Լիդիա Զինովևա-Աննիբալ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լիդիա Զինովևա-Աննիբալ
ռուս.՝ Лидия Дмитриевна Зиновьева-Аннибал
Ծնվել էհոկտեմբերի 6, 1865(1865-10-06)[1]
ԾննդավայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էհոկտեմբերի 17 (30), 1907[2][3] (42 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 30, 1907(1907-10-30)[3] (42 տարեկան)
Վախճանի վայրՄոգիլյովյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն
ԳերեզմանՆիկոլսկու գերեզմանատան Ալեքսանդրո-Նևսկի դափնիների ծառուղի
Մասնագիտությունբանաստեղծուհի, գրող և դրամատուրգ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Գրական ուղղություններսիմվոլիզմ
ԱմուսինՎյաչեսլավ Իվանով
 Lydia Zinovieva-Annibal Վիքիպահեստում

Լիդիա Դմիտրիևնա Զինովևա-Աննիբալ (ռուս.՝ Лидия Дмитриевна Зино́вьева-Анниба́л , հոկտեմբերի 6, 1865(1865-10-06)[1], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն - հոկտեմբերի 17 (30), 1907[2][3] կամ հոկտեմբերի 30, 1907(1907-10-30)[3], Մոգիլյովյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն), «Արծաթե դարի» ռուս բանաստեղծուհի, Վյաչեսլավ Իվանովի կինը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Զինովևների ազնվական ընտանիքում։ Սենատոր Վասիլի Զինովևի թոռնուհին է, գեներալ Վասիլի Զինովևի զարմուհին, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգապետ Ալեքսանդր Զինովևի քույրը։ Մայրը` ծննդյամբ բարոնուհի Վեյմարն էր։

Լիդիան կրթություն է ստացել տանը։ Կարճ ժամանակ սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի աղջիկների գիմնազիայում, որտեղից հեռացվել է անհնազանդ բնավորության պատճառով։

1884 թվականին Լիդիա Դմիտրիևնան ամուսնացել է իր տնային ուսուցչի՝ Կոնստանտին Սեմյոնովիչ Շվարսալոնի հետ։ Ամուսնու ազդեցության տակ սկսել է հետաքրքրվել սոցիալիզմով, մտերմացել է նարոդնիկների հետ։ Նրա իր Սանկտ Պետերբուրգի տանը պահել է անլեգալ գրականություն և կազմակերպել գաղտնի հանդիպումներ[4]։

Ընտանեկան ճնշումներից խուսափելու համար նա ֆիկտիվ ամուսնանում է իր եղբայրների դասուսույց Շվարսալոնի հետ և մեկնում արտերկիր՝ այնտեղ երգարվեստ սովորելու։ Նա երգել սովորել է Վիարդոտի մոտ և հավանաբար, փողի շնորհիվ, իր դեբյուտը կատարել է Միլանի Լա Սկալայում, բայց ելույթի օրը նա ձայնալարերի կաթված էր ստացել։ Այդ ժամանակից ի վեր նա ուներ ձայնի միայն եզակի հոյակապ նոտաներ, որոնք ուշագրավ էին տեմբրով և ինքնատիպությամբ ամբողջական խռխռոցների միջավայրում։

Լիդիա Դմիտրիևնան ծանոթացել է Վյաչեսլավ Իվանովի հետ 1893 թվականի հուլիսին Հռոմում, այն ժամանակ, երբ ամուսնուց փախչելով արտերկիր՝ նա երեք երեխաների՝ Սերգեյի, Վերայի և Կոնստանտինի հետ թափառում էր Եվրոպայում։ 1895 թվականից Զինովևան և Իվանովը, ով նույնպես ամուսնացած էր, սկսել են միասին ապրել։ 1896 թվականի ապրիլի 28-ին Փարիզում ծնվել է նրանց դուստրը՝ Լիդիա Վյաչեսլավովնա Իվանովան, իսկ նույն թվականի մայիսին Իվանովը, փոխադարձ համաձայնությամբ, բաժանվել է իր առաջին կնոջից՝ Դարիա Միխայլովնա Դմիտրիևսկայայից (1864-1933), ում հետ ամուսնացած է եղել 1886 թվականից։ Սակայն Իվանովը և Զինովևան ամուսնացել են միայն 1899 թվականի ձմռանը, Շվարսալոնից Լիդիա Դմիտրիևնայի ամուսնալուծության երկարատև գործընթացի ավարտից հետո, որը հրաժարվել է ամուսնալուծվել։ Պսակադրությունը տեղի է ունեցել Լիվոռնոյի հունական ուղղափառ եկեղեցում եկեղեցական և քաղաքացիական օրենքների խախտմամբ, Իվանովի ամուսնալուծությունից հետո, իր առաջին կնոջից 1888 թվականին նա դուստր է ունեցել՝ Ալեքսանդրային, ըստ եկեղեցական կանոնների նրան թույլ չի տրվել նորից ամուսնանալ։

Իվանովի հետ Սանկտ Պետերբուրգ Տավրիկյան փողոցի թիվ 25 տանը Զինովևան կազմակերպել է 1900-ական թվականներին հայտնի «Աշտարակի վրա» գրական սալոնը։

Մահացել է քութեշից։ Նրան թաղել են Սանկտ Պետերբուրգում՝ Ալեքսանդր Նևսկի մայրավանքի Նիկոլսկոյե գերեզմանատանը։ Գերեզմանը կորել է։

Ստեղծագործական ուղի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զինովևան առաջին անգամ տպագրվել է 1889 թվականին Շվարսալոն ազգանունով «Հյուսիսային տեղեկագրում»՝ «Անհրաժեշտ չարիք» էտյուդով, որտեղ պատմվում է գեղջկուհի Ավդոտյայի մասին, ով ստիպված է լինում գնալ ազնվականի տուն՝ որպես ստնտու՝ դատապարտելով իր սեփական երեխային... Պատմվածքը թվագրված է 1888 թվականի հունիսի 28-ով։ 1900-ական թվականների սկզբին Զինովիևա-Աննիբալը աշխատել է «Ջահեր» վեպի վրա, որի առաջին մասի շարվածասյուներն 1903 թվականին արդեն պատրաստվել էին Ալեքսեյ Սուվորինի տպարանում։ Սակայն մի շարք պատճառներով հրապարակումը չի իրականացվել։

Զինովև-Աննիբալի ստորագրությամբ իր դեբյուտը նա կատարել է «Մատանիներ» (1904) դրամայով։ Հետագայում, շարունակելով պիեսներ և բանաստեղծություններ գրել նա հիմնականում հանդես է եկել որպես արձակագիր։ Նրա «Ողբերգական գազանանոց» պատմվածքների ժողովածուն շատ հայտնի ժամանակակիցների կողմից սիրված գիրք էր։ Այդ գիրքը բարձր է գնահատվել Մարինա Ցվետաևայի կողմից։ Ոչ առանց «Ողբերգական գազանանոց»-ի ազդեցության հայտնվեցին Վելիմիր Խլեբնիկովի «Գազանանոց»-ը և Ելենա Գուրոյի «Երկնային ուղտեր»-ը։ Ընդհանուր առմամբ, քննադատների կողմից ժողովածուն բարեհաճորեն է ընդունվել։ Անաստասիա Չեբոտարևսկայան ընդգծել է հեղինակի սոցիալիստական ​​համակրանքը։

Անդրե Ժիդի, Հենրի Ջեյմսի, Ֆեոդոր Սոլոգուբի, Ալեքսեյ Ռեմիզովի ստեղծագործություններին նվիրված գրախոսականներում և հոդվածներում նա քննադատել է «փսիխոլոգիզմը, որը կարող է ստիպել դողդողալ միայն մեկ առանձին ցնցող նյարդի վրա»։ Զինովիևա-Աննիբալը երազել է «համարձակ ռեալիզմի» մասին, որը կօգներ «զգույշ դանդաղությամբ, մոռանալով ամեն ինչ, կարդալ և վերընթերցել մի գիրք, որը ընթերցողին կբռնի նրբագեղ արվեստի ալիքով, ինչպես ժանյակային փրփուրը և դիպուկ, ինչպես կյանքի, արվեստի ներունակ ճշմարտությունը»։

Ռուս գրականության առաջին լեսբիական[6] վիպակի՝ «Երեսուներեք այլանդակներ»-ի[7] (1906) հրապարակումից հետո այնպիսի սկանդալ է առաջացել, որ ամբողջ տպաքանակի վրա կալանք է դրվել։ Կալանքը հանվել է 1907 թվականի մարտին՝ հեղինակի մահից վեց ամիս առաջ։ Վիպակը, ի թիվս այլ բաների, փոխել է Իվանովի և Զինովիևա-Աննիբալի «սիրահարական» հարաբերությունները Մարգարիտա Սաբաշնիկովայի հետ[5]։ «Ո՛չ» պատմվածքների ժողովածուն (հրատարակվել է հետմահու 1918 թվականին) պարունակում է միստիկ գունավոր բողոք սոցիալական պայմանների դեմ, «դաշտային դատարանների կառավարության» դեմ։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երեխաներ՝

  • Սերգեյ Կոնստանտինովիչ Շվարսալոն (1887-1940)։ 1906 թվականից սովորել է Յուրևյան համալսարանում։ 1912-1913 թվականներին ծառայել է Կառավարական Սենատի վճռաբեկ վարչությունում[8]։ 1914 թվականին՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկսվելուց հետո, զորակոչվել է ռազմաճակատ և պրապորշչիկի զինվորական կոչումով ծառայել հրետանիում։ Առաջնագծում վիրավորվել է ոտքից, զորացրվել և այնուհետև քայլել է կաղալով և ձեռնափայտով[9]։ 1915-1917 թվականներին աշխատել է ֆինանսների նախարարության հանքարդյունաբերության վարչությունում, Գրաքննության կոմիտեում և «Առևտրաարդյունաբերական» թերթի խմբագրությունում։ 1917 թվականից հետո հրատարակվել է որպես ակնարկագիր և թարգմանիչ[8]։ 1920 թվականին աշխատել է Սմոլնիում՝ տեղեկատվական բաժնում։ 1917 թվականի վերջին մտել է ՌԿ (բ)Կ, սակայն մի քանի տարի անց «զտման» արդյունքում հեռացվել է «ոչ պրոլետարական ծագման» պատճառով[9]։ 1922 թվականին նշանակում է ստացել և մեկնել Չինաստան, Պեկինում բացվել է խորհրդային դեսպանատուն։ Այնտեղ աշխատել է մինչև 1926 թվականը և մի քանի անգամ այցելել է Ճապոնիա։ Դեսպանությունում աշխատելու ընթացքում եղել է նաև «Օգոնյոկ» ամսագրի և Պետրոգրադի այլ ամսագրերի մշտական ​​թղթակից։ Վերադառնալով հայրենիք՝ աշխատել է Լենինգրադի մարզային երիտասարդական «Սմենա» թերթի արտասահմանյան բաժնի վարիչի տեղակալ։ 1932 թվականի օգոստոսի 22-ին ձերբակալվել է։ 1932 թվականի հոկտեմբերի 9-ին 58-րդ հոդվածի 5-րդ մասով դատապարտվել է 10 տարի ազատազրկման։ Պատիժը կրել է Սպիտակ ծով-Բալթյան ուղղիչ աշխատանքային ճամբարում։ Ազատ է արձակվել ժամկետից շուտ 1937 թվականի սկզբին։ Ազատվելուց հետո ապրել է Կալուգայում։ 1941 թվականի սեպտեմբերի 21-ին Կալուգայում կրկին ձերբակալվել է, մեղադրվել լեհական և ճապոնական հետախուզական ծառայությունների օգտին լրտեսության մեջ և դատապարտվել մահապատժի։
  • Վերա Կոնստանտինովնա Շվարսալոն (08/06/1890-1920)։ 1912 թվականի հուլիսի 17-ին Վյաչեսլավ Իվանովից ունեցել է որդի՝ Դմիտրի Վյաչեսլավովիչ Իվանովին (1912-06/04/2003)։ 1913 թվականին ամուսնացել է խորթ հոր՝ Վյաչեսլավ Իվանովի հետ, իսկ 1913 թվականի ձմռանը նրանք ամուսնացել են հունական արարողակարգով[5]։ Մահացել է 1920 թվականի օգոստոսի 8-ին Մոսկվայի համալսարանական կլինիկայում, ծանր հիվանդությունից։ Թաղված է Նովոդևիչևյան միաբանության գերեզմանատանը։
  • Կոնստանտին Կոնստանտինովիչ Շվարսալոն (1892?—1918?)։
  • Լիդիա Վյաչեսլավովնա Իվանովա (04/28/1896—07/06/1985)[10]։

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Иванов Вяч. Новые маски, М., 1904.
  • Чулков Георгий, Полуночный свет СПб.,1910.
  • Трагический зверинец, СПб., 1907.
  • Иванова Л. Воспоминания. Книга об отце. М.,1992.
  • Зиновьева-Аннибал Л. Д., Тридцать три урода, М., 1999 г.
  • История русской литературы, М.-Л., 1963.
  • Литературное наследство, том 85, М., 1976 г.
  • Зиновьева-Аннибал Л. Д., Журя //Человек и природа. 1990. № 6 (перепечатан в сборнике 1999 г. «Тридцать три урода»)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 http://az.gay.ru/authors/russian/zin_annibal.html
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова
  4. Об этом рассказывается в очерке Г.Чулкова и в исследовании Т. Л. Никольской.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Lib.ru/Классика: Кузмин Михаил Алексеевич. Дневник 1934 года». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  6. К. Чуковский. Воспоминания. Советский писатель, 1940. Стр. 199.
  7. Тридцать три урода
  8. 8,0 8,1 М. Кузмин. Дневник 1934 года. Изд. Ивана Лимбаха, Санкт-Петербург. 1998.
  9. 9,0 9,1 Константин Гнетнев. Беломорканал: времена и судьбы Արխիվացված 2020-01-29 Wayback Machine. Румянцевский музей // Библиотека Хроноса.
  10. Иванова, Лидия Вячеславовна Արխիվացված 2019-03-06 Wayback Machine // Исследовательский центр Вячеслава Иванова в Риме.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Краткая литературная энциклопедия, т. 2, М., 1964 г.
  • Зиновьева-Аннибал, Тридцать три урода, М., 1999 г.
  • Блоковский сборник 8, Тарту, 1908, с. 123—138

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լիդիա Զինովևա-Աննիբալ» հոդվածին։