Նոյեմբերի 12

Նոյեմբերի 12, տարվա 316-րդ (նահանջ տարիներին՝ 317-րդ) օրն է։

• Տարվա ավարտին մնում է 49 օր։

Դեպքեր

• 1912՝ Հունաստանի Յորգոս I թագավորը կատարում է իր հաղթական մուտքը Սալոնիկ, 482 տարվա օսմանյան տիրակալությունից հետո
• 1918՝ Ավստրիան դառնում է հանրապետություն
• 1927՝ Լև Տրոցկին հեռացվում է Խորհրդային Միության Կոմունիստական կուսակցությունից
• 1940՝ Ադոլֆ Հիտլերի և արտգործնախարար Յոախիմ Ռիբենթրոփի (Joachim von Ribbentrop) հետ բանակցություններ վարելու համար Բեռլին է ժամանում ԽՍՀՄ արտաքին գործերի ժողկոմ Վյաչեսլավ Մոլոտովը (Вячеслав Михайлович Молотов)
• 1982՝ Յուրի Անդրոպովը դառնում է Խորհրդային Միության Կոմունիստական կուսակցության գլխավոր քարտուղար
• 1990՝ Ճապոնիայի թագաժառանգ Աքիհիթոն պաշտոնապես ստանձնում է կայսեր պաշտոնը՝ դառնալով երկրի 125-րդ միապետը։
• 
• 2003՝ Շանհայում մագլևը (անգլ.) սահմանում է արագության ռեկորդ՝ ժամում 501 կմ
• 2014 - Արցախում Մի-24 ուղղաթիռի խոցում (2014), Արցախի արևելյան հատվածում ուսումնավարժական թռիչքի ժամանակ ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտման հետևանքով խոցվել է պաշտպանության բանակի օդուժի Մի-24 հարվածային ուղղաթիռը։

Օդային աղետներ

• 1971՝ Վիննիցայում վթարի է ենթարկվում "Աերոֆլոտի" ԱՆ-24 ինքնաթիռը, զոհվում են ներսի բոլոր 47 մարդիկ
• 1996՝ Նյու Դելիի մոտ երկնքում իրար են բախվում (անգլ.) սաուդյան ավիաուղիների Բոինգ 747 և ղազախական Իլ 76 ինքնաթիռները, զոհվում է 349 մարդ
• 2001՝ Նյու Յորքի Ջոն Քենեդի օդանավակայանում օդ բարձրանալուց մի քանի րոպե անց վթարի է ենթարկվում (անգլ.) ամերիկյան A300 Էյրբաս օդանավը, զոհվում է 260 մարդ

ՄԱԿ-ին անդամակցված երկրները՝

• 1956՝ Թունիս, Մարոկկո, Սուդան
• 1968՝ Հասարակածային Գվինեա
• 1975՝ Կոմորյան Կղզիներ

Ծնունդներ

• 1833՝ Ալեքսանդր Բորոդին (մ.1887) Александр Порфирьевич Бородин ռուս կոմպոզիտոր և քիմիկոս
• 1840՝ Օգյուստ Ռոդեն (մ.1917) Auguste Rodin ֆրանսիացի քանդակագործ և գրաֆիկ
• 1859՝ (Արևմտահայերէն)Ճիաքօմօ Կօրրինի(Ջաքոմո Գորինի) (մ.1950) (իտալ.՝ Giacomo Gorrini իտալացի պատմաբան և դիւանագէտ մը եղած է
• 1866՝ Սուն Յաթ-սեն (մ.1925) չինացի հեղափոխական
• 1895՝ Հրաչյա Ներսիսյան (մ.1961) կինոյի և թատրոնի դերասան
• 1899՝ Հովհաննես Հեքելեկյան (մ.1989) հայազգի մանրէաբան և կենսաքիմիկոս
• 1915՝ Ռոլան Բարտ (մ.1980) Roland Barthes ֆրանսիացի գրականագետ, փիլիսոփա և լեզվաբան
• 1923՝ Արփենիկ Ղափանցյան (մ.1996), նկարչուհի
• 1929՝ Գրեյս Քելլի (մ.1982) Grace Kelly ամերիկացի դերասանուհի և երգչուհի
• 1933՝ Վլադիմիր Մովսիսյան խորհրդային կուսակցական և պետական աշխատող, ՀՀ պետական գործիչ
• 1933՝ Ջալալ Թալաբանի, 2005÷2014 թթ. Իրաքի 6^{-րդ նախագահը։}
• 1934՝ Չարլզ Մենսոն Charles Manson ամերիկացի հանցագործ
• 1935՝ Լյուդմիլա Գուրչենկո խորհրդային (մ.2011) դերասանուհի և երգչուհի
• 1936՝ Վոլոդյա Սարդարյան, հայ սովետական ֆիզիկոս
• 1938՝ Վիլյամ Պետրոսյան, քանդակագործ
• 1939՝ Լուցիա Պոպ(ովա) Lucia Popp սլովակ օպերային սոպրանո երգչուհի
• 1941՝ Նորայր Ենգիբարյան, մաթեմատիկոս և աստղագետ
• 1948՝ Հասան Ռոհանի Իրանի ԻՀ նախագահ
  • Արցախի պատերազմի մասնակիցներ՝
    • 1952՝ Հրանտ Ահարոնյան
    • 1958՝ Լևոն Անտոնյան
• 1961՝ Էնցո Ֆրանչեսկոլի Enzo Francescoli ուրուգվայցի նախկին ֆուտբոլիստ
• 1971՝ Հայկ Թոքմաջյան, քանդակագործ
• 1980՝
  • Ռայան Գոսլինգ Ryan Gosling ամերիկացի դերասան, ռեժիսոր, գրող և երաժիշտ
  • Նուր Այսան (Ֆետահօղլու) թուրք-գերմանացի դերասանուհի
• 1982՝ Էն Հեթեուեյ Anne Hathaway ամերիկացի դերասանուհի
• 1984՝ Օմարիոն, երգիչ, երգերի հեղինակ, դերասան
• 1986՝ Ինյացիո Աբատե Ignazio Abate իտալացի ֆուտբոլիստ, պաշտպան
• 1988՝ Ռասսել Վեսթբրուք Russell Westbrook ամերիկացի բասկետբոլիստ

Մահեր

• 1035՝ Կնուդ I Մեծ
• 1903՝ ֆրանսիացի նկարիչ Քամիլ Փիսարո
• 1941՝ պարագվայցի քաղաքական գործիչ Էդուարդո Շերեր
• 1948՝ իտալացի կոմպոզիտոր Ումբերտո Ջորդանո
• 1956՝ իսպանացի ֆիզիոլոգ և քաղաքական գործիչ Խուան Նեգրին
• 2005՝ ազգագրագետ և դիվանագետ Յուրի Մկրտումյան
• 2009՝ հայազգի նկարիչ և գրող Վահրիճ Բախչանյան
• 2013՝ խորհրդային տիեզերագնաց Ալեքսանդր Սերեբրով

Տոներ

• Թոքաբորբի դեմ պայքարի համաշխարհային օր
• Սուն Յաթ-սենի ծննդյան օր (Չինաստանի Հանրապետություն)

---

Ծանոթագրություններ և նշումներ

• Սահմանադրության օր՝
  • Ադրբեջան

---

Ծանոթագրություններ և նշումներ