Վեներա Անադիոմենա (նկար, Էնգր)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վեներա Անադիոմենա
տեսակգեղանկար
նկարիչԴոմինիկ Էնգր[1]
տարի1808
բարձրություն163 սանտիմետր
լայնություն92 սանտիմետր
ուղղություննեոդասականություն
ժանրնյու[1] և դիցաբանական գեղանկարչություն
նյություղաներկ և կտավ
գտնվում էԿոնդե թանգարան
հավաքածուԿոնդե թանգարան
սեփականատերHenri d'Orléans, Duke of Aumale?
ներշնչված էՎեներայի ծնունդը
հիմնական թեմաՎեներա Անադիոմենա
Ծանոթագրություններ
 Venus Anadyomene (Ingres) Վիքիպահեստում

«Վեներա Անադիոմենա» (ֆր.՝ Vénus anadyomène), ֆրանսիացի նկարիչ, 19-րդ դարի եվրոպական ակադեմիզմի խոշոր ներկայացուցիչ, փայլուն դիմանկարիչ Դոմինիկ Էնգրի նկարներից։ Կտավը հեղինակը վրձնել է 1808 թվականին։ Յուղաներկով կտավի չափերն են՝ 163 × 92 սմ։ Այսօր «Վեներա Անադիոմենա» ստեղծագործությունը պահպանվում և ցուցադրվում է Կոնդե թանգարանում (Շանտիյի, Ֆրանսիա

Ստեղծման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դոմինիկ Էնգրը այս կտավը սկսեց վրձնել 1808 թվականին և կոչեց «Վեներան էրոսների հետ»։ Նկարը ստեղծվել է Իտալիայի մայրաքաղաքում գտնվելու տարիներին, երբ առաջին անգամ էր գտնվում Հռոմի Ֆրանսիական ակադեմիայում որպես կրթաթոշակ ստացող նկարիչ։ Երկարաձիգ տեսք ունեցող ստեղծագործությունը գրեթե մարդաբոյ է (163 × 92 սմ)։ «Վեներա Անադիոմենա» նկարը համարյա քառասուն տարի չէր վաճառվում, որովհետև ցանկացողներ ընդհանրապես չկային։ Հեղինակի խոսքերով նկարի էսքիզը «հիացրել է բոլորին»։ Ըստ ֆրանսիացի գեղանկարչության քննադատ Ավգուստ Ալեքսանդր Շառլ Բլանի էսքիզը Էնգրի հռոմեական արվեստանոցում տեսել է ֆրանսիացի գեղանկարիչ Թեոդոր Ժերիկոն՝ 1817 թվականին և հիացել է։

Սակայն էսքիզը անընդհատ մեծ կտավին հանձնելու աշխատանքները Դոմինիկ Էնգրը հետաձգում էր[3]։ Հայտնի է, որ 1823 թվականին հեղինակը կրկին փորձել է աշխատել իր «Վեներա Անադիոմենա» ստեղծագործության վրա ու, կրկին, հետաձգել է այն[4]։

Դոմինիկ Էնգրը նկարն ավարտեց 1848 թվականին Փարիզում Բենժամին Դելեստրի խնդրանքով։ Նկարի վրա աշխատելու ժամանակահատվածը համընկավ ֆրանսիական հեղափոխության իրադարձություններին։

Ավարտելուց հետո Դելեստրը հրաժարվեց գնել «Վեներա Անադիոմենա» ստեղծագործությունը այն պատճառով, որ Վեներայի ծնկներից մեկը նկարված էր անճշտությամբ։ Սակայն, նույն տարում Էնգրը վաճառեց կտավը Ֆրեդերիկ Ռեյզեին, ով այդ տարիների Լուվրի թանգարանի նկարների բաժնի հոգաբարձուն էր։ Նկարը ցուցադրության հանվեց Համաշխարհային ցուցահանդեսին, որը կայանում էր 1855 թվականին Փարիզում։ Ռեյզեի հավաքածուի հետ միասին «Վեներա Անադիոմենա» նկարը 1879 թվականին գնեց Լուի Ֆիլիպի որդին՝ դուքս Հենրիխը։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարի հիմքում ընկած է Հին Հունաստանի դիցաբանական մի պատում։ Հին հույն  նշանավոր գրող Հեսիոդոսն իր «Թեոգոնիա» գրքի մեջ պատմում է, որ երբ Կրոնոսը ամորձատել է Ուրանոսին, ծով է թափվել նրա սերմնաբջիջներն ու արյունը։ Արդյունքում ձևավորված սպիտակ փրփուրներից ծնվել է երկնքի և ծովի դուստր ԱփրոդիտեՎեներա Անադիոմենան[5]։

Կոմպոզիցիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարի կենտրոնում պատկերված Վեներան, ով դուրս է գալիս ծովից, առանձնանում է մուգ կապույտ երկնքի և առավել մուգ գույնի ծովի ջրերի ֆոնից։ Էրոսներից մեկը համբուրում է Վեներայի ոտքը, մյուսը գրկել է ձախ ծունկը, երրորդը հայելին է պարզել Վեներային, չորրորդը նետահարում է հեռվում նշմարվող Նայադներին։ Էրոսների խումբը, որոնք աստվածուհու ոտքերի մոտ են, ինչպես նաև նրանց ձեռքի առարկաները հիշեցնում են ծովային խեցու ուրվագծեր, քանի որ, ըստ լեգենդի, Վեներան ծնվել է հենց երկփեղկանի խեցու մեջ[6]։ «Վեներա Անադիոմենա նկարի կոմպոզիցիան բրգաձև է, որի հավասարակշռությունը պահպանվում է շնորհիվ հորիզոնի գծի, որը գրեթե հավասար կիսում է ստեղծագործությունը երկու հատվածների։ Նկարի երկու կողմերը սուրանկյուն եռանկյունիներ են, որոնց շնորհիվ դիտողները հայացքը հառում են աստվածուհի Վեներային։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 JocondeLab — 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Joconde (ֆր.) — 1975.
  3. Березина, В. Н. Жан-Огюст-Доминик Энгр. — М.: Изобр. иск-во, 1977. — с. 188.
  4. Кларк К. Нагота в искусстве : исследование идеальной формы / Пер. с англ.: М. В. Куренной и др.. — СПб.: Азбука-классика, 2004. — С. 440.
  5. «Jean-Auguste-Dominique INGRES, Vénus Anadyomène, huile sur toile, 1808-1848, 163x92, musée Condé, Chantilly» (PDF) (ֆրանսերեն). Domaine De Chantilly. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 18-ին.
  6. Брежнева А. Замок Шантийи. Музей Конде. — М.: АСТ, 2003. — С. 97. — (Музеи мира). — ISBN 5-17-019445-5

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]