Ակնաղբյուր (Տավուշի մարզ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ակնաղբյուր (այլ կիրառումներ)
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Ակնաղբյուր | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Տավուշ | ||
| Գյուղապետ | Կարեն Դոլմազյան | ||
| Հիմնադրված է | 451 թ. | ||
| Այլ անվանումներ | Մորուտ, Ներքին Աղդան | ||
| Մակերես | 5,8 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 683 մետր | ||
| Պաշտոնական լեզու | հայերեն | ||
| Բնակչություն | ▲509 մարդ (2011)[1] | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Տեղաբնականուն | ակնաղբյուրցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Ակնաղբյուր, գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Տավուշի մարզում։
Անուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խորհրդային ժամանակաշրջանում՝ մինչև 1967 թվականիի մայիսի 25-ը, կոչվել է Ներքին Աղդան, ապա՝ մինչև 1970 թվականի նոյեմբերի 11-ը՝ Մորուտ[2]։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակավայրը գտնվում է Աղստև գետի ձախափնյակում՝ ծովի մակարդակից 650 մ բարձրության վրա։ Ունի 5,8 կմ2 տարածք։ Մարզկենտրոն Իջևան քաղաքից հեռու է 11 կմ դեպի հյուսիս, մայրաքաղաք Երևանից՝ 146 կմ։
Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ակնաղբյուրը գտնվում է բարեխառն գոտում՝ ամռանը միջին ջերմաստիճանը + 23 °C է, ձմռանը՝ -1 °C։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ակնաղբյուրի հարավային մասում գտնվում է մի սրբատեղի՝ մի դարավոր կաղնու ծառ։ Ըստ ավանդույթի ծառը տնկել է Վարդան Մամիկոնյանը 450 թվականին, երբ վերադառնում էր Խաղխաղի հաղթական ճակատամարտից։ Սակայն 1978 թվականին կաղնին տապալվեց, ընկած կաղնու կողքին Խորհրդային Միության մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանը մի նոր կաղնի տնկեց։
Պատմամշակութային հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ակնաղբյուր գյուղի տարածքում առկա են մի շարք պատմամշակութային հուշարձաններ, որոնց մի մասը ընդգրկված են Հայաստանի Հանրապետության հուշարձանների պետական ցանկում։ Հաշվառված հուշարձանները չորսն են՝ գյուղի արևմտյան եզրին՝ ճանապարհի երկու կողմում տարածվող և 13-ից 20-րդ դարերով թվագրվող գերեզմանոցը, այնտեղ գտնվող և մարդու պատկերաքանդակ պատկերող 13-րդ դարի խաչքարը, Վարդան Մամիկոնյանի տնկած կաղնու ծառի մոտ տեղադրված և 1301 թվականով թվագրվող թևավոր խաչքարը, 1970 թվականին գյուղի մեջ կառուցված և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին նվիրված հուշարձանը[3]։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ըստ որոշ աղբյուրների՝ Ակնաղբյուրի հին բնակիչները եղել են Արցախի Աղդամ բնակավայրից, որի պատճառով կոչվում էր Ներքին Աղդան։
Ըստ ՀՀ 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Ակնաղբյուրի մշտական բնակչությունը կազմել է 509, առկա բնակչությունը՝ 473 մարդ[4], բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև.
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչությունը զբաղվում է այգեգործությամբ, բանջարաբուծությամբ, ծխախոտագործությամբ, անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ և մեղվաբուծությամբ։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
- ↑ Ա. Ա. Ասլանյան, Հ. Ղ. Գրգեարյան (1981). Հայկական ՍՍՀ աշխարհագրական անունների համառոտ բառարան. Երևան: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն. էջ 16.
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․։
- ↑ 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Կորկոտյան Զ. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) (հայ.) — Երևան: 1932. — 185 p.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան (հայ.) — Երևան: 2008. — էջ 11. — 184 p.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակնաղբյուր (Տավուշի մարզ)» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 227)։ 
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
