Մանֆրեդ Էյգեն

Մանֆրեդ Էյգեն; գերմ.՝ Manfred Eigen
Ծնվել է	մայիսի 9, 1927[…]; Բոխում, Առնսբերգ, Province of Westphalia, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն
Մահացել է	փետրվարի 6, 2019[…] (91 տարեկան); Գյոթինգեն, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա
Գերեզման	Գյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	քիմիկոս, ֆիզիկոս, ակադեմիկոս, համալսարանի դասախոս, գրող և կենսաֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)	Բրաունշվայգի տեխնիկական համալսարան և Գյոթինգենի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	կենսաֆիզիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Պապական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, BBAW?, Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Մոլեկուլային կենսաբանության եվրոպական կազմակերպություն, Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա
Ալմա մատեր	Գյոթինգենի համալսարան և Gymnasium am Ostring?
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Արնոլդ Էուկեն
Եղել է գիտական ղեկավար	Katja Nieselt-Struwe?, Christoph Mayer? և Petra Schwille?
Ազդվել է	Վերներ Հայզենբերգ
Պարգևներ	Lower Saxony honorary medal? Ֆարադեյի դասախոսության նրցանակ Ռուդոլֆ Դիզելի մեդալ Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ Օտօ Հանի մրցանակ Կարուսի մեդալ Պաուլ Էրլիխի և Լյուդվիգ Դամշտեդտերի մրցանակ Հելմհոլցի մեդալ Վիլհելմ Էկսների մեդալ Գյոթեյի ոսկե մեդալ Գերմանական հետազոտությունների փառքի սրահ Մաքս Պլանկի մրցանակ Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ honorary doctor of the Univerity of Bielefeld? Honorary doctorate from the Technical University of Munich? Linus Pauling Award? Bourke Award? Paracelsus Prize? և State Award of Lower Saxony?
	Manfred Eigen Վիքիպահեստում

Մանֆրեդ Էյգեն (գերմ.՝ Manfred Eigen, մայիսի 9, 1927(1927-05-09)^[1]^[2]^[3]^[…], Բոխում, Առնսբերգ, Province of Westphalia, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն^[1] - փետրվարի 6, 2019(2019-02-06)^[4]^[3]^[5]^[…], Գյոթինգեն, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա), գերմանացի ֆիզիկաքիմիկոս։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1951 թվականին ավարտել է Գյոթինգենի համալսարանը։ Աշխատել է ֆիզիկական քիմիայի համալսարանում՝ Մաքս Պլանկի ընկերությունում (1964 թվականին դարձել է տնօրեն)։

Հիմնական աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են քիմիական ռեակցիաների կինետիկայի մեթոդների զարգացմանը։ Առաջարկել է թուլացնել գերարագ քիմիական ռեակցիաների ընթացքը, տվել է պատկերացումներ քիմիական հավասարակշռության մասին, նրա կախումը ճնշումից, ջերմաստիճանից, էլեկտրաստատիկ դաշտից և այլ գործոններից, որին հաջորդում է համակարգի մի նոր հավասարակշիռ վիճակ։ Այս մեթոդներով Էյգենը ուսումնասիրել է (կոլեգաների հետ միասին), օրինակ, թթվա-հիմնային ինդիկատորներով հիդրոքսիլի և ջրածնի իոնների ռեակցիաների կինետիկան ջրային լուծույթում, կարբոնաթթուների ասոցացման կինետիկան։

Նոբելյան մրցանակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1967 թվականին ստացել է Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ՝ Ռոնալդ Նորիշի և Ջորջ Պորտերի հետ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Эйген Манфред // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Chemie-Nobelpreisträger Manfred Eigen ist tot (գերմ.) // Die Zeit / Hrsg.: J. Allmendinger — Zeitverlag Gerd Bucerius, 2019. — ed. size: 477000 — ISSN 0044-2070
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Eigen_Manfred
↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Mathematics Genealogy Project — 1997.
↑ https://www.biochem.mpg.de/schwille-carl-zeiss
↑ The Nobel Prize in Chemistry 1967 — Nobel Foundation.
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 109.
↑ https://acspss.org/pauling-medal-award/
↑ https://www.rsc.org/prizes-funding/prizes/archives/bourke-award/
↑ https://scg.ch/component/page/paracelsus

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Чибисов А. К., М. Эйген, Дж. Портер, Р. Норриш // «Журнал Всесоюзного химического общества им. Д. И. Менделеева», 1975, т. 20, № 6, с. 690—692

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_938211091db0cb86-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Эйген Манфред // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_a179b95079dc8542-2] 2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica

[_27c71e347a96c5f9-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_de9edcdbccc2f899-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Chemie-Nobelpreisträger Manfred Eigen ist tot (գերմ.) // Die Zeit / Hrsg.: J. Allmendinger — Zeitverlag Gerd Bucerius, 2019. — ed. size: 477000 — ISSN 0044-2070

[_22d046621435344a-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_412514a151132e27-6] ttps://www.ae-info.org/ae/User/Eigen_Manfred

[_801dac6c5fa72b44-7] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_dec2ebddc8ac0454-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Mathematics Genealogy Project — 1997.

[_50ab7c29d7202337-9] ttps://www.biochem.mpg.de/schwille-carl-zeiss

[_837b8b817599d43d-10] The Nobel Prize in Chemistry 1967 — Nobel Foundation.

[_91240182028fc537-11] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.

[_9d0d546876379328-12] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 109.

[_c5c876753627d67f-13] ttps://acspss.org/pauling-medal-award/

[_e1c3ec01becae5fb-14] ttps://www.rsc.org/prizes-funding/prizes/archives/bourke-award/

[_6c7c232db1f8868d-15] ttps://scg.ch/component/page/paracelsus

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]