Jump to content

Դեն Գրեմ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դեն Գրեմ
անգլ.՝ Dan Graham
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 31, 1942(1942-03-31)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՈւրբանա, Իլինոյս, ԱՄՆ[4][5]
Մահացել էփետրվարի 19, 2022(2022-02-19)[6][4] (79 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԵրկերNouveau Labyrinthe pour Nantes?, Untitled? և From Boullée to Eternity?
Մասնագիտությունքանդակագործ, ճարտարապետ, լրագրող, նկարիչ-փորագրող, լուսանկարիչ, կոնցեպտուալ արվեստագետ, վիդեոնկարիչ, performance artist, վիզուալ արտիստ և ակնարկագիր
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Art Workers' Coalition?
 Dan Graham Վիքիպահեստում

Դեն Գրեմ (անգլ.՝ Daniel "Dan" Graham, մարտի 31, 1942(1942-03-31)[1][2][3][…], Ուրբանա, Իլինոյս, ԱՄՆ[4][5] - փետրվարի 19, 2022(2022-02-19)[6][4], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]), ամերիկացի ժամանակակից քանդակագործ, լուսանկարիչ և գրող։ Գրեմը պատկանում է նկարիչների կրտսեր սերնդին` կոնցեպտուալիստներին, որոնք կասկածում են այն աշխատանքների գեղարվեստական և ստեղծագործական ինքնաբավությանն ու անջատվածությանը, որոնց վրա ազդեցություն ունի փոփ արտը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեն Գրեմը փիլիսոփայություն է ուսումնասիրել Նյու Յորքի Կոլումբիական համալսարանում։ 1969 թվականին դասավանդել է Կալիֆոռնիայի համալսարանում, Սան Դիեգոյում, մինչև 1971 թվականը՝ Հալիֆաքսի Նոր Շոտլանդիայի արվեստի քոլեջում։ Ներկայումս Գրեմը ապրում և աշխատում է Նյու Յորքում։

Ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեն Գրեմի գործունեության լայն սպեկտրը ներառում է փերֆորմանս, ինստալյացիաներ, վիդեո, քանդակագործություն և լուսանկարչություն։ Բացի դրանից, Գրեմը գրել և հրատարակել է քննադատական բազմաթիվ նյութեր։

Գրեմի վաղ աշխատանքներում եղել են լուսանկարների և գրաֆիկաների շարքեր, որոնք կառուցված են եղել անընդհատականության վրա։ Լուսանկարների այդպիսի շարքերից են Homes for America (1967 թվական), «Scheme» (1965 թվական), «Figurative» (1965 թվական), «Site Effects/Common Drugs» (1966 թվական) շարքերը։ Այնուհետև նա անցել է ավելի կոնցեպտուալ ստեղծագործությունների, որոնցից են «Rock My Religion» (1984 թվական) և «Performer/Audience/Mirror» (1975 թվական) վիդեոները։ Նրա իստալյացիաներից են «Public Space/Two Audiences» (1976 թվական) կամ «Yesterday/Today» (1975 թվական), որոնք նպաստել են տաղավարների ստեղծմանը։ Այդպիսի կոնցեպտուալ տաղավարները, ինչպիսիք են «Two Way Mirror with Hedge Labyrinth» (1989 թվական) և «Two Way Mirror and Open Wood Screen Triangular Pavilion» (1990 թվական), նպաստել են նկարչի հեղինակության աճին։

Գրեմի ստեղծագործությունները լղոզում են քանդակագործության և ճարտարապետության միջև եղած սահմանը։ Նրա տաղավարները մետաղական, ապակե քանդակներ են, որոնք ստեղծում են հանդիսատեսին ապակողմնորոշող տարածքներ, որոնք միավորում են արվեստը և ճարտարապետությունը։

1981 թվականին Գրեմը սկսում է աշխատել Նյու Յորքում երկարաժամկետ ծրագրի ուղղությամբ (մոտավորապես տասը տարի)։ Two-Way Mirror Cylinder Inside Cube and Video Salon աշխատանքը դարձել է «Rooftop Urban Park Project» նախագծի մի մասը։ Գրեմը այս ստեղծագործության վրա աշխատել է ճարտարապետներ Մեյոժդեհ Բարատլոյի և Քլիֆթոն Բալխի հետ համագործակցությամբ։ Այս թափանցիկ և անդրադարձնող տաղավարը 548 West 22nd Street հասցեում գտնվող շենքի տանիքը փոխակերպել է փակ զբոսայգու։ Տաղավարը գրավում է շրջակա բնապատկերը և փոխակերպում է լույսը` ստեղծելով ինտենսիվ տեսողական էֆեկտ։ «Two-Way Mirror Cylinder Inside Cube and Video Salon»–ը դարձել է նրա ամենահայտնի աշխատանքներից մեկը։

Ընտրված ցուցահանդեսներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրեմի առաջին անհատական ցուցահանդեսը կայացել է 1969 թվականին, Ջոն Դանիելսի նյույորքյան պատկերասրահում։ Վարպետը մասնակցություն է ունեցել ժամանակակից արվեստի documenta 5, 6, 7, 9, 10 ցուցահանդեսներին գերմանական Կասել քաղաքում (համապատասխանաբար՝ 1972 թվական, 1977 թվական, 1982 թվական, 1992 թվական, 1997 թվական

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դեն Գրեմ» հոդվածին։