«Մարտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

05:57, 15 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

<<	Մարտ					>>
Կի	Եկ	Եք	Չո	Հի	Ու	Շա
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30
31
2024

Մարտ, տարվա երրորդ ամիսն է, ունի 31 օր։ Անունն ստացել է հռոմեացիների պատերազմի Մարս աստվածի անունից։ Հյուսիսային կիսագնդում գարնան առաջին ամիսն է։

Մինչև Գրիգորյան տոմարի գործածությունը մարտը եղել է հռոմեական օրացույցի առաջին ամիսը։

Հայկական տոմարում մարտը համընկնում է արեգ ամսվա հետ։

Անունն այլ լեզուներով

Եվրոպական լեզուներում մարտ անունը հիմնականում ունի նույն՝ լատինական ծագումը, բացառությամբ մի քանիսի։ Մասնավորապես, ֆիններեն ասում են maaliskuu՝ հողի ամիս, նկատի ունենալով այն, որ այդ ամսում հողը երևում է ձյան տակից, ուկրաիներեն՝ березень« (береза «կեչի» բառից), լիտվաներեն՝ kovas, որը նշանակում է սերմնագռավ։

Նշանավոր օրերը

Մաթեմատիկայի համաշխարհային օրը մարտի առաջին չորեքշաբթին;
Կանանց միջազգային օրը՝ մարտի 8-ին;
Պի թվի օրը՝ մարտի 14-ին;
1848թ. հունգարական հեղափոխության օրը՝ մարտի 15-ին;
Սուրբ Պատրիկի օրը՝ մարտի 17-ին;
Գիշերահավասարի օրը՝ մարտի 19-ից 21-ը;
Նավրուզի օրը, Նոր տարին Իրանում և մի շարք այլ երկրներում՝ մարտի 21-ին;
Ֆրանկաֆոնիայի միջազգային օրը՝ մարտի 22-ին;
Պակիստանի օրը՝ մարտի 23-ին;
Լեհ-հունգարական բարեկամության օրը՝ մարտի 23-ին;
1821թ. Հունաստանի ազատագրական պատերազմի տոնակատարությունը՝ մարտի 25-ին;
1971թ. Բանգլադեշի անկախության օրը՝ մարտի 26-ին;
Ամառվա օրը Ալբանիայում մարտի 14-ին։

Հայաստանում նշվող օրերը

Մարտի 8-ը Հայաստանի Հանրապետությունում նշվում է որպես Կանանց միջազգային օր։

Հայ առաքելական եկեղեցին մարտ ամսին նշում է Սուրբ Զատիկը, նրա հաջորդող մեռելոցը և նախորդող Ավագ Ուրբաթը։

Բառաստեղծում

Մարտյան նապաստակ

Բանահյուսություն

Ժողովրդի մեջ մարտ ամիսն ունի փոփոխական բնավորություն ունեցողի համբավ։ Ըստ ավանդույթի, դա գալիս է նրանից, որ սկզբում այդ ամիսը չի եղել և հետո, երբ որոշվեց ստեղծել մարտ ամիսը, դա արվեց մյուս ամիսներից յուրաքանչյուրից մի քանի օր վերցնելով և հավաքելով մի տեղ։ Եվ, քանի որ, տարբեր ամիսներն ունեին տարբեր բնավորություններ, ապա ստացվեց, որ մարտ ամիսը արդյունքում իր մեջ հավաքեց այդ բնավորությունները։

Բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանի բնորոշմամբ, «մարտը մի գիժ ամիս է, որ մարդու հանգիստ չի տալիս, մի օր արև օր կանի, մյուս օրն՝ անձրև ու քամի»։

Կենդանաշրջանի նշանները

Մարտ ամսում ծնվածների կենդանաշրջանի նշաններն են՝

Ձկները՝ մինչև մարտի 20-ը ծնվածների համար;
Խոյը՝ մարտի 21-ից հետո ծնվածների համար։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{անաղբյուր}}
 {{ՕրացույցԱմիս|month=03|float=right|show_year=true}}
-'''Մարտ''', տարվա երրորդ ամիսն է, ունի 31 օր: Անունն ստացել է հռոմեացիների պատերազմի [[Մարս (աստված)|Մարս]] աստվածի անունից: Հյուսիսային կիսագնդում գարնան առաջին ամիսն է։
+'''Մարտ''', տարվա երրորդ ամիսն է, ունի 31 օր։ Անունն ստացել է հռոմեացիների պատերազմի [[Մարս (աստված)|Մարս]] աստվածի անունից։ Հյուսիսային կիսագնդում գարնան առաջին ամիսն է։
 Մինչև Գրիգորյան տոմարի գործածությունը մարտը եղել է հռոմեական օրացույցի առաջին ամիսը։
@@ Տող 8. / Տող 8. @@
 == Անունն այլ լեզուներով ==
-Եվրոպական լեզուներում մարտ անունը հիմնականում ունի նույն՝ լատինական ծագումը, բացառությամբ մի քանիսի: Մասնավորապես, ֆիններեն ասում են maaliskuu՝ հողի ամիս, նկատի ունենալով այն, որ այդ ամսում հողը երևում է ձյան տակից, ուկրաիներեն՝ березень« (береза «[[կեչի]]» բառից), լիտվաներեն՝ kovas, որը նշանակում է [[սերմնագռավ]]:
+Եվրոպական լեզուներում մարտ անունը հիմնականում ունի նույն՝ լատինական ծագումը, բացառությամբ մի քանիսի։ Մասնավորապես, ֆիններեն ասում են maaliskuu՝ հողի ամիս, նկատի ունենալով այն, որ այդ ամսում հողը երևում է ձյան տակից, ուկրաիներեն՝ березень« (береза «[[կեչի]]» բառից), լիտվաներեն՝ kovas, որը նշանակում է [[սերմնագռավ]]։
 == Նշանավոր օրերը ==
@@ Տող 24. / Տող 24. @@
 * 1821թ. [[Հունաստան]]ի ազատագրական պատերազմի տոնակատարությունը՝ մարտի 25-ին;
 * 1971թ. [[Բանգլադեշ]]ի անկախության օրը՝ մարտի 26-ին;
-* Ամառվա օրը [[Ալբանիա]]յում մարտի 14-ին:
+* Ամառվա օրը [[Ալբանիա]]յում մարտի 14-ին։
 == Հայաստանում նշվող օրերը ==
-Մարտի 8-ը Հայաստանի Հանրապետությունում նշվում է որպես [[Կանանց միջազգային օր]]:
+Մարտի 8-ը Հայաստանի Հանրապետությունում նշվում է որպես [[Կանանց միջազգային օր]]։
-[[Հայ առաքելական եկեղեցի]]ն մարտ ամսին նշում է [[Սուրբ Զատիկ]]ը, նրա հաջորդող [[մեռելոց]]ը և նախորդող [[Ավագ Ուրբաթ]]ը:
+[[Հայ առաքելական եկեղեցի]]ն մարտ ամսին նշում է [[Սուրբ Զատիկ]]ը, նրա հաջորդող [[մեռելոց]]ը և նախորդող [[Ավագ Ուրբաթ]]ը։
 == Բառաստեղծում ==
@@ Տող 38. / Տող 38. @@
 == Բանահյուսություն ==
-Ժողովրդի մեջ մարտ [[ամիս]]ն ունի փոփոխական բնավորություն ունեցողի համբավ: Ըստ [[ավանդույթ]]ի, դա գալիս է նրանից, որ սկզբում այդ ամիսը չի եղել և հետո, երբ որոշվեց ստեղծել մարտ ամիսը, դա արվեց մյուս ամիսներից յուրաքանչյուրից մի քանի [[օր]] վերցնելով և հավաքելով մի տեղ։ Եվ, քանի որ, տարբեր ամիսներն ունեին տարբեր բնավորություններ, ապա ստացվեց, որ մարտ ամիսը արդյունքում իր մեջ հավաքեց այդ բնավորությունները։
+Ժողովրդի մեջ մարտ [[ամիս]]ն ունի փոփոխական բնավորություն ունեցողի համբավ։ Ըստ [[ավանդույթ]]ի, դա գալիս է նրանից, որ սկզբում այդ ամիսը չի եղել և հետո, երբ որոշվեց ստեղծել մարտ ամիսը, դա արվեց մյուս ամիսներից յուրաքանչյուրից մի քանի [[օր]] վերցնելով և հավաքելով մի տեղ։ Եվ, քանի որ, տարբեր ամիսներն ունեին տարբեր բնավորություններ, ապա ստացվեց, որ մարտ ամիսը արդյունքում իր մեջ հավաքեց այդ բնավորությունները։
 [[Բանաստեղծ]] [[Հովհաննես Թումանյան]]ի բնորոշմամբ, «մարտը մի գիժ ամիս է, որ մարդու հանգիստ չի տալիս, մի օր [[արև]] օր կանի, մյուս օրն՝ [[անձրև]] ու [[քամի]]»։
@@ Տող 46. / Տող 46. @@
 Մարտ ամսում ծնվածների [[կենդանաշրջան]]ի նշաններն են՝
 * [[Ձկներ]]ը՝ մինչև մարտի 20-ը ծնվածների համար;
-* [[Խոյ]]ը՝ մարտի 21-ից հետո ծնվածների համար:
+* [[Խոյ]]ը՝ մարտի 21-ից հետո ծնվածների համար։
 [[Պատկեր:Les Très Riches Heures du duc de Berry mars.jpg|մինի|Մարտ ըստ Les Très Riches Heures du duc de Berry]]