Jump to content

Արամ (Մարս)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արամ (այլ կիրառումներ)
Արամ խառնարանը

Արամ քաոս (լատին․՝ Aram Chaos, անվանում են նաև Արամ խառնարան), էրոզիայի չափազանց ենթարկված հարվածային խառնարան Մարսի վրա, որի կենտրոնը տեղակայված է 2°36′ հս․. լ. 21°30′ ամ. ե. / 2,6° с. ш. 21,5° з. д. / 2.6; -21.5 կոորդինատներում։ Խառնարանը տեղակայված է Մարիների հովիտների մեծ կիրճի արևելյան մասում, Արեսի հարթավայրի մոտ։ Բազմազան երկրաբանական գործընթացները վերածել են այն շրջանաձև շրջանի քաոտիկ ռելիեֆով։ Արամ քաոսը այսպես է անվանվել ի պատիվ Արամ Մարսի ալբեդոյի մասնիկի, որը դիտարկում էր Ջովանի Սկիապարելլին։ Նա անվանել է այս մասնիկը ի պատիվ բիբլիական Արամի երկրի։ Ուղեծրից կատարված սպեկտրոսկոպիկ հետազոտությունները վկայում են միներալային հեմատիտի գոյության մասին այս տարածքում, որը առաջացել է ջրային միջավայրում։

Արամ քաոսը ունի մոտ 280 կմ անկյունագծով։ Այն գտնվում է Մարգարիտիֆերի երկիր շրջանում, որում բազմաթիվ ջրով տաշված ջրանցքների գոյությունը խոսում է հզոր ջրհեղեղային հոսանքի իջնելու մասին բարձունքներից շատ տարիներ առաջ։ THEMIS սարքը, որը տեղադրված է Մարս Օդիսեյ ուղեծրակայանի վրա, ցույց տվեց, որ Արամի հատակին գոյություն ունի գորշ բյուրեղային հեմատիտ։ Մարս Ռեքոնաիսանս Օրբիթերի վրա տեղադրված CRISM սպեկտրոսկոպը, հայտնաբերեց հիդրատացված սուլֆատներ, յարոզիտ և հեմատիտ[1]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Ս. Մարչի և ընկ. 2009. Մարս Ռեքոնաիսանս Օրբիթերից կատարված մեկամյա հետազոտությունների արդյունքում Մարսի միներալների ընդհանրացումը։ Երկրաֆիզիկական հետազոտությունների ամսագիր՝ 114