Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տիգրան Հախումյան
Ծնվել է հունվարի 17 , 1894 (1894-01-17 ) [ 1] [ 2] Երևան , Ռուսական կայսրություն [ 1] [ 2] Մահացել է մարտի 25 , 1973 (1973-03-25 ) [ 1] [ 2] (79 տարեկան) Երևան , Հայկական ԽՍՀ , ԽՍՀՄ [ 1] [ 2] Գերեզման Թոխմախի գերեզմանատուն Բնակության վայր(եր) Երևան Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ Ազգություն հայ Մասնագիտություն գրականագետ , թարգմանիչ , թատերագետ և համալսարանի դասախոս Հաստատություն(ներ) Մշակ [ 1] , Մաճկալ , Հայաստան , Վերելք , Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան [ 1] , Երևանի պետական համալսարան [ 1] և Վ․ Բրյուսովի անվան պետական համալսարան [ 1] Անդամակցություն ԽՍՀՄ Գրողների միություն Ալմա մատեր Մոսկվայի կայսերական համալսարան (1917 )[ 1] և Բաքվի ռեալական ուսումնարան (1912 )[ 1] Կոչում պրոֆեսոր [ 1] [ 2] Գիտական աստիճան բանասիրական գիտությունների թեկնածու Տիրապետում է լեզուներին հայերեն Պարգևներ Երեխա(ներ) Սեմյոն Հախումյան
Տիգրան Սիմեոնի Հախումյան (հունվարի 17 , 1894 (1894-01-17 ) [ 1] [ 2] , Երևան , Ռուսական կայսրություն [ 1] [ 2] - մարտի 25 , 1973 (1973-03-25 ) [ 1] [ 2] , Երևան , Հայկական ԽՍՀ , ԽՍՀՄ [ 1] [ 2] ), հայ բանաստեղծ, դրամատուրգ, գրականագետ, թարգմանիչ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր (1961), ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1943), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1934 թվականից։
Տիգրան Հախումյանի հուշատախտակը Երևանում
Ծնվել է Երևանում ։ 1912 թվականին ավարտել է Բաքվի ռեալական դպրոցը , 1917 թվականին Մոսկվայի համալսարանի իրավաբանական և բանասիրական ֆակուլտետները։ 1917-1920 թթ. աշխատել է Թիֆլիսում, եղել է «Ժողովրդի ձայն» և «Մշակ» թերթերի խմբագիրը։ 1922 թվականին փոխադրվել է Երևան ։ Աշխատել է քաղլուսգլխվարում, «Մաճկալ» , «Խորհրդային Հայաստան» թերթերում, «Վերելք» ամսագրում։ Միաժամանակ, 1923-1931 թթ. աշխատել է որպես դատապաշտպան։ 1931 թվականին Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոնը բեմադրել է նրա «Թշվառներ» պիեսը։ 1943-1948 թթ. դասախոսել է Երևանի Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական ինստիտուտում , Երևանի պետական համալսարանում , Վալերի Բրյուսովի անվան ռուսաց և օտար լեզուների ինստիտուտում ։ 1951 թվականին «Դերենիկ Դեմիրճյանի դրամատուրգիան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ Տիգրան Հախումյանը ռուսերենից հայերեն է թարգմանել 99 պիես (այդ թվում՝ Մաքսիմ Գորկու «Վասա Ժելեզնովա», «Եգոր Բուլըչևը և ուրիշները», Գոլդենի «Վենետիկյան երկվորյակներ», Լոպե դե Վեգայի «Այլոց համար հիմար, իրեն համար խելոք», Լունչարսկու «Ազատագրված Դոն-Կիխոտ», Պոգոդինի «Հրացանավոր մարդը», «Կրեմլյան կուրանտներ»), որոնց մեծ մասը տպագրվել է զանազան ժողովածուներում։ Ռուսերեն առանձին գրքով լույս են տեսել նրա «Ասք սովետական դյուցազունների մասին» (Երևան, 1945), «Գրական հոդվածներ և հիշողություններ, գիրք Ա» (Երևան, 1965), «Գրական հոդվածներ և հիշողություններ, գիրք Բ» (Երևան, 1970)[ 3] [ 4] [ 5] ։
Բանաստեղծություններ, Երևան, Պետհրատ, 1923 , 62 էջ։
Անտոն Չեխով . նրա կյանքը և ստեղծագործությունը, Երևան, Հայպետհրատ, 1944 , 98 էջ։
Ալեքսանդր Սերգեևիչ Գրիբոյեդով. նրա կյանքն ու ստեղծագործությունը, Երևան, Հայպետհրատ, 1945 , 116 էջ։
Երկու ամիս ռազմաճակատում (ճակատային օրագրից), Երևան, Հայպետհրատ, 1946 , 78 էջ։
Դերենիկ Դեմիրճյանի դրամատուրգիան, Երևան, Հայպետհրատ, 1958 , 340 էջ։
Հուշեր, Երևան, 1987, 240 էջ։
Ի. Լիվանով, Դեպի նոր ճանապարհ, Երևան, Պետհրատ, 1925 , 35 էջ։
Հոկտեմբեր (գեղարվեստական քրեստոմատիա, թարգմանության հեղինակակիցներ Սիմակ , Հ. Պետրոսյան, Հայրապետ Հայրապետյան), Երևան, Պետհրատ, 1927 , 112 էջ։
Պ. Լեպեշինսկի, Լենինյան կուսակցության զարգացման փուլերը, Երևան, 1928, 90 էջ։
Ալեքսանդր Պուշկին , Դրամատիկական հատվածներ, Երևան, Պետհրատ, 1934 , 106 էջ։
Վլադիմիր Կիրշոն, Հրաշալի ձուլվածք (պիես), Երևան, Պետհրատ, 1937 , 76 էջ։
Իլյա Էրենբուրգ , Իններորդ ալիք (վեպ, թարգմանության համահեղինակակից Աշիկ Ղազարյան ), Ե., Հայպետհրատ, 1955 , 956 էջ։
«Պատվո նշան» շքանշան, 1939
ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, 1943
↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան , Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն , 1974.
↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն , 1990. — հատոր 3.
↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր առաջին, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Երևան։ . Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն. 2007.
↑ «ՏԻԳՐԱՆ ՍԻՄՈՆԻ ՀԱԽՈւՄՅԱՆ» . ysu.am . Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին .
↑ «ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան քարտարան, Հախումյան, Տիգրան Սիմեոնի, 1894-1973 (Personal Name)» . opac1.flib.sci.am . Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին .(չաշխատող հղում)
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 55 )։