Ռոբեր Շուման

	Ռոբեր Շուման
	լյուքս.՝ Jean-Baptiste Nicolas Robert Schuman
Կուսակցություն՝	Popular Republican Movement?, Lorrain Republican Union? և Popular Democratic Party?
Ծննդյան օր՝	հունիսի 29, 1886[…]
Ծննդավայր՝	Լյուքսեմբուրգ, Լյուքսեմբուրգ
Վախճանի օր՝	սեպտեմբերի 4, 1963[…] (77 տարեկան)
Վախճանի վայրը՝	Scy-Chazelles[…]
Պարգևներ՝	Էրազմի պարգև Լավալի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Լյովենի կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր դոկտոր Honorary citizen of Luxembourg? Օտտավայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Բոննի պատվավոր քաղաքացի

Ժան-Բատիստ-Նիկոլա-Ռոբեր Շուման (ֆր.՝ Jean-Baptiste Nicolas Robert Schuman, լյուքս.՝ Jean-Baptiste Nicolas Robert Schuman, հունիսի 29, 1886(1886-06-29)^[1]^[2]^[3]^[…], Լյուքսեմբուրգ, Լյուքսեմբուրգ^[4] - սեպտեմբերի 4, 1963(1963-09-04)^[4]^[1]^[5]^[…], Scy-Chazelles^[4]^[6]^[7]^[…]), Ֆրանսիացի և եվրոպացի քաղաքական գործիչ։ Ֆրանսիայի վարչապետ և արտաքին գործերի նախարար, Եվրամիության, Եվրոպայի խորհրդի և ՆԱՏՕ-ի հիմնադիրներից^[11]:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1886 թվականի հունիսի 29-ին Լյուքսեմբուրգում, նրա ընտանիքը եկել է Լյուքսեմբուրգի սահմանին մոտ գտնվող Լոթարինգիայի Էվրանժ քաղաքից (1871-1918 թվականներին եղել է Գերմանական կայսրության մաս): Լյուքսեմբուրգերենը եղել է մայրենի լեզուն, դպրոցում սովորել է ֆրանսերեն: Ունեցել է Գերմանիայի քաղաքացիություն և Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին եղել է Գերմանիայում պետական ծառայության մեջ (առողջական պատճառներով զորակոչի չի ենթարկվել)։ Այն բանից հետո, երբ 1918 թվականին Լոթարինգիան հանձնվել է Ֆրանսիային, ստացել է Ֆրանսիայի քաղաքացիություն։ Շումանի քաղաքական կարիերան սկսվել է 1919 թվականին, երբ ընտրվել է Ֆրանսիայի Ազգային ժողովի Մոզելի դեպարտամենտի պատգամավոր։

1940 թվականին ձերբակալվել է գերմանական օկուպացիոն վարչակազմի կողմից նացիստական իշխանությունների քաղաքականությանը դիմակայելու համար, բանտարկվել է, փախել 1942 թվականին և մասնակցել Դիմադրության շարժմանը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո մասնակցել է Ժողովրդա-հանրապետական շարժման կազմակերպմանը (պատերազմից առաջ սատարել է նրա նախորդին՝ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցությանը)։

1946-1947 թվականներին եղել է ֆինանսների նախարար Բիդոյի և Ռամադիեի կառավարություններում։ Վարչապետի պաշտոնը զբաղեցրել է 1947 թվականի նոյեմբերից մինչև 1948 թվականի հուլիսը և 1948 թվականի օգոստոս-սեպտեմբերին։ 1948-1952 թվականներին եղել է արտաքին գործերի նախարար, 1955-1956 թվականներին՝ արդարադատության նախարար, 1958-1960 թվականներին՝ Եվրոպական խորհրդի Խորհրդատվական վեհաժողովի նախագահ։ 1950 թվականի մայիսի 9-ին Շումանի ելույթը, որում Ֆրանսիայի արտգործնախարարը հայտարարել է Ածխի և պողպատի եվրոպական համայնքի ստեղծման նախագիծը, նշանավորել է Եվրոպական միության ստեղծման գործընթացի սկիզբը: Սահմանադրական կոնվենցիայի որոշմամբ մայիսի 9-ն այսուհետ նշվում է որպես Եվրոպայի օր։ Մահացել է Սի-Շազելում ( Մեցի մոտ) 1963 թվականի սեպտեմբերի 4-ին։

Խոսել է լյուքսեմբուրգերեն, ֆրանսերեն և գերմաներեն:

Շումանի ծրագիր

Եվրոպական ինտեգրման գործընթացում Ռոբեր Շումանի կարևոր ներդրումն էր այսպես կոչված «Շումանի պլանը»՝ նախագիծը, որը առաջադրել է 1950 թվականին՝ միավորելու Արևմտյան Եվրոպայի մի շարք պետությունների ածուխի, երկաթի հանքաքարի և մետալուրգիական արդյունաբերությունը։ Գաղափարն ի սկզբանե առաջարկել է ֆրանսիացի քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ Ժան Մոնեն կանցլեր Ադենաուերին: Ծրագրի հիման վրա 1951 թվականի ապրիլի 18-ին Փարիզում Գերմանիայի, Ֆրանսիայի, Իտալիայի, Բելգիայի, Նիդեռլանդների և Լյուքսեմբուրգի կառավարությունները համաձայնագիր են կնքել Ածխի և պողպատի եվրոպական համայնքի (ԵԱԱԽ) ստեղծման մասին։ 1975 թվականին վերահսկել է Արևմտյան Եվրոպայում պողպատի արտադրության մոտ 90%-ը, ածխի արտադրության գրեթե 100%-ը և երկաթի հանքաքարի արտադրության 50%-ը։ Ծրագրի նպատակն եղել է կանխել Գերմանիայի կամ Ֆրանսիայի գաղտնի միակողմանի վերազինումը^[12]: 1973 թվականի հունվարի 1-ին ԵԱՀԽ-ին են միացել Մեծ Բրիտանիան, Իռլանդիան և Դանիան։

Կանոնականացման փորձեր

Ֆրանսիական Մեց քաղաքի թեմի ծխականները 14 տարի շարունակ փորձել են նրա անվանը պաշտոնապես ավելացնել «օրհնված» նախածանցը, ինչը կլիներ սրբերի կոչման առաջին քայլը։ Նրանք հավաքել են և Վատիկանի սրբադասման հանձնաժողովին են ուղարկել 66 փաստաթուղթ՝ համարելով, որ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ֆրանս-գերմանական խաղաղ հարաբերությունները Շումանի ստեղծած հրաշքն են։ Ծխականները պատասխան են ստացել Հռոմի պապից, որը, բարձր գնահատելով նախարարի՝ որպես կաթոլիկի անձնական հատկանիշները, խնդրել է զերծ մնալ քաղաքական գործիչների գործողությունները «հրաշալի» համատեքստում մեկնաբանելուց^[13]:

Հիշատակում

Տունը Լյուքսեմբուրգում, որտեղ ծնվել է, օգտագործվում է որպես Ռոբերտ Շումանի Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոն^[14]:
Կա հուշարձան իր պատվին Լյուքսեմբուրգում։
Բրյուսելում Շումանի անունով են կոչվում հրապարակ, մետրոյի կայարան և երկաթուղային կայարան։
Ստրասբուրգի III համալսարանը կոչվել է Ռոբեր Շումանի անունով (այժմ Ստրասբուրգի բոլոր երեք համալսարանները միավորվել են Ստրասբուրգի մեկ համալսարանի մեջ):
Ներկայացված է 1967 թվականի Բելգիայի փոստային նամականիշի վրա:

Շումանի կառավարությունները

Առաջին նախարարություն (1947 թվականի նոյեմբերի - 1948 թվականի հուլիսի 26)

Ռոբեր Շուման - Նախարարների խորհրդի նախագահ,
Ժորժ Բիդո՝ Արտաքին գործերի նախարար,
Պիեռ-Անրի Թեգեն՝ Ազգային պաշտպանության նախարար,
Ժյուլ Մոք՝ Ներքին գործերի նախարար,
Ռենե Մեյեր՝ Ֆինանսների և տնտեսական հարցերի նախարար,
Ռոբեր Լակոստ՝ Առևտրի և արդյունաբերության նախարար,
Դանիել Մեյեր՝ Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարար,
Անդրե Մարի՝ Արդարադատության նախարար,
Մարսել Էդմոնդ Նեգելին՝ Ազգային կրթության նախարար,
Ֆրանսուա Միտտերան՝ Վետերանների և պատերազմի զոհերի նախարար,
Պիեռ Պֆլիմլեն՝ Գյուղատնտեսության նախարար,
Պոլ Կոստ-Ֆլորե՝ Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարար,
Քրիստիան Պինո՝ Հանրային աշխատանքների, տրանսպորտի և զբոսաշրջության նախարար,
Ժերմեն Պունսո-Շապուիս՝ Առողջապահության և բնակչության նախարար,
Ռենե Կոտին՝ Վերակառուցման և քաղաքաշինության նախարար։ Փոփոխություններ 1948 թվականի փետրվարի 12 - Էդուարդ Դեսպրեուն հաջորդում է Նեժելենին Ազգային կրթության նախարարի պաշտոնում։

Երկրորդ Շումանի նախարարություն (1948 թվականի սեպտեմբերի 5 - 11)

Ռոբեր Շուման՝ Նախարարների խորհրդի նախագահ և արտաքին գործերի նախարար
Ռենե Մեյեր՝ Ազգային պաշտպանության նախարար,
Անդրե Մարի՝ Նախարարների խորհրդի փոխնախագահ,
Ժյուլ Մոք՝ Ներքին գործերի նախարար,
Քրիստիան Պինո՝ ֆինանսների և տնտեսական հարցերի նախարար,
Ռոբերտ Լակոս՝ Առևտրի և արդյունաբերության նախարար,
Դանիել Մեյեր՝ Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարար,
Ռոբերտ Լեկուր՝ Արդարադատության նախարար,
Թոնի Ռևիլոն՝ Ազգային կրթության նախարար,
Ժյուլ Կատուիր՝ Վետերանների և պատերազմի զոհերի գործերի նախարար,
Պիեռ Պֆլիմլին՝ Գյուղատնտեսության նախարար,
Փոլ Կոստե-Ֆլորե՝ Արտասահմանյան Ֆրանսիայի նախարար,
Անրի Քեյ՝ Հանրային աշխատանքների, տրանսպորտի և զբոսաշրջության նախարար,
Պիեռ Շնայտե՝ Առողջապահության և բնակչության նախարար,
Ռենե Կոտին՝ վերակառուցման և քաղաքաշինության նախարար։

Մրցանակներ

Կարլոս Մեծի անվան միջազգային մրցանակ (Գերմանիա, 1958 թվական)
Էրազմուս մրցանակ, 1959 վական

Տես նաև

Ժան Մոնե

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 R. Schuman — 2009.
↑ ^3,0 ^3,1 Robert Schuman (ֆր.) / Assemblée nationale
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 Шуман Робер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 http://biography.yourdictionary.com/robert-schuman
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 Geni(բազմ․) — 2006.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 http://www.vanderkrogt.net/statues/object.php?webpage=ST&record=lu021
↑ Der Karlspreisträger 1958 Robert Schuman (գերմ.)
↑ Liste complète des récipiendaires de 1864 à aujourd'hui — Laval University.
↑ https://www.hdg.de/lemo/biografie/robert-schuman.html
↑ «Кому обязан своим рождением Европейский Союз | Европа | Deutsche Welle | 20.03.2007». Արխիվացված օրիգինալից 2008-09-27-ին. Վերցված է 2008-08-10-ին.
↑ «Luxembourg Presidency — Luxembourg at the heart of Europe». Արխիվացված օրիգինալից 2008-11-19-ին. Վերցված է 2008-08-10-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 22 (օգնություն)
↑ «Ватикан отказался признавать ЕС чудом». Lenta.ru. 2004-08-19. Արխիվացված օրիգինալից 2021-07-27-ին. Վերցված է 2020-05-08-ին.
↑ «Luxembourg Presidency — Luxembourg at the heart of Europe». Արխիվացված օրիգինալից 2008-11-19-ին. Վերցված է 2008-08-10-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 22 (օգնություն)

Գրականություն

Fimister, Alan Paul, Robert Schuman. Neo-Scholastic Humanism and the Reunification of Europe (Bruxelles etc., Peter Lang, 2008) (Philosophie & Politique - Philosophy & Politics, 15):

Արտաքին հղումներ

Ռոբեր Շումանի հիմնադրամ
The Katholische Akademie Trier is vested in the Robert Schuman-Haus (de)
Schuman Declaration (9 May 1950) (en)
Ռոբեր Շումանի արխիվները «Ժան Մոնե հիմնադրամում»

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոբեր Շուման» հոդվածին։

[_63406826495ff9ef-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e7e09371a63b1b15-2] 2,0 ^2,1 R. Schuman — 2009.

[_8c8d0ac2586b5df0-3] 3,0 ^3,1 Robert Schuman (ֆր.) / Assemblée nationale

[_5791a277e2eec4d1-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 Шуман Робер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_39eba9fcb255d2b3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 http://biography.yourdictionary.com/robert-schuman

[_31a422185c9ae422-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 Geni(բազմ․) — 2006.

[_571923fec9494ccb-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 http://www.vanderkrogt.net/statues/object.php?webpage=ST&record=lu021

[_962c728a0a559f76-8] Der Karlspreisträger 1958 Robert Schuman (գերմ.)

[_56b57c9edd23fc27-9] Liste complète des récipiendaires de 1864 à aujourd'hui — Laval University.

[_6437575f45f61d63-10] ttps://www.hdg.de/lemo/biografie/robert-schuman.html

[11] «Кому обязан своим рождением Европейский Союз | Европа | Deutsche Welle | 20.03.2007». Արխիվացված օրիգինալից 2008-09-27-ին. Վերցված է 2008-08-10-ին.

[eu2005.lu-12] «Luxembourg Presidency — Luxembourg at the heart of Europe». Արխիվացված օրիգինալից 2008-11-19-ին. Վերցված է 2008-08-10-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 22 (օգնություն)

[13] «Ватикан отказался признавать ЕС чудом». Lenta.ru. 2004-08-19. Արխիվացված օրիգինալից 2021-07-27-ին. Վերցված է 2020-05-08-ին.

[eu2005.lu2-14] «Luxembourg Presidency — Luxembourg at the heart of Europe». Արխիվացված օրիգինալից 2008-11-19-ին. Վերցված է 2008-08-10-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 22 (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]