Jump to content

Իվան Բաբուշկին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իվան Բաբուշկին
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 3 (15), 1873[1]
ԾննդավայրImeni Babushkina, Totma Uyezd, Վոլոգդայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհունվարի 5 (18), 1906 (33 տարեկան)
Մահվան վայրԲաբուշկին, Transbaikal Oblast, Ռուսական կայսրություն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և լրագրող
ԿուսակցությունՌուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն
 Ivan Babushkin Վիքիպահեստում

Բաբուշկին Իվան Վասիլևիչ (հունվարի 3 (15), 1873[1], Imeni Babushkina, Totma Uyezd, Վոլոգդայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 5 (18), 1906, Բաբուշկին, Transbaikal Oblast, Ռուսական կայսրություն)` պրոֆեսիոնալ հեղափոխական։

Հայտնի է Նիկոլայ Նիկոլաևիչ, Բոգդան, Նովիցկայա և ուրիշ կեղծանուններով։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իվան Վասիլևիչ Բաբուշկինը ծնվել է 1873 թվականի հունվարի 3 (15) գյուղացու ընտանիքում, որոնք ապրում էին Լեդենսկոե գյուղում, Տոտեմսկոե նահանգի Վոլոգդայի մարզում (այժմ՝ գյուղի անվանումը Բաբուշկին է)։ Փոքր ժամանակվանից Իվանը աշխատում էր՝ սկզբից նա եղել էր «փոքրիկը» խանութում, հետո (1887 թ-ից մինչև 1891 թվականը)՝ փականակագործի աշակերտ Կրոշտանդնայի արվեստանոցում։ 1891 թվականի ամռանը ընդունվեց Սանկտ-Պետերբուրգի Սեմյաննիկյան գործարանի գնացքա-մեխանիկական արհեստանոց, որտեղ աշխատեց մինչև 1896 թվականը։

Բաբուշկինի ճանապարհը դեպի հեղափոխություն սկսվել է 1894 թվականին, երբ նա սկսեց զբաղվել Վ․ Ի․ Լենինի մարքսիստական խմբակում։ Արդեն հաջորդ տարի Բաբուշկինն ակտիվ աշխատում էր Պետերբուրգի «ԽՍՀՄ-ի բարբա, աշխատանքային դասի ազատության համար»։ Ինքը դարձավ կազմակերպիչ նոր աշխատանքային խմբերի և գրադարանների համար, անցկացրել է իր աշխատանքը ոչ միայն աշխատավորների իր ձեռնարկությունից, բայց նաև Ալեքսանդրավսկոմի և Ստեկլաննոմի գործարաններին։ 1896 թվականի հունվարին ձերբակալված է, 1897 թվականի փետրվարին աքսորվել է Եկատերինբուրգ («ԽՍՀՄ-ի բարբա, աշխատանքային դասի ազատության համար» դատական գործի պատճառով)։ Եկատերինոսլավում շարունակում էր հեղափոխական գործունեությունը, օգնելով կազմակերպել տեղական բաժանմունքը՝ «Միություն» (1897 թ դեկտեմբեր), Եկատերինոսլավսկի կոմիտեն Ռուս Սոցիալ դեմոկրատական Աշխատանքային Մաս (1898 թ հոկտեմբեր) և 1900 թ — «Հարավային աշխատանքային» անօրինական թերթը։ Ակտիվորեն համագործակցել է լենինյան «Կայծ»՝ թղթակցի հետ և եղել է գործակալ։

1900-1901 թթ որպես «Կայծ»-ի գործակալ գործել է Ռուսաստանի կայսրության տարբեր քաղաքներում (Մոսկվա, Սմոլենսկ, Պոլոցկ, Օրեխովո-Զուևո, Իվանովո-Վոզնեսենսկ1901 թվականին հոկտեմբերին իր ղեկավարության տակ ստեղծվել էր Օրեխովո-Բոգորոդսկայա «ԽՍՀՄ-ի բարբա, աշխատանքային դասի ազատության համար» կազմակարպությունը, առաջինը երկրում որը ճանաչեց "Կայծ" իր կենտրոնական տպագիր մարմինը։ 1901 թվականի դեկտեմբերին Բաբուշկինին ձերբակալեցին Օրեխովո-Բոգորոդսկի նիստի «ԽՍՀՄ-ի բարբա, աշխատանքային դասի ազատության համար» կոմիտեի ժամանակ, 1902 թվականին կարողացավ Եկատերինոսլավսկու բանտից փախչել և տեղափոխվել Լոնդոն։ Նույն տարվա հոկտեմբեր ամսին իրեն հաջողվեց վերադառնալ Ռուսաստան, մասնակցել է «տնտեսագետների» և զուբատովցիների քննարկումներին։ 1903 թվականին Բաբուշկինը նորից ձերբակալվեց և իրեն ուղարկեցին Վերխոյանսկ (Յակուտիա1905 թվականին համաներվել է։

1905 թվականին հեղափոխության ժամանակ եղել էր Իրկուտսկի և Չիտինսկի «ԽՍՀՄ-ի բարբա, աշխատանքային դասի ազատության համար» կոմիտեի անդամ, աշխատել է «Անդրբայկալյան աշխատողը» բոլշևիկների թերթում։ Չիտինական զինված ապստամբության ղեկավարներից մեկն էր (Վիկտոր Կուրնատովսկի, Անտոն Կոստուշկո-Վալուժանիչի հետ)։

1905 թվականի դեկտեմբերի 31 (1906 թվականի հունվարի 13) հեռացել է Չիտայից։ Իր հինգ ընկերների հետ ուղեկցում էր զենքով գնացք, որը նախատեսված էր Իրկուտսկի աշխատողների համար։ Նրանց գրավեցին Իրկուտսկի Ալեքսանդր Մելլեր-Զակոմելսկու արշավախումբը, որը ուղղված էր Սլուդանկա կայանի կարգը վերականգնելու համար։ 1906 թվականի հունվարի 5 (18) Բաբուշկինը Կլյուշնիկովը, Սավինը, Երմոլաևը և Բյալխը գնդակահարեցին, Մսովայա կայանի դատարանի ռազմա-դաշտային դատավճռով (այժմ՝ Բաբուշկինա, Բուրյատիա)։

  • Լենին Վ. Ի. Իվան Վասիլևվիչ Բաբուշկին (դամբանական)։ Աշխատանքների ամբողջական փաթեթը։ 5 հրատարակությունը, տոմ. 20. էջ. 79—83։
  • Զելիկսոն-Բոբռովսկայա Ց. Ս. Ի. Վ. Բաբուշկին. (2 հրատարակությունը)։ — Լ. 1939։
  • Լենինական «Իսկրա»։ — Մ. 1950։
  • Նովոսյոլով Մ. Ա. Ի. Վ. Բաբուշկին, 1873—1906։ — Մ. 1954։
  • Ի. Վ. Բաբուշկինի հիշողությունները (1893—1900 թթ.)։ — Մ. 1955։
  • Միշկեվիչ Գ. Ի. Ի. Վ. Բաբուշկին։ Վավերագրական պատմություն։ — Լ. 1963։
  • Բորշագովսկիյ Ա. Մ. Սեչեն։ Պատմություն Իվան Բաբուշկինի մասին։ — Մ․՝ Պոլիտիզդատ, 1978։ — էջ 367,
  • Լուկյանով Մ. Ա. Մերկաբանսկիի երկրամասը Բայկալի մոտ //Մ. Ա. Լուկյանով, գրք․ Ա.Վ Տիվանենկո. — Ուլան-Ուդէ՝ Բուրյատ․ գիրքը հրատարակվել է 1986 թ.։ — էջ 58-89
  • Բեզբոժնի Վ. Տ. Բաբուշկին քաղաքի էջեթը։ — Մ.՝ ՊՊ «Վմպել», 2011, էջ 424։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 196
  1. 1,0 1,1 Историческая энциклопедия Сибири (ռուս.) / под ред. В. А. ЛаминНовосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4