Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (ՀՀ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (այլ կիրառումներ)
Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն
Коммунистическая партия Армении
Изображение логотипа
Տեսակկոմունիստական կուսակցություն
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ԱռաջնորդՏաճատ Սարգսյան
Հիմնադրված1991 թվականի հուլիսի 29 (գրանցված)
ԳաղափարախոսությունԿոմունիզմ
Մարքսիզմ-Լենինինիզմ
Ռուսամետություն[1]
Եվրոսկեպտիցիզմ[2][3][4]
Քաղաքական հայացքձախակողմյան ուժեր
Պաշտոնական գույն(եր)կարմիր
ՇտաբԵրևան, Հայաստան
Թերթ«Հայաստանի կոմունիստ»
Միջազգային պատկանելությունԿոմունիսական կուսակցությունների միություն՝ Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցություն
ՀՀ Ազգային ժողով
0 / 132
ՆախորդՀայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (ՀԽՍՀ) (փաստացի)

Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (կրճատ՝ ՀԿԿ, ռուս.՝ Коммунистическая партия Армении, КПА), Հայաստանում գործող կուսակցություն։ Գրանցվել է 1991 թվականին։ Այն համարվում է Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության Հայկական մասնաճյուղի հաջորդողը։ Սա հիմնական կոմունիստական կուսկացությունն է Հայաստանում և 2006 թվականին պնդել է որ ունի 18,000 անդամ (հիմնականում տարեց)[5]։

Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության պաշտոնաթերթը «Հայաստանի կոմունիստն» է, որը լույս է տեսնում 1992 թվականի նոյեմբերից, Երևանում։ Լույս է տեսնում նաև կուսակցության ռուսալեզու՝ «Պրավդա Արմենիի» (ռուս.՝ Правда Армении) թերթը[6]։

Կուսակցությունը չպետք է շփոթել Հայաստանի միավորված կոմունիստական կուսակցության (ՀՄԿԿ), Հայաստանի առաջադիմական միացյալ կոմունիստական կուսակցության (ՀԱՄԿ), կամ Հայաստանի դեմոկրատական կուսակցության (ՀԴԿ) հետ, որը ստեղծել է Հայաստանի ԽՍՀ կոմկուսի վերջին քարտուղար Արամ Գ. Սարգսյանը։

Առաջնորդներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսակցության առաջնորդները կոչվում են «առաջին քարտուղար»։

Աջակցության հենարան և ընտրությունների արդյունքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության ձայների մասնաբաժինը 1999 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում ըստ Հայաստանի մարզերի[7]:

Կուսակցությունը 1990-ականներին մնաց զգալի քաղաքական ուժ՝ խարիզմատիկ առաջնորդ Սերգեյ Բադալյանի գլխավորությամբ, ով մահացավ 1999 թվականին[8]։ Կուսակցության 1994 թվականի մայիսյան աշխատանքի օրվա երթին մասնակցեցին 10,000-ից 60,000 աջակիցներ[9]։

Մինչդեռ կուսակցությունը հավաքեց 12.4% ձայն 1995 թվականի հուլիսյան ընտրություններին՝ հասարակական կարծիքի հարցումները թե ընտրություններից առաջ թե հետո ցույց էին տալիս հասարակական ավելի մեծ աջակցություն։ 1994 թվականի նոյեմբերի հարցման համաձայն՝ հարցավածների 40.1%-ը աջակցելու են կուսակցությանը և ըստ 1995 թվականի նոյեմբերի հարցման՝ 37.6%-ը արել են դա[10]։

2004 թվականին «Պաշտոնական օգտագործման համար միայն» Հայաստանի քաղաքական կուսակցությունների մասին հեռագրում, Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ջոն Օրդուեյը գրել է որ կուսակցությունը ունի «ամբողջ երկրով մեկ 50,000-ից պակաս անդամ (որոնց մեծ մասը բավականին տարեց են)» և որ «այն այլևս առանձնապես ազդեցիկ չէ»[11]։

Կուսակցություն մասնակցել է բոլոր խորհրդարանական ընտրություններին, բայց 2003 թվականից ի վեր չի կարողացել անցնել 5%-անոց շեմը։ 2003 թվականին կուսակցությունը մեղադրեց կառավարությանը «զանգվածային ընտրակեղծիքների» մեջ[12]։ Կուսակցությունը բոյկոտեց 2018 թվականի խորհրդարանական ընտրությունները, դա առաջին դեպքն էր Խորհրդային Միության փլուզումից հետո։

Խորհրդարանական ընտրություններ
Տարի
Համամասնական
Մեծամասնական /ընդհանուր
Ընդհանուր տեղեր
+/–
Քվե
%
Տեղեր/ընդհանուր
1990
Չկա համամասնական համակարգ
136/259
136/259
steady
1995
93,353
12.4%
6/40
4/150
10/190
Decrease126
1999
130,161
12%
8/56
2/75
10/131
steady
2003
24.991
2.1%
0/56
0/75
0/131
Decrease10
2007
8,792
0.7%
0/90
0/41
0/131
steady
2012
15,899
1.45%
0/90
0/41
0/131
steady
2017
11,745
0.75%
0/105
0/105
steady
2018
Բոյկոտ[13]
0/132
steady

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին.
  2. Zakarian, Armen (2002 թ․ հոկտեմբերի 14). «Russian Communists To 'Help Ease Anti-Armenian Tensions'». Radio Free Europe/Radio Liberty. «Darpinian, who is the first secretary of the staunchly pro-Russian Armenian Communist Party (HKK)...»
  3. «Armenia communists hold rally outside Russia embassy (PHOTOS)». news.am. 2018 թ․ դեկտեմբերի 25.
  4. [1]
  5. Gevorgyan, Siranouish; Grigoryan, Marianna (2006 թ․ նոյեմբերի 3). «Red Remembrance: Bolshevik revolution anniversary kindles nostalgia for diehards». ArmeniaNow. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին.
  6. [2](չաշխատող հղում)
  7. «Если бы выборы в Армении были честными? Альтернативный подсчет. 1990-е гг». kavkaz-uzel.eu (ռուսերեն). Caucasian Knot. 2018 թ․ դեկտեմբերի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  8. «Better Red Than Dead: Armenian, Russian Communists see EEU as their program». ArmeniaNow. 2014 թ․ դեկտեմբերի 1.
  9. «May Day Communist Rally Gathers Thousands in Yerevan». Daily Report: Central Eurasia. Foreign Broadcast Information Service (via ITAR-TASS): 60. 1994 թ․ մայիսի 1.
  10. «Если бы выборы в Армении были честными? Альтернативный подсчет. 1990-е гг». kavkaz-uzel.eu (ռուսերեն). 2018 թ․ դեկտեմբերի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 29-ին.
  11. Ordway, John (2004 թ․ հուլիսի 30). «Party Primer: Top Armenian Political Parties». WikiLeaks. Արխիվացված է օրիգինալից (For Official Use Only) 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  12. Avoyan, Shakeh (2003 թ․ մայիսի 30). «Armenian Communists Protest Election Fiasco». RFE/RL.
  13. «ՀԿԿ-ն բոյկոտում է ԱԺ արտահերթ ընտրությունները և նշում պատճառները». news.am. 2018 թ․ նոյեմբերի 14.