Յուսուֆ Քարշ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Յուսուֆ Քարշ
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 23, 1908(1908-12-23)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄարդին, Թուրքիա
Մահացել էհուլիսի 13, 2002(2002-07-13)[1][2][3][…] (93 տարեկան)
Մահվան վայրԲոստոն, ԱՄՆ
ԳերեզմանNotre-Dame Cemetery
ՔաղաքացիությունFlag of Canada (Pantone).svg Կանադա և Flag of Armenia.svg Հայաստան
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունլուսանկարիչ
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԿանադայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Կայքkarsh.org
Ստորագրություն
Изображение автографа
Commons-logo.svg Yousuf Karsh Վիքիպահեստում

Յուսուֆ Քարշ (անգլ.՝ Yousuf Karsh, դեկտեմբերի 23, 1908(1908-12-23)[1][2][3][…], Մարդին, Թուրքիա - հուլիսի 13, 2002(2002-07-13)[1][2][3][…], Բոստոն, ԱՄՆ), կանադահայ հայտնի լուսանկարիչ։ Լուսանկարված անձանց թվում են Եղիսաբեթ II-ը, Կաստրոն, Խրուշչովը, Բեռնարդ Շոուն, Ալբերտ Էյնշտեյնը և Հեմինգուեյը։ Հատկապես հայտնի է նրա՝ Չերչիլին պատկերող լուսանկարը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուսուֆը (հայկական անունը Հովսեփ էր) ծնվել է Մարդին քաղաքում, Օսմանյան կայսրության հարավարևելյան շրջանում[4]։ Ցեղասպանության ժամանակ 14 տարեկան տղա է եղել, ընտանիքը ենթարկվել է հալածանքի, իսկ քույրը սովից մահացել է։ 1922 թվականին ընտանիքով փախել են Հալեպ։ Շուտով ծնողները Յուսուֆին ուղարկել են Կանադա՝ քեռի Նաղաշի մոտ ապրելու ու նոր կյանք սկսելու։ Վերջինս հմուտ լուսանկարիչ էր[5]։ Այստեղ Քարշը կրթություն է ստացել և աշխատել Նաղաշի ստուդիայում։ Նաղաշը, տեսնելով Յուսուֆի լուսանկարչական տաղանդը, նրան ուղարկում է Բոսթոն՝ լուսանկարիչ Ջոն Գարոյի մոտ սովորելու։

4 տարի անց վերադարձել է Կանադա և Օտտավայի կենտրոնում ստեղծել սեփական ստուդիան։ Շուտով նրա աշխատանքները գրավել են բազմաթիվ հայտնի մարդկանց, սակայն նա էլ ավելի հայտնի է դարձել Ուինսթոն Չերչիլին Օտտավա կատարած այցի ժամանակ լուսանկարելուց հետո։ Միջազգային Who’s Who («Ով ով է») ցանկում ընդգրկված 100 ամենանշանավոր մարդկանցից Յուսուֆը լուսանկարել է 51-ին։

Ամուսնություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քարշի առաջին կինը եղել է Սոլանժ Գոթիեն (1902−1961), ում հետ ամուսնացել է 1939 թվականին[6][7]։ Նրանք առաջին անգամ հանդիպել են 1933 թվականին Օտտավայի Լիթըլ թատրոնում, որտեղ Սոլանժը հայտնի դերսանուհի էր։ Գոթիեն ծնվել է Ֆրանսիայի Տուր քաղաքում և մանուկ հասակում Կանադա արտագաղթել[8]։ Նա մահացել է 1961 թվականին քաղցկեղից[8]։

Երկրորդ անգամ ամուսնացել է Էստրելիտա Մարիա Նախբարի հետ, ով բժշկական հոդվածների հեղինակ էր[9]։ Հարսանիքի ժամանակ նրանց պսակադրել է Նյու Յորքի կաթոլիկ արքեպիսկոպոսական թեմի եպիսկոպոսի օգնական Ֆուլթոն Ջոն Շին։ 1972 թվականից մինչև 1992 թվականը նրանք ապրել են Օտտավայի Շատո Լորիե հյուրանոցի երրորդ հարկի լյուքս համարում[10][11]։ Երեխաներ չեն ունեցել[6][12]։

Պաշտոնաթողություն և մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1992 թվականի հունիսին, 83 տարեկան հասակում փակել է Շատո Լորիեում գտնվող իր արվեստանոցը[13] և 1997 թվականին մեկնել Բոսթոն[14]։ Մահացել է 2002 թվականի հունիսի 13-ին Բոսթոնի Բրիգամ և կանանց հիվանդանոցում՝ վիրահատությանը հաջորդած բարդացումների պատճառով[15][16]։ Հուղարկավարութոյւնը տեղի է ունեցել Օտտավայում[16], տեղի Նոտր Դամ գերեզմանոցում[17]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին Օտտավայում
  • Faces of destiny; portraits by Karsh (1946)
  • Canada: as seen by the camera of Yousuf Karsh and described in words by John Fisher (1960)
  • This is the Holy Land: A Pilgrimage in Words and Pictures (1960)
  • This is Rome: A Pilgrimage in Words and Pictures (1960)
  • In search of greatness; reflections of Yousuf Karsh (1962)
  • These are the Sacraments (1962)
  • This is the Mass (1965)
  • Karsh portfolio (1967)
  • Portraits by Karsh (1968)
  • Faces of Our Time (1971)
  • Karsh portraits (1976)
  • Karsh Canadians (1978)
  • Karsh: a fifty-year retrospective (1983)
  • Karsh: l'art du portrait (1989)
  • Karsh: American legends (1992)
  • Portrait in Light and Shadow: the Life of Yousuf Karsh (2007)
  • Karsh 100: A Biography in Images[18] (MFA Publications, 2004)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Yousuf Karsh (նիդերլ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Yousuf Karsh — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  4. ↑ By THE NEW YORK TIMES July 14, 2002. Yousuf Karsh, 93, Who Photographed Famous and Infamous of 20th Century, Dies
  5. ↑ Յուսուֆ Քարշ պաշտոնյա կայք։
  6. ↑ 6,0 6,1 Clifford Garry (March 1982)։ «Yousuf Karsh»։ People 17 (8) 
  7. ↑ Moroz Sarah (29 October 2013)։ «From Elizabeth Taylor to Andy Warhol: Capturing the Famous Faces of the 20th Century»։ Slate 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Mrs. Karsh, Wife of Photographer, Business Manager of the Portraitist is Dead--Did Research for his Work»։ The New York Times։ 26 January 1961 
  9. ↑ «Yousuf Karsh, Photographer, Marries Estrellita Nachbar»։ The New York Times։ 29 August 1962 
  10. ↑ Gardner Simon (28 April 2017)։ «New exposure for master portrait photographer Yousuf Karsh»։ CBC.ca։ Canadian Broadcasting Corporation։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 16-ին 
  11. ↑ Crawford Blair (14 May 2017)։ «The Capital Builders: How 'Karsh of Ottawa' captured the world's most famous people in photos»։ Ottawa Citizen 
  12. ↑ «Yousuf Karsh, C.C.»։ gg.ca։ Governor General of Canada։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 13-ին 
  13. ↑ Skidmore Colleen (14 March 2010)։ «Yousuf Karsh»։ The Canadian Encyclopedia։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 14-ին 
  14. ↑ Matchan Linda (6 November 2007)։ «She's a portrait of passion»։ The Boston Globe։ «Although by native standards she's practically a newcomer (the Karshes moved here from Ottawa 10 years ago)...» 
  15. ↑ «Yousuf Karsh, Who Photographed Famous And Infamous of 20th Century, Dies at 93»։ The New York Times։ 14 July 2002 
  16. ↑ 16,0 16,1 Thurber Jon (14 July 2002)։ «Yousuf Karsh, 93; Photographs Captured Face of 20th Century»։ Los Angeles Times 
  17. ↑ «Dozens of tombstones damaged in Ottawa cemetery»։ CTV News։ 2 May 2010։ «The large grounds host a number of Canadian luminaries, including photographer Yousuf Karsh, former prime minister Wilfrid Laurier and former Chief Justice of Canada Henri E. Taschereau.» 
  18. ↑ «Mfashop.com»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին։ Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 8 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիիքպահեստ
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յուսուֆ_Քարշ&oldid=8197276» էջից