Ստեփան Իսահակյան

Ստեփան Իսահակյան ռուս.՝ Степан Исаакович Исаакян-Серебряков
Ծնվել է	հոկտեմբերի 31, 1919
Ծննդավայր	Լենինական, Հայաստան
Մահացել է	մարտի 16, 2017
Մահվան վայր	Մոսկվա, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն	Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն և  Ռուսաստան
Ազգություն	Հայաստան
Մասնագիտացում	կրկեսի արտիստ ռեժիսոր
Պարգևներ
IMDb	ID ID 1350688

Ստեփան Իսահակի Իսահակյան (Սերեբրյակով) (հոկտեմբերի 31, 1919, Լենինական, Հայաստան - մարտի 16, 2017, Մոսկվա), կրկեսի հայ խորհրդային արտիստ, ռեժիսոր, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)։ 1956 թվականին մասնակցել է հայկական կրկեսի ստեղծմանը։

Կենսագրություն

Ստեփան Իսահակյանը ծնվել է 1919 թվականին Լենինականում (այժմ՝ Գյումրի)։ 1935 թվականին ընտանիքը տեղափոխվում է Թիֆլիս, որտեղ անցնում են Ստեփանի մանկությունն ու երիտասարդությունը։ Հենց այստեղ է նա սկսում զբաղվել մարմնամարզությամբ և ակրոբատիկայով։ Դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվում է համալասարան Բաքվում։

1938 թվականից ծառայել է Կարմիր բանակում։ Հայրենական Մեծ պատերազմի մասնակից է, պաշտպանել է Ղրիմը, Կերչ և Սևաստոպոլ քաղաքները։ 1942 թվականին Սևաստոպոլի ճակատամարտում ծանր վիրավորվում է ոտքից։ Տեղափոխվում է հոսպիտալ, բուժվում և վերադառնում ռազմաճակատ։ Կրկին վիրավորվում է և ազատվում ծառայությունից հաշմանդամության պատճառով։

Սկսում է աշխատել ատրակցիոնում՝ մոտոցիկլով 60 կմ/ժ արագությամբ բարձրանում է պատի վրա։ Առաջին հյուրախաղերը եղել են 1951 թվականին Սախալինում։ Այնուհետև Համամիութենական պետկրկեսի ղեկավարությունը Իսահակյանին առաջարկում է գլխավորել կենդանիներով ատրակցիոնը, որը ստեղծվելու էր Երևանում 1956 թվականին։ 1958 թվականին նա ստեղծում է «Էկզոտիկ կենդանիների ծիծաղաշարժ խումբը» ատրակցիոնը (ռեժիսոր՝ Վ․ Միրոնով, խորհրդատու՝ Բ․ Էդեր, նկարիչ՝ Մ․ Ասլամազյան, գործըկեր՝ Ա․ Այվազյան, Երևանի կրկես)։ Համարում մասնակցում էին գետաձիեր, այծեղջերուներ, շիմպանզեներ, վիշապ և թռչուններ (թութակներ, ճնճղուկներ, սիրամարգեր, արագիլներ)։ Իսահակյանը ԽՍՀՄ-ում առաջինն էր, ով սկսեց աշխատել գետաձիերի հետ։ 1956-1966 թվականներին ատրակցիոնը մտնում էր Հայկական ընկերակցության կազմի մեջ։

Լենինգրադի կրկեսում Իսահակյանը երեխաների համար նախատեսված «Բժիշկ Այբոլիտ» մնջախաղում խաղում էր գլխավոր դերը։ 1990 թվականին նա իր ատրակցիոնը փոխանցեց Ա․ Գարագինյանին։ 1991 թվականին ստեղծեց նոր համար՝ կենդանիների նոր խմբով՝ 2 շիմպանզե և օրանգուտան, ովքեր կենդանավարժի հետ հումորային տարբեր ներկայացումներ էին բեմադրում։

Իսահակյանը հեռացել է կրկեսից 1994 թվականին։ Ապրում էր Մոսկվայում։

2003 թվականին Մոսկվայի «Գալա պրես» հրատարակչությունում լույս է տեսել «Կրկեսը և կյանքը» գիրքը, որտեղ Ստեփան Իսահակյանը պատմում է իր կյանքի մասին։ Հանդիսավոր նշվել է արտիստի 90 և 93-ամյակները։ Մահացել է Մոսկվայում 2017 թվականի մարտի 16-ին։

Մրցանակներ

• ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)
• Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
• Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2 շքանշան
• Կարմիր աստղի շքանշան
• ԽՍՀՄ և ՌԴ մեդալներ
• 2006 թվականի դեկտեմբերին Մոսկվայի քաղաքապետարանի կողմից պարգևատրվել է շքանշանով՝ «Ռուսաստանի վերածնման․ 21-րդ դարի համար»։

Ֆիլմագրություն

Ռեժիսոր

Տարեթիվ	Ֆիլմ
1973	Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները
1972	Գողացել են զեբր

Դերերը կինոյում

Տարեթիվ	Ֆիլմ	Դեր
1973	Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները	կենդանավարժ
1972	Գողացել են զեբր	կենդանավարժ
1963	Ճանապարհ դեպի կրկես	կենդանավարժ

Երկեր

• Исаакян С. И., Арена и жизнь, М., 2004.
• Իսահակյան Ս. Ի., Էկզոտիկ կենդանիների խառը խումբ, ազգային ատրակցիոն, Երևան, 1957։

Գրականություն

• Благов Ю. Н., Дрессировщик Степан Исаакян, М., 1970.

Արտաքին հղումներ

• Իսահակյանի կենսագրությունը Հայազգ հանրագիտարանում (ռուս.)
• Ով ով է հայկական աշխարհում Archived 2013-05-31 at the Wayback Machine. (ռուս.)
• Ստեփան Իսահակյան «Մանկուց երազել եմ կենդանավարժ դառնալ․․․ Archived 2014-11-17 at the Wayback Machine. (ռուս.)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 393)։