Թռիչք դեպի Լուսին
 ռուս.՝ Полёт на Луну | |
|---|---|
| Տեսակ | մուլտֆիլմ |
| Ժանր | ֆենթեզի ֆիլմ |
| Ռեժիսոր | Զինաիդա Բրումբերգ և Վալենտինա Բրումբերգ |
| Սցենարիստ | Նիկոլայ Էրդման |
| Հնչյունավորում | Միխայիլ Յանշին, Լիլիա Գրիցենկո, Վլադիմիր Գոտովցև, Վալենտինա Սպերանտովա, Վերա Բենդինա, Եվգենիա Մորես, Գալինա Նովոժիլովա և Վլադիմիր Գրիբկով |
| Բեմադրող նկարիչ | Գրիգորի Կոզլով, Վիկտոր Նիկիտին և Իգոր Նիկոլաև |
| Երաժշտություն | Յուրի Լևիտին |
| Օպերատոր | Ելենա Պետրովա |
| Երկիր | .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Լեզու | ռուսերեն |
| Ընկերություն | Սոյուզմուլտֆիլմ |
| Տևողություն | 1896 վայրկյան |
| Թվական | 1953 |
«Թռիչք դեպի Լուսին», 1953 թվականի խորհրդային մուլտիպլիկացիոն ֆանտաստիկ մուլտֆիլմ կինոյում[1], նկարահանվել է մարդու առաջին տիեզերական թռիչքից 8 տարի առաջ։
Ռահվիրա Կոլյա Խոմյակովը հանգամանքների բերումով մասնակցում է աստղագիտության պրոֆեսոր Բոբրովի միջմոլորակային թռիչքին։ Արշավախմբի խնդիրն է գտնել անհայտ կորած հրթիռը, որը վթարի է ենթարկվել լուսնային մակերեսի ուսումնասիրության ժամանակ։
1958 թվականին Ֆիլմի կադրերն օգտագործվել են ԱՄՆ-ում «The space explorers» հեռուստաֆանտաստիկ սերիալի ստեղծման ժամանակ. փոխառվել են տիեզերանավի ներքին ինտերիերի պատկերները, հերոսների պատկերները եւ նրանց պլաստիկան[2]։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երեք տղաներ՝ Կոլյա Խոմյակովը, Պետյա Տերեշչենկոն և Սենդի Ռոբինսոնը, խաղում են Ցիոլկովսկու անվան միջմոլորակային հաղորդագրությունների միջազգային ընկերությունում։ Ընկերության «միջազգայնությունն» ապացուցվում է նրանով, որ Կոլյան՝ ռուս է, Պետյան՝ ուկրաինացի, իսկ Սենդին՝ սևամորթ։ Իրենց ընկերուհու Նատաշայի հայրը տիեզերագնաց է և ուղևորվել է թռիչքի դեպի Լուսին։ Պատահաբար տղաները իմանում են, որ նրա նավը վթարի է ենթարկվել և չի կարող հետ թռչել Երկիր։ Նատաշան նրանց խնդրում է հայրիկին օգնության ուղարկել իր շանը՝ Տոբիկին։ Կոլյան դժկամորեն համաձայն է։ Աստղադիտարանում իրարանցումից հետո (որը կատարում է առաքելության վերահսկման կենտրոնի գործառույթները), արկղում, որտեղ Տոբիկն էր, հայտնվում է Կոլյան, և նրան պատահաբար տեղափոխում են տիեզերանավ՝ այլ բեռների հետ միասին։ Պետյան և Սենդին Տոբիկի օգնությամբ փորձում են գտնել Կոլյայի արկղը, բայց շունը, նրբերշիկ հոտոտելով, ցույց է տալիս մեկ այլ արկղ, որով առաքվում էին ուտելիքը։
«Ռ-2» նավի անձնակազմը կազմում են պրոֆեսոր Բոբրովը և կին տիեզերագնաց Սոֆյա Անդրեևնան։ Թռիչքից հետո նրանք նավի վրա գտնում են Կոլյային, ով շատ զարմացած է այն փաստից, որ նա թռչում է դեպի Լուսին և խնդրում է, որ իրեն հետ տանեն, քանի որ շուտով մաթեմատիկայի թեստ ունի։ Բայց նա կարող է վերադառնալ ոչ շուտ, քան 12 օր հետո։ Տիեզերանավի վրա նրա ներկայության մասին ռադիոգրաֆում են երկրի վրա, այդ մասին գրում են թերթերում, ինչի մասին իր հուզված ընկերներին հայտնում է ճանապարհային ոստիկանը (նույն ինքը՝ պարետը)։
«Ռ-2»-ը հասնում Է Լուսին, որտեղ Արքիմեդեսի խառնարանում պետք է գտնվի վթարի ենթարկված «Ռ-1»-ը։ Բայց «Ռ-1»-ը, չգիտես ինչու, կապի մեջ չի մտնում։ Միևնույն ժամանակ, Նատաշան, Ցիոլկովսկու անվան միջմոլորակային հաղորդագրությունների միջազգային ընկերության անունից, աստղադիտարանի պահակին տալիս է նոր շվաբր (այն բանի փոխարեն, որը նա կոտրել է Տոբիկին հետապնդելիս) և խնդրում է նրանց տեղեկացնել նորությունների մասին։
Բոբրովն ու Կոլյան դուրս են գալիս «Ռ-1»-ի որոնման։ Ճանապարհին պրոֆեսորը Կոլային հետաքրքիր փաստեր է պատմում լուսնի մասին (օրինակ՝ մթնոլորտի բացակայությունը, որի պատճառով Լուսնի վրա եղանակային երևույթներ չկան և լույսի ցրվածություն չկա, ուստի լուսնի վրա ստվերում կանգնած մարդը դառնում է անտեսանելի)։ Հայտնվելով երկնաքարի անձրևի տակ՝ նրանք փախչում են քարանձավ։ Բայց պրոֆեսորը վնասում է ոտքը և չի կարողանում քայլել, ուստի Կոլյային ուղարկում է նավի մոտ՝ որպես ուղեցույց մատնացույց անելով երկու ժայռերը։ Տղան կորցնում է ճանապարհը, քանի որ ժայռերը ոչնչացրել է երկնաքարը, բայց պատահաբար գտնում է «Ռ-1»-ը և Նատաշայի հայրը։
Ստեղծողներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սցենար՝ Վլադիմիր Մորոզով, Նիկոլայ Էրդման
- Ռեժիսորներ՝ Վալենտինա և Զինաիդա Բրումբերգ
- Բեմադրող նկարիչներ՝ Գրիգորի Կոզլով, Վիկտոր Նիկիտին, Իգոր Նիկոլաև
- Ռեժիսոր-խորհրդատու՝ Միխայիլ Յանշին
- Կոմպոզիտոր՝ Յուրի Լևիտին
- Կոմպոզիտոր՝ Յուրի Լևիտին
- Ձայնային օպերատոր՝ Նիկոլայ Պրիլուցկի
- Նկարիչ-մուլտիպլիկատորներ՝ Բորիս Դյոժկին, Լև Պոպով, Ռոման Դավիդով, Վլադիմիր Արբեկով, Ֆաինա Եպիֆանովա, Բորիս Բուտակով, Ֆեոդոր Խիտրուկ, Կոնստանտին չիկին, Տատյանա Ֆեդորովա, Ելենա Խլուդովա, Վ. Բորիսովա
- Հնարքների նկարահանումների նկարիչ՝ Նիկոլայ Ֆեոդորով
- Նկարիչներ-դեկորատորներ՝ Օլգա Գեմերլինգ, Վերա Վալերիանովա, Ելենա Տանենբերգ, Գալինա Նևզորովա, Դմիտրի Անպիլով, Վերա Ռոջերո, Կոնստանտին Մալիշև
- Ռեժիսորի օգնական՝ Տ. Ֆեդորովա
- Մոնտաժող՝ Վ. Իվանովա
- Դերերը հնչեցին՝
- Վերա Բենդինա, Կոլյա Խոմյակով
- Եվգենիա Մորես, Պետյա Տերեշչենկո
- Վալենտինա Սպերանտովա, Սենդի Ռոբինսոն
- Գալինա Նովոժիլովա, Նատաշա
- Միխայիլ Յանշին, Պրոֆեսոր
- Վլադիմիր Գոթցև, Պահակ
- Լիլիա Գրիցենկո, Նավիգատոր
- Վլադիմիր Գրիբկով, Հրամանատար
Գեղարվեստական առանձնահատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մուլտֆիլմի սյուժեն շատ առումներով համընկնում է 1935 թվականին «Մոսֆիլմ» կինոստուդիայում ստեղծված «տիեզերական թռիչք» գեղարվեստական ֆիլմի սյուժեի հետ, ինչը թույլ է տալիս «թռիչք դեպի Լուսին» անվանել այս ֆիլմի մուլտիպլիկացիոն ռիմեյքը[2][3]։
Անիմացիոն ֆիլմի պատկերային շարքը կատարվում է այն ժամանակ գերակշռող նատուրալիստական ոճով։ Միխայիլ Միխայլովիչ Յանշինը, որը բազմիցս համագործակցել է ռեժիսորներ Վալենտինա և Զինաիդա Բրումբերգների հետ («Կորած հավատարմագիրը», «Հեքիաթ զինվորի մասին», «Ֆեդյա Զայցև» և այլն), հնչյունավորելով ֆիլմի հերոսներից մեկին (պրոֆեսոր Բոբրով), որոշեց ոչ միայն նրա ձայնը, այլև նրա արտաքին տեսքը[4]։
Ֆիլմում հնչում է Պ․ Ի․ Չայկովսկու վալսի մի հատված (տիեզերական տարածության մեծության նկարների և դրանց ֆոնի վրա հնչող դասական երաժշտության փոխադարձ ուժեղացնող ազդեցությունը հետագայում կիրառեց Սթենլի Կուբրիկը «2001 թվականի տիեզերական ոդիսականը» ֆիլմում)։ Լուսնի վրա մուլտֆիլմի հերոսների մնալու միջադեպը ուղեկցվում են էլեկտրոնային երաժշտությամբ («երկնաքարի անձրև» միջադեպից)։
Հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ֆիլմի սցենարը՝ «ֆիլմեր-հեքիաթներ. Նկարված ֆիլմերի սցենարներ» / Կազմեց. Բ. Վորոնովը, Նախաբան՝ Լ. Կասիլիա։—Մ. Արվեստ, 1954.- 248 էջ, տպաքանակը 90 000[5], Վ. Մորոզով, Ն.Էրդման։ - Թռիչք դեպի Լուսին, էջ 49-80[6]։
- 1960 թվականին «Դետսկի միր» հրատարակչությունը ֆիլմի մոտիվներով լույս է ընծայել Յու. Դանիլովի (նկարիչ՝ Մ. բոտով) գունազարդ գիրքը[7]։
Տեսանյութեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մուլտֆիլմը սկսել է թողարկվել տեսաերիզների վրա 1980-ականների սկզբին SECAM համակարգում «ԽՍՀՄ պետական կինոյի վիդեո ծրագրով»։ 1990-ականներին մուլտֆիլմը վերաթողարկվեց PAL համակարգում՝ տեսաերիզների վրա խորհրդային լավագույն մուլտֆիլմերի այլ հավաքածուներում՝ այլ տեսաստուդիաների կողմից, 1990-ականների կեսերին՝ Studio PRO Video և «Սոյուզ» ստուդիայի կողմից։
2000-ական թվականներին մուլտֆիլմը DVD-ով թողարկվում է տարբեր ժողովածուներում, որոնցից մեկում՝ «Սոյուզ» ստուդիան։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ն. Օրլով․ «Թռիչք դեպի Լուսին» (ակնարկ)։ «Կոմսոմոլսկայա պրավդա», 9 հունվարի 1954։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Дм. Байкалов. «Гадкие утята из бисквитной коробки» Արխիվացված 2013-10-23 Wayback Machine — Бравые пионеры: от Гулливера до космонавта. Журнал «Если» № 3, 2000. С. 94 — 102, sf.convex.ru.
- ↑ 2,0 2,1 Мультфильм «Полёт на Луну» Արխիվացված 2011-01-13 Wayback Machine на сайте project.mettavant.fr
- ↑ Советская фантастика на тему «дети в космосе» Արխիվացված 2014-08-12 Wayback Machine (фильмы), otroki.druid.ru.
- ↑ Н. Орлов. «Путешествие на Луну» (рецензия). «Комсомольская правда», 9 января 1954,
- ↑ «Фильмы-сказки. Сценарии рисованных фильмов, выпуск III». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
- ↑ Библиографии фантастики В. Г. Вельчинского. 1955. Сборники.«Фильмы-сказки, 1955» Արխիվացված 2013-10-17 Wayback Machine, bibliography.narod.ru.
- ↑ Ю. Данилов. «Полёт на Луну».
|
