Կասիոպեա (համաստեղություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կասիոպեա
Կասիոպեա
Համաստեղություն
Լատիներեն անվանումCassiopeia
ՀապավումCas
Հակում+60
Մակերես598 քառակուսի աստիճան[1]
Հիմնական աստղեր5
Բայեր/Ֆլեմստիդ
աստղեր
53
Ճանաչված
մոլորակներով աստղեր
3
Պայծառ աստղեր5
Մոտակա աստղեր3
Ամենապայծառ աստղα Cas (Schedar) (2.23մ)
Ամենամոտիկ աստղη Cas (Achird) (19.4 լտ)
Ասուպային հոսքերՊերսեիդներ
Հարևան
համաստեղությունները
Ընձուղտ
Ցեֆեոս
Մողես
Անդրոմեդա
Պերսևս
Անվանված էԿասիոպեա (դիցաբանություն)
Տեսանելի է +90° և −20°. լայնությունների միջև:
Ամենատեսանելին է նոյեմբեր ամսում ժամը 21:00-ին (երեկոյան 9-ին):
Կասիոպեն Ծիր Կաթինի տիրույթում։

Կասիոպեա (Լատիներեն՝ Cassiopeia, նշանակումը՝ Cas), համաստեղություն է հյուսիսային կիսագնդում՝ Մողես, Ցեֆեոս, Ընձուղտ, Պերսեոս, Անդրոմեդա համաստեղությունների միջև։ Հինգ պայծառ աստղերը 2, 2-3, 4 աստղային մեծության են։ Հյուսիսային միջին լայնություններից երևում է ամբողջ տարին։ Հիշեցնում է հինգ պայծառ աստղերից կազմված լատիներեն W տառը։ 2-րդ դարում ներառվել է Պտղոմեոսի նկարագրած 48 համաստեղությունների մեջ, այժմյան 88 համաստեղություններից մեկն է։

Աստղերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կասիոպեա համաստեղությունը երկնակամարի քարտեզի վրա։

Համաստեղությունը կազմված է հետևյալ աստղերից.

Անուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կասիոպեն Եթովպիայի արքա Կեփևսի կինն էր և Անդրոմեդայի մայրը, որոնց անուններով նույնպես կան համաստեղություններ և երկնակամարում գտնվում են իր հարևանությամբ։ Կասիոպեն երկինք է ուղարկել որպես պատիժ՝ իրեն Ներեիդներից ավելի գեղեցիկ երևակայելու համար։ Իր գահին կապված վիճակում, նա դատապարտվել է պտտվելու Հյուսիսային բևեռի շուրջը՝ գլխիվայր դիրքով[2]։

Մեսյե օբյեկտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կասիոպեայում են գտնվում հետևյալ Մեսյե առարկաները[3]՝

Մեսյե առարկա Տեսակ Ուղղակի ծագում Հակում Մեծություն NGC համար
M52 բաց աստղաբույլ 23ժ 24.2 61ա 35 8.0 7654
M103 բաց աստղաբույլ 1ժ 33.2 60ա 42 7.0 581

NGC օբյեկտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նաև, Կասիոպեայում են հետևյալ Հերշել 400 առարկաները[3]՝

Առարկա Տեսակ Ուղղակի ծագում Հակում Մեծություն Դաս
NGC 129 բաց աստղաբույլ 00ժ 29.9 60ա 14 10.0 IV 2 p
NGC 136 բաց աստղաբույլ 00ժ 31.5 61ա 32 11.5 II 2 p
NGC 185 գալակտիկա 00ժ 39.0 48ա 20 11.0 dE0
NGC 225 բաց աստղաբույլ 00ժ 43.4 61ա 47 9.0 III 1 p n
NGC 278 գալակտիկա 00ժ 52.0 47ա 33 12.5 E0p
NGC 381 բաց աստղաբույլ 01ժ 8.3 61ա 35 9.5 III 2 p
NGC 436 բաց աստղաբույլ 01ժ 15.6 58ա 49 9.5 I 3 m
NGC 457 բաց աստղաբույլ 01ժ 19.1 58ա 20 8.0 I 3 r
NGC 559 բաց աստղաբույլ 01ժ 29.5 63ա 18 7.5 II 2 m
NGC 559 բաց աստղաբույլ 01ժ 29.5 63ա 18 7.5 II 2 m
NGC 637 բաց աստղաբույլ 01ժ 42.9 64ա 0 7.5 I 3 p
NGC 654 բաց աստղաբույլ 01ժ 44.1 61ա 53 10.0 II 3 m
NGC 659 բաց աստղաբույլ 01ժ 44.2 60ա 42 10.0 III 1 p
NGC 663 բաց աստղաբույլ 01ժ 46.0 61ա 15 7.5 III 2 m
NGC 1027 բաց աստղաբույլ 02ժ 42.7 61ա 33 7.5 III 2 p n
NGC 7789 բաց աստղաբույլ 23ժ 57.0 56ա 44 9.5 II 1 r
NGC 7790 բաց աստղաբույլ 23ժ 58.4 61ա 13 7.0 III 2 p

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Ծանոթագրություններ և նշումներ

  1. http://www.ianridpath.com/constellations1.htm
  2. Staal 1988, էջեր. 14–18
  3. 3,0 3,1 «Կասիոպեա համաստեղությունը (անգլերեն)». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 275