Գրադա Կիլոմբա
Գրադա Կիլոմբա պորտ.՝ Grada Kilomba | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | 1968 |
Ծննդավայր | Լիսաբոն, Պորտուգալիա |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մայրենի լեզու | պորտուգալերեն |
Կրթություն | ISPA – University Institute? և Բեռլինի ազատ համալսարան |
Մասնագիտություն | համալսարանի դասախոս, հոգեբան և գրող |
Աշխատավայր | HU Berlin, Բիլեֆելդի համալսարան և Գանայի համալսարան |
Կայք | gradakilomba.com |
![]() |
Գրադա Կիլոմբա (պորտ.՝ Grada Kilomba, 1968, Լիսաբոն, Պորտուգալիա), պորտուգալացի միջդիսցիպլինար նկարչուհի և գրող, ում ստեղծագործությունները քննադատորեն ուսումնասիրում են հիշողությունը, տրավման, գենդերը, ռասիզմը և հետգաղութատիրությունը[1]։ Նա օգտագործում է տարբեր ձևաչափեր՝ արտահայտվելու համար՝ սկսած տեքստից մինչև բեմական ընթերցանություն և կատարում (կատարողական գիտելիքներ)։ Ավելին, նա համատեղում է ակադեմիաան և քնարերգությունը։ 2012 թվականին նա հրավիրյալ պրոֆեսոր է եղել Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանում գենդերային և հետգաղութային հետազոտությունների գծով[2]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրադա Կիլոմբան ծնվել է Լիսաբոնում, ծագումով Արևմտյան Աֆրիկայից է (Սան Տոմե և Պրինսիպի և Անգոլա)։ Լիսաբոնի Կիրառական հոգեբանության ինստիտուտում (ISPA) նա սովորել է կլինիկական հոգեբանություն և հոգեվերլուծություն։ Պորտուգալիայում որպես հոգեբան աշխատելու ընթացքում նա աշխատել է հոգեբուժությամբ պատերազմից տուժած մարդկանց հետ (Անգոլայից և Մոզամբիկից) և նախաձեռնել է տարբեր գեղարվեստական և թերապևտիկ նախագծեր տրավմայի և հիշողության, ինչպես նաև Ֆրանց Ֆանոնի աշխատանքների վերաբերյալ։ Գրադա Կիլոմբան ստացել է կրթաթոշակ Հայնրիխ Բյոլ հիմնադրամից՝ ասպիրանտուրայի համար, որը նա ավարտել է 2008 թվականին Բեռլինի ազատ համալսարանում, որտեղ նա նաև աշխատել է որպես հրավիրյալ դասախոս[3]։
2009-2010 թվականներին եղել է Բեռլինի մշակութային հետազոտությունների ինստիտուտի անդամ։ Հետագա տարիներին նա դասավանդել է հետգաղութային ուսումնասիրություններ, հոգեվերլուծություն և Ֆրանց Ֆանոնի աշխատանքը տարբեր համալսարաններում, այդ թվում՝ Բեռլինի ազատ համալսարանում, Բիլեֆելդի համալսարանում և Գանայի համալսարանում։ Նա նաև եղել է Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանի գենդերային և հետգաղութային հետազոտությունների պրոֆեսոր։ Այնտեղ նա ուսումնասիրություններ է անցկացրել աֆրիկյան սփյուռքների վերաբերյալ, ի թիվս այլ թեմաների, և դասավանդել է ապագաղութային ֆեմինիզմի, գիտելիքի ապագաղութացման և կատարողական գիտելիքի մասին։ Նա դասախոսություններ է կարդում Եվրոպայում[1][3] և շարունակաբար ցուցադրում է իր արվեստը տարբեր խմբակային և անհատական ցուցահանդեսներում։
Կիլոմբան մեկնաբանել է, թե ինչպես են 1970-ական և 1980-ական թվականներին հետֆաշիստական Պորտուգալիայում ռասիզմի վաղ փորձառությունները ձևավորել նրա աշխարհընկալումը[4]։ 2009 թվականին գերմանական Bundeszentrale für politische Bildung-ը մեկնաբանել է. «Նրա գրական ստեղծագործությունը միավորում է հետգաղութային դիսկուրսը և քնարական արձակը՝ ստրկության, գաղութատիրության և առօրյա ռասիզմի հետքերով»[5]։
Աշխատանքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կիլոմբան մանրամասնում է իր աշխատանքը, որ «Իմ նպատակն է միշտ յուրացնել տարածքները նոր գիտելիքների կոնֆիգուրացիաներով։ Այն քաղաքական աշխատանք է, որը զուգահեռ է իմ գեղարվեստական աշխատանքին։ Մտադրությունն է ապագաղութացնել դիսկուրսը»[6]։ 2008 թվականին նա հայտնի է դարձել, ավելի լայն լսարանի համար իր Plantation Memories (2008) գրքի միջոցով[7], ամենօրյա ռասիզմի դրվագների ժողովածու հոգեվերլուծական պատմվածքների տեսքով, որն առաջին անգամ հրապարակվել է Գրականության միջազգային փառատոնի համար Haus der Berliner Festspiele-ում։ Կարճ պատմությունները հիմնված են երիտասարդ աֆրո-գերմանուհիների փորձառությունների վրա և նայում են, թե ինչպես է առօրյա ռասիզմը առնչվում ձայնի և խոսելու իրավունքի, մազերի քաղաքականության, տարածության, սեռի, վնասվածքի, մաշկի քաղաքականության և սեռական քաղաքականության հետ[7]։ Կիլոմբան, օրինակ, հարցնում է[7].
2013 թվականին Կիլոմբան վերամշակել է Plantation Memories-ը (2008)՝ որպես բեմական ընթերցում Բեռլինի Ballhaus Naunynstraße թատրոնում[8][9]։ Թատրոնը գրել է նրա ստեղծագործության մասին. «Գրադա Կիլոմբային իր «Գաղութաբնակեցման հիշողություններ՝ ամենօրյա ռասիզմի դրվագներ» գրքով հաջողվում է իր հակիրճ և խորը լեզվով բացահայտել ռասիստական բռնության և ռասիստական տրավմայի հետևանքները[10]։ Մեկ տարի անց ներկայացումը ցուցադրվել է Haus der Berliner Festspiele-ում։ «Իր ներկայացումներում Գրադա Կիլոմբան բանավոր աֆրիկյան ավանդույթը բերում է ժամանակակից համատեքստ՝ օգտագործելով տեքստեր, պատմվածք, պատկերներ և տեսանկարահանումներ՝ վերականգնելու հետգաղութային աշխարհի հիշողություններն ու իրողությունները»[11]։
Վերջին աշխատություններում Կիլոմբան ավելի ու ավելի է մտահոգված տեսական և քաղաքական տեքստերի կատարողական բեմադրությամբ, ներառյալ Conakry (2013) ֆիլմն աֆրիկացի ազատամարտիկ Ամիլկար Կաբրալի մասին[12]։ Նա կարճամետրաժ ֆիլմը մշակել է ռեժիսոր Ֆիլիպ Սեզարի և ռադիոյի խմբագիր ու ակտիվիստ Դիանա ՄըքՔարթիի հետ[13]։ Conakry-ն իրականացվել է Բեռլինի Haus der Kulturen der Welt-ում («Համաշխարհային մշակույթների տուն») և ցուցադրվել Art Tatler International-ում, Institut für Film und Videokunst-ում և Fundação Calouste Gulbenkian-ում (Լիսաբոնի Գյուլբենկյան հիմնադրամ) և այլն։
Deutsche Welle-ին տված հարցազրույցում Կիլոմբան ժամանակակից ռասիզմի վերաբերյալ ասել է[4].


2015 թվականից Գրադա Կիլոմբան մշակում է «Գիտելիքի ապագաղութացում. գիտելիքի կատարում» նախագիծը։ Կամպնագելից գրում են նրա «Գիտելիքի ապագաղութացում. գիտելիքի կատարում» դասախոսական ներկայացման մասին. «Իր դասախոսական ներկայացման ժամանակ Գրադա Կիլոմբան բացահայտում է դասական գիտելիքի արտադրության բռնությունը և հարցնում է. շոշափում է այս գաղութային վերքը՝ բացելով հիբրիդային տարածություն, որտեղ ակադեմիական և գեղարվեստական լեզվի միջև սահմանները մշուշոտվում են, և գիտելիքի ու ուժի կառուցվածքները փոխվում են»[14]։
«Գիտելիքի ապագաղութացում. գիտելիքի կատարում»-ը ցուցադրվել է Ամստերդամի համալսարանում, Լինչոպինգի համալսարանում (Շվեդիա) և Վիեննական սեցեսսիոնիզմում, ի թիվս այլոց։ Նախագիծն ուղեկցվում է փորձարարական տեսանյութերով, ինչպիսին է When I Write (2015)[15], որտեղ Գրադա Կիլոմբան ուսումնասիրում է հետգաղութային թեմաների համար գրելու գործառույթը։ When I Write-ի պրեմիերան տեղի է ունեցել 2015 թվականին Վիեննայի սեցեսսիոնիզմի ժամանակ։ «Կիլոմբան մեզ հնարավորություն է տալիս պատկերացում կազմել մեր նարցիսիստական հասարակության մեջ, որը քիչ բան է առաջարկում խորհրդանիշների, պատկերների և բառապաշարների միջոցով, որոնցով կարելի է զբաղվել ներկայի հետ»[11]։
Հրապարակումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Plantation Memories. Episodes of Everyday Racism[7]
- Die Farbe unseres Geschlechts: Gedanken über „Rasse“, Transgender und Marginalisierung[16]
- Die Kolonisierung des Selbst – der Platz des Schwarzen[17]
- "Don't You Call Me Neger!" – Das N-Wort, Trauma und Rassismus[18]
- Rewriting the Black Body[19]
- Mythen, Masken und Subjekte – Kritische Weißseinsforschung in Deutschland[20]
- Who can speak? Decolonizing Knowledge[21]
- Asking, We Walk: The South As New Political Imaginary[22]
Ցուցադրումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Goodman Gallery Johannesburg, South Africa. Artwork: Speaking the Unspeakable (2018), 17 March – 14 April 2018
- 10th Berlin Biennale for Contemporary Art, Berlin, Germany. Artwork: Illusions Vol. II, Oedipus (2018), 9 June - 9 September 2018
- Goodman Gallery, Booth R12, Basel, Switzerland. Artwork: Table Of Goods (2017), 13–16 June 2018
- Contemporary Art Gallery, Toronto, Canada. Solo Exhibition: Secrets To Tell, 23 June - 3 September 2018
- Goodman Gallery, Cape Town, South Africa. Group Exhibition: In Context This Past Was Waiting For Me, Artwork: Illusions Vol. II, Oedipus (2018), 30 August - 29 September 2018
- Frieze Art Fair, Goodman Gallery, Booth A08, London, UK. Artwork: Illusions Vol. II, Oedipus (2018), 3–7 October 2018
- Paço Das Artes, São Paulo, Brazil. Group Exhibition: Do Silêncio À Memória. Artwork: Plantation Memories (2018), 13 November 2018 - 10. January 2019
- E-Flux And Participant Inc., New York, USA. Group Exhibition: The Black City, Glosses. Artwork: Illusions Vol. I, Narcissus And Echo (2017), 2 December 2018 - 13. January 2019
- Verbier Art Summit, Verbier, Switzerland. Artwork: We Are Many. Art, The Political And Multiple Truths, 1–2 February 2019
- Pavilion Of Contemporary Art, Performing Pac, Milan, Italy. Artwork: Illusions Vol. II, Oedipus (2018), 1–3 March 2019
- Wilfried Lentz, Rotterdam, Netherlands. Artwork: lIlusions Vol. I And Vol. II. 6 February - 24 March 2019
- Kadist Art Foundation, Paris, France. Group Exhibition Affective Utopia, Artwork: lIlusions Vol. I And Vol. II, 9 Feb 2019 – 21 Apr 2019
- Bildmuseet, Umeå University, Sweden. Solo Exhibition: A World of Illusions. 11 October 2019 - 8 March 2020[23]
- McLaughlin Gallery, Berlin, Germany. Solo Exhibition: The Words That Were Missing. 1 May 2021 - 12 Jun 2021[24]
- Rautenstrauch-Joest-Museum, Cologne, Germany. Group Exhibition: RESIST! The Art of Resistance, Artwork: Plantation Memories (2018), 1 April - 5 September 2021[25]
Ֆիլմեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 2011՝ White Charity` Կարոլին Ֆիլիպի և Թիմո Քիզելի կողմից
- 2013՝ Conakry՝ Դիանա ՄըքՔարթիի և Ֆիլիպ Կեսարի հետ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 «Autorinformationen Grada Kilomba». unrast-verlag.de. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ url-status (link)(չաշխատող հղում) - ↑ «Decolonizing Knowledge Grada Kilomba». Akademie der Künste der Welt. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ 3,0 3,1 Kilomba, Grada. «Biography of Grada Kilomba». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ 4,0 4,1 «Talk Show | Insight Germany | DW | 16.10.13 | Deutsche Welle». 2014 թ․ դեկտեմբերի 20. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ url-status (link) - ↑ Kilomba, Grada. «Das N-Wort | bpb». bpb.de (գերմաներեն). Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ «Artista Grada Kilomba evoca o passado colonial para "chegar ao presente e futuro"». ojogo.pt (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Grada., Kilomba (2008). Plantation memories : episodes of everyday racism. Münster: Unrast. ISBN 9783897714854. OCLC 435803984.
- ↑ Grada Kilomba (2016 թ․ հունվարի 25), "Plantation Memories" by Grada Kilomba, Trailer I (Engl./Port.), Վերցված է 2019 թ․ մարտի 9-ին
- ↑ Grada Kilomba (2016 թ․ օգոստոսի 22), "Plantation Memories" by Grada Kilomba, Trailer II (Engl./Port.), Վերցված է 2019 թ․ մարտի 9-ին
- ↑ «Ballhaus Naunynstraße – Plantation Memories – Episodes of Everyday Racism». ballhausnaunynstrasse.de. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ 11,0 11,1 Paulo, Bienal São. «Grada Kilomba • Performance: Illusions – 32nd Bienal». 32bienal.org.br. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ Knopf, Eva; Lembcke, Sophie; Recklies, Mara (2018 թ․ սեպտեմբերի 30). Archive dekolonialisieren: Mediale und epistemische Transformationen in Kunst, Design und Film (գերմաներեն). transcript Verlag. ISBN 9783839443422.
- ↑ Welt, Haus der Kulturen der (2017 թ․ հունիսի 29). «Bodies of Fact: The Archive from Witness to Voice». HKW. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ «Descolonizando o Conhecimento: uma Palestra-Performance de Grada Kilomba – MITSP». Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ Grada Kilomba (2015 թ․ մայիսի 11), "WHILE I WRITE" by Grada Kilomba, Վերցված է 2019 թ․ մարտի 8-ին
- ↑ (K)ein Geschlecht oder viele? : Transgender in politischer Perspektive. Schulte-Fischedick, Valeria. (1. Aufl ed.). Berlin: Querverl. 2002. ISBN 3896560840. OCLC 248568236.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Spricht die Subalterne deutsch? : Migration und postkoloniale Kritik. Steyerl, Hito., Gutiérrez Rodríguez, Encarnación., Kien, Nghi Ha. (1. Aufl ed.). Münster: Unrast. 2003. ISBN 3897714256. OCLC 55513934.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ The black book : Deutschlands Häutungen. Öffentlichkeit gegen Gewalt e.V. AntiDiskriminierungsBüro Köln., CyberNomads (Organization). Frankfurt am Main: IKO—Verlag für Interkulturelle Kommunikation. 2004. ISBN 388939745X. OCLC 60520550.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Lust am Denken : "Queeres" jenseits kultureller Verortungen : das Befragen von Queer-Theorien und "queerer" Praxis hinsichtlich ihrer Übertragbarkeit auf verschiedene gesellschaftspolitische Bereiche. Perko, Gudrun., Czollek, Leah Carola, 1954–. Köln: PapyRossa. 2004. ISBN 3894382945. OCLC 57220700.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Mythen, Masken und Subjekte : kritische Weissseinsforschung in Deutschland. Eggers, Maureen Maisha (2., überarb. Aufl ed.). Münster: Unrast. 2009. ISBN 9783897714403. OCLC 317710823.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Utopia of alliances, conditions of impossibilities and the vocabulary of decoloniality : conflictual histories in hegemonic spaces. Agredo, Caroline,, Avraham, Sheri,, Cannito, Annalisa,, Gerothanasis, Miltiadis,, Gržinić, Marina, 1958–, Lôbo, Marissa. Wien. 2013. ISBN 9783854095897. OCLC 870962125.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Asking, we walk : the South as new political imaginary. Kumar, Corinne. Bangalore. 2007. ISBN 9788190467742. OCLC 864759703.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ «Upp till kamp mot illusionernas makt». Aftonbladet (շվեդերեն). Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 20-ին.
- ↑ Gallery, McLaughlin. «Grada Kilomba: The Words That Were Missing at McLaughlin Gallery» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 18-ին.
- ↑ «Resist! Die Kunst des Widerstands – Rautenstrauch-Joest Museum» (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 18-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]![]() | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրադա Կիլոմբա» հոդվածին։ |
|