Վերնաշենի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Վայոց ձորի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Վայոց ձորի մարզի Վերնաշեն գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 48 հուշարձան (8 միավոր)։

Վերնաշենի հուշարձաններ էջը Վիքիպահեստում

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
Գերեզմանոց	10-20 դդ.	աե մասում	—	11.42/1	Տ	աե եզրին, Թանահատի վանք տանող ճանապարհին	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	11-13 դդ.	9 կմ աե	—	11.42/2	Տ	Արկազնի Սբ. Խաչ եկեղեցուց 1,5 կմ հս-ամ	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի «Արկազն» («Արկազան»)	8-20 դդ.	9 կմ աե	—	11.42/3	Տ	լքվել և անմարդաբնակ է դարձել 1920-ական թթ.	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Խաչ (Արկազնի Սբ. Խաչ)	1872 թ.		—	11.42/3.1	Տ	պատվիրատու՝ Գևորգ Դ կաթողիկոս	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	9-20 դդ.		—	11.42/3.2	Տ	եկեղեցուց հս-աե	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	9-10 դդ.		—	11.42/3.2.1	Հ	ընկած գետնին, եզրերը ջարդոտված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1275 թ.		—	11.42/3.2.2	Հ	գերեզմանոցի հս եզրին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Ասլան Բեկի և Ասլան Խաթունի	1404 թ.		—	11.42/3.2.3	Հ	հենած եկեղեցու ամ պատին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	15-16 դդ.		—	11.42/3.2.4	Հ	եկեղեցուց աե, կանգնեցված ժայռի վրա, անկյունները կոտրատված, եղծված արձանագրությամբ	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Հակոբ	19 դ.	աե մասում	—	11.42/4	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	14-15 դդ.		—	11.42/4.1	Հ	կանգնեցված եկեղեցուց ամ, վերին աջակողմյան մասը ջարդոտված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1544 թ.		—	11.42/4.2	Հ	հենած ամ պատին, ստորին մասը չի պահպանվել, պահպանված կեսը ջարդոտված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.		—	11.42/4.3	Հ	ագուցված հվ պատին, մուտքից ձախ, խիստ հողմահարված	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար պարոն Արղութի	14-15 դդ.		—	11.42/4.4	Հ	եկեղեցու ամ պատի մոտ կազմող՝ Դավիթ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13-րդ դդ.	հս-աե եզրին	—	11.42/5	Հ	Սրկղունք գետի ձախ ափին, նորաշեն մատուռում	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1271 թ.	հս մասում	—	11.42/6	Հ	նորաշեն «Եղիա» մատուռի բեմին, բեկոր	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1979 թ.	գ. մ.	—	11.42/7	Տ	քանդ.՝ Վան Եղյան	Լուսանկար վերբեռնել
Վանական համալիր. Թանահատի վանքը (Թանադե վանք, Գարավանք)	13-14 դդ.	7 կմ աե	39°47′23″ հս․. լ. 45°24′02″ ավ. ե.	11.42/8	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս	1273-1279 թթ.		—	11.42/8.1	Հ	պատվիրատու՝ Պռոշյաններ	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Վարագա Սբ. Նշան	14 դ.		—	11.42/8.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Համալսարանի շենք. Գլաձորի համալսարանը	1290-1340 թթ.		—	11.42/8.3	Հ	բացված 1970-ական թթ. Ի. Ղարիբյանի պեղումների արդյունքում	Լուսանկար վերբեռնել
Տնտեսական շինություններ	13-18 դդ.		—	11.42/8.4	Հ	բացվել են 1969-1970-ական թթ. պեղումների արդյունքում	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	12-16 դդ.		—	11.42/8.5	Հ	վանքի շուրջը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	9-10 դդ.		—	11.42/8.5.1	Հ	Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց հվ, իրար մոտ կանգնած 3 խաչքարերից աջակողմյանը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	11.42/8.5.2	Հ	Սբ. Նշան եկեղեցուց 25 մ հվ, կից կանգնեցված 3 խաչքարերից աջակողմյանը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	11.42/8.5.3	Հ	Սբ. Նշան եկեղեցուց 25 մ հվ, կից կանգնեցված 3 խաչքարերից կենտրոնինը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1180 թ.		—	11.42/8.5.4	Հ	վանքի բակում, վերնամասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12 դ.		—	11.42/8.5.5	Հ	Սբ. Նշան եկեղեցուց 25 մ հվ, 3 խաչքարերից ձախակողմյանը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Յովանիսի	12 դ.		—	11.42/8.5.6	Հ	Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց հվ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	11.42/8.5.7	Հ	Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց հվ, իրար մոտ կանգնած 3 խաչքարերից կենտրոնինը, վերնամասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	11.42/8.5.8	Հ	Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց հվ-ամ, ստորին ձախ եզրը կոտրված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	11.42/8.5.9	Հ	վանքից հվ, երկատված, վերնամասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	11.42/8.5.10	Հ	Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց 5 մ հվ, կանգնեցված գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	11.42/8.5.11	Հ	Սբ. Նշան եկեղեցուց 15 մ հս-ամ, հենած կիսավեր շինության պատին, ստորին մասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	11.42/8.5.12	Հ	Սբ. Նշան եկեղեցուց 15 մ հվ-ամ, հենած կիսավեր տնտեսական շենքերից մեկի պատին պահպանվել է միայն միջին հատվածը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1296 թ.		—	11.42/8.5.13	Հ	հենած կիսավեր շինություններից մեկի պատին, վերին մասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	14-15 դդ.		—	11.42/8.5.14	Հ	Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց հվ, իրար մոտ կանգնած 3 խաչքարերից ձախակողմյանը, վերին աջ անկյունը կոտրված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Վահրամի	1497 թ.		—	11.42/8.5.15	Հ	հենած Սբ. Ստեփանոս եկեղեցու ամ պատին, երկատված երկայնական առանցքով, վերին ձախ հատվածը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.		—	11.42/8.5.16	Հ	հենած շինության պատին	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-14 դդ.		—	11.42/8.6	Հ	վանքից 200 մ հվ, բլրին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11-12 դդ.		—	11.42/8.6.1	Հ	խրված հողի մեջ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11-12 դդ.		—	11.42/8.6.2	Հ	ընկած գետնին, երկատված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	11.42/8.6.3	Հ	երկատված, ստորին բեկորը կանգնեցված պատվանդանին, վերինը՝ ընկած գետնին, արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Վաչեի	1280 թ.		—	11.42/8.6.4	Հ	կանգնեցված պատվանդանին, հողմահարված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1282 թ.		—	11.42/8.6.5	Հ	կանգնեցված պատվանդանին	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	13-14 դդ.		—	11.42/8.7	Հ	վանքից 300 մ հս-ամ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	11.42/8.7.1	Հ	կանգնեցված գետնին, գլխիվայր, արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Սարգսի և Աբրահամի	1287 թ.		—	11.42/8.7.2	Հ	կանգնեցված ցածր պատվանադանին	Լուսանկար վերբեռնել

Տես նաև

• Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ