Կասերես (Էստրեմադուրա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Կասերես
իսպ.՝ Cáceres[1]
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրԻսպանիա Իսպանիա
Մակերես1 750 330 000 քառակուսի մետր
ԲԾՄ459±1 մետր
Բնակչություն96 215 մարդ (2023)[2]
Ժամային գոտիUTC+1
Փոստային դասիչ10001–10005, 10195
Ավտոմոբիլային կոդCC
Պաշտոնական կայքayto-caceres.es(իսպ.)
Կասերես (Էստրեմադուրա) (Իսպանիա)##
Կասերես (Էստրեմադուրա) (Իսպանիա)

Կասերես (իսպ.՝ Cáceres, էստր.՝ Caçris, լատին․՝ Norba Caesarina, Norba Caesarea, Norba Caesarensis), քաղաք և համայնք Իսպանիայի Էստրեմադուրա ինքնավարությունում, որի կազմի մեջ մտնող նույնանուն պրովինցիայի վարչական կենտրոնն է։ Ընկած է Ալկորես բլրաշարի լանջերին, ծովի մակերևույթից 457 մետր բարձրության վրա[3]։ Զբաղեցնում է 1768 քառակուսի կիլոմետր տարածք (այդ ցուցանիշով առաջին տեղն է գրավում Իսպանիայի համայնքների շարքում)։ Բնակչության թվաքանակը 2010 թվականի տվյալներով եղել է 94 179, 2022 թվականի տվյալներով՝ 95 456:

Քաղաքը հարուստ է պատմա-ճարտարապետական հուշարձաններով, ինչի շնորհիվ էլ ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրվել է մեր թվականությունից առաջ 25 թվականին[4]՝ որպես հինհռոմեական գաղութ, որին իր հիմնադիրների՝ կոնսուլ Գայոս Նորբան Ֆլակկոսի և Հուլիոս Կեսարի պատվին տրվել է Նորբա Ցեզարինա անվանումը։

5-րդ դարի սկզբներին նվաճվել է վեստգոթերի կողմից, 8-րդ դարի սկզբներին ընկել մուսուլմանների տիրապետության տակ։ 1169 թվականին բնակավայրը գրավել են Արագոնի արքա Ֆերդինանդ II-ի զորքերը։ Հաջորդ տարվանից այդտեղ հիմնավորվել է հոգևոր-ասպետական Սանտյագո օրդենը (ուխտը)։ 1173 թվականին կրկին ընկել է մուսուլմանների տիրապետության տակ։ 1229 թվականին Ալֆոնսո IX-ը ազատագրել է, մտցրել Կաստիլիայի թագավորության կազմ։ 1882 թվականին Կասերեսը քաղաքի կարգավիճակ է ստացել։

1936 թվականին գեներալ Ֆրանսիսկո Ֆրանկոն ժամանել է քաղաք, այստեղ թողել իր կնոջն ու դստերը, որոնց հետ վերստին հանդիպել է երեք տարի անց՝ քաղաքացիական պատերազմում վերջնական հաղթանակ տանելուց, Մադրիդը գրավելուց հետո։

Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրը՝ Instituto Nacional de Estadística (Spanje)|INE; 1857-2011: volkstellingen

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կասերես, 459 m asl (1991–2020, extremes since 1920)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 21.2
(70.2)
23.0
(73.4)
26.8
(80.2)
31.2
(88.2)
36.6
(97.9)
42.0
(107.6)
44.0
(111.2)
44.3
(111.7)
42.6
(108.7)
37.0
(98.6)
27.2
(81)
21.0
(69.8)
44.3
(111.7)
Միջին բարձր °C (°F) 12.2
(54)
14.2
(57.6)
17.6
(63.7)
19.9
(67.8)
24.5
(76.1)
30.3
(86.5)
34.0
(93.2)
33.7
(92.7)
28.7
(83.7)
22.4
(72.3)
16.1
(61)
12.7
(54.9)
22.2
(72)
Միջին օրական °C (°F) 8.1
(46.6)
9.4
(48.9)
12.3
(54.1)
14.3
(57.7)
18.3
(64.9)
23.2
(73.8)
26.4
(79.5)
26.3
(79.3)
22.3
(72.1)
17.3
(63.1)
11.8
(53.2)
8.8
(47.8)
16.6
(61.9)
Միջին ցածր °C (°F) 4.0
(39.2)
4.6
(40.3)
6.9
(44.4)
8.7
(47.7)
12.0
(53.6)
16.1
(61)
18.9
(66)
19.0
(66.2)
15.9
(60.6)
12.1
(53.8)
7.6
(45.7)
4.9
(40.8)
10.9
(51.6)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −5.6
(21.9)
−5.6
(21.9)
−3.6
(25.5)
−1.4
(29.5)
2.8
(37)
5.4
(41.7)
10.0
(50)
9.0
(48.2)
4.8
(40.6)
2.4
(36.3)
−2.2
(28)
−5.4
(22.3)
−5.6
(21.9)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 53.6
(2.11)
50.9
(2.004)
54.3
(2.138)
52.6
(2.071)
47.3
(1.862)
12.8
(0.504)
4.7
(0.185)
6.7
(0.264)
31.8
(1.252)
82.7
(3.256)
79.6
(3.134)
67.2
(2.646)
544.2
(21.426)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) 7.2 6.2 6.7 7.6 6.4 2.2 0.6 1.0 3.7 7.5 7.9 7.9 64.9
Միջին ամսական արևային ժամ 156 185 232 260 310 353 391 359 274 214 163 137 3034
աղբյուր: Météo Climat[5]

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

{{{2}}} Ֆրանսիա, Բլուա (2006)[8]

Պաղեստին Պաղեստին, Գազա (2009)

Պորտուգալիա Պորտուգալիա, Կաշտելու Բրանկու (1997)

Չիլի Չիլի, Կիլիոտա (2011)

Ֆրանսիա Ֆրանսիա, Լա Ռոշ սյուր Յոն (1982)[9]

Իսրայել Իսրայել, Նեթանիա (2010)[10][11]

Իտալիա Իտալիա, Նորմա (2008)[12]

Պորտուգալիա Պորտուգալիա, Պորտալեգրի (2005)[13]

Իտալիա Իտալիա, Պիանո դի Սոռենտո (2008)[14]

Իսպանիա Իսպանիա, Սանտյագո դե Կոմպոստելա (1973)[15][16]

Դոմինիկյան Հանրապետություն Դոմինիկյան Հանրապետություն, Սանտո Դոմինգո (2010)[17]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Relación de Municipios y sus Códigos por ProvinciasNational Statistics Institute, 2019.
  2. National Statistics Institute Իսպանիայի մունիցիպալ ռեգիստր 2023 — 2023.
  3. http://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/caceres-id10037 |editor=Agencia Estatal de Meteorología |título=Cáceres|otros=Datos de altitud para Cáceres en la página de previsión meteorológica de AEMET provenientes del Nomenclátor geográfico de municipios y entidades de población del Instituto Geográfico Nacional: [1]
  4. «КАСЕРЕС • Большая российская энциклопедия - электронная версия». bigenc.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  5. «Météo climat stats Moyennes 1991/2020 Espagne (page 1)» (ֆրանսերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 14-ին.
  6. «Standard Climate Values. Cáceres». AEMet. October 2014. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  7. «Extreme Values. Cáceres». AEMet. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 12-ին.
  8. «Las otras once 'hermanas' de Cáceres». Hoy (իսպաներեն). 2020 թ․ օգոստոսի 14. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  9. «Visita de la delegación de La Roche Sur Yon». Hoy (եվրոպական իսպաներեն). 2015 թ․ հունվարի 31. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
  10. Europa Press (2010 թ․ սեպտեմբերի 21). «Cáceres se hermana con la ciudad israelí de Netanya para cooperar en cultura, economía y turismo». www.europapress.es. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  11. 20minutos (2010 թ․ սեպտեմբերի 21). «Cáceres se hermana con la ciudad israelí de Netanya para cooperar en cultura, economía y turismo». www.20minutos.es - Últimas Noticias (իսպաներեն). Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  12. «Caceres y la italiana norma inician su hermanamiento». El Periódico Extremadura (իսպաներեն). 2008 թ․ ապրիլի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  13. «Cáceres y Portalegre formalizaron su hermanamiento en el país luso». Hoy (եվրոպական իսպաներեն). 2006 թ․ մայիսի 21. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
  14. Extremadura, El Periódico (2008 թ․ դեկտեմբերի 7). «Cáceres consolida su hermanamiento con Sorrento buscando la gastronomía». El Periódico Extremadura (իսպաներեն). Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
  15. «Hermanas por medio mundo». Hoy (եվրոպական իսպաներեն). 2010 թ․ սեպտեմբերի 15. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
  16. «ABC (Madrid) - 30/10/1973, p. 46 - ABC.es Hemeroteca». hemeroteca.abc.es. 2019 թ․ օգոստոսի 13. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
  17. Europa Press (2010 թ․ սեպտեմբերի 14). «EXTREMADURA.-Cáceres firma un protocolo de hermanamiento social y cultural con Santo Domingo (República Dominicana)». www.europapress.es. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  18. «CÁCERES Y LUMBINI RUBRICAN SU HERMANAMIENTO EN UN 'DÍA HISTÓRICO'». 2021 թ․ ապրիլի 8. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 8-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի դրոշը ՅՈւՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգություն ,
օբյեկտ № 384
ռուս..անգլ..ֆր.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կասերես (Էստրեմադուրա)» հոդվածին։