Ստեփան Իսահակյան
 ռուս.՝ Степан Исаакович Исаакян-Серебряков | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 31, 1919 |
| Ծննդավայր | Լենինական, Հայաստան |
| Մահացել է | մարտի 16, 2017 |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան |
| Ազգություն |  Հայաստան |
| Մասնագիտացում | կրկեսի արտիստ ռեժիսոր |
| Պարգևներ |
 |
| IMDb | ID ID 1350688 |
.png){kind=small}
Ստեփան Իսահակի Իսահակյան (Սերեբրյակով) (հոկտեմբերի 31, 1919, Լենինական, Հայաստան - մարտի 16, 2017[1], Մոսկվա), կրկեսի հայ խորհրդային արտիստ, ռեժիսոր, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971), ԽՄԿԿ անդամ 1947 թվականից։ 1956 թվականին մասնակցել է հայկական կրկեսի կազմակերպմանը։ Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ստեփան Իսահակյանը ծնվել է 1919 թվականին Լենինականում (այժմ՝ Գյումրի)։ 1935 թվականին ընտանիքը տեղափոխվում է Թիֆլիս, որտեղ անցնում են Ստեփանի մանկությունն ու երիտասարդությունը։ Հենց այստեղ է նա սկսում զբաղվել մարմնամարզությամբ և ակրոբատիկայով։ Դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվում է համալասարան Բաքվում։
1938 թվականից ծառայել է Կարմիր բանակում։ Հայրենական Մեծ պատերազմի մասնակից է, պաշտպանել է Ղրիմը, Կերչ և Սևաստոպոլ քաղաքները։ 1942 թվականին Սևաստոպոլի ճակատամարտում ծանր վիրավորվում է ոտքից։ Տեղափոխվում է հոսպիտալ, բուժվում և վերադառնում ռազմաճակատ։ Կրկին վիրավորվում է և ազատվում ծառայությունից հաշմանդամության պատճառով։
Սկսում է աշխատել ատրակցիոնում՝ մոտոցիկլով 60 կմ/ժ արագությամբ բարձրանում է պատի վրա։ Առաջին հյուրախաղերը եղել են 1951 թվականին Սախալինում։ Այնուհետև Համամիութենական պետկրկեսի ղեկավարությունը Իսահակյանին առաջարկում է գլխավորել կենդանիներով ատրակցիոնը, որը ստեղծվելու էր Երևանում 1956 թվականին։ 1958 թվականին նա ստեղծում է «Էկզոտիկ կենդանիների ծիծաղաշարժ խումբը» ատրակցիոնը (ռեժիսոր՝ Վ․ Միրոնով, խորհրդատու՝ Բ․ Էդեր, նկարիչ՝ Մ․ Ասլամազյան, գործըկեր՝ Ա․ Այվազյան, Երևանի կրկես)։ Համարում մասնակցում էին գետաձիեր, այծեղջերուներ, շիմպանզեներ, վիշապ և թռչուններ (թութակներ, ճնճղուկներ, սիրամարգեր, արագիլներ)։ Իսահակյանը ԽՍՀՄ-ում առաջինն էր, ով սկսեց աշխատել գետաձիերի հետ[2]։ 1956-1966 թվականներին ատրակցիոնը մտնում էր Հայկական ընկերակցության կազմի մեջ։
Լենինգրադի կրկեսում Իսահակյանը երեխաների համար նախատեսված «Բժիշկ Այբոլիտ» մնջախաղում խաղում էր գլխավոր դերը։ 1990 թվականին նա իր ատրակցիոնը փոխանցեց Ա․ Գարագինյանին։ 1991 թվականին ստեղծեց նոր համար՝ կենդանիների նոր խմբով՝ 2 շիմպանզե և օրանգուտան, ովքեր կենդանավարժի հետ հումորային տարբեր ներկայացումներ էին բեմադրում։
Իսահակյանը հեռացել է կրկեսից 1994 թվականին։ Ապրում էր Մոսկվայում։
2003 թվականին Մոսկվայի «Գալա պրես» հրատարակչությունում լույս է տեսել «Կրկեսը և կյանքը» գիրքը, որտեղ Ստեփան Իսահակյանը պատմում է իր կյանքի մասին։ Հանդիսավոր նշվել է արտիստի 90[3] և 93-ամյակները[4]։ Մահացել է Մոսկվայում 2017 թվականի մարտի 16-ին։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)
- Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2 շքանշան
- Կարմիր աստղի շքանշան
- ԽՍՀՄ և ՌԴ մեդալներ
- 2006 թվականի դեկտեմբերին Մոսկվայի քաղաքապետարանի կողմից պարգևատրվել է շքանշանով՝ «Ռուսաստանի վերածնման․ 21-րդ դարի համար»։
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռեժիսոր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Տարեթիվ | Ֆիլմ |
|---|---|
| 1973 | Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները |
| 1972 | Գողացել են զեբր |
Դերերը կինոյում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Տարեթիվ | Ֆիլմ | Դեր |
|---|---|---|
| 1973 | Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները | կենդանավարժ |
| 1972 | Գողացել են զեբր | կենդանավարժ |
| 1963 | Ճանապարհ դեպի կրկես | կենդանավարժ |
Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Исаакян С. И., Арена и жизнь, М., 2004.
- Իսահակյան Ս. Ի., Էկզոտիկ կենդանիների խառը խումբ, ազգային ատրակցիոն, Երևան, 1957։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Благов Ю. Н., Дрессировщик Степан Исаакян, М., 1970.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ В Москве попрощались с легендарным циркачом(չաշխատող հղում)
- ↑ Журнал «ИМЕНА»; №11, ноябрь, 2009
- ↑ Народный артист Армянской ССР Степан Исаакян (Серебряков) празднует свой 90-летний юбилей
- ↑ «Дрессировщик Степан Исаакян-Серебряков отмечает 93-летие»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-28-ին։ Վերցված է 2015-01-03
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Իսահակյանի կենսագրությունը Հայազգ հանրագիտարանում (ռուս.)
- Ով ով է հայկական աշխարհում Archived 2013-05-31 at the Wayback Machine. (ռուս.)
- Ստեփան Իսահակյան «Մանկուց երազել եմ կենդանավարժ դառնալ․․․ (ռուս.)
| ||||||||||
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Կինոռեժիսորներ այբբենական կարգով
- Հոկտեմբերի 31 ծնունդներ
- 1919 ծնունդներ
- Գյումրի քաղաքում ծնվածներ
- Կրկեսի արտիստներ
- Հայ ռեժիսորներ
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշանակիրներ
- Կարմիր աստղի շքանշանի ասպետներ