Մարդը Կապուցինների փողոցից
 ռուս.՝ Человек с бульвара Капуцинов | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  ԽՍՀՄ |
| Ժանր | վեստեռն, կինոկատակերգություն և Red Western? |
| Թվական | 1987 |
| Լեզու | ռուսերեն |
| Ռեժիսոր | Ալլա Սուրիկովա[1] |
| Սցենարի հեղինակ | Էդուարդ Ակոպով |
| Դերակատարներ | Անդրեյ Միրոնով, Գալինա Պոլսկիխ, Միխայիլ Բոյարսկի, Օլեգ Տաբակով, Ալեքսանդրա Յակովլևա, Նիկոլայ Կարաչենցով և Իգոր Կվաշա |
| Երաժշտություն | Գենադի Գլադկով |
| Կինոընկերություն | Մոսֆիլմ |
| Տևողություն | 98 րոպե |
«Մարդը Կապուցինների փողոցից» (ռուս.՝ «Человек с бульвара Капуцинов»)[2], խորհրդային կատակերգական վեստերն, որը նկարահանել է ռեժիսոր Ալլա Սուրիկովան Էդուարդ Ակոպովի սցենարով։ Պրեմիերան կայացել է 1987 թվականի հունիսի 23-ին Մոսկվայի «Միր» կինոթատրոնում։ Վարձույթի մեկ տարվա ընթացքում ֆիլմը դիտել է 60 000 000 հանդիսատես։
Նատուրալ նկարահանումներն անցկացվել են Ղրիմում՝ Խաղաղ ծովածոցում, որտեղ կառուցվել է Վայրի արևմուտքի քաղաքի նրբատախտակե դեկորացիա։ Այս ֆիլմը նման է ամերիկյան «Լիմոնադի Ջոն» ծաղրերգությանը։ Նկարահանումների ժամանակ հայտարարվել է ֆիլմի մեկ այլ անվանման մրցույթ, սակայն արդյունքում մնացել է օրիգինալը։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ֆիլմի գործողությունները ծավալվում են 19-20-րդ դարերի սահմանագծին։ Պարոն Ջոնի Ֆյոստը (անգլ.՝ first – առաջին), որը կինոյի միսիոներ է՝ իսկական ջենտլմենի վարվելաձևով, գնում է Սանտա Կարոլինա՝ մի զարհուրելի քաղաք Վայրի Արեւմուտքում՝ նպատակ ունենալով բացել համր կինոթատրոն։ Մարդու կյանքն այստեղ գին չունի, և անզգույշ ասված բառը կարող է զանգվածային ծեծկռտուքի պատճառ դառնալ։ Քաղաքի բնակիչների հիմնական ժամանցի ձևերն են հարբեցողությունը, անբարոյականությունը և կռիվները։ Ֆյոստն իր համար բացահայտել է կինոյի աշխարհը Փարիզում՝ Կապուցինոկ բուլվարում[2], որտեղ Լյումիեր եղբայրները ցուցադրել են իրենց ֆիլմերը։
Ճանապարհին Ֆյոստի կառքի վրա հարձակվում է կողոպտիչների ավազակախումբ։ Սև Ջեք մականունով պարագլուխը Ֆյոստի ձեռքում տեսնում է կինեմատոգրաֆիայի համաշխարհային պատմության մասին գիրք, բայց իր անգրագիտության պատճառով սկզբում այն համարում է Աստվածաշունչ։ Թերթելով այդ գիրքը՝ Ջեքը նկատում է մի քանի դատարկ էջեր և հետաքրքրվում է, թե ինչի համար են նախատեսված դրանք։ Ջոնին բացատրում է, որ Կինեմատոգրաֆիայի պատմությունը դեռ մինչև վերջ գրված չէ, ապա կատակով կամ լրջորեն առաջարկում է Սև Ջեքին իր ներդրումն ունենալ համաշխարհային կինեմատոգրաֆիայի զարգացման գործում, և գուցե այդ ժամանակ Ջեքի անունն ապագայում հայտնվի այդ էջերում։
Հասնելով նշանակման վայր և ծանոթանալով տեղի բարքերին՝ Ֆյոստը, սակայն, չի կորցնում այն համոզմունքը, որ կինեմատոգրաֆիան կարող է վերադաստիարակել այդ մարդկանց, և, իրոք, նրա սեանսները հրաշքներ են գործում. բանդիտներն ու անխոհեմ հարբեցողները էկրանին տեսած կատակերգությունների ու մելոդրամաների տպավորությամբ նոր կյանք են սկսում՝ թողնում են խմելը, սովորում են էթիկետ և փորձում են ջենտլմեն ու պարզապես լավ մարդ դառնալ։
Ֆյոստը կինոսեանս է կազմակերպում նաև հնդկացիների համար՝ դրանով իսկ հասկացնելով, որ կինեմատոգրաֆիային խորթ են ռասայական հատկանիշով նախապաշարմունքները։ Հանդիսատեսի շարքերում Ֆյոստը գտնում է իր սերը՝ միսս Դիանա Լիթլին՝ տեղական կաբարեի աստղին, որին սիրահարված են քաղաքի բոլոր տղամարդիկ։ Դիանան փոխադարձաբար սիրում է Ջոնիին և համաձայնում է ամուսնանալ նրան։ Բացի այդ, Ֆյոստը ձեռք է բերում հավատարիմ ընկեր ի դեմս նախկին հարբեցող ու կռվարար կովբոյ Բիլլի Քինգի։
Գարրի Մաքքյուն՝ սալունի սեփականատերը, որը Ֆյոստը վարձակալում է ֆիլմեր ցուցադրելու համար, նրան առաջարկում է կինոդիտումը վերածել համատեղ շահավետ բիզնեսի, բայց Ֆյոստը համաձայնում է միայն նվազագույն գներով տոմսերի վաճառքի։ Հաճախորդների փոփոխված բարքերի պատճառով Մաքքյուն ստիպված է ալկոհոլային խմիչքների փոխարեն իր սալունում կաթ վաճառել, ինչի պատճառով նրա եկամուտները զգալիորեն կրճատվում են։ Չնայած Գարրին սիրում է կինեմատոգրաֆիան, նա հասկանում է, որ վնասները, ի վերջո, կհանգեցնեն իր կործանմանը։
Գարրին ու տեղացի պաստորը, որը բազմիցս փորձել է արժանանալ միսս Լիթլի սիրուն և, հետեւաբար, ատում է Ֆյոստին, փորձում են ամեն կերպ խանգարել նրան, այրում են այն շինությունը, որտեղ պահվում են կինոժապավենները, գողանում է Դիանայի սավանը, որն օգտագործվում է որպես էկրան։ Քահանան փորձում է ներշնչել քաղաքի կանանց, որոնք դեռ սինեմատոգրաֆում չեն եղել, որ նրանք պետք է վտարեն «աստծու համար անընդունելի գայթակղիչ» Ֆյոստին, քանի որ սինեմատոգրաֆը «անբարոյականության և արատի ծնունդ է», սակայն քարոզը հակառակ էֆեկտ է առաջացնում. ամբողջ քաղաքի կանայք ամբոխով վազում են դեպի Ֆյոստը և պահանջում են անհապաղ իրենց համար ցուցադրել «ֆիլմը», ինչը Ջոնին հաճույքով անում է։
Արդյունքում Գարրին վճարում է Սև Ջեքին, որպեսզի նա սպանի Ֆյոստին։ Հանցագործները հյուրի անվան տակ խնդրում են Ֆյոստին օգնել ինչ-որ տատիկի։ Պարզվում է, որ այդ «տատը» Սև Ջեքն է, իսկ Ջեքի մարդիկ ծեծում են Ջոնիին։ Բիլլին, որը դուրս է եկել Ջոնիին փնտրելու, տեսնում է ծեծողներին, հաշվեհարդար է տեսնում Սև Ջեքի խմբավորման հետ և փրկում է ընկերոջը։ Ջեքը, ձգտելով կատարել առաջադրանքը, որը նա այնքան էլ ուրախությամբ չի անում, կրակում է Ջոնիի մեջքին և թաքնվում։ Մեռնող Ֆյոստը խնդրում է որպես իր վերջին ցանկություն՝ ֆիլմ ցուցադրել։ Ի զարմանս բոլորի՝ ֆիլմի դիտումը (Չարլի Չապլինի կատակերգությունը) հրաշքով բուժում է Ֆյոստին։ Ֆիլմը սալունի պատուհանից դիտում է նաև Ջեքը։
Ֆյոստը ժամանակավորապես հեռանում է քաղաքից Դիանայի համար հարսանեկան նվերներ ձեռք բերելու համար։ Վերադառնալուց հետո նա իմանում է, որ իր տեղը հասցրել է զբաղեցնել քաղաք ժամանած գործամոլ միստր Սեքոնդը (անգլ.՝ second – երկրորդ), որը բերել է նոր ֆիլմեր։ Նա ցուցադրում է ցածր որակի մարտաֆիլմեր ու սարսափ ֆիլմեր, որոնք լի են բռնության ու արյան տեսարաններով, և հանդիսատեսը արագորեն խորասուզվում է կռիվների, անբարոյականության ու հարբեցողության նույն մթնոլորտում, որին այժմ արդեն աջակցում է կինոն, որին կովբոյները սովոր են վստահել։ Հասկանալով, որ իր ջանքերն ապարդյուն էին, պարոն Ֆյոստը հեռանում է դեպի պրերիա. նրա հանդիսատեսը սպասում է նրան։ Նրան միանում են Սև Ջեքը, որը որոշել է կինեմատոգրաֆիային նվիրել մնացած կյանքը, ինչպես նաև Դիանան։
Եզրափակիչ կադրերում սալունից դուրս է գալիս Բիլլին, որը, այնուամենայնիվ, գիտակցել է նախկին ու նոր ֆիլմերի միջև եղած տարբերությունը, և ապարդյուն կանչում է հեռացած Ջոնիին։
Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
– գլխավոր դեր
| Դերասան | Դեր |
|---|---|
| Անդրեյ Միրոնով | միստր Ջոննի Ֆյոստ
|
| Ալեքսանդրա Աասմյանե | միսս Դիանա Լիթլ (երգում է Լարիսա Դոլինան)
|
| Միխաիլ Բոյարսկի | Սև Ջեք
|
| օլեգ Տաբակով | սալունի սեփականատեր Գարրի Մաքյու
|
| Նիկոլայ Կարաչենցով | կովբոյ, Ջոննի Ֆյոստի ընկերը Բիլլի Քինգ
|
| Իգոր Կվաշա | պաստոր
|
| Լև Դուրով | փիլիսոփա դագաղագործ |
| Գալինա Պոլսկիխ | բազմազավակ մայր միսիս Թոմսոն |
| Նատալյա Կրաչկովսկայա | Դիանայի աղախինը Կոնչիտա |
| Սպարտակ Միշուլին | հնդկացի առաջնորդ |
| Նատալյա Ֆատեևա | սքվո |
| Ալբերտ Ֆիլոզով | միստր Սեքոնդ |
| Օլեգ Անոֆրիև | դաշնակահար |
| Միխայիլ Սվետին | դեղագործ |
| Լեոնիդ Յարմոլնիկ | միաչքանի կովբոյ Մարտին |
| Սեմյոն Ֆարադա | բազմազավակ հայր միստր Թոմսոն |
| Ալեքսանդր Պավլով | բեղավոր կովբոյ Հյու |
| Յուրի Մեդվեդև | տարեց կովբոյ Ստաֆի |
| Բորիսլավ Բրոնդուկով | խռովարար կովբոյ Դենլի (հնչյունավորել է Իգոր Եֆիմովը) |
| Միխայիլ Խերխեուլիձե | տարեց կովբոյ միստր Էդվուդ |
| Իգոր Վորոբյով | սպիտակավուն կովբոյ Փարքեր |
| Անտոն Տաբակով | մուտքի տոմս ստուգող Բոբի |
| Ալեքսանդր Ինշակով | բեղավոր կովբոյ Ջոնսոն / հնդկացի |
| Նիկոլայ Աստապով | հարբեցող կովբոյ |
| Բորիս Իվանով | գեր ճաղատ կովբոյ |
| Ալեքսանդր Մալիշև | կովբոյ սալունում |
| Մարիա Բուլատովա | Ֆյոստի ծեր ուղեկցորդուհին |
| Վալերի Լիսենկով | կառապան Սեմմի |
| Անատոլի Կալմիկով | միստր Ֆյոստի ուղեկցորդը |
| Նիկոլայ Սիսոև | կառապան Էնդի |
| Յուրի Դումչև | առաջնորդի կինը Սպիտակ Փետուր |
| Ալեքսանդր Սլաստին | Ֆյոստի ուղեկցորդը |
| Սերգեյ Միկուլսկի | հետախույզ հնդկացի |
| Վիկտոր Գրիգորև | կովբոյ Ջեքի ավազակախմբից |
Ֆիլմի ստեղծում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սկզբում ֆիլմի սցենարը Անդրեյ Միրոնովին դուր չի եկել, և Սուրիկովան դերասանին իսկական «պաշարման» մեջ է վերցրել։ Իմանալով, որ սցենարը դրված է եղել «Մոսֆիլմի» դարակում արդեն 5 տարի և Միրոնովից բացի ոչ ոքի ռեժիսորը այդ դերում չի տեսնում, Միրոնովը հուզվել է և տվել իր համաձայնությունը[3]։
- Ֆիլմի նկարահանումներն անցկացվել են 1986 թվականի ամռանը և աշնանը Ղրիմում։ Սկիզբը և եզրափակիչ դրվագները նկարահանվել են Սպիտակ ժայռի (Ակ Կայա) մոտակայքում՝ Բելոգորսկից ոչ հեռու։ Վայրի արևմուտքի քաղաքի դեկորացիաները կառուցվել են Կոկտեբելի մոտ գտնվող Խաղաղ ծովախորշի ափին[4]։
- Բիլլի Քինգի դերի համար գործնականում արդեն հաստատվել էր Ալեքսեյ Ժարկովը, իսկ Նիկոլայ Կարաչենցովին ռեժիսորն առաջարկել է Սև Ջեքի դերը[3]։ Բայց դերասանին այդ առաջարկը թվացել է անհետաքրքիր, և նա խնդրել է իրեն տալ Բիլլի Քինգի դերը՝ համոզելով ռեժիսորին կասկադյոր Ալեքսանդր Ինշակովի հետ ծեծկռտուքի փորձերի ժամանակ[5]։ Ժարկովը դրանից հետո մի քանի տարի չի խոսել Սուրիկովայի հետ[3]։ Սև Ջեքի դերի համար դերասանին արագ գտնելու համար Սուրիկովան դիմել է խորամանկության՝ զանգահարելով Բոյարսկուն և ասելով, որ Միրոնովն անձամբ է ցանկանում այդ դերում տեսնել նրան[3]։
- Դիանա Լիթլի դերը կարող էին կատարել Օլգա Կաբոն կամ Իրինա Ռոզանովան, բայց նրանց փորձերը եղել են ոչ համոզիչ[3]։ Վերջնական ընտրությունը վերապահվել է Միրոնովին, և նա ամենից շատ հավանել է Ալեքսանդրա Յակովլևային[3][5]։
- Միրոնովը ափսոսացել է, որ ֆիլմում չի ընդգրկվել «Всё кончено» երգը․ «Այնտեղ ախր այսպիսի խորաթափանց խոսքեր կային․ «Каждому своё, тебе — забава, мне — мученье, а время лечит только тех, кто болен не смертельно…»[3]։
- Փարիզյան ծառուղին, որը հիշատակվում է ֆիլմի վերնագրում, իրականում կոչվում է Կապուցինոկ բուլվար։
- Ֆիլմի պաշտոնական ազդագիրը Սիքստինյան Տիրամայր կտավի ծաղրերգությունն է։
- Ֆորտ-Նոքս ռազմակայանում ոսկու պահոցը, որը հիշատակվում է ֆիլմի հերոսների կողմից, կառուցվել է միայն 1936 թվականին՝ ֆիլմի գործողության ժամանակից մի քանի տասնամյակ անց։
- Ֆիլմի դրվագներից մեկում կովբոյները դիտում են Չառլի Չապլինի «Կաբարեում բռնվածը» կատակերգությունը, որը թողարկվել է 1914 թվականին։ Ֆոն է խաղում Չապլինի մեկ այլ՝ 1936 թվականի «Նոր ժամանակներ» ֆիլմի երաժշտությունը։
- Ֆիլմը պարունակում է հղումներ բազմաթիվ դասական վեստերնների և որոշ այլ ֆիլմերի։
Ֆիլմի անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ֆիլմի համար սկզբում ընտրվել է «Տասը կաթիլ կրակելուց առաջ» անվանումը, որն ուղիղ մեջբերում է ֆիլմից։ Այնուամենայնիվ, վարձույթի դուրս գալու համար ֆիլմը նախ պետք է հաստատվեր պետական հանձնաժողովի կողմից։ Այդ ժամանակ երկրում արդեն երկրորդ տարին հակաալկոհոլային արշավ էր ընթանում, և անվանումը մերժվել է սպիրտային խմիչքի օգտագործման ակնարկի պատճառով։ Դրա համար էլ ֆիլմը դրա փոխարեն ստացել է արդեն հայտնի անվանումը[6]։
Ֆիլմի սյուժեում պրոտագոնիստ Ջոնի Ֆյոստն իր համար կինոյի աշխարհը բացահայտել է Փարիզում՝ Կապուցինոկ բուլվարում (ֆր.՝ Boulevard des Capucines), որը ֆիլմում, սակայն, սխալմամբ կոչվում է «Կապուցինների բուլվար»։ Իսկական Փարիզի Կապուցինոկ բուլվարը, որտեղ Լյումիեր եղբայրները ցուցադրել են իրենց ֆիլմերը, կոչվում է այնտեղ նախկինում եղած կանանց, այլ ոչ թե տղամարդկանց՝ կապուցինների հռոմեական կաթոլիկ միաբանության վանքի անունով։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Ոսկե Դյուկ-1987» (Օդեսա)
- «Կինը կինոյում» (Լոս Անջելես)
- «Սովետսկի էկրան» հանդեսի հարցման արդյունքում միստր Ֆյոստի դերակատար Անդրեյ Միրոնովը ճանաչվել է 1987 թվականի լավագույն դերասան։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ http://www.imdb.com/title/tt0092745/
- ↑ 2,0 2,1 «Կապուցինների բուլվարը» (ռուս․՝ «Бульвар Капуцинов») Կապուցինոկ բուլվարի անվան՝ իգականից արական սեռի փոխված ձևն է։
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 ««Человек с бульвара Капуцинов или „Билли, заряжай!!!"»». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
- ↑ Человек с бульвара Капуцинов
- ↑ 5,0 5,1 Майк Львовски Вестерн по-крымски // Сегодня. — 2012. — С. 22—23.
- ↑ Обсуждение фильма «Человек с бульвара Капуцинов» на цикле телепередач Тайны нашего кино. Отметка времени: 22:40—23:25. Видео загружено на сайт YouTube каналом TV Center (ТВИ) в мае 16, 2013. Извлечено в августе 2, 2020.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Մարդը Կապուցինների փողոցից» ֆիլմը Արխիվացված 2010-04-07 Wayback Machine – Аргументы и факты, № 12 (125), 20 մարտի, 2001 թվական
- Ֆիլմի գրախոսականը Լև Դուրովի կայքում
- Գրախոսական «Кино снятое в Крыму» կայքում Արխիվացված 2022-03-22 Wayback Machine
- Ֆիլմը Մոսֆիլմի պաշտոնական ալիքում YouTube կայքում
|
- Ֆիլմեր այբբենական կարգով
- 1980-ականների ռուսերեն ֆիլմեր
- 1987 ֆիլմեր
- «Մոսֆիլմ» ստուդիայի ֆիլմեր
- Խորհրդային կինոկատակերգություններ
- Խորհրդային ֆիլմեր
- Ռուսական կինոկատակերգություններ
- Ռուսական ֆիլմեր
- Վեստերն ֆիլմեր
- Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում ԱՄՆ-ում
- Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1900-ականներին
- 1987 ԽՍՀՄ-ում