Jump to content

Մերիդա (մուլտհերոս)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Մերիդան Դիսնեյի և Փիքսարի համագործակցության արդյունքում ստեղծված Խիզախ արքայադուստրը անիմացիոն ֆիլմի (2012 թվական) գլխավոր հերոսուհին է։ Նրան հնչյունավորել է շոտլանդացի դերասանուհի Քելլի Մակդոնալդը։ 2013 թվականի մայիսի 11-ին Մերիդան ավելացել է Դիսնեյ արքայադստրերի կազմում որպես 11-րդ մասնակից Փիքսարի կողմից ստեղծված Դիսնեյի առաջին արքայադուստրն է[1]։ Նա նաև միակ շոտլանդուհին է Դիսնեյ արքայադստրերի կազմում և առաջին է, ով ամուսնացած չէ։

Ռեժիսոր Բրենդա Չեփմենի մտահղացումը՝ Մերիդան Փիքսարի՝ կնոջ գլխավոր կերպան է։ Ընդհանուր առմամբ, Մերիդան լավ արձագանքներ է ստացել քննադատների կողմից, ոմանք ասում են, որ նա «մաքուր օդի շունչ է արքայադուստրերի շրջանում և մշակույթի ներկայացուցիչ, որը Դիսնեյը դեռ չի ուսումնասիրել»։ Նա լավ օրինակ է այն աղջիկների համար, ովքեր ցանկանում են դուրս գալ այնտեղից և դա անել։ Մերիդան, իհարկե, նեղության մեջ գտնվող օրիորդ չէ և ամբարտավան չէ. նա երկմնտանքի մեջ է իրենից սպասվածը կատարելու և սրտի կանչին հետևելու միջև։ Շոտլանդիայի ժողովուրդը պետք է ընդունի Մերիդային[2]։

Ծագումը և հայեցակարգը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արքայադուստր Մերիդան թագավոր Ֆերգյուսի և թագուհի Էլինորի 16-ամյա դուստրն է[3], ովքեր ղեկավարում են իրենց շոտլանդական թագավորությունը։ Էլինոր թագուհու ավանդական ակնկալիքները, որ Մերիդան կամուսնանա և կդառնա իսկական թագավորական տիկին, հակասում են նպատակասլաց և պոռթկուն Մերիդայի համառությանը, Մերիդան ինքն է որոշում իր ճակատագիրը։ Մերիդան զգալիորեն կատարելագործում է նետաձգության իր հմտությունը և թագավորության ամենահմուտ նետաձիգներից մեկն է։ Նա նաև աներևակայելի հմուտ է նիզակներով, սրով կռվում և վազում է գյուղով մեկ՝ Անգուսի՝ իր Քլայդսդեյլ ձիու վրա։ Չնայած իր շփվող, կամային բնավորությանը, Մերիդան իսկապես փափուկ սիրտ ունի, հատկապես, երբ խոսքը վերաբերում է իր կրտսեր եռյակ եղբայրներին՝ Հարիսին, Հյուբերտին և Համիշին։ Նրան իր ծնողները փայփայում են, հերոսուհին շատ է վիճում մոր հետ, սակայն ծնողները հանդուրժում են։ Մերիդան շատ է սիրում իր ծնողներին։

Դանբրոխի թագավորություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԴանԲրոծը, ՄաքԳաֆֆինը, Մաքինտոշը և Դինգուոլ թագավորները թշնամիներ էին, մշտապես պատերազմի մեջ էին։ Երբ հռոմեացի զինվորները և հյուսիսից զավթիչները սպառնում էին նրանց ծովից, չորս թագավորությունները միավորվեցին Ֆերգուսի թուրի տակ՝ պաշտպանելու իրենց հողերը։ Նրանք հաջողությամբ պաշտպանեցին իրենց հողերը զավթիչներից և կազմեցին մեկ ընդհանուր թագավորություն՝ ԴանԲրոխի թագավորությունը։ Առաջնորդներ Մաքինթոշը, Մաքգաֆֆինը և Դինգուոլը դարձան նրանց ֆեոդալները թագավորությունում. Ֆերգուսը թագադրվեց նրանց թագավոր, իսկ Էլինորը՝ թագուհի։

Մերիդայի կերպարը հնչյունավորվել է դերասանուհի Քելլի Մակդոնալդի կողմից։ Մակդոնալդին վարձել էին, որպեսզի փոխարինի Ռիզ Ուիզերսփունին՝ դերասանուհուն, ով ի սկզբանե խաղացել է այդ դերը[4]։ Ֆիլմի երկու՝ «Touch the Sky» և «Into The Open Air» երգերը, կատարել են Ջուլիա Ֆաուլինսը՝ որպես Մերիդայի ձայնային երաժշտական մտքեր։

Դիզայն և բնութագիր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերիդան ունի երկար, անխնամ, գանգուր կարմիր մազեր, կապույտ աչքեր, գունատ մաշկ և բարակ մարմին։ Նրա հիմնական հանդերձանքը ավանդական մուգ փիրուզագույն-զմրխտյա բուրդից պատրաստված զգեստ է՝ նետաձգության ժամանակ շարժվելու համար նորաձև կտրվածքներով։ Երբ տիրակալները ժամանում են խաղերի, նա կրում է միջնադարյան ոճի փիրուզագույն մետաքսե զգեստ՝ երկար թևերով, ոսկեգույն հարդարանքով և ոսկեգույն ուլունքներով, որոնք լրացվում են սպիտակ թաշկինակով և մազերի պսակով։ Նա նաև տեսարաններում հայտնվում է մուգ կապույտ ուս և թիկնոցներով՝ ոսկե ճարմանդով։ Մերիդայի աղեղը կախված է նրա մեջքի ետևում, ուսի վրայով, իսկ նետերը՝ գոտու վրա շագանակագույն կաշվե կապանքով։ Վերջին տեսարանում Մերիդային տեսնում են մուգ կապույտ զգեստով՝ բաց կանաչ նախշերով։

Արտաքին տեսք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խիզախ արքայադուստր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերիդան հայտնվեց որպես գլխավոր հերոսուհի Temple Run՝ Brave «endless runner» տեսախաղում, որը Temple Run խաղի կողմնակի արտադրանքն է։ Խաղը թողարկվել է 2012 թվականի հունիսի 14-ին՝ ֆիլմի թողարկումից մեկ շաբաթ առաջ[5]։ Մերիդան և նրա հայրը՝ թագավոր Ֆերգուսը, խաղի միակ նվագարկվող կերպարներն են[5]։ Խաղի մշակողները՝ Քեիթ Շեպարդը և Նատալյա Լուկյանովան, նշել են. «Մենք նրանց հետ աշխատելիս հաստատ ունեցել ենք սյուրռեալիստական պահեր։ Դա Փիքսարն Է։ Նրանք նման ֆանտաստիկ աշխատանք են կատարում՝ ներգրավելով ինչպես երիտասարդ հանդիսատեսին, այնպես էլ մեծահասակներին։ Նրանց ֆիլմերը միշտ ընդգրկում են հույզերի ամբողջ սպեկտրը՝ երջանկությունից մինչև տխրություն, և այն ամենը, ինչ նրանց միջև է։ Աշխատելով նրանց հետ, ես կարծում եմ, որ եղել են մի քանի դեպքեր, երբ մենք պարզապես ստիպված ենք եղել ինքներս մեզ սեղմել և, գիտեք, հարցնել, արդյո՞ք դա իրականում տեղի է ունենում»[6]։ Խաղը դրական արձագանքներ է ստացել քննադատների կողմից[7]։

Մակդոնալդը կրկնել է Մերիդայի դերը Ֆիլմի տեսախաղի տարբերակում[8][9]։ Մերիդան նաև Disney Infinity 2.0-ի, Lego The Incredibles-ի, Disney Magic Kingdoms[10], և Disney Mirrorverse-ի խաղային կերպար է[11]։

Մերիդան հայտնվում է մեծահասակների համար նախատեսված «Քաջ» վեպում, որը գրել է գրող Մեգի Սթիֆվատերը և հրատարակվել է Disney Press-ի կողմից 2022 թվականի մայիսի 3-ին։ Գործողությունը տեղի է ունենում «քաջ»-ի իրադարձություններից մեկ տարի անց, որտեղ Դանբրոխը պատրաստվում է ոչնչացվել ոչնչացման Աստված Ֆերադախի կողմից, մինչդեռ ստեղծագործության հնագույն էությունը, որը հայտնի է որպես Քայլիհ, պատմում է Մերիդային իր ժողովրդին փրկելու միջոցի մասին։

Մերիդան Դիսնեյլենդում

Մերիդան շատ տարածված կերպար է, ում կարելի է հանդիպել Դիսնեյի տարբեր զբոսայգիներում[12], և նրան սովորաբար կարելի է գտնել Ֆանտազիլենդու։ Դիսնեյլենդի այգում նա հյուրերին դիմավորում է «դա փոքր աշխարհ է» ատրակցիոնի մոտ՝ դարպասի մոտ, որն օգտագործվում է որպես շքերթի վերջնակետ։ Նրան երբեմն կարելի է տեսնել նաև Epcot-ի World Showcase-ում։

2016 թվականին Մերիդան սկսել է հանդիպումներ անցկացնել Հոնկոնգյան Դիսնեյլենդում՝ որպես այգու 10-ամյակի տոնակատարության մաս[13]։

2015 թվականի հուլիսի 11-ին «Once Upon A Time»-ի պրոդյուսերները հայտարարել են, որ Մերիդան կրկնվող կերպար կլինի սերիալի 5-րդ սեզոնում։ Շոտլանդացի դերասանուհի Էմի Մենսոնը ընտրվել է Մերիդայի դերի կատարող[14], որի սերիալում նրա պատմությունը տեղի է ունենում «քաջ»-ի իրադարձություններից մեկ տասնամյակ անց, չնայած այն չի համարվում շարունակություն բնօրինակ ֆիլմի շարունակության համար[15]։

Սեզոնի վեցերորդ դրվագում՝ «Արջը և աղեղը», Մերիդան փրկում է իր եղբայրներին Բելի օգնությամբ։ Իններորդ դրվագում՝«Արջերի արքան», պարզվում է, որ Մերիդան վարժվել է Մուլանի հետ կռվելու նրբություններին, իսկ ավելի ուշ միավորվել է Մուլանի և Ռուբիի հետ Արթուր թագավորի և արևմուտքի չար կախարդ Զելենայի դեմ Դանբրոհ թագուհու թագադրման նախօրեին, Իսկ Ֆերգյուսը սպանվել է Արթուրի կողմից մի քանի տարի առաջ։

Սոֆիա Առաջին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերիդան հայտնվում է Սոֆիայի երրորդ սեզոնի «Գաղտնի Գրադարան» առաջին դրվագում, որտեղ նա պետք է օգներ Սոֆիային՝ կռվելով Ավալորի ամուլետով, իսկ Քելի Մակդոնալդը կրկնում է իր դերը[16]։

Ռալֆը կոտրում է ինտերնետը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերիդան հայտնվեց «Ռալֆը կոտրում է ինտերնետը» ֆիլմում Դիսնեյի այլ արքայադուստրերի կողքին, ինչպես հայտարարվեց D23 Expo 2017-ում, իսկ Քելլի Մակդոնալդը կրկնեց իր դերը։ Ֆիլմում նա խոսում է շոտլանդական բարբառով, բայց մյուս արքայադուստրերը նրան չեն հասկացել, քանի որ «նա the other studio-ից է[17]»։

Ընկալում և ազդեցություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերիդայի կերպարը լավ ընդունվեց քննադատների կողմից, ինչպես նաև Մակդոնալդի կատարումը[18]։ The Guardian-ը բարձր է գնահատել Փիքսարիի որոշումը՝ ներկայացնելու գլխավոր կին հերոսուհուն[19]։ Empire-ը նկարագրել է Մերիդային որպես «համարձակ» և «ժամանակակից աղջիկ հին աշխարհում»[20]։ Մերիդան CNN-ի կողմից ընդգրկվել է «լավագույն կին անիմացիոն հերոսուհիներ» ցանկում[21]։ Նրան նկարագրել են որպես «հեքիաթային ֆեմինիստ», գովասանքի է արժանացել այն բանի համար, որ տղամարդու սիրային հետաքրքրությունը նրան փրկելու կարիք չուներ[22]։ Ֆեմինիստներն ու քննադատները նշում և ծափահարում էին նրան սիրային հետաքրքրության կարիք չունենալու համար[23]։ Entertainment Weekly-ն Մերիդային անվանել է «խիզախ շոտլանդացի արքայադուստր՝ կատաղի կարմիր մազերով և ակնհայտորեն աղջիկ, որը ստեղծվել է Մթնշաղի-ի և Քաղցած խաղեր-ի հեռուստադիտողներին զվարճացնելու համար[23]։ Քննադատները նշել են նաև Մերիդայի մազերը և որ դրանք խորհրդանշում են նրա վայրի և անկախ ոգին[24]։ Entertainment Weekly-ն Մերիդային անվանել է նաև «կամայական հերոսուհի»[25]։

Ophelia's Place բարեգործական կազմակերպությունը, որը նվիրված է երիտասարդ աղջիկներին օգնելուն, նշել է Մերիդային՝ օրինակելի լինելու համար։ Կազմակերպությունը նշել է, որ «Մերիդան կանացի ուժի օրինակ է, քանի որ նա համարձակ է և անկախ։ Նա տիպիկ Դիսնեյի արքայադուստր կամ նեղության մեջ գտնվող աղջիկ չէ, ինչպես շատ կին կերպարներ են պատկերում մանկական ֆիլմերում»[26]։ Թայմը, սակայն, քննադատել է ֆիլմը և Մերիդային՝ կանանց հզորացման գաղափարը լիովին չընդունելու համար։ Հոդվածի հեղինակ Մերի Փոլսը նաև կտրուկ քննադատել է Փիքսարին՝ արտադրության կեսին Չեփմանին՝ իրենց առաջին կին ռեժիսորին աշխատանքից հեռացնելու և Մերիդային ավանդական արքայադուստր դառցնելու համար[27]։

Վերափոխման հակասություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2013 թվականի մայիսին Դիսնեյը թողարկել է Մերիդայի ավանդական անիմացիոն վերափոխումը՝ նախապատրաստվելով նրա թագադրմանը որպես Դիսնեյի 11-րդ արքայադուստր։ Կերպարի վերափոխումն առանձնանում էր ավելի բարակ իրանով, ավելի բացահայտ պարանոցով, ավելի մեծ աչքերով և փայլուն զգեստով։ Ֆեմինիստական խմբերը քննադատեցին այս դիմահարդարումը Մերիդային իբր իշխանությունը խլելու համար՝ առաջացնելով մայրերի և ֆեմինիստական խմբերի վրդովմունքը, ովքեր նոր Մերիդայում տեսան իրենց «նախկինի չափազանց սեռականացված տարբերակը»։ Քննադատները նույնպես շատ քննադատաբար են վերաբերվել կերպարանափոխությանը՝ ասելով, որ այն Մերիդային վերածել է «պարզապես մեկ այլ արքայադստեր»[28]։ Ապրանքանիշի ստեղծող և համատնօրեն Չեփմանը խստորեն քննադատել է փոփոխությունները՝ անվանելով դրանք «հրեշավոր» և ավելացրել, որ «Մերիդան ստեղծվել է այս մոդելը կոտրելու համար»[29][30]։ «Change.org» հանրագիրը ստեղծվել է ի նշան հերոսուհու վերափոխման դեմ բողոքի, կանանց հզորացման կայքում A Mighty Girl-ը պնդել է, որ «նրան արտաքինից ավելի նիհար, գրավիչ և հասուն դարձնելով՝ դուք աղջիկներին տրամադրում եք ուղարկում, որ օրիգինալ է։ Հերոսուհու տարբերակն ավելի վատ է. որ աղջիկների և կանանց համար դա արժեք ունի։ Դրանք պետք է համապատասխանեն գեղեցկության նեղ սահմանմանին»[31]։ Խնդրագիրը յոթ օրվա ընթացքում հավաքել է ավելի քան 20,000 ստորագրություն[32]։

Խնդրագրի ի հայտ գալուց անմիջապես հետո Դիսնեյն իր պաշտոնական կայքից հեռացրել է վերամշակված պատկերը՝ հօգուտ ֆիլմում Մերիդայի բնօրինակ տեսքի[33]։ Ավելի ուշ Դիսնեյը պարզաբանել է իրավիճակը՝ վստահեցնելով, որ Մերիդան կմնա իր սկզբնական տեսքով[34][35]։ Դիսնեյը նաև հայտարարություն է տարածել. «Մերիդայի սոցիալական մեդիայի պաշտոնական կայքերում օգտագործված նկարազարդումները միշտ եղել են ֆիլմի պատկերներ. փոփոխություններ չեն եղել։ Մենք սովորաբար օգտագործում ենք տարբեր գեղարվեստական ոճեր մեր հերոսների համար, և Մերիդայի այս կերպարը իր երեկոյան զգեստով հատուկ մեկանգամյա փորձ էր՝ նշելու նրա թագադրումը։ Մերիդան օրինակ է այն բանի, թե ինչ է նշանակում լինել Դիսնեյի արքայադուստր՝ լինելով համարձակ, գրավիչ և ինքնավստահ, և նա շարունակում է մնալ նույն ուժեղ և վճռական Մերիդան ֆիլմից, որի ներքին հատկությունները ոգեշնչել են մայրիկներին և դուստրերին ամբողջ աշխարհում»[36]։

Ավելի ուշ Դիսնեյը կթողարկի Մերիդայի 2D պատկերները, որոնք ավելի սերտ նմանություն ունեն նրա սկզբնական ձևին[37]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Merida to become 11th Disney Princess with new look for royal coronation ceremony at Walt Disney World on May 11». Inside the Magic. 2013 թ․ ապրիլի 29. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 29-ին.
  2. Murphy, Mekado (2012 թ․ հունիսի 15). «Pixar's 'Brave': How the Character Merida Was Developed». The New York Times. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 3-ին.
  3. Trimble, Irene (2012). Brave : the junior novelization. New York, N.Y.: Random House. էջ 4. ISBN 0736429123.
  4. Edwards, Joyce (July 25, 2013). "The Real Women Behind Disney Princesses". Yahoo! Movies.
  5. 5,0 5,1 Vasile, Cosmin (2013 թ․ ապրիլի 9). «Temple Run: Brave for Android Now Available for Free Download [Updated]». softpedia.
  6. «Imangi Tells Us How 'Temple Run: Brave' Came to Be». TouchArcade.
  7. «Temple Run: Brave». Slide to Play.
  8. «Action-adventure video game Inspires by Disney Pixar film BRAVE». film-news.co.uk.
  9. «Disney Pixar Announces Brave: The Video Game». GameInformer.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-10-ին. Վերցված է 2024-03-28-ին.
  10. Disney Magic Kingdoms (2020 թ․ դեկտեմբերի 13). «Update 46: Brave | Livestream». YouTube.
  11. «Merida - Disney Mirrorverse». Kabam.
  12. «Disneyland Resort». Disneyland.
  13. «Hong Kong Disneyland 10th Anniversary».
  14. Once Upon a Time: Merida from Brave, Dark Swan, Musical Episode Teased – Variety
  15. Gibson, Kelsie (2015 թ․ դեկտեմբերի 16). «Once Upon a Time's Merida Reveals the Cast Member She Loves Working With the Most». POPSUGAR Entertainment (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  16. ‘Sofia the First: The Secret Library’ — Brave’ Princess Merida to Guest Star – Variety
  17. Breznican, Anthony (2017 թ․ հուլիսի 14). «Wreck-It Ralph sequel will unite the Disney princesses — and Star Wars!». Entertainment Weekly. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 11-ին.
  18. Zacharek, Stephanie (2012 թ․ հունիսի 21). «REVIEW: A Surprising Twist Steals the Show from the Heroine in Bold, Unusual Brave». Movieline. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  19. Child, Ben (2012 թ․ հունիսի 25). «Brave – review | guardian.co.uk». The Guardian. London. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  20. «Empire's Brave Movie Review». Empire (film magazine). Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  21. «'Brave's' Merida and other animated heroines». CNN. 2012 թ․ հունիսի 22. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  22. «Ranked: Disney Princesses From Least To Most Feminist». Nerve.com. 2012 թ․ հուլիսի 11. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  23. 23,0 23,1 Zakarin, Jordan (2012 թ․ հունիսի 22). «Pixar's 'Brave' Feminist Bet: Does a Princess Need Prince Charming? (Analysis)». The Hollywood Reporter. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  24. Gleiberman, Owen (2013 թ․ հունիսի 20). «14 Pixar Classics: We Rank 'em! | Photo 1 of 14». Entertainment Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  25. Schwarzbaum, Lisa (2012 թ․ օգոստոսի 1). «Brave Review». Entertainment Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  26. «Open Letter to Disney Pixar and the Writers of "Brave" | Ophelia's Place». Opheliasplace.net. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  27. Pols, Mary (2012 թ․ հունիսի 22). «Why Pixar's Brave Is a Failure of Female Empowerment». Time. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  28. «Brave's Merida Gets Disney Princess Treatment». Outsidethebeltway.com. 2013 թ․ մայիսի 13. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  29. Child, Ben (2013 թ․ մայիսի 13). «Brave director criticises Disney's 'sexualised' Princess Merida redesign». The Guardian. London. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 14-ին.
  30. «Fired Brave Director Slams Disney Over Merida Makeover». IGN. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  31. «Change.org protests Disney's glamor makeover of 'Brave' princess Merida - L.A. Biz». The Business Journals. 2013 թ․ մայիսի 19. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  32. Samakow, Jessica (2013 թ․ մայիսի 8). «Merida From 'Brave' Gets An Unnecessary Makeover, Sparks Change.org Petition (PHOTO)». HuffPost. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  33. «Disney Pulls Merida's Makeover After Outcry». CinemaBlend.com. 2013 թ․ մայիսի 15. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  34. Exclusive: Disney bravely responds to Merida makeover outrage, says 2D new look was for "limited" use only Retrieved May 24, 2013
  35. Bahr, Lindsey (2013 թ․ մայիսի 15). «'Brave': Merida remains the girl you know and love - EXCLUSIVE». Entertainment Weekly. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  36. «Disney Won't Alter Princess Redesign of Brave's Merida». IGN. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 10-ին.
  37. «Merida | Disney Princess». Disney Princess. Disney. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 31-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]