Յոհան Կեպլեր
| Յոհան Կեպլեր | |
|---|---|
 (մաթեմատիկոս, աստղագետ) |
|
| ԱԱՀ՝ | Յոհան Կեպլեր |
| Բնագիր ԱԱՀ՝ |
Johannes Kepler |
| Ծննդյան օր՝ | դեկտեմբերի 27, 1751 |
| Ծննդավայր՝ | Վայլ դեր Շտատ (Վյուրտենբերգ) |
| Վախճանի օր՝ | նոյեմբերի 15, 1630 |
| Վախճանի վայր՝ | Ռեգենսբուրգ (Բավարիա) |
Յոհան Կեպլեր (գերմաներեն՝ Johannes Kepler, ծնվ. 1571թ., դեկտեմբերի 27, Վայլ դեր Շտատ, Վյուրտենբերգ, մահ. 1630թ., նոյեմբերի 15, Ռեգենսբուրգ քաղ., Բավարիա), գերմանացի աստղագետ, տեսական աստղագիտության հիմնադիր, հայտնագործել է մոլորակների շարժումները բնութագրող երեք օրենք։
Գործունեությունը[խմբագրել]
Յոհան Կեպլերն ուսանում էր համալսարանում և պատրաստվում էր քահանա ձեռնադրվելու, երբ ծանոթացավ Նիկոլայ Կոպեռնիկոսի Տիեզերքի արևակենտրոն կառուցվածքի ուսմունքին։ Նրա մեջ մեծ ցանկություն առաջացավ հասկանալու, թե ինչ օրենքներով են շարժվում մոլորակներն Արեգակի շուրջը։ Այդ նպատակով 1601թ. Կեպլերը տեղափոխվեց Պրահա՝ դանիացի աստղագետ Տիխոն Բրահեի մոտ։ Իսկ վերջինիս մահվանից հետո՝ 1602թ. Կեպլերը նշանակվեց պալատական մաթեմատիկոս և ժառանգեց Բրահեի 40 ամյա աստղագիտական դիտումների արդյունքները։ Դրանց տեսական հիմնավորման ընթացքում նա հայտնագործեց մոլորակների շարժման երեք օրենքները, որոնք հետագայում կոչվեցին Կեպլերի օրենքներ։ 1619-ին լույս ընծայած «Աշխարհի ներդաշնակությունը» աշխատության մեջ նա ընդհանրացրեց իր աշխատանքներում առաջ քաշված հարցերն ու ստացավ մոլորակների շարժման օրինաչափություններն ամփոփող մի կույր տեսություն։ 1627-ին ավարտեց իր ամենամեծ՝ «Ռուդոլֆյան աղյուսակներ» աշխատությունը, որը հնարավորություն էր ընձեռնում բավական մեծ ճշտությամբ որոշել մոլորակի դիրքը ժամանակի ցանկացած պահին։ Նա կազմեց նաև Արեգակի ու Լուսնի խավարումների աղյուսակը և բացատրեց դրան առաջացման պատճառները՝ Լուսնի, Արեգակի և Երկրի միմյանց նկատմամբ ունեցած դիրքերով։
Յոհան Կեպլերն աշխատություն ունի նաև աստղագիտության մեջ օպտիկայի կիրառության, օվկիանոսների և ծովերի մակընթացությունների ու տեղատվությունների վերաբերյալ. այդ երևույթները նա բացատրում էր Լուսնի ձգողությամբ։
Կյանքի վերջին տարիներին ապրուստի միջոց հայթայթելու համար նա զբաղվել է նաև աստղագուշակությամբ։
Տես նաև[խմբագրել]
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Դպրոցական մեծ հանրագիտարան։ Գիրք 1, հատոր 1:Երևան 2009, էջ 470
 |
Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
