Jump to content

Մանֆրեդ Էյգեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մանֆրեդ Էյգեն
գերմ.՝ Manfred Eigen
Ծնվել էմայիսի 9, 1927(1927-05-09)[1][2][3][…]
Բոխում, Առնսբերգ, Province of Westphalia, Պրուսիայի ազատ պետություն[1]
Մահացել էփետրվարի 6, 2019(2019-02-06)[4][3][5][…] (91 տարեկան)
Գյոթինգեն, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[6]
ԳերեզմանԳյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն[7]
Քաղաքացիություն Գերմանիա
Մասնագիտությունքիմիկոս, ֆիզիկոս, ակադեմիկոս, համալսարանի դասախոս, գրող և կենսաֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Բրաունշվայգի տեխնիկական համալսարան և Գյոթինգենի համալսարան
Գործունեության ոլորտկենսաֆիզիկա
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Պապական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, BBAW?, Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Մոլեկուլային կենսաբանության եվրոպական կազմակերպություն, Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա[8]
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան և Gymnasium am Ostring?
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[9][10] և անգլերեն[10]
Գիտական ղեկավարԱրնոլդ Էուկեն[11]
Եղել է գիտական ղեկավարKatja Nieselt-Struwe?[11], Christoph Mayer?[11] և Petra Schwille?[12]
Ազդվել էՎերներ Հայզենբերգ
Պարգևներ
Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար» Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան

Lower Saxony honorary medal?

Ֆարադեյի դասախոսության նրցանակ

Ռուդոլֆ Դիզելի մեդալ

 Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ[13][14]

Otto Hahn?

Կարուսի մեդալ

Պաուլ Էրլիխի և Լյուդվիգ Դամշտեդտերի մրցանակ

Հելմհոլցի մեդալ

Վիլհելմ Էկսների մեդալ

[15]

Գյոթեյի ոսկե մեդալ

Գերմանական հետազոտությունների փառքի սրահ

Մաքս Պլանկի մրցանակ

Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ

[16]

honorary doctor of the University of Bielefeld?

Մյունխենի տեխնիկական համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Linus Pauling Award?

[17]

Բուրկ մրցանակ

[18]

Paracelsus Prize?

[19]

State Award of Lower Saxony?

 և

Օտօ Հանի մրցանակ

Ամուսին(ներ)Ruthild Winkler?[20]
 Manfred Eigen Վիքիպահեստում

Մանֆրեդ Էյգեն (գերմ.՝ Manfred Eigen, մայիսի 9, 1927(1927-05-09)[1][2][3][…], Բոխում, Առնսբերգ, Province of Westphalia, Պրուսիայի ազատ պետություն[1] - փետրվարի 6, 2019(2019-02-06)[4][3][5][…], Գյոթինգեն, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[6]), գերմանացի ֆիզիկաքիմիկոս։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1951 թվականին ավարտել է Գյոթինգենի համալսարանը։ Աշխատել է ֆիզիկական քիմիայի համալսարանում՝ Մաքս Պլանկի ընկերությունում (1964 թվականին դարձել է տնօրեն)։

Հիմնական աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են քիմիական ռեակցիաների կինետիկայի մեթոդների զարգացմանը։ Առաջարկել է թուլացնել գերարագ քիմիական ռեակցիաների ընթացքը, տվել է պատկերացումներ քիմիական հավասարակշռության մասին, նրա կախումը ճնշումից, ջերմաստիճանից, էլեկտրաստատիկ դաշտից և այլ գործոններից, որին հաջորդում է համակարգի մի նոր հավասարակշիռ վիճակ։ Այս մեթոդներով Էյգենը ուսումնասիրել է (կոլեգաների հետ միասին), օրինակ, թթվա-հիմնային ինդիկատորներով հիդրոքսիլի և ջրածնի իոնների ռեակցիաների կինետիկան ջրային լուծույթում, կարբոնաթթուների ասոցացման կինետիկան։

Նոբելյան մրցանակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1967 թվականին ստացել է Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ՝ Ռոնալդ Նորիշի և Ջորջ Պորտերի հետ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Эйген Манфред // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Chemie-Nobelpreisträger Manfred Eigen ist tot (գերմ.) // Die Zeit / Hrsg.: J. Allmendinger — Zeitverlag Gerd Bucerius, 2019. — ed. size: 477000 — ISSN 0044-2070
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #11852948X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  7. ↑ Find A Grave — 1996.
  8. ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Eigen_Manfred
  9. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  10. ↑ 10,0 10,1 CONOR.Sl
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  12. ↑ https://www.biochem.mpg.de/schwille-carl-zeiss
  13. ↑ The Nobel Prize in Chemistry 1967 — Nobel Foundation.
  14. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  15. ↑ https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/
  16. ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 109.
  17. ↑ https://acspss.org/pauling-medal-award/
  18. ↑ https://www.rsc.org/prizes-funding/prizes/archives/bourke-award/
  19. ↑ https://scg.ch/component/page/paracelsus
  20. ↑ https://www.nature.com/articles/d41586-019-00731-8

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Чибисов А. К., М. Эйген, Дж. Портер, Р. Норриш // «Журнал Всесоюзного химического общества им. Д. И. Менделеева», 1975, т. 20, № 6, с. 690—692

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մանֆրեդ Էյգեն» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մանֆրեդ_Էյգեն&oldid=8955812» էջից