Հունգարական սփյուռք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հունգարական ազգային փոքրամասնությունների բնակության շրջաններն ըստ Լասլո Շեբյոկի տվյալների[1]

Հունգարական սփյուռք (հունգ.՝ Magyar diaszpóra), Հունգարիայի սահմաններից դուրս ապրող էթնիկ հունգարական բնակչության հավաքական անվանումը։ Հունգարական սփյուռքը բաժանվում է երկու խմբի։ Առաջին խմբում մտնում են այն հունգարացիները, որոնք ապրել են տարածքներում, որոնցից Հունգարիան զրկվել է 1920 թվականի Տրիանոնի հաշտության պայմանագրով (1947 թվականին սահմանները հաստատվել են Փարիզի հաշտության պայմանագրով)։ Սփյուռքի այդ մասի թվաքանակը կազմում է 3,3 միլիոն մարդ։ Երկրորդ խումբը էթնիկ հունգարացիներն են, որոնք տարբեր տարիների լքել են երկրի տարածքը (ընդ որում՝ 1956 թվականի իրադարձությունների ժամանակ կամ Հունգարիայի՝ ԵՄ մտնելուց հետո)։

Սփյուռք ըստ երկրների[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր Հունգարացի բնակչություն Նշում Հոդված
Սահմանակից են Հունգարիային
Ռումինիա Ռումինիա 1,227,623 (2011)[2] (չանգոներին չհաշված[3]) Տրանսիլվանիայի[4] տեղացիներ, Ռումինայի չանգոներ Հունգարացիները Ռումինիայում
Սլովակիա Սլովակիա 458,467 (2011)[5] Տեղացի[6] Հունգարացիները Սլովակիայում
Սերբիա Սերբիա 253,899 (2011) Վոևոդինայի տեղացիներ Հունգարացիները Սերբիայում
Ուկրաինա Ուկրաինա 156,600 (2001) Անդրկարպատյան մարզի բնիկներ Հունգարացիներն Ուկրաինայում
Ավստրիա Ավստրիա 55,038 (2014)[7] Բուրգենլանդի տեղացիներ Հունգարացիները Ավստրիայում
Խորվաթիա Խորվաթիա 14,048 (2011)[8] Խորվաթիայի տեղացիներ, բացի Իստրիայից և Դալմաթիայից Հունգարացիները Խորվաթիայում
Սլովենիա Սլովենիա 6,243 (2001) Արևելյան Սլովենիայի տեղացիներ Հունգարացիները Սլովենիայում
Այլ երկրներ
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ 1,563,081 (2006)[9] Ներգաղթյալներ Հունգարացիներն ԱՄՆ-ում
Կանադա Կանադա 315,510 (2006)[10] Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Կանադայում
Իսրայել Իսրայել 200,000-ից մինչև 250,000 (2000-ականներ) Ներգաղթյալներ
Գերմանիա Գերմանիա 120,000 (2004)[11] Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Գերմանիայում
Ֆրանսիա Ֆրանսիա 100,000-200,000 (2000-ականներ)[12] Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Ֆրանսիայում
Բրազիլիա Բրազիլիա 80,000 (2002)[13] Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Բրազիլիայում
Ռուսաստան Ռուսաստան 76,500 (2002) Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Ռուսաստանում
Ավստրալիա Ավստրալիա 67,616 (2006)[14] Ներգաղթյալներ Հունգարացիներն Ավստրալիայում
Մեծ Բրիտանիա Մեծ Բրիտանիա 52,250 (2011)[15][16][17] Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Մեծ Բրիտանիայում
Չիլի Չիլի 50,000 (2012)[18] Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Չիլիում
Արգենտինա Արգենտինա 40,000-50,000 (2000-ականներ) Ներգաղթյալներ Հունգարացիներն Արգենտինայում
Շվեյցարիա Շվեյցարիա 20,000-25,000 (2000-ականներ) Ներգաղթյալներ
Շվեդիա Շվեդիա 16,193 (2014)[19] Ներգաղթյալներ
Չեխիա Չեխիա 14,672 (2001) Ներգաղթյալներ
Թուրքիա Թուրքիա 6,800 (2001) Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Թուրքիայում
Մեքսիկա Մեքսիկա 3,500 (2006) Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Մեքսիկայում
Իռլանդիա Իռլանդիա 3,328 (2006)[20] Ներգաղթյալներ
Լեհաստան Լեհաստան 1,728 (2011)[21] Ներգաղթյալներ
Նոր Զելանդիա Նոր Զելանդիա 1,476 (2006) Ներգաղթյալներ Հունգարացիները Նոր Զելանդիայում
Հունգարիա Հունգարիա 4,9—5,1 մլն

Հունգարացիների ներգաղթը Արևմտյան Եվրոպա հաճախացել է 1990-ական թվականներին, հատկապես 2004 թվականին, երբ Հունգարիան մտել է Եվրամիություն։ Հունգարացիները աշխատում են Մեծ Բրիտանիայում, Իռլանդիայում, Ֆինլանդիայում, Շվեդիայում, Իսպանիայում և Պորտուգալիայում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Sebők László's ethnic map of Central and Southeastern Europe»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-02-26-ին 
  2. «2011 Romanian census»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-07-17-ին։ Վերցված է 2019-05-30 
  3. 1,370 человек Archived March 2, 2009, at the Wayback Machine. назвали себя чангошами по переписи 2002 года, однако по некоторым подсчётам, чангошей гораздо больше. Так, Совет Европы Archived 2008-10-02 at the Wayback Machine. называет цифру в 260 тысяч человек
  4. Patrick Heenan, Monique Lamontagne (1999)։ The Central and Eastern Europe Handbook։ Taylor & Francis։ էջ 70։ ISBN 978-1-57958-089-6 
  5. Slovak census 2011 Archived 2012-11-14 at the Wayback Machine.
  6. Roseann Duenas Gonzalez, Ildiko Melis (2001)։ Language Ideologies: Critical Perspectives on the Official English Movement։ Lawrence Erlbaum Associates։ էջ 302։ ISBN 978-0-8058-4054-4 
  7. AUSTRIA STATISTIK։ «Bevölkerung nach Staatsangehörigkeit und Geburtsland»։ www.statistik.at 
  8. «World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Croatia : Overview (2001 census data)»։ United Nations High Commissioner for Refugees։ July 2008։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-06-ին։ Վերցված է 2009-03-16 
  9. Bureau U.S. Census։ «American FactFinder - Search»։ factfinder.census.gov։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-02-12-ին։ Վերցված է 2019-05-30 
  10. «Canadian Census 2006»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-06-25-ին։ Վերցված է 2019-05-30 
  11. Hungarians in Germany Archived February 4, 2007, at the Wayback Machine.
  12. Hungarians in France Archived February 4, 2007, at the Wayback Machine.
  13. Hungarians in Brazil Archived September 22, 2007, at the Wayback Machine.
  14. Estimation 2002 Archived 2008-01-10 at the Wayback Machine. Hungarian-Australians according to national census 2006, Australia.
  15. «Census 2011 - Country of birth (expanded)»։ Office for National Statistics։ մարտի 26, 2013։ Վերցված է ապրիլի 29, 2014 
  16. «Scotland's Census 2011 - National Records of Scotland - Country of Birth (detailed)»։ National Records of Scotland։ Վերցված է ապրիլի 29, 2014 
  17. «Census 2011 - Country of Birth - Full Detail_QS206NI»։ Northern Ireland Statistics and Research Agency։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 4, 2016-ին։ Վերցված է ապրիլի 29, 2014 
  18. «Los obreros húngaros emigrados en América Latina entre las dos guerras mundiales. Ilona Varga»։ webcache.googleusercontent.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-08-04-ին։ Վերցված է 2022-05-19 
  19. Statistics Sweden(չաշխատող հղում)
  20. Irish census 2006 Archived 2011-08-12 at the Wayback Machine.
  21. Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna. Narodowy Spis Ludności i Mieszkań 2011 (National Census of Population and Housing 2011). GUS. 2013. p. 264.