Դնեպր (քաղաք)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Դնեպր (այլ կիրառումներ)

Քաղաք
Դնեպր
Дніпро́
Դրոշ Զինանշան
Ժամանակակից բազմաբնակարային շենքեր Դնեպր գետի վրա
Երկիր	Ուկրաինա
Մարզ	Դնեպրոպետրովսկի մարզԴնեպրոպետրովսկի մարզ
Համայնք	Դնեպրոպետրովսկի շրջան
Ներքին բաժանում	Chechelivskyi District?, Shevchenkivskyi Raion?, Samarskyi District?, Novokodatskyi Raion?, Industrialnyi District?, Nyzhnodniprovskyi District?, Tsentralnyi District? և Sobornyi District?
Քաղաքապետ	Իվան Իվանովիչ Կուլիչենկո
Հիմնադրված է	1776 թ.
Առաջին հիշատակում	ապրիլի 23 (մայիսի 4), 1776
Մակերես	405 կմ²
ԲԾՄ	155 մ
Պաշտոնական լեզու	ուկրաիներեն
Բնակչություն	950 000 մարդ
Խտություն	2486 մարդ/կմ²
Ժամային գոտի	UTC+2 և UTC+3
Հեռախոսային կոդ	+380 56(2)
Փոստային ինդեքս	49000
Փոստային դասիչ	49000
Թվային իդենտիֆիկատոր	1210100000
Պաշտոնական կայք	dniprorada.gov.ua
Դնեպր (քաղաք) (Ուկրաինա) Դնեպր (քաղաք) (Դնեպրոպետրովսկի մարզ)
Դնեպր Վիքիպահեստում

Դնեպր (ուկրաիներեն՝ Дніпро́, մինչև 1796 թվականը՝ Եկատերինոսլավ, 1796-1802 թվականներին՝ Նովոռոսիյսկ, 1802-1926 թվականներին՝ Եկատերինոսլավ, 1926-2016 թվականներին՝ Դնեպրոպետրովսկ), քաղաք, Ուկրաինայի Դնեպրոպետրովսկի մարզի կենտրոնը, բնակչության թվով Ուկրաինայի չորրորդ քաղաքը՝ Կիևից, Խարկովից և Օդեսայից հետո։ Ուկրաինայի խոշորագույն արդյունաբերական, տրանսպորտային, տնտեսական կենտրոններից մեկն է, մետալուրգիայի կենտրոնը և Ուկրաինայի տիեզերական մայրաքաղաքը։ Հատկապես զարգացած են գունավոր մետալուրգիան, մետաղամշակումը, մեքենագործությունը և ծանր արդյունաբերության այլ ճյուղեր։

Անվանում

Հիմնադրվել է 1783 թվականին և կոչվել Եկատերինոսլավ (բառացի՝ «փառք Եկատերինային»)՝ ի պատիվ Եկատերինա II-֊ի։ Պավել I֊ի թագավորության օրոք (1796-1801) պաշտոնապես կոչվել է Նովոռոսիյսկ՝ այն ժամանակ Հյուսիսային Մերձսևծովյան շրջանի տափաստաններին տրվող Նովոռոսիա անունով։

Սակայն Ալեքսանդր I֊-ը 1802 թվականին քաղաքին վերադարձրեց «Եկատերինոսլավ» անվանումը։ 1826 թվականին վերանվանվել է ի պատիվ խորհրդային պետական և կուսակցական գործիչ Գրիգորի Իվանի Պետրովսկու, որն իր կյանքը սկսել է որպես բանվոր այդ քաղաքի գործարաններում, ղեկավարել է այստեղ հեղափոխական շարժումը։

2016 թվականի մայիսի 19-ին Ուկրաինայի Գերագույն ռադան դեկոմունիզացիայի գործընթացի շրջանակներում վերանվանեց Դնեպրոպետրովսկ քաղաքը Դնեպր կամ Դնիպրո (Դնեպր գետի անունով), իսկ հունիսի 3-ին որոշումն ուժի մեջ է մտել։

Եկատերինոսլավ

1775-ին զապորժյան կազակները վերջնականապես լուծարվեցին, և նրանց հողերը բաժանվեցին Ազովի և Նովոռոսիյսկ նահանգների միջև։ 1776 թվականին Եկատիրինա 2-րդի հրամանով հիմնադրվեց Ազովի նահանգի գավառական քաղաքը, որը կոչվում էր Եկատերինոսլավ։ Սկզբում այդ գավառական կենտրոնը հիմնադրվել է Կիլչեն գետի ափին , սակայն այն երկար չպահպանվեց ՝ ճահճուտներ մերձակայքում գտնվելու և հաճախակի ջրհեղեղների պատճառով։

Կլիմա

ամիս	հնվ.	փտր.	մրտ.	ապր.	մյս.	հնս.	հլս.	օգս.	սպտ.	հկտ.	նոյ.	դեկ.	տար.
միջին ջերմաստիճան°C (°F)	-5.5 (22)	-4.1 (25)	0.8 (33)	9.4 (49)	16.0 (61)	19.6 (67)	21.3 (70)	20.6 (69)	15.4 (59)	8.4 (47)	2.5 (37)	-2.1 (28)	8.6 (48)
միջ. տեղումների քանակ	45	36	34	38	46	59	56	37	36	32	42	52	43
Աղբյուր՝ Gorod.dp.ua

Արտաքին հղումներ

• (ռուս.) «Dnipropetrovsk News Site. Map of city». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 11-ին.
• (անգլերեն) «Welcome to Dnipropetrovsk!».
• stroiportal-dnepr.com - Construction site of Dnipropetrovsk
• (ռուս.) «Dnipropetrovsk City Portal».

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դնեպր (քաղաք)» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 427)։