Գասպար Մոնժ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գասպար Մոնժ
Gaspard Monge
Ծնվել էմայիսի 9, 1746(1746-05-09)[1][2][3][…]
Բոն[4]
Մահացել էհուլիսի 28, 1818(1818-07-28)[5][1][2][…] (72 տարեկան)
Փարիզ[4]
ԳերեզմանՊանթեոն (Փարիզ), Պեր Լաշեզ[6] և Gaspard Monge's mausoleum
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս, քաղաքական գործիչ, ֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս, ճարտարագետ, քիմիկոս, Chargé de mission, Chargé de mission և ուսուցիչ
Հաստատություն(ներ)Փարիզի համալսարան, Պոլիտեխնիկական դպրոց, École royale du génie de Mézières? և Institut d'Égypte?[7]
Գործունեության ոլորտդիֆերենցիալ երկրաչափություն
Պաշտոն(ներ)Member of the Council of Five Hundred?, Պահպանողական սենատի անդամ, Ֆրանսիայի պեր, նախագահ, տնօրեն, տնօրեն, French Navy minister?, Institut d'Égypte? և նախագահ
ԱնդամակցությունՓարիզի գիտափիլիսոփայական միություն[8], Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա[9], Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա[10], Մասոնականություն[11], Society of 1789?[12] և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[4]
Ալմա մատերՊոլիտեխնիկական դպրոց
Տիրապետում է լեզուներինիսպաներեն[5] և ֆրանսերեն[13]
Եղել է գիտական ղեկավարԺան Վիկտոր Պոնսելե և Joseph Diez Gergonne?
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Marie-Catherine Monge?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Gaspard Monge Վիքիպահեստում

Գասպար Մոնժ (ֆր.՝ Gaspard Monge, comte de Péluse, մայիսի 9, 1746(1746-05-09)[1][2][3][…], Բոն[4] - հուլիսի 28, 1818(1818-07-28)[5][1][2][…], Փարիզ[4]), ֆրանսիացի մաթեմատիկոս և հասարակական-պետական գործիչ, Փարիզի ԳԱ անդամ (1780

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեզյերիի ռազմաինժեներական դպրոցի (1768), Փարիզի Պոլիտեխնիկական դպրոցի պրոֆեսոր (1794)։ Գործուն մասնակցություն է ունեցել Բարձրագույն նորմալ դպրոցի և Պոլիտեխնիկական դպրոցի հիմնադրմանը։ Մասնակցել է Նապոլեոնի եգիպտական արշավանքին (1798—1801)։ Առաջին կայսրության շրջանում դարձել է սենատոր, ստացել կոմսի տիտղոս։ Բուրբոնների վերահաստատումից հետո զրկվել է բոլոր կոչումներից և պաշտոններից Մոնժի հիմնական աշխատանքները վերաբերում են երկրաչափությանը։ Մոնժի գծագրական երկրաչափության հիմնադիրն է։ Մոնժը հանգամանորեն շարադրել է տարածական կորերի և մակերևույթների դիֆերենցիալ երկրաչափությունը, տվել է մասնական ածանցյալներով հավասարումների երկրաչափական մեկնաբանումը և երկրաչափական փաստերը շարադրել մասնական ածանցյալների տեսության լեզվով։ Մոնժի աշխատանքներ ունի նաև մաթեմատիկական անալիզի, քիմիայի, օպտիկայի, օդերևութաբանության և կիրառական մեխանիկայի վերաբերյալ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 702