Ալեքսանդր Արխիպենկո

Ալեքսանդր Արխիպենկո
Ծնվել է	մայիսի 30, 1887
Ծննդավայր	Կիև, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	փետրվարի 25, 1964 (76 տարեկանում) կամ փետրվարի 24, 1964 (76 տարեկանում)
Մահվան վայր	Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	Ուկրաինա; ԱՄՆ
Կրթություն	Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց, Կիևի գեղարվեստի ուսումնարան և Գեղարվեստի և ճարտարապետության ազգային ակադեմիա
Մասնագիտություն	քանդակագործ, նկարիչ, արվեստների գործիչ և գրաֆիկական դիզայներ
Ոճ	Salon Cubism?
Ուշագրավ աշխատանքներ	Queen of Sheba?
Անդամակցություն	Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և Սուպրեմուս
	Alexander Archipenko Վիքիպահեստում

Ալեքսանդր Պորֆիրևիչ Արխիպենկո (մայիսի 30, 1887(1887-05-30)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7], Կիև, Ռուսական կայսրություն^[1] - փետրվարի 25, 1964(1964-02-25)^[1]^[2]^[3]^[4] կամ փետրվարի 24, 1964(1964-02-24)^[5], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ուկրաինական ծագումով ամերիկացի քանդակագործ և նկարիչ: Քանդակագործության մեջ կուբիզմի խոշոր ներկայացուցիչներից մեկը:

Կյանք և ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Կիևում: Հայրը` Պորֆիրի Անտոնովիչ Արխիպենկոն, աշխատել է որպես մեխանիկ Կիևի համալսարանում: Երկու տարի սովորելով Վալկերի ռեալական դպրոցում` Ալեքսանդրը 1902 թվականին ընդունվել է Կիևի գեղարվեստի ուսումնարան, որտեղից 1905 թվականի նոյեմբերին հեռացվել է 1905-1907 թվականների հեղափոխության սկզբում կազմակերպված ուսանողական դասադուլին մասնակցելու պատճառով: 1906 թվականին Ալեքսանդր Բոգոմազովի հետ կազմակերպել է իր աշխատանքների առաջին ցուցահանդեսը Կիևում:

Հենց այդ տարի նա տեղղղափոխվել է Մոսկվա, որտեղ շարունակել է կրթությունը Մոսկվայի գեղարվեստի, ճարտարապետության և քանդակագործության ուսումնարանում: 1908 թվականին տեղափոխվել է Փարիզ: 1908-1914 թվականներին ապրել է «Փեթակ» նկարիչների բազմազգ գաղութում, 1910 թվականին Ա. Էկստերի, Մալևիչի, Պիկասոյի, Բրակի, Դերենի և ուրիշների հետ ցուցադրվել է Անկախների սալոնում: Առաջին անհատական ցուցահանդեսը տեղի է ունեցել Հագենում (Գերմանիա), 1912 թվականին: 1921 թվականին բացում է իր դպրոց-ստուդիան Բեռլինում: Արխիպենկոյի աշխատանքները մոտ են կուբիզմին. այն, ինչ նրանից առաջ կուբիստ-նկարիչները փորձարկել են գեղանկարչության մեջ, նա տեղափոխել է քանդակագործություն^[8]: Քանդակագործության մեջ ակտիվորեն օգտագործել է, այսպես կոչված, «նեգատիվ տարածությունը»: 1923 թվականին տեղափոխվել է ԱՄՆ` 1929 թվականին ստանալով ամերիկյան քաղաքացիություն: 1934 թվականին ձևավորել է Ուկրաինայի տաղավարը Չիկագոյի ցուցահանդեսում: 1937 թվականից դասավանդել է Նոր Բաուհաուզում: Թաղված է Վուդլոնի գերեզմանոցում:

Գոնդոլավար, Մետրոպոլիտեն թանգարան, Նյու Յորք

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արխիպենկոյի անհատական ցուցադրություններից մեկը անց է կացվել 1922 թվականին, Մայնի Ֆրանկֆուրտում: Այսօր Արխիպենկոյի ստեղծագործությունները ցուցադրվում են Եվրոպայի, ԱՄՆ-ի և Իսրայելի մի շարք թանգարաններում: Նրա 12 աշխատանքներ պահվում են պետական էրմիտաժում^[9]: 2016 թվականին Կիևում Արխիպենկոյի անունով փողոց է անվանակոչվել:

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մազերը սանրող կինը, 1914, բրոնզ, Իսրայելի թանգարան, Երուսաղեմ
Բակամուտքի քանդակներ, 1950, ներկված մետաղ, Միսուրիի համալսարան Կանզաս Սիթիում
Սողոմոն արքան Փենսիլվանիայի համալսարանի կամպուսում
Արխիպենկոյի շիրմաաքարը Վուդլոն գերեզմանոցում Բրոնքս (Նյու Յորք)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118649949 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Alexander Archipenko
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Aleksandr Archipenko — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Britannica
↑ The State Hermitage Museum: Quick Search(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118649949/_Record_#118649949]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118649949 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q17299517">[http://explore.rkd.nl/en/explore/artists/2295_Alexander_Archipenko]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Alexander Archipenko
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q24255573">[http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00006597_Aleksandr_Archipenko]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2006._—_ISBN_978-0-19-977378-7,_978-0-19-989991-3</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Aleksandr Archipenko — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=8749_Find_A_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1995._—_ed._size:_165000000</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Brockhaus_Enzyklopädie]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[8] Britannica

[9] The State Hermitage Museum: Quick Search(չաշխատող հղում)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Ալեքսանդր Արխիպենկո

Բովանդակություն

Կյանք և ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Ալեքսանդր Արխիպենկո
Ծնվել է	մայիսի 30, 1887(1887-05-30)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]
Ծննդավայր	Կիև, Ռուսական կայսրություն^[1]
Վախճանվել է	փետրվարի 25, 1964(1964-02-25)^[1]^[2]^[3]^[4] (76 տարեկանում) կամ փետրվարի 24, 1964(1964-02-24)^[5] (76 տարեկանում)
Մահվան վայր	Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	Ուկրաինա ԱՄՆ
Կրթություն	Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց, Կիևի գեղարվեստի ուսումնարան և Գեղարվեստի և ճարտարապետության ազգային ակադեմիա
Մասնագիտություն	քանդակագործ, նկարիչ, արվեստների գործիչ և գրաֆիկական դիզայներ
Ոճ	Salon Cubism?
Ուշագրավ աշխատանքներ	Queen of Sheba?
Անդամակցություն	Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և Սուպրեմուս
Alexander Archipenko Վիքիպահեստում