Բենի Ֆերենցի

Բենի Ֆերենցի; հունգ.՝ Ferenczy Benjámin
Ծնվել է	հունիսի 18, 1890
Ծննդավայր	Սենտենդրե, Պեշտ, Հունգարիա
Մահացել է	հունիսի 2, 1967 (76 տարեկան)
Վախճանի վայրը	Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Հունգարիա
Մասնագիտություն	քանդակագործ, համալսարանի դասախոս, նկարիչ, գծանկարիչ և մեդալագործ
Աշխատավայր	Հունգարիայի գեղարվեստի համալսարան և Նյուգաթ
Ամուսին	Erzsébet Ferenczy?
Ծնողներ	հայր՝ Կարոյ Ֆերենցի, մայր՝ Օլգա Ֆիալկա
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Կոշութի մրցանակ Կոշութի մրցանակ և Աշխարհի արդարակյացներ
	Béni Ferenczy Վիքիպահեստում

Բենի Ֆերենցի (անգլ.՝ Béni Ferenczy, հունիսի 18, 1890(1890-06-18)^[1]^[2]^[3], Սենտենդրե, Պեշտ, Հունգարիա - հունիսի 2, 1967(1967-06-02)^[1]^[4]^[5], Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն), հունգարացի քանդակագործ, գրաֆիկ։ Նկարիչ Կարոյ Ֆերենցիի և նկարչուհի Օլգա Ֆիալկայի որդին է։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բենի Ֆերենցին արվեստ է ուսանել Մյունխենում, Ֆլորենցիայում, իսկ Փարիզում սովորել է Էմիլ Անտուան Բուրդելի և Ալեքսանդր Արխիպենկոյի մոտ։ Ձախ հայացքների տեր է եղել, ակտիվորեն մասնակցել է Հուգարիայի խորհրդային հանրապետության գործունեությանը, եղել է Արվեստի ու թանգարանների կառավարման անդամ։ Հունգարիայի խորհրդային հանրապետության անկումից հետո ստիպված է եղել արտագաղթել։ Հետագա տարիներին նա ապրել է Բայա Մարեում, Բրատիսլավայում, Ռուժոմբերոկում (Սլովակիա), Վիեննայում, Բեռլինում, Պոտսդամում։

1932-1935 թվականներին ապրել է Մոսկվայում, որտեղ ծանոթացել է ապագա կնոջ՝ հունգարուհի Էրժիի հետ։ Վերջինս դարձել է նրա քանդակային ու գրաֆիկական շատ ստեղծագործությունների բնորդ։ Ստեղծագործական հասուն շրջանը համընկնում է Գերմանիայում ու Խորհրդային միությունում տարագրությունից վերադառնալու հետ, որ տեղի է ունեցել 1938 թվականին, երբ կայացել է Ավստրիայի անշլյուսը։ Հունգարիայում նացիստական հեղաշրջումից և «Խաչված նետերի կուսակցության»՝ իշխանության գալուց հետո Բենի Ֆերենցին կնոջ հետ Բուդապեշտում փրկել է հրեաների, ինչի համար Յադ Վաշեմը նրան հետմահու ճանաչել է Աշխարհի արդարակյաց։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո դարձել է Արվեստի միության անդամ, որի հիմնադիրը Զոլտան Կոդայն էր, իսկ 1945-1950 թվականներին դասավանդել է Հունգարիայի գեղարվեստի համալսարանում։ 1947-1948 թվականներին ճանապարհորդել է Շվեյցարիայում և Իտալիայում։ 1950-ական թվականներին ապրել է բացառապես գրքերի նկարազարդումների հաշվին։ 1956 թվականին աջ կողմը կաթվածահարվել է, և նա կարողացել է աշխատել միայն ձախ ձեռքով։

Բենի Ֆերենցին նկարել է կուբիզմի և էքսպրեսիոնիզմի ոճերով։ Ճանաչում է ստացել նաև որպես գրաֆիկ։ Զբաղվել է գրքերի նկարազարդմամբ։

Նրա կինը՝ Էրժի Ֆերենցին, որ մահացել է 2000 թվականին 96 տարեկան հասակում, մեծ ջանքեր է ներդրել Կարոյ և Բենի Ֆերենցիների արվեստի հանրահռչակման գործում․ Սենտենդրում հիմնադրել է Ֆերենցիների ընտանիքի թանգարանը, ստեղծել է «Ֆերենցիների ընտանիքի հիմնադրամ», ինչպես նաև հուշագրություն է թողել իր ամուսնու մասին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Beni Ferenczy — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
↑ ^3,0 ^3,1 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Béni Ferenczy (նիդերլ.)
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 The Righteous Among the Nations Database
↑ RKDartists (նիդերլ.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բենի Ֆերենցիի կենսագրությունը(անգլ.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բենի Ֆերենցի» հոդվածին։

[_a9ecbcfc9fe7b0b3-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_3854c57152de6108-2] 2,0 ^2,1 Beni Ferenczy — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_2f70a04da2ba8763-3] 3,0 ^3,1 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6

[_3b2fe25502e96b8d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Béni Ferenczy (նիդերլ.)

[_8f3debbf794fa29e-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 The Righteous Among the Nations Database

[_e9eb822afebc759f-6] RKDartists (նիդերլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]