Ծիրա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղ
Ծիրա
վրաց.՝ წირა
ԵրկիրՎրաստան Վրաստան
ՄարզՍամցխե-Ջավախք
ՇրջանԱխալցխայի
ԲԾՄ1250 մ
Պաշտոնական լեզուվրացերեն
Բնակչություն451[1] մարդ (2014)
Ազգային կազմՀայեր 98,4 %, Վրացիներ 1,6 %[2]
Ժամային գոտիUTC+4
Հեռախոսային կոդ+995
Ծիրա (Վրաստան)##
Ծիրա (Վրաստան)
Ծիրա (Սամցխե-Ջավախեթի մարզ)##
Ծիրա (Սամցխե-Ջավախեթի մարզ)

Ծիրա (վրացերեն՝ წირა), հայաբնակ գյուղ Վրաստանի Սամցխե-Ջավախք մարզի Ախալցխայի շրջանում, Ախալցխայից 6 կմ հյուսիս-արևմուտք։ Գտնվում է ծովի մակարդակից 1350 մ բարձրության վրա։

Բնակչությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն 2002 թվականի տվյալների, գյուղն ուներ 426 հայ բնակիչ, որից 206 տղամարդ և 220 կին։ 2014 թվականին գյուղում արդեն ապրում էր 451 մարդ, որից 215 տղամարդ և 236 կին։

Բնակիչներն զբաղվում են հացահատիկային բույսերի մշակությամբ, բանջարաբուծությամբ, այգեգործությամբ և անասնապահությամբ։ Գյուղն ունի նաև դպրոց, գրադարան և բուժկայան։

Պատմությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի բնակիչների նախնիները գաղթել են Էրզրումի նահանգի Սոգութլու կամ Սեոյիթլի գյուղից` 1830 թվականին[3]։ 1918 թվականի սկզբին, երբ երիտթուրքական նվաճողները ներխուժել են Անդրկովկաս, Ծիրայի հայերը հարկադրված տեղափոխվել են Ախալցխա և տեղի բնակչության հետ վեց ամիս շարունակ հերոսաբար դիմադրել են թշնամուն։ Թուրքերը ավերել են Ծիրա գյուղը։

Գյուղի սրբավայրն է Սուրբ Գևորգ կամ Սուրբ Հրեշտակապետաց եկեղեցին, որը կառուցվել է 1860 թվականին։ Սկզբում այն փայտաշեն էր, նորոգվել է 1882 թվականին, իսկ վերջին անգամ՝ 2007 թվականին։ Այն ուղղանկյուն հատակագծով, փայտաշեն տանիքով կառույց է։ 1876 թվականին գյուղի քահանա է հիշատակվում Մկրտիչ Տեր-Սարգսյանը, ով եղել է հարևան Ծուղրութի քահանան և նշանավոր հայագետ Գալուստ Տեր-Մկրտչյանի հայրը։

1983 թվականին դպրոցն ութամյա էր, որը 2005-2006 ուստարում ուներ 20 աշակերտ[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014». საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. ნოემბერი 2014. Վերցված է 7 ნოემბერი, 2016-ին.
  2. Ethnic composition of Georgia 2014
  3. Դարբինյան Վ., Նորշեն-Ծղալթբիլա, հատոր Բ, Երևան, 2005, էջ 11։.
  4. Կարապետյան Ս., Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 207-210։.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 127