Ավերակ (Վանի գավառ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ավերակ (այլ կիրառումներ)

Ավերակ, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Վանի վիլայեթի Վանի գավառում։ Գտնվում էր Վան քաղաքից 7 կմ հյուսիս, լեռան ստորոտին, սակավաջուր վայրում։

Պատմություն

Գյուղի հայերը մասնակցել են Վանի 1915 թվականի հերոսական ինքնապաշտպանությանը։ Գյուղն ավերվել ու ամայացել է 1915 թվականի Մեծ եղեռնի։ Բնակիչների մի մասը փրկվել է կոտորածներից և գաղթել ու բնակություն հաստատել Արևելյան Հայաստանում։

Բնակչություն

1850-ական թվականներին ուներ 83 տուն հայ, XIX դարի վերջին ուներ մոտ 140 տուն հայ, իսկ XX դարի սկզբին՝ 60 տուն հայ և 31 տուն քուրդ բնակիչ։

Տնտեսություն

Ավերակիի հողերը մեծ մասամբ անջրդի էին, բնակիչները զբաղվում էին երկրագործությամբ, այգեգործությամբ և անասնապահությամբ։ Գյուղացիները մշտապես (70—80 հոգի) պանդխտության էին դիմում դեպի Կ. Պոլիս։

Պատմամշակութային կառույցներ

Ավերակն ուներ Ս. Ստեփանոս անունով եկեղեցի և հին, ընդարձակ ու քանդակազարդ տապանաքարերով հարուստ գերեզմանոց, ուր թաղումներ են կատարվել X–XI դարերում։ Ավերակիի հյուսիս-արևելյան կողմում կա մի մատուռ՝ Սարի Ս. Գևորգ անունով։ Մինչև Մեծ եղեռնը Ս. Ստեփանոս եկեղեցում պահվում էր «Ծաղիկ» անունով մի ձեռագիր ավետարան։

Կրթություն

Գյուղում գործում էր վարժարան

Գրչություն

Միջին դարերում եղել է գրչության կենտրոն։

Տես նաև

• Վանի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 617)։