Հերհերի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Վայոց ձորի մարզ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հերհերի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (այլ կիրառումներ)
Այս հոդվածը ներկայացնում է Վայոց ձորի մարզի Հերհեր գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 115 հուշարձան (20 միավոր)։
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամրոց «Կապույտ» | 10-14 դդ. | 0,5 կմ հվ-աե | — | Հ | Գյոյդաղ լեռնագագաթին | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի | 10-12 դդ. | — | Հ | ավերված | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 10-13 դդ. | — | Տ | Ամրոցի հս հատվածում | բեռնել պատկեր
| ||
Վիմագրություն | 1142 թ. | — | Հ | Ամրոցի արևելահայաց ապառաժոտ լանջին | բեռնել պատկեր
| ||
Բնակատեղի «Չային դուզ» | մ.թ.ա. 2 հզ - 19 դ. | աե մասում | — | Հ | աե եզրին, Սբ. Գևորգ եկեղեցու աե կողմում | բեռնել պատկեր
| |
Գերեզմանոց | 9-20 դդ. | 0,5 կմ հվ | — | Տ | «Կապույտ բերդ» ամրոցի հվ-ամ ստորոտին, դեպի «Չիքի վանք» տանող ճանապարհին | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին, վերնամասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1077 թ. | — | Հ | ընկած գետնին, խիստ հողմահարված պատվիրատու՝ Ուրիղան | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11-12 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Խորինշահի | 1159 թ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | ընկած գետնին, արձանագիր | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Դեղկի | 1244 թ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 13-17 դդ. | 1 կմ հվ-աե | — | Տ | «Կապույտ բերդ» ամրոցի հս-աե կողմում | բեռնել պատկեր
| |
Գյուղատեղի | 13-19 դդ. | հվ մասում | — | Տ | գյուղ մտնող ճանապարհի 2 կողմերում, այգիների տարածքում | բեռնել պատկեր
| |
Գյուղատեղի «Առինջ» | 10-19 դդ. | 6 կմ հվ | — | Տ | լքվել է 1940-ական թթ.՝ գյուղերի խոշորացման հետևանքով, Վայք - Հերհեր ավտոճանապարհի աջ կողմում, Հերհերի ջրամբարի հս եզրին, Հերհեր գետի 2 ափերին | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | կանգնեցված ցածր պատվանդանին, քիվը ջարդոտված | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի «Բազմաղբյուր» («Ղոշաբուլաղ», «Բուլաղլար») | 10-17 դդ. | 2-3 կմ հվ | — | Տ | Առինջից 2 կմ հս, Վայք - Հերհեր ավտոճանապարհի աջ կողմում նախկին Բուլաղլար գյուղն է՝ լքված 1949 թ. | բեռնել պատկեր
| |
Գյուղատեղի «Գյոյաբաս» | 12-17 դդ. | 2,5 կմ հս | — | Տ | նախկին Գյոգաբաս գյուղն է՝ լքված 1918 թ. | բեռնել պատկեր
| |
Գերեզմանոց | 12-17 դդ. | — | Տ | գյուղատեղիի հվ մասում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11-12 դդ. | — | Հ | զույգ խաչքարերից աջակողմյանը | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին, եզրերը վնասված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Նաճմադինի | 1200 թ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Ավագի և Դովլաթի | 1285 թ. | — | Հ | ընկած գետնին, երկատված պատվիրատու՝ Սարգիս և Սարկավագ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Բաբի | 13-14 դդ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին պատվիրատու՝ Արղութ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 14 դ. | — | Հ | ընկած գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1300 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1305 թ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 15-16 դդ. | — | Հ | ընկած գերեզմանոցում, եղծված արձանագրությամբ, եզրերը վնասված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար պարոն Սմպատի | 1589 թ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին պատվիրատու՝ Խաչատուր երեց | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի «Մահմեդոլան» | 12-19 դդ. | 5 կմ հս-աե | — | Տ | Կարմրաշենից 3 կմ աե, համանուն անասնապահական ամառանոցների տարածքում | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ (Չիքի վանք) | 1297 թ. | 1,5 կմ հվ | — | Հ | պատվիրատու՝ Շաշ մենակյաց և Մամախաթուն | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1383 թ. | — | Հ | մուտքի մոտ, երկատված | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ | 1897 թ. | հվ մասում | — | Տ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | հենած ամ պատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ագուցված աե պատին, արտաքուստ, արձանագիր, վերնամասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ամրացված բեմին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | ագուցված հս պատին, մկրտարանից ձախ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11 դ. | — | Հ | ագուցված աե պատին, արտաքուստ, վերնամասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11-12 դդ. | — | Հ | ագուցված ամ պատին, արտաքուստ, ստորին մասը կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | ագուցված խորանի խորշում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | ագուցված խորանի խորշում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | ագուցված աե պատին, ներքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1235 թ. | — | Հ | ագուցված խորանում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Պետրոսի | 13 դ. | — | Հ | ագուցված աե պատին, արտաքուստ, երկատված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Խոնդշի, Ղատասշի, Խաչումի, Մարգարտի | 13 դ. | — | Հ | ագուցված ամ մուտքին՝ որպես բարավոր | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1357 թ. | — | Հ | ագուցված խորանում, խորշից վեր | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Սորղանի և Փախաթունի | 1431 թ. | — | Հ | ագուցված հվ ավանդատան խորշում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1447 թ. | — | Հ | ագուցված հվ ավանդատան խորշում պատվիրատու՝ Սարկավագ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Կամպիրգէլի | 1447 թ. | — | Հ | ագուցված հս-աե մույթին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1474 թ. | — | Հ | ագուցված ամ պատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Մամի | 15-16 դդ. | — | Հ | ագուցված հվ ավանդատան խորշում, ստորին մասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | ագուցված հս պատին, ներքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1604 թ. | — | Հ | ագուցված խորանում | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 13-19 դդ. | — | Տ | եկեղեցու շուրջը | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | հենած ամ պատին, արտաքուստ, բեկոր | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Ռստակես քահանայի և ամուսնու | 1290 թ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, պատվանդանին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Հովհաննեսի | 13 դ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, կանգնեցված պատվանդանին, վերնամասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | գ. մ. | — | Հ | Գուրգեն Աբրահամյանի բակում, երկատված | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար Մամաքի | 1281 թ. | 1,5 կմ հվ | — | Հ | կանգնեցված Վայք - Հերհեր ավտոճանապարհի աջ եզրին | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1282 թ. | գ. մ. | — | Հ | Մովսես Վարդանյանի տնամերձում, պատվիրատու՝ Գրիգոր | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1284 թ. | 1,5 կմ հվ | — | Հ | կանգնեցված Վայք - Հերհեր ավտոճանապարհի աջ եզրին պատվիրատու՝ Հովհաննես | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1289 թ. | գ. մ. | — | Հ | Անուշավան Թևանյանի տնամերձում պատվիրատու՝ Վահրամ, Սարգիս | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 14 դ. | գ. մ. | — | Հ | աղբյուր-հուշարձանի մոտ, հենած գյուղապետարանի շենքի ամ պատին, ստորին աջ անկյունը կոտրված | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար Աբրահամի | 1304 թ. | գ. մ. | — | Հ | աղբյուր - հուշարձանի մոտ | բեռնել պատկեր
| |
Մատուռ Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ | 1296 թ. | հվ մասում | — | Տ | գյուղ մտնող ճանապարհի ձախ կողմում, բարձունքին, պատվիրատու՝ Գրիգոր | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | ագուցված ամ պատին, արտաքուստ | բեռնել պատկեր
| ||
Վանական համալիր Սբ. Սիոն | 10-13 դդ. | 0,5 կմ հս-աե | — | Հ | ![]()
| ||
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1282 թ. | — | Հ | պատվիրատու՝ Վահրամ իշխան | ![]()
| ||
Եկեղեցի Սբ. Հովհաննես | 10 դ. | — | Հ | ![]()
| |||
Խաչքար | 1194 թ. | — | Հ | ագուցված ամ պատին, արտաքուստ | ![]()
| ||
Խաչքար Շահապի | 1291 թ. | — | Հ | կանգնեցված ամ պատի մոտ, պատվանդանին | ![]()
| ||
Խաչքար Բլղատարի | 13-14 դդ. | — | Հ | ամ պատի մոտ, ցածր պատվանդանին, արտաքուստ |
| ||
Խաչքար Վարդան վարդապետի, Մխիթարի ... | 1310 թ. | — | Հ | ամ պատի մոտ, խրված հողի մեջ |
| ||
Խաչքար Ջանիկի | 1415 թ. | — | Հ | հենած խորանի աե պատին |
| ||
Խաչքար | 1435 թ. | — | Հ | բակում, կանգնեցված Սբ. Հովհաննես եկեղեցու ամ պատի մոտ, վերնամասը կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1504 թ. | — | Հ | մուտքի մոտ, ստորին մասը կոտրված, պատվիրատու՝ Ղազար աբեղա | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Զանիկի | 1555 թ. | — | Հ | հենած ավանդատան ամ պատին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Հովհաննես քահանայի | 1581 թ. | — | Հ | բեմին, դրված գլխիվայր | բեռնել պատկեր
| ||
Մատուռ | 13 դ. | — | Հ | բեռնել պատկեր
| |||
Տնտեսական շենքեր | 13-18 դդ. | — | Հ | վանքի հս կողմում | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց | 10-16 դդ. | — | Հ | վանքի ամ կողմում | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին, վերնամասը կոտրված |
| ||
Խաչքար | 13 դ. | — | Հ | հենած քարաբեկորներին, խիստ հողմահարված |
| ||
Խաչքար | 14 դ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին, վերին անկյունները կոտրված |
| ||
Խաչքար | 1315 թ. | — | Հ | բեկոր, պահպանվել է քիվը՝ ջարդված 3 մասի |
| ||
Խաչքար | 1383 թ. | — | Հ | թեքությամբ խրված հողի մեջ պատվիրատու՝ Ստեփանոս աբեղա |
| ||
Խաչքար Մարտիրոսի | 1385 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ |
| ||
Խաչքար Վարդանի | 14-15 դդ. | — | Հ | հենած պարսպին, երկատված |
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | խրված հողի մեջ | ![]()
| ||
Խաչքար | 1412 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ պատվիրատու՝ Գուգոր | ![]()
| ||
Խաչքար | 1413 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ, վերնամասը ջարդված | ![]()
| ||
Խաչքար Սոլթանի | 1430 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ | ![]()
| ||
Խաչքար Թուդանբուրի | 1435 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ, վերին աջ անկյունը կոտրված | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1452 թ. | — | Հ | ընկած գետնին, ստորին մասը չի պահպանվել | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 15-16 դդ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին | ![]()
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | խրված հողի մեջ | ![]()
| ||
Խաչքար Սերոբ եպիսկոպոսի | 1569 թ. | — | Հ | խրված հողի մեջ պատվիրատու՝ Ակոբ աբեղա | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Հայրապետ եպիսկոպոսի | 1649 թ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Մարինայի | 1649 թ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին | բեռնել պատկեր
|
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|