«Պերդիտա (արբանյակ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ Bot: Migrating 32 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q15660 (translate me)
չ →‎Ծանոթագրություններ: clean up, replaced: → (8), → (4) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 59. Տող 59.
{{reflist
{{reflist
| refs =
| refs =
<ref name="Foust">{{cite web | last = Ֆուստ | first = Ջեֆ | date = 31 դեկտեմբերի 2001 | title = Ուրանի արբանյակը հանված է | publisher = Սփեյսֆլայթ նաու | url = http://spaceflightnow.com/news/n0112/31uranusmoon/ | accessdate = 2012-01-26 | ref = harv }}</ref>
<ref name="Foust">{{cite web | last = Ֆուստ | first = Ջեֆ | date = 31 դեկտեմբերի 2001 | title = Ուրանի արբանյակը հանված է | publisher = Սփեյսֆլայթ նաու | url = http://spaceflightnow.com/news/n0112/31uranusmoon/ | accessdate = 2012-01-26 | ref = harv }}</ref>


<ref name="Karkoschka, Voyager 2001">{{cite journal | doi = 10.1006/icar.2001.6597 | last = Կարկոշկա | first = Երիկ | year = 2001 | title = Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան | journal = Իկարուս | volume = 151 | issue = 1 | pages = 69–77 | bibcode = 2001Icar..151...69K}}</ref>
<ref name="Karkoschka, Voyager 2001">{{cite journal | doi = 10.1006/icar.2001.6597 | last = Կարկոշկա | first = Երիկ | year = 2001 | title = Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան | journal = Իկարուս | volume = 151 | issue = 1 | pages = 69–77 | bibcode = 2001Icar..151...69K}}</ref>
Տող 65. Տող 65.
<ref name="Showalter Lissauer 2006">{{cite journal | doi = 10.1126/science.1122882 | last1 = Շոուոլտեր | first1 = Մարկ Ռ. | last2 = Լիսաուեր| first2 = Ջեք Ջ. | date = 2006-02-17 | title = Ուրանի երկրորդ օղակ-արբանյակ համակարգը. Հայտնաբերումը և դինամիկան| journal = Սայենս| volume = 311 | issue = 5763 | pages = 973–977 | pmid = 16373533 | bibcode = 2006Sci...311..973S}}</ref>
<ref name="Showalter Lissauer 2006">{{cite journal | doi = 10.1126/science.1122882 | last1 = Շոուոլտեր | first1 = Մարկ Ռ. | last2 = Լիսաուեր| first2 = Ջեք Ջ. | date = 2006-02-17 | title = Ուրանի երկրորդ օղակ-արբանյակ համակարգը. Հայտնաբերումը և դինամիկան| journal = Սայենս| volume = 311 | issue = 5763 | pages = 973–977 | pmid = 16373533 | bibcode = 2006Sci...311..973S}}</ref>


<ref name="IAUC 8194"> {{cite journal | last = Գրին | first = Դենիել Վ. Ե. | date = 3 սեպտեմբերի 2003 | title = Ուրանի արբանյակները | journal = ՄԱՄ թերթիկ | volume = 8194 | issn = 0081-0304 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/08100/08194.html | accessdate = 2012-01-26}}</ref>
<ref name="IAUC 8194">{{cite journal | last = Գրին | first = Դենիել Վ. Ե. | date = 3 սեպտեմբերի 2003 | title = Ուրանի արբանյակները | journal = ՄԱՄ թերթիկ | volume = 8194 | issn = 0081-0304 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/08100/08194.html | accessdate = 2012-01-26}}</ref>


<ref name="Karkoschka, Hubble 2001">{{cite journal | doi = 10.1006/icar.2001.6596 | last = Կարկոշկա | first = Էրիկ | year = 2001 | title = Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան | journal = Իկարուս | volume = 151 | issue = 1 | pages = 51–68 | bibcode = 2001Icar..151...51K }}</ref>
<ref name="Karkoschka, Hubble 2001">{{cite journal | doi = 10.1006/icar.2001.6596 | last = Կարկոշկա | first = Էրիկ | year = 2001 | title = Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան | journal = Իկարուս | volume = 151 | issue = 1 | pages = 51–68 | bibcode = 2001Icar..151...51K }}</ref>


<ref name="IAUC 7171"> {{cite journal | last = Գրին | first = Դենիել Վ. Ե. | date = 18 մայիսի 1999 | title = S/1986 U 10 | journal = ՄԱՄ թերթիկ | volume = 7171 | issn = 0081-0304 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/07100/07171.html | accessdate = 2012-01-26}}</ref>
<ref name="IAUC 7171">{{cite journal | last = Գրին | first = Դենիել Վ. Ե. | date = 18 մայիսի 1999 | title = S/1986 U 10 | journal = ՄԱՄ թերթիկ | volume = 7171 | issn = 0081-0304 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/07100/07171.html | accessdate = 2012-01-26}}</ref>


<ref name="Gazetteer"> {{cite web | title = Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները | work = Մոլորակների անվանումների լրատու | publisher = ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն | date = 21 հուլիս 2006 | url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/Planets | accessdate = 6 օգոստոս 2006 }}</ref>
<ref name="Gazetteer">{{cite web | title = Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները | work = Մոլորակների անվանումների լրատու | publisher = ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն | date = 21 հուլիս 2006 | url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/Planets | accessdate = 6 օգոստոս 2006 }}</ref>
}}
}}


10:49, 16 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ


Պերդիտա
(S/1986 U 10; Ուրան XXV)
Հիմնական տվյալներ
Հայտնաբերվել է18 մայիս 1999 թ. (Էրիխ Կարկոշկա / «Վոյաջեր-2»-ի կողմից)
Հեռավորությունը Ուրանից76 417 ± 1 կմ[1]
Ուղեծրային տվյալներ
Մեծ կիսաառանցք76 417 ± 1 կմ[1]
Էքսցենտրիսիտետ0,0012 ± 0,0005[1]
Սիդերիկ պարբերություն0,638021 ± 0,000013 օր[1]
Թեքվածություն0,0 ± 0,3° (Ուրանի հասարակածի նկատմամբ)[1]
Ֆիզիկական հատկանիշներ
Շառավիղ30 × 30 × 30 կմ (15 ± 3 կմ)[1]
Հասարակածային շառավիղ15 ± 3 կմ[1]
Մակերևույթի մակերես~2800 կմ²
Ծավալ~14 000 կմ³
Զանգված~0,18 × 1017 կգ
Միջին խտություն~1,3 գ/սմ³ ենթադրված
Հասարակածային մակերևութային ձգողություն~0,0047 մ/վ²
2-րդ տիեզերական արագություն~0,011 կմ/վ
Պտույտի պարբերությունՍինքրոն[1]
Առանցքի թեքում0,0°[1]
Ալբեդո0,08 ± 0,01[1]
Մթնոլորտային տվյալներ
Մթնոլորտի ջերմաստիճան64 Կ (−209 °C)

Պերդիտա (անգլ.՝ Perdita), Ուրան մոլորակի արբանյակն է, հայտնաբերվել է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա 1999 թվականի մայիսի 18-ին: Այն սկզբում ստացել է S/1986 U 10 ժամանակավոր անվանում[2]: Հետագայում այն անվանվել է Պերդիտա (լատիներեն` 'կորած'), Շեքսպիրի Ձմեռային հեքիաթ պիեսի հերոսուհու անունով: Այն նույնպես անվանվում է Ուրան XXV[3]:

Հայտնաբերումը

Պերդիտայի հայտնաբերումը բարդ է եղել: Արբանյակի առաջին լուսանկարները կատարվել են Վոյաջեր-2 կայանի կողմից 1986 թվականի անցման ժամանակ, սակայն այն չի գտնվել լուսանկարների վրա ավելին քան մեկ տասնամյակ: 1999 թվականին, արբանյակը նկատել է Էրիխ Կարկոշկան և հայտնել է այդ մասին[1][2]: Սակայն, քանի-որ հնարավոր չէր կատարել արբանյակի այլ լուսանկարներ, նրա գոյությունը հաստատելու համար, այն 2001 թվականին պաշտոնապես դուրս հանվեց Ուրանի արբանյակների ցանկից[4]: Այնուամենայնիվ, 2003 թվականին, Հաբլ տիեզերական աստղադիտակի միջոցով ստացված լուսանկարներում վերջնականորեն հաստատվեց Պերդիտայի գոյությունը[5][6]:

Ուղեծիրը

Արբանյակը պտտվում է իր ուղեծրով Բելինդայի և Պակի միջև: Վերը նշված Հաբլի դիտարկումները ապացուցեցին, որ Պերդիտան պտտվում է Ուրանի շուրջ ոչ ըստ Կեպլերյան շարժման օրենքների: Փոխարենը այն գտնվում է 43:44 ուղեծրային ռեզոնանսի մեջ Բելինդայի հետ: Այն նույնպես մոտ է 8:7 ռեզոնանսին Ռոզալինդայի հետ[1][5]:

Արբանյակը պատկանում է Պորցիայի խմբին, խումբը նույնպես ներառում է` Բիանկան, Կրեսսիդան, Դեզդեմոնան, Ջուլիետը, Պորցիան, Կուպիդոնը, Ռոզալինդան և Կուպիդոնը[7]: Այս արբանյակները ունեն նման ուղեծրեր և ֆոտոմետրիկ առանձնահատկություններ[7]: Բացի նրա ուղեծրից[1][5], 15 կմ շառավղից[1], և 0,08 մեծությամբ երկրաչափական ալբեդոյից[7] այս արբանյակի մասին այլևս ոչինչ հայտնի չէ:

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Կարկոշկա, Երիկ (2001). «Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
  2. ↑ 2,0 2,1 Գրին, Դենիել Վ. Ե. (18 մայիսի 1999). «S/1986 U 10». ՄԱՄ թերթիկ. 7171. ISSN 0081-0304. Վերցված է 2012-01-26-ին.
  3. ↑ «Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները». Մոլորակների անվանումների լրատու. ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն. 21 հուլիս 2006. Վերցված է 6 օգոստոս 2006-ին.
  4. ↑ Ֆուստ, Ջեֆ (31 դեկտեմբերի 2001). «Ուրանի արբանյակը հանված է». Սփեյսֆլայթ նաու. Վերցված է 2012-01-26-ին. {{cite web}}: Invalid |ref=harv (օգնություն)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Շոուոլտեր, Մարկ Ռ.; Լիսաուեր, Ջեք Ջ. (2006-02-17). «Ուրանի երկրորդ օղակ-արբանյակ համակարգը. Հայտնաբերումը և դինամիկան». Սայենս. 311 (5763): 973–977. Bibcode:2006Sci...311..973S. doi:10.1126/science.1122882. PMID 16373533.
  6. ↑ Գրին, Դենիել Վ. Ե. (3 սեպտեմբերի 2003). «Ուրանի արբանյակները». ՄԱՄ թերթիկ. 8194. ISSN 0081-0304. Վերցված է 2012-01-26-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Կարկոշկա, Էրիկ (2001). «Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.

Արտաքին հղումներ

Ուրանի համակարգ
Հայտնաբերումը
Ներքին արբանյակներ
Մեծ արբանյակներ
Անկանոն արբանյակներ
Հետազոտություններ
Առանձնահատկություններ
Այլ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պերդիտա_(արբանյակ)&oldid=1347631» էջից