Կաստետ
Կաստետ (ֆր.՝ casse-tête, բառացի՝ «ջարդում եմ գլուխը»)[1] կամ երկաթե բռունցք, կոնտակտային հարվածային-ջախջախիչ զենք՝ նախատեսված բռնցքամարտի համար։ Պատրաստվում է ամուր նյութից։ Այն հարթ կամ անհարթ մարտական հատվածով կրում են մատներին կամ սեղմում նրանց միջև[2]։ Չնայած պարզ կառուցվածքին՝ այն վտանգավոր զենք է․ կաստետի ուժեղ հարվածը կարող է առաջացնել տարբեր ծանրության, նույնիսկ մահացու վնասվածքներ։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կաստետը պատրաստվում է գործարանային, արհեստանոցային կամ ինքնաշեն եղանակով։ Այն կարող է պատրաստված լինել մետաղից, ամուր պլաստմասից (հաճախ տեքստալիթից), ոսկորից կամ այլ ամուր նյութից։ Դասական ձևի կաստետներն ունեն ընդհանուր մաս (սայրով կամ առանց դրանց), հենարան և հենարանի կանգնակ։ Ինքնաշեն կաստետները կարող են ունենալ ավելի պարզեցված ձև (առանց հենարանի, չորս մատի համար մեկ անցք և այլն)։ Արճիճից պատրաստված պարզագույն կաստետը (կամ ուղղակի սեղմվող բռունցքում արճիճային երկարացված ձևի գործիք) կրում է «սվինչատկա» (ռուս.՝ свинчатка) անվանումը[3]։ Որպես կաստետի տարբերակ՝ կարելի է դիտարկել ներսից մետաղյա ծանրացնող մասնիկներով ձեռնոցները։
Կան նաև կաստետի նման բռնակ ունեցող դանակներ (օրինակ՝ ամերիկական խրամատային դանակները Առաջին համաշխարհային պատերազմից (անգլ.՝ knuckle knife)[4]։ Մարտական դանակների որոշ մոդելներ (օրինակ՝ Ստիլետ V-42) բռնակի գլխիկի վրա ունեն սուր սեպ, որը նախատեսված է գլխին հարվածելու համար (անգլ.՝ skull-crusher, բառացի՝ «գանգ ջարդիչ»)։
Օրինականություն և տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կաստետը համարվում է սառը զենք, քանի որ նախատեսված է մարդու մկանային ուժի օգնությամբ կենդանի կամ այլ մարմնի խոցման համար խոցման օբյեկտի հետ անմիջական շփման պարագայում։
- Կաստետները ազատ վաճառվում են Բրազիլիայում․ բնակիչները կարող են առանց խնդրի այն պահել իրենց մոտ ինքնապաշտպանության նպատակով[5]։ Պորտուգալերեն այն կոչվում է «Soco Inglês» («Անգլիական ծակիչ», անգլ.՝ English Punch)։
- Ֆրանսիայում և Շվեդիայում կաստետները ազատ վաճառվում են չափահասներին, բայց կաստետ կրելը արգելվում է։ Կաստետի ֆրանսիական անվանումն է «poing américain» (ֆր.՝ ամերիկյան բռունցք)։ Ըստ տարբերակներից մեկի՝ ամերիկացի զինվորները Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ որպես սառը զենք օգտագործել են Mk I խրամատային դանակ-կաստետ։
- ԱՄՆի տարբեր նահանգներում ոստիկանությունը և դատարանը տարբեր կերպ են ընդունում որոշումներ կաստետ կրելու և վաճառելու թույլտվության մասին։
- Ռուսաստանում կաստետի տարածումը որպես քաղաքացիական զենք (այսինքն՝ նախատեսված ՌԴ քաղաքացիների օգտագործման համար) արգելվում է[6]։ Համանմանորեն կաստետը արգելվում է Կանադայում, Ավստրալիայում, Գերմանիայում[7], Նորվեգիայում, Ավստրիայում, Բելգիայում, Խորվաթիայում[8], Միացյալ Թագավորությունում, Իսպանիայում[9], Պորտուգալիայում, Բոսնիայում, Նիդերլանդներում և Ուկրաինայում։
Քանի որ Թուրքիայում, Թաիլանդում և Չինաստանում[10] կաստետը ազատ վաճառվում է, շատ ռուս զբոսաշրջիկներ գնում են այն որպես հուշանվեր (այնպես, ինչպես սուրիկենները, էլեկտրաշոկները, լրտեսական գրիչները) և տանում են տուն։ Նրանց, ում չի հաջողվում աննկատ անցկացնել կաստետը, սպասվում է վարչական պատասխանատվություն[11][12][13]։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
-
Պարզագույն կաստետ սայրերով -
Կաստետի բռնվածքը ձեռքում
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ , буквально «ломает голову», произносится «касс-тэт», переводится на русский как «головоломка», при этом на французский язык русское слово «кастет» переводится как poing américain — буквально «американский кулак»
- ↑ «ГОСТ Р 51215-98 Оружие холодное. Термины и определения». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 15-ին.
- ↑ А. Петров. «Словарь холодного оружия и доспехов»
- ↑ Mark One 1918 trench knife
- ↑ Факты о кастетах
- ↑ статьей 6 закона РФ «Об оружии»
- ↑ «Anlage 2 (zu § 2 Abs. 2 bis 4) Waffenliste». Waffengesetz (German). Bundesministerium der Justiz. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 11-ին. «Abschnitt 1: [...] Verbotene Waffen [...] Der Umgang mit folgenden Waffen und Munition ist verboten: [...] 1.3.2 [...] Schlagringe»
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Zabranjeno oružje - idealan dar: kupite bokser za samo 350 kuna». Novi list (Croatian). 2012 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 13-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 11-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Reglamento de Armas» (Spanish). noticias.juridicas.com. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Омичи пытаются провезти в багаже кастеты под видом сувениров
- ↑ Пассажир «Толмачёво» привез из отпуска смертоносный кастет (фото) — НГС.НОВОСТИ
- ↑ ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПРОТИВ ОБЩЕСТВЕННОЙ БЕЗОПАСНОСТИ — Уголовный кодекс РФ (УК РФ) от 13.06.1996 N 63-ФЗ \ Консультант Плюс
- ↑ «Кузбасские таможенники изъяли у туристки кастеты " Новости Кузбасса». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 15-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Асмолов. История холодного оружия. — Т. 2.