Ֆրենսիս Առնոլդ

Ֆրենսիս Առնոլդ
Ծնվել է	հուլիսի 25, 1956 (63 տարեկան); Փիթսբուրգ, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	կենսաքիմիկոս, գյուտարար, համալսարանի պրոֆեսոր, ճարտարագետ, հետազոտող և ուսուցչուհի
Հաստատություն(ներ)	Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտ	chemical engineering?
Անդամակցություն	ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա և Բժշկության ազգային ակադեմիա (ԱՄՆ)
Ալմա մատեր	Փրինսթոնի համալսարան և Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի
Գիտական աստիճան	փիլիսոփայության դոկտոր (1985)
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Եղել է գիտական ղեկավար	Huimin Zhao?
Պարգևներ	Տեխնոլոգիայի և նորարարության ասպարեզի ազգային մեդալ Չարլզ Ստարկ Դրեյպերի մրցանակ Հազարամյակի տեխնոլոգիական մրցանակ Գարվան-Օլին մեդալ FASEB Excellence in Science Award? Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ Raymond and Beverly Sackler Prize in Convergence Research? Նվաճումների մրցանակ Մեծ Բրիտանիայի Արքայական ինժեներական ակադեմիայի անդամ 100 կին Fellow of the American Institute for Medical and Biological Engineering? Բաուերի մրցանակ գիտության բնագավառում ունեցած ձեռքբերումների համար Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ և Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ
Ամուսին(ներ)	Jay Bailey?
Հայր	William Howard Arnold?
Կայք	che.caltech.edu/faculty/arnold_f/index.html
	Frances Arnold Վիքիպահեստում

Ֆրենսիս Համիլթոն Առնոլդ (անգլ.՝ Frances Hamilton Arnold, հուլիսի 25, 1956(1956-07-25)^[1], Փիթսբուրգ, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ^[2])^[13], ամերիկացի քիմիկոս-ինժեներ, Նոբելյան դափնեկիր: Կալիֆորնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի (Caltech) Քիմիական ճարտարագիտության, կենսաճարտարագիտության և կենսաքիմիայի պրոֆեսոր: 2018 թվականին պարգևատրվել է Քիմիայի Նոբելյան մրցանակով՝ ֆերմենտների ուղղորդված Էվոլյուցիայի համար:

Վաղ կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առնոլդը ծնվել է 1956 թվականին ԱՄՆ Փենսիլվանիա նահանգի Էջվուդ համայնքում, Ջոզեֆին Ինմանի (ծննդյան անունը՝ Ռությո) և միջուկային ֆիզիկոս Ուիլյամ Հովարդ Առնոլդի ընտանիքում, գեներալ-լեյտենանտ Ուիլյամ Հովարդ Առնոլդի թոռնուհին է^[14]: Մեծացել է Պիտսբուրգ քաղաքի Էջվուդ արվարձանում և Փիթսբուրգի Շեդիսայդ և Սկյուռների բլուր շրջաններում: 1974 թվականին ավարտել է քաղաքի Taylor Allderdice ավագ դպրոցը^[15]: Ավագ դպրոցում սովորելու տարիներին ավտոստոպ տարբերակով հասնում էր Վաշինգտոն՝ բողոքելու Վիետնամական պատերազմի դեմ, ապրում էր իր վաստակածով՝ տեղական ջազ ակումբում աշխատելով որպես կոկտեյլ մատուցող, ինչպես նաև տաքսու վարորդ^[16]:

1979 թվականին Առնոլդն ավարտել է Փրինսթոնի համալսարանի մեքենաշինական և ավիա-տեխնիկայի բաժինը և ստացել գիտության բակալավրի աստիճան, զբաղվել է արևային էներգիայի հետազոտությամբ^[17]: Բացի պահանջվող դասընթացները, ուսանել է նաև տնտեսագիտություն, ռուսերեն և իտալերեն, տեսլականում ունենալով դիվանագետ կամ գործադիր տնօրեն դառնալու միտքը, ինչպես նաև մտադրություն է ունեցել միջազգային հարաբերությունների բնագավառում աստիճան ստանալու մասին^[18]: Երկրորդ կուրսից հետո մեկնել է Իտալիա, աշխատել միջուկային ռեակտորի մասեր արտադրող գործարանում, այնուհետև վերադարձել է ավարտելու ուսումը^[19]: Վերադառնալով Փրինսթոն՝ սկսել է ուսումնասիրությունները Փրինսթոնի Էներգետիկայի և շրջակա միջավայրի հետազոտությունների կենտրոնում, որտեղ գիտնականների և ինժեներների խումբը ղեկավարում էր Ռոբերտ Հ. Սոկոլովը՝ աշխատելով կայուն էներգիայի աղբյուրների ստեղծման համար, թեմա, որն առանցքային էր դառնալու Առնոլդի հետագա աշխատանքի համար^[19]:

1979 թվականին Փրինսթոնի համալսարանն ավարտելուց հետո Առնոլդը Հարավային Կորեայում, Բրազիլիայում և Կոլորադոյի արևային էներգիայի հետազոտությունների ինստիտուտում աշխատել է որպես ինժեներ^[19]: Արևային էներգետիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտում (այժմ` Վերականգնվող էներգիայի ազգային լաբորատորիա) աշխատել է հեռավոր վայրերում արևային էներգիայի կառույցների նախագծման վրա և օգնել է գրելու ՄԱԿ-ի պաշտոնաթերթերը^[18]:

Այնուհետև ընդունվել է Կալիֆոռնիայի համալսարան, որտեղից 1985 թվականին ստացել է քիմիկոս-ինժեների դոկտորական աստիճան^[20]^[21]^[19]: Ատենախոսական աշխատանքը կատարել է Հարվեյ Ուորեն Բլանխի լաբորատորիայում, ուսումնասիրել քրոմատագրաֆիայի տեխնիկան^[20]^[22]:

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դոկտորական ատենախոսությունը պաշտպանելուց հետո Առնոլդն ավարտել է Բերքլիի կենսաֆիզիկայի ասպիրանտուրան^[23]: 1986 թվականին որպես հայցորդ միացել է Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի թիմին: 1986 թվականին եղել է պրոֆեսորի ասիստենտ, 1992 թվականին՝ դոցենտ, 1996 թվականին՝ պրոֆեսոր: 2000 թվականին կոչվել է Քիմիական ճարտարագիտության, կենսաճարտարագիտության և կենսաքիմիայի Դիք և Բարբարա Դիքինսոն պրոֆեսոր, 2017 թվականից՝ Լայնուս Կարլ Փոլինգ պրոֆեսոր^[24]: 2013 թվականին նշանակվել է Կալթեք Դոննա և Բենջամին Մ. Ռոզենի անվան կենսաճարտարագիտական կենտրոնի տնօրեն^[24]:

Առնոլդը Բիոէներգիայի միասնական ինստիտուտի խորհրդատվական խորհրդի և Գիտության և ճարտարագիտության բնագավառում Փաքարդի ասոցիացիայի անդամ է, աշխատում է Աբդուլահ թագավորի անվան գիտության և տեխնոլոգիայի համալսարանի (KAUST) նախագահի խորհրդատվական խորհրդում: Եղիսաբեթ թագուհու ճարտարագիտության բնագավառի մրցանակի հանձնման կազմի դատավոր է: Աշխատել է ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի գիտության և ժամանցի փոխանակման միության հետ`օգնելու հոլիվուդյան սցենարիստներին ճշգրիտ կերպով նկարագրել գիտական թեմաները^[25]:

40-ից ավելի ԱՄՆ արտոնագրերի համահեղինակ է^[21]: Համահիմնադրել է վերականգնվող ռեսուրսներից վառելիք և քիմիական նյութեր արտադրող Gevo, Inc. ընկերությունը^[21]: 2013 թվականին իր երկու նախկին ուսանողներ՝ Պիտեր Մայնհոլդի և Պեդրո Կոելհոյի հետ համահիմնադրել են Provivi ընկերությունը, որը մշակել է բույսերի պաշտպանության համար թունաքիմիկատների այլընտրանքային հետազոտություններ^[21]^[26]: 2016 թվականից հանդես է գալիս Illumina Inc.-ի գենոմիկայի ընկերության կորպորատիվ խորհրդի կազմում^[27]^[28]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 (not translated to mul), (not translated to mul), (not translated to mul) ՅուԹյուբ — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q76694"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q370299"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q866"></a>
↑ http://www.nasonline.org/member-directory/members/2534069.html
↑ http://www.che.caltech.edu/faculty/arnold_f/index.html
↑ https://www.nationalmedals.org/laureates
↑ https://phys.org/news/2016-05-biochemist-award-rewriting-dna-mimic.html
↑ https://taf.fi/millennium-technology-prize/winner-2016/
↑ https://www.acs.org/content/acs/en/funding-and-awards/awards/national/bytopic/francis-p-garvan-john-m-olin-medal.html
↑ https://www.invent.org/inductees/frances-arnold
↑ https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2018/summary/
↑ https://www.bbc.com/news/world-46225037
↑ https://www.fi.edu/laureates/frances-h-arnold
↑ "Francis H. Arnold – Facts – 2018". NobelPrize.org. Nobel Media AB
↑ Memorial Tributes։ National Academies Press։ September 26, 2017։ ISBN 978-0-309-45928-0։ doi:10.17226/24773
↑ Guarino Ben (October 3, 2018)։ «'Her work is incredible': Pittsburgh native Frances Arnold shares Nobel Prize in chemistry»։ Pittsburgh Post-Gazette
↑ Kharif Olga (March 15, 2012)։ «Frances Arnold's Directed Evolution»։ Bloomberg Businessweek։ Վերցված է September 1, 2012
↑ «Princeton engineering alumna Frances Arnold wins Nobel Prize in Chemistry»։ Princeton University (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-04
↑ ^18,0 ^18,1 Ouellette Jennifer (2013-03-08)։ «The Director of Evolution»։ Slate (en-US)։ ISSN 1091-2339։ Վերցված է 2018-10-05
↑ ^19,0 ^19,1 ^19,2 ^19,3 «Evolution Gets an Assist»։ Princeton Alumni Weekly (անգլերեն)։ 2014-10-17։ Վերցված է 2018-10-05
↑ ^20,0 ^20,1 Arnold Frances Hamilton (1985)։ Design and Scale-Up of Affinity Separations) (PhD)։ University of California, Berkeley։ OCLC 910485566 – via ProQuest։ (subscription required (help))
↑ ^21,0 ^21,1 ^21,2 ^21,3 «Frances H. Arnold»։ NAE Website։ Վերցված է 2018-10-03
↑ «A to G | Harvey W. Blanch»։ stage.cchem.berkeley.edu (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-03
↑ «Interview with Frances H. Arnold – Design by Evolution»։ www.chemistryviews.org (անգլերեն)։ Վերցված է October 3, 2018
↑ ^24,0 ^24,1 «Frances Arnold Wins 2018 Nobel Prize in Chemistry | Caltech»։ The California Institute of Technology (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-04
↑ «Frances Arnold's directed evolution»։ American Association for the Advancement of Science (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-03
↑ Freeman David (2016-05-31)։ «Meet The Woman Who Launched A New Field of Scientific Study»։ Huffington Post (en-US)։ Վերցված է 2018-10-04
↑ «This Nobel winner lost a son and two husbands and survived cancer»։ NBC News (en-US)։ Վերցված է 2018-10-05
↑ «Board of Directors»։ Illumina (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-08

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ֆրենսիս Առնոլդ կատեգորիայում։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q559856_citetype_Q35127_citetype_Q15265344_citetype_Q11033_citetype_Q241317"_data-entity-id="Q866"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q379396|''(not_translated_to_mul)'']],_[[:d:Q370299|''(not_translated_to_mul)'']],_[[:Ջավեդ_Քարիմ|''(not_translated_to_mul)'']]</i>_[https://www.youtube.com/watch?v=6hOZ5e0g9Uo_ՅուԹյուբ]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2005.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q76694"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q370299"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379396"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q866"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 (not translated to mul), (not translated to mul), (not translated to mul) ՅուԹյուբ — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q76694"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q370299"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q866"></a>

[[http://www.nasonline.org/member-directory/members/2534069.html_http://www.nasonline.org/member-directory/members/2534069.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-3] ttp://www.nasonline.org/member-directory/members/2534069.html

[[http://www.che.caltech.edu/faculty/arnold_f/index.html_http://www.che.caltech.edu/faculty/arnold_f/index.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] ttp://www.che.caltech.edu/faculty/arnold_f/index.html

[[https://www.nationalmedals.org/laureates_https://www.nationalmedals.org/laureates]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-5] ttps://www.nationalmedals.org/laureates

[[https://phys.org/news/2016-05-biochemist-award-rewriting-dna-mimic.html_https://phys.org/news/2016-05-biochemist-award-rewriting-dna-mimic.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] ttps://phys.org/news/2016-05-biochemist-award-rewriting-dna-mimic.html

[[https://taf.fi/millennium-technology-prize/winner-2016/_https://taf.fi/millennium-technology-prize/winner-2016/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-7] ttps://taf.fi/millennium-technology-prize/winner-2016/

[[https://www.acs.org/content/acs/en/funding-and-awards/awards/national/bytopic/francis-p-garvan-john-m-olin-medal.html_https://www.acs.org/content/acs/en/funding-and-awards/awards/national/bytopic/francis-p-garvan-john-m-olin-medal.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-8] ttps://www.acs.org/content/acs/en/funding-and-awards/awards/national/bytopic/francis-p-garvan-john-m-olin-medal.html

[[https://www.invent.org/inductees/frances-arnold_https://www.invent.org/inductees/frances-arnold]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] ttps://www.invent.org/inductees/frances-arnold

[[https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2018/summary/_https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2018/summary/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-10] ttps://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2018/summary/

[[https://www.bbc.com/news/world-46225037_https://www.bbc.com/news/world-46225037]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-11] ttps://www.bbc.com/news/world-46225037

[[https://www.fi.edu/laureates/frances-h-arnold_https://www.fi.edu/laureates/frances-h-arnold]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-12] ttps://www.fi.edu/laureates/frances-h-arnold

[Nobel-13] "Francis H. Arnold – Facts – 2018". NobelPrize.org. Nobel Media AB

[14] Memorial Tributes։ National Academies Press։ September 26, 2017։ ISBN 978-0-309-45928-0։ doi:10.17226/24773

[15] Guarino Ben (October 3, 2018)։ «'Her work is incredible': Pittsburgh native Frances Arnold shares Nobel Prize in chemistry»։ Pittsburgh Post-Gazette

[16] Kharif Olga (March 15, 2012)։ «Frances Arnold's Directed Evolution»։ Bloomberg Businessweek։ Վերցված է September 1, 2012

[auto-17] «Princeton engineering alumna Frances Arnold wins Nobel Prize in Chemistry»։ Princeton University (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-04

[auto1-18] 18,0 ^18,1 Ouellette Jennifer (2013-03-08)։ «The Director of Evolution»։ Slate (en-US)։ ISSN 1091-2339։ Վերցված է 2018-10-05

[:6-19] 19,0 ^19,1 ^19,2 ^19,3 «Evolution Gets an Assist»։ Princeton Alumni Weekly (անգլերեն)։ 2014-10-17։ Վերցված է 2018-10-05

[thesis-arnold-1985-20] 20,0 ^20,1 Arnold Frances Hamilton (1985)։ Design and Scale-Up of Affinity Separations) (PhD)։ University of California, Berkeley։ OCLC 910485566 – via ProQuest։ (subscription required (help))

[:1-21] 21,0 ^21,1 ^21,2 ^21,3 «Frances H. Arnold»։ NAE Website։ Վերցված է 2018-10-03

[22] «A to G | Harvey W. Blanch»։ stage.cchem.berkeley.edu (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-03

[23] «Interview with Frances H. Arnold – Design by Evolution»։ www.chemistryviews.org (անգլերեն)։ Վերցված է October 3, 2018

[:3-24] 24,0 ^24,1 «Frances Arnold Wins 2018 Nobel Prize in Chemistry | Caltech»։ The California Institute of Technology (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-04

[25] «Frances Arnold's directed evolution»։ American Association for the Advancement of Science (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-03

[:2-26] Freeman David (2016-05-31)։ «Meet The Woman Who Launched A New Field of Scientific Study»։ Huffington Post (en-US)։ Վերցված է 2018-10-04

[:5-27] «This Nobel winner lost a son and two husbands and survived cancer»։ NBC News (en-US)։ Վերցված է 2018-10-05

[28] «Board of Directors»։ Illumina (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-10-08

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

Ֆրենսիս Առնոլդ

Վաղ կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Ֆրենսիս Առնոլդ

Ծնվել է	հուլիսի 25, 1956(1956-07-25)^[1] (63 տարեկան) Փիթսբուրգ, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ^[2]
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	կենսաքիմիկոս, գյուտարար, համալսարանի պրոֆեսոր, ճարտարագետ, հետազոտող և ուսուցչուհի
Հաստատություն(ներ)	Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտ	chemical engineering?
Անդամակցություն	ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա^[3], Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա և Բժշկության ազգային ակադեմիա (ԱՄՆ)
Ալմա մատեր	Փրինսթոնի համալսարան և Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի
Գիտական աստիճան	փիլիսոփայության դոկտոր^[4] (1985)
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Եղել է գիտական ղեկավար	Huimin Zhao?
Պարգևներ	Տեխնոլոգիայի և նորարարության ասպարեզի ազգային մեդալ^[5] Չարլզ Ստարկ Դրեյպերի մրցանակ Հազարամյակի տեխնոլոգիական մրցանակ^[6]^[7] Գարվան-Օլին մեդալ^[8] FASEB Excellence in Science Award? Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ^[9] Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ^[10] Raymond and Beverly Sackler Prize in Convergence Research? Նվաճումների մրցանակ Մեծ Բրիտանիայի Արքայական ինժեներական ակադեմիայի անդամ 100 կին^[11] Fellow of the American Institute for Medical and Biological Engineering? Բաուերի մրցանակ գիտության բնագավառում ունեցած ձեռքբերումների համար^[12] Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ և Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ
Ամուսին(ներ)	Jay Bailey?
Հայր	William Howard Arnold?
Կայք	che.caltech.edu/faculty/arnold_f/index.html
Frances Arnold Վիքիպահեստում