստեղծություններից էր։ 2018 թվականի ապրիլի 4֊ին Google֊ը ներկայացրել է դուդլ ի պատիվ Էնջելոուի 90֊րդ տարելիցին։[64]

Ազդեցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագահ Բարաք Օբաման Ներկայացնում է Էնջելոուին Ազատության նախագահական շքանշանով 2011 թվականին

Երբ «Ես գիտեմ, թե ինչու է թռչունը վանդակում երգում» 1969 թվականին հրապարկվեց, Էնջելոուն հռչակվեց նոր տիպի հուշագիր՝ աֆրոամերիկացի առաջին կանանցից մեկը, ով կարողացավ հրապարակայնորեն քննարկել իր անձնական կյանքը։ Ըստ հետազոտող Հիլթոն Էլսի՝ մինչն այդ սևամորթ կին գրողները մարգինալացված էին մինչ այն կետ, որ չէին կարող ներկայացնել իրենք իրենց որպես կենտրոնական կերպարներ իրենց գրած գրականության մեջ։[13] Լեզվաբան Ջոն ՄըքՈւորթերը համաձայնել է՝ տեսնելով Էնջելոուի աշխատանքները, որոնք անվանել է «տրակտաներ» ինչպես «ջատագովական գրություն»։ Նա դրել է Էնջելոուին աֆրոամերիկյան գարականոթյան մեջ, որպես սևական մշակույթի պաշտպան, որն անվանել է «գրական հրամայական, որն իշխեց սև ժամանակաշրջանի սևամորթների հետազոտության շրջանում»։[65] Գրող Ջուլիան Մեյֆիլդը, ով անվանել է «Թռչունը վանդակումը» «արվեստի գործ, որ նկարագրության կարիք չունի»[13], պնդել է, որ Էնջելոուի ինքնակենսագրականները նախադեպ էին ոչ միայն սևամորթ կին գրողների համար, այլև ընդհանուր աֆրոամերիկյան ինքնակենսագրականների։ Էլսը ասել է, որ «Թռչունը վանդակումը» առաջին դեպքն է, երբ սևամորթ կենսագիրը կարողացել է «գրել սևության մասին ներսից առանց ներողության ու պաշտպանության»։[13] Իր ինքնակենսագրությունը գրելիս Էնջելոուն դարձել է ճանաչված և բավականին հարգված որպես սևամորթների և կանանց մամուլի խոսնակ։[66] Այն դարձրել է նրան «անկասկած, ... Ամերիկայի ամենահայտնի սևամորթ կին ինքնակենսագիրը» և «ժամանակի հիմնական ինքնակենսագրական ձայնը»։[67] Ինչպես գրող Գարի Յանգն է ասել․ «Հավանաբար գրեթե ավելին, քան այլ կենդանի գրողի դեպքում, Էնջելոուի կյանքը բառիս բուն իմաստով իր աշխատանքն է»։[32]

Էլսն ասել է, որ «Թռչունը վանդակումը» օգնել է ավելացնել սևամորթների ֆեմինիստական գործերի քանակը 1970֊ականներին, ավելի քիչ օրիգինալության պատճառով, քան «դրանց ռեզոնանսը գերակա ժամանակի ոգու մեջ»,[13] կամ ժամանակի, որում գրվել են Ամերիկյան քաղաքացիական շարժման ավարտին։ Էլսը նաև պնդել է, որ Էնջելոուի գործերը ավելի միտված էին ինքնաբացահայտման, քան քաղաքականությանն ու ֆեմինիզմին, օգնել են այլ սևամորթ կանանց «ինքնաբացահայտվել առանց աշխարհի առաջ ամոթի»։[13] Էնջելոուի քննադատ Ջոան Բրաքստոնը պնդել է, որ «Թռչունը վանդակումը» «թերևս էսթետիկորեն ամենահաճելի» ինքնակենսագրականն է տվյալ ժամանակաշրջանում աֆրոամերիկացի կնոջ կողմից գրված»։[66] Էնջելոուի պոեզիան ազդեցություն է թողել ժամանակակից հիփ֊հոփ երաժշտական հասարակության վրա՝ այնպիսի արտիստների ինչպիսիք են Քանյե Ուեսթը, Common֊ը, Թուփաք Շակուրը և Նիքի Մինաժը։[68]

Կիրառությունները կրթության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էնջելոուի ինքնակենսագրականները օգտագործվել են ուսուցչի կրթության պատմողական և բազմամշակութային մոտեցումներում։ Ջորջ Վաշինգտոն համալսարանի պրոֆեսոր Ջոսելին Գլազիերը վերապատրաստել է ուսուցիչներին, թե ինչպես «խոսել ռասսայի մասին» դասերի ընթացքում՝ օգտվելով «Ես գիտեմ, թե ինչու է թռչունը վանդակում երգում»֊ից և «Հավաքվեք միասին իմ անվան տակ»֊ից։ Ըստ Գլազիերի՝ թերագնահատման, իքնածաղրանքի, հումորի և իրոնիայի Էնջելոուի կիրառությունը թողել է Էնջելոուի ինքնակենսագրականների ընթերցողներին երկմտել, թե ինչ է նա թողել և ինչպես պետք է արձագանքել նկարագրվող իրադարձություններին։ Ռասիզմի իր փորձառության մասին Էնջելոուի նկարագրությունները ստիպել են սպիտակ ընթերցողներին բացահայտել իրենց զգացումները ռասսայի և իրոնց «արտոնյալ դիրքի» վերաբերյալ կամ խուսափել քննարկումներից որպես իրենց արտոնությունը պահելու միջոց։ Գլազիերը բացահայտել է, որ քննադատները կենտրոնացել են այն հանգամանքի վրա, թե ինչպես է Էնջելոուն համատեղում աֆրոամերիկյան ինքնակենսագրական ժանրն ու սեփական գրական հնարքները, սակայն ընթերցողները հակված են նրա պատմություններին արձագանքելու «զարմանքով, այն դեպքում, երբ իրենք մուտք են գործում տեքստ ինքնակենսագրական ժանրին վերաբերող որոշակի ակնկալիքներով»։[69]

Մանկավարժ Դանիել Չելեները 1997 թվականի իր «Պատմություններ մանկության դիմացկունության» մասին գրքում՝ վերլուծելով «Թռչունը վանդակումի» իրադարձությունները, որպեսզի ներկայացնի երեխաների դիմացկունությունը։ Չելեները վիճարկել է, որ Էնջելոուի գիրքը տվել է «օգտակար հիմք» բացահայտելու այն խոչընդոտները, որոնց Մայայի նման երեխաները առնչվել են, և ինչպես է նրանց հասարակությունը օգնել հաջողության հասնե։[70] Հոգեբան Քրիս Բոյացիսը նշել է «Թռչունը վանդակումը», որպեսզի լրացնի գիտական թեորիան և հետազոտությունը երեխայի զարգացման այնպիսի թեմաների վերաբերյալ, ինչպես ինքնորոշման հայեցակարգը, ինքնագնահատականը, էգոյի դիմացկունությունը, աշխատասիրությունն ընդդեմ թերարժեքության, շահագործման հետևանքները, ծնողական ոճերը, քույր, եղբայր և ընկերական հարաբերությունները, գենդերային խնդիրները, ճանաչողական զարգացումը, գիրությունը և անհատի ձևավորումը պատանեկան տարիքում։ Նա համարում է «Թռչունը վանդակումը» «բավականին արդյունավետ» գործիք սահմանելու հոգեբանական հասկացություններ իրական կյանքի օրինակներով։[71]

  1. ↑ Hagen, էջ. xvi.
  2. ↑ Gillespie et al., էջեր. 29, 31.
  3. ↑ Powell, Dannye Romine (1994). «Maya Angelou». Parting the Curtains: Interviews with Southern Writers. Winston-Salem, North Carolina: John F. Blair Publisher. էջ 10. ISBN 0-89587-116-5.
  4. ↑ 4,0 4,1 Էնջելոու (1993), էջ. 95.
  5. ↑ Gillespie et al., էջեր. 36–37.
  6. ↑ Gillespie et al., էջ. 38.
  7. ↑ Gillespie et al., էջ. 41.
  8. ↑ Hagen, էջեր. 91–92.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Miller, John M. «Calypso Heat Wave». Turner Classic Movies. Վերցված է December 18, 2013-ին.
  10. ↑ Gillespie et al., էջ. 48.
  11. ↑ Angelou (2008), էջ. 80.
  12. ↑ Gillespie et al., էջեր. 49–51.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 Als, Hilton (August 5, 2002). «Songbird: Maya Angelou takes another look at herself». The New Yorker. Վերցված է December 18, 2013-ին.
  14. ↑ Hagen, էջ. 103.
  15. ↑ Gillespie et al., էջ. 57.
  16. ↑ Brown, Avonie (January 4, 1997). «Maya Angelou: The Phenomenal Woman Rises Again». New York Amsterdam News (88): 2.
  17. ↑ Gillespie et al., էջ. 105.
  18. ↑ Angelou, Maya (1997). Even the Stars Look Lonesome. New York: Random House. էջ. 1. 978-0-553-37972-3.
  19. ↑ Gillespie et al., էջ. 119.
  20. ↑ Feeney, Nolan (May 28, 2014). «Roberta Flack Remembers Maya Angelou: 'We All Have Been Inspired'». Time Magazine. Վերցված է November 15, 2014-ին.
  21. ↑ Gillespie et al., էջ. 110.
  22. ↑ 22,0 22,1 Moore, Lucinda (April 2003). «Growing Up Maya Angelou». Smithsonian Magazine. Վերցված է December 19, 2013-ին.(չաշխատող հղում)
  23. ↑ Wolf, Matt (March 20, 2012). «The National Theatre's Global Flair». The New York Times. Վերցված է September 2, 2014-ին.
  24. ↑ Winfrey, Oprah (December 2000). «Oprah Talks to Maya Angelou». O Magazine. Վերցված է December 19, 2013-ին.
  25. ↑ Angelou(1993), էջ. x.
  26. ↑ Glover, Terry (December 2009). «Dr. Maya Angelou». Ebony. No. 65. էջ 67.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Hewlett, Michael (May 28, 2014). «Maya Angelou, famed poet, writer, activist, dead at 86». The Winston-Salem Journal. Վերցված է November 16, 2014-ին.
  28. ↑ Cohen, Patricia (host) (October 1, 2008). «Book Discussion on Letter to My Daughter». CSPAN Video Library (Documentary). The New York Times. Վերցված է December 13, 2013-ին.
  29. ↑ Gillespie et al., էջ. 126.
  30. ↑ McGrath, Kim (June 2, 2014). «Remembering Dr. Maya Angelou». News Center. Wake Forest University. Վերցված է June 2, 2014-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 Manegold, Catherine S. (January 20, 1993). «An Afternoon with Maya Angelou; A Wordsmith at Her Inaugural Anvil». The New York Times. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  32. ↑ 32,0 32,1 Younge, Gary (May 24, 2002). «No surrender». The Guardian. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  33. ↑ Gillepsie et al., էջ. 9.
  34. ↑ Berkman, Meredith (February 26, 1993). «Everybody's All American». Entertainment Weekly. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  35. ↑ Gillespie et al., էջ. 142.
  36. ↑ Long, էջ. 84.
  37. ↑ Gillespie et al., էջ. 144.
  38. ↑ Letkemann, Jessica (May 28, 2014). «Maya Angelou's Life in Music: Ashford & Simpson Collab, Calypso Album & More». Billboard Magazine. Վերցված է November 16, 2014-ին.
  39. ↑ Gillespie et al., էջ. 10.
  40. ↑ Williams, Jeannie (January 10, 2002). «Maya Էնջելոուpens her sentiments for Hallmark». USA Today. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 41,3 Alter, Alexander (May 28, 2014). «Author, Poet Maya Angelou Dies». The Wall Street Journal.
  42. ↑ Gillespie et al., էջ. 175.
  43. ↑ 43,0 43,1 Minzesheimer, Bob (March 26, 2008). «Maya Էնջելոուcelebrates her 80 years of pain and joy». USA Today. Վերցված է November 22, 2014-ին.
  44. ↑ Mooney, Alexander (December 10, 2008). «Clinton camp answers Oprah with Էնջելոու». CNN Politics.com. Վերցված է April 4, 2009-ին.
  45. ↑ Williams, Krissah (January 18, 2008). «Presidential candidates court S.C. black newspaper». The Washington Post. Վերցված է April 4, 2009-ին.
  46. ↑ Zeleny, Jeff; Marjorie Connelly (January 27, 2008). «Obama Carries South Carolina by Wide Margin». New York Times. Վերցված է April 4, 2009-ին. {{cite news}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (օգնություն)
  47. ↑ Parker, Jennifer (January 19, 2009). «From King's 'I Have a Dream' to Obama Inauguration». ABC News. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  48. ↑ Waldron, Clarence (November 11, 2010). «Maya ԷնջելոուDonates Private Collection to Schomburg Center in Harlem». Jet Magazine. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  49. ↑ Lee, Felicia R. (October 26, 2010). «Schomburg Center in Harlem Acquires Maya ԷնջելոուArchive». The New York Times. Վերցված է December 20, 2013-ին.
  50. ↑ Weingarten, Gene; Ruane, Michael E. (August 30, 2011). «Maya Էնջելոուsays King memorial inscription makes him look 'arrogant'». The Washington Post. Վերցված է November 17, 2014-ին.
  51. ↑ Sayers, Valerie (March 27, 2013). «'Mom & Me & Mom,' by Maya Angelou». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից September 11, 2013-ին. Վերցված է December 20, 2013-ին. {{cite news}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  52. ↑ «Dr. Maya Angelou dead at 86». Winston-Salem, North Carolina: WXII12.com. Վերցված է May 28, 2014-ին.
  53. ↑ Johnson, Guy (June 7, 2014). «Full Remarks: Angelou's son, Guy Johnson». WXII12.com. Վերցված է June 16, 2014-ին.
  54. ↑ «Maya Angelou 'the brightest light' says Barack Obama». BBC News. May 28, 2014. Վերցված է May 28, 2014-ին.
  55. ↑ Jenkins, Colleen; Trott, Bill (May 28, 2014). «U.S. author, poet Maya Angelou dies at 86». Reuters. Վերցված է May 28, 2014-ին.
  56. ↑ WBTV Web Staff (May 29, 2014). «Dr Maya Angelou remembered at public memorial service». Winston-Salem, NC, U.S.: Worldnow and WDAM TV. Վերցված է May 30, 2014-ին.
  57. ↑ «Poet Maya Angelou remembered at memorial service». News & Record. Associated Press. June 7, 2014. Վերցված է June 8, 2014-ին.
  58. ↑ Tobar, Hector (June 4, 2014). «Maya Angelou's memorial service to be live-streamed». Los Angeles Times. Վերցված է June 11, 2014-ին.
  59. ↑ «PROGRAM NOTE: Maya Angelou, French Open». WXII. June 7, 2014. Վերցված է June 11, 2014-ին.
  60. ↑ «Maya Angelou memorial service set for Saturday, will be shown live on FOX8 and MyFOX8.com». WGHP. June 5, 2014. Վերցված է June 11, 2014-ին.
  61. ↑ Smith, Christie; Cestone, Vince (June 15, 2014). «Maya Angelou Remembered as 'Daughter of San Francisco' at Glide Memorial Church». NBC Bay Area.com. Վերցված է June 16, 2014-ին.
  62. ↑ 62,0 62,1 O'Neal, Lonnae (April 6, 2015). «Maya Angelou's new stamp uses a quote that may not be entirely hers». The Washington Post. {{cite news}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (օգնություն)
  63. ↑ Ian Crouch, "Maya Angelou and the Internet's stamp of approval", The New Yorker, April 10, 2015.
  64. ↑ «Maya Angelou's 90th Birthday Honored By Google With Star-Studded 'Still I Rise' Doodle Tribute». People Magazine. Վերցված է April 4, 2018-ին.
  65. ↑ McWhorter, էջ. 40.
  66. ↑ 66,0 66,1 Braxton, էջ. 4.
  67. ↑ Long, էջ. 85.
  68. ↑ Feeney, Nolan (May 28, 2014). «A Brief History of How Maya Angelou Influenced Hip Hop». Time Magazine. Վերցված է November 14, 2014-ին.
  69. ↑ Glazier, Jocelyn A. (Winter 2003). «Moving Closer to Speaking the Unspeakable: White Teachers Talking about Race» (PDF). Teacher Education Quarterly. California Council on Teacher Education. 30 (1): 73–94. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) April 1, 2005-ին. Վերցված է December 21, 2013-ին.
  70. ↑ Challener, Daniel D. (1997). Stories of Resilience in Childhood. London, England: Taylor & Francis. էջեր 22–3. ISBN 978-0-8153-2800-1.
  71. ↑ Boyatzis, Chris J. (February 1992). «Let the Caged Bird Sing: Using Literature to Teach Developmental Psychology». Teaching of Psychology. 19 (4): 221–2. doi:10.1207/s15328023top1904_5.
  1. ↑ The correct Greek spelling of Angelou's husband name is probably "Anastasios Angelopoulos".[3]
  2. ↑ Reviewer John M. Miller calls Angelou's performance of her song "All That Happens in the Marketplace" the "most genuine musical moment in the film".[9]
  3. ↑ In Angelou's third book of essays, Letter to My Daughter (2009), she credits Cuban artist Celia Cruz as one of the greatest influences of her singing career, and later, credits Cruz for the effectiveness and impact of Angelou's poetry performances and readings.[11]
  4. ↑ See Mom & Me & Mom, էջեր. 168—178, for a description of Angelou's experience in Stockholm.
  5. ↑ Angelou described their marriage, which she called "made in heaven",[18] in her second book of essays Even the Stars Look Lonesome (1997).
  6. ↑ Angelou co-wrote "And So It Goes" on Flack's 1988 album Oasis.[20]
  7. ↑ Էնջելոուdedicated her 1993 book of essays Wouldn't Take Nothing for My Journey Now to Winfrey.[25]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Մելքոնյան_Սյուզաննա/Ավազարկղ&oldid=5748664» էջից