Էլիզաբեթ Ֆորբս

Էլիզաբեթ Ֆորբս
Ծնվել է	դեկտեմբերի 29, 1859
Ծննդավայր	Կինգստոն, Ֆրոնտենակ, Օնտարիո, Կանադա
Վախճանվել է	մարտի 16, 1912 (52 տարեկան)
Մահվան վայր	Newlyn, Կոռնուոլ
Քաղաքացիություն	Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Կրթություն	Արվեստի արքայական քոլեջ և Նյու Յորքի արվեստի ուսանողական լիգա
Մասնագիտություն	նկարչուհի
Աշակերտներ	Eleanor Hughes?
Ներշնչվել է	Ջեյմս Էբբոտ Մաք-Նեյլ Ուիսթլեր
Ամուսին	Ստենհոուպ Ֆորբս
	Elizabeth Adela Forbes Վիքիպահեստում

Էլիզաբեթ Ադելա Ֆորբս (անգլ.՝ Elizabeth Adela Forbes, ծննդյան անունը` Ադելա Արմսթրոնգ, դեկտեմբերի 29, 1859(1859-12-29)^[1]^[2], Կինգստոն, Ֆրոնտենակ, Օնտարիո, Կանադա - մարտի 16, 1912(1912-03-16), Newlyn, Կոռնուոլ), կանադացի նկարչուհի-պոստիմպրեսիոնիստ, Մեծ Բրիտանիայում Նյուլինյան դպրոցի խոշոր ներկայացուցիչ^[4]:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլիզաբեթ Ֆորբսը ծնվել է Կանադայի Օնտարիո նահանգի Քինգստոն քաղաքում, պաշտոնյայի ընտանիքում: Եղել է ընտանիքի միակ դուստրը և ամենափոքր երեխան: Գեղանկարչությամբ զբաղվելը Էլիզաբեթի ծնողների կողմից խրախուսվում էր դեռ վաղ մանկությունից: Աղջկա կարողությունների հետագա զարգացման նպատակով նրան ուղարկում են Անգլիա գեղարվեստական դասընթացների: Նա մոր հետ մեկնում է Լոնդոն և բնակություն հաստատում քեռի Չելսիի տանը^[5]: Էլիզաբեթ Արմսթրոնգն այլևս չտեսավ հորը, քանի որ մի քանի ամիս անց նա մահացավ ուղեղի կաթվածից: 1878 թվականին Էլիզաբեթ Արմսթրոնգը վերադառնում է Կանադա Նյու Յորքով, որտեղ ծանոթանում է տեղի «Արվեստի ուսանողական լիգայի» (Art Students League) նկարիչների հետ: Հետագա երեք տարիների ընթացքում նա դասեր է ստանում «Ուսանողական լիգայում»` այստեղ ծանոթանալով ժամանակակից եվրոպական գեղանկարչության հետ (Միլե, Բաստեն-Լեպաժ և այլն): Նրան դասավանդող Վիլյամ Չեյզի խորհրդով, Էլիզաբեթը 1881-1882 թվականներին հինգ ամիս դասընթացներ է անցնում Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիայում, Ֆրենկ Դյուվենեկի մոտ: 1882 թվականին երիտասարդ արվեստագետը, կրկին իր «լիգայի» ընկերների խորհրդով, մոր հետ գալիս է Բրետան, Պոնտ-Ավեն^[6], որպեսզի շփվի տեղական գաղութի գեղանկարիչների հետ: Նկարելով տեղի բնակիչների դիմանկարները` Էլիզաբեթն այնուհետև դրանք ցուցադրության է ուղարկում Լոնդոնի գեղանկարիչների ինստիտուտին: Ցուցադրության առաջին օրն արդեն բոլոր աշխատանքները վաճառվում են: 1883 թվականին նկարչուհին մեկնում է Լոնդոն, իսկ 1884 թվականին հոլանդական Զանդվորտ, որտեղ էլ նկարում է իր լավագույն գործերից մեկը «Ձկնորսը Զանդվորտից»: Նույն թվականի աշնանը վերադառնալով Լոնդոն, Էլիզաբեթը սկսում է ուսումնասիրել գրաֆիկայի արվեստը, այնպիսի վարպետների ղեկավարությամբ ինչպիսիք են Ուոլթեր Սիկերտը և Ջեյմս Ուիսթլերը: Նա նկարիչ-փորագրողների Թագավորական ընկերության անդամ էր, իր գրաֆիկական աշխատանքները ցուցադրում էր Գրոսվենորի պատկերասրահում և Ջրանկարիչների թագավորական ինստիտուտում:

1885 թվականին նկարչուհին այցելում է Նյուլին և այնտեղ բնակվող գեղանկարիչների գաղութ (Նյուլինյան դպրոց): Այստեղ նա ծանոթանում է իր ապագա ամուսնու նկարիչ Ստենհոուպ Ֆորբսի հետ: 1886 թվականից էլիզաբեթը բնակվում է Նյուլինում Ստենհոուպի հետ: 1889 թվականին նրանք ամուսնանում են տեղական եկեղեցում: Նույն թվականին Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայում ցուցադրվում է Ֆորբսի լավագույն կտավներից մեկը` «Դպրոցից հետո»: 1891 թվականին նկարչուհու ստեղծագործությունները մեդալի են արժանանում Փարիզի Համաշխարհային ցուցահանդեսում: 1893 թվականին ծնվում է Էլիզաբեթի և Ստենհոուպի միակ երեխան` Ալեքսը (զոհվել է Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ): Այն բանից հետո, երբ 19-րդ դարի վերջին գաղութի նկարիչների մի մասը հեռանում են Նյուլինից, Էլիզաբեթն ու նրա ամուսինը 1899 թվականին բացում են « Գեղարվեստի Նյուլինյան դպրոցը», որտեղ դասավանդում են ուսանողներին և ծանոթներին, որպեսզի պահպանեն Նյուլինի գեղարվեստական ավանդույթները: 1900 թվականին Էլիզաբեթ Ֆորբսը դառնում է Ջրանկարիչների թագավորական ընկերության անդամ: 1904 թվականին նա գրում է «Արթուր արքայի անտառը» (King Arthur’s Wood) գիրքը, որտեղ տեղ են գտնում նրա պրեռաֆայելյան ոճի նկարազարդումները: 1907 թվականից նկարչուհին մասնակցում է տեղական գեղարվեստական ընկերության կողմից հրատարակվող Paperchase թերթի ձևավորման աշխատանքներին: Նա եղել է Պերսի Ռոբերտ Կրաֆտի կողմից ղեկավարվող Նյուլիտյան գեղարվեստական դրամատիկական ընկերության (Newlyn Artists' Dramatic Society) անդամ: Ֆորբսն իր աշխատաքների ստեղծման ժամանակ օգտագործում էր ինչպես ջրաներկ, յուղաներկ, այնպես էլ գունամատիտներ: Վաղաժամ մահվան մահախոսականում նրան անվանել են «Նյուլինի թագուհի»:

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլիզաբեթ Ֆորբսի ստեղծագործությունների մասնակի ցանկը ներառում է^[4]^[7]՝

«Երազանքի արքայադուստր», 1897, Կոռնուոլի թագավորական թանգարան, Տրուրո
«Պոնտ-Ավենի ծեր տիկինը», չոր ասեղ/օֆորտ, ցուցանմուշ Փենլի և Բրիտանական թանգարաններից
«Նյուլինյան օրիորդ», կտավ/յուղաներկ, Փենլի թանգարան
«Սայլակով տղաները», չոր ասեղ/օֆորտ, ցուցանմուշ Փենլի թանգարանից
«Սոխ մաքրող աղջիկը», չոր ասեղ/օֆորտ, ցուցանմուշ Փենլի և Բրիտանական թանգարաններից
«Սոխ մաքրող աղջիկը», կտավ/յուղաներկ, Փենլի թանգարան
«Portrait of Cicely Jesse, charcoal», Փենլի թանգարան
«Նկարչի դիմանկար», չոր ասեղ/օֆորտ, ցուցանմուշ Փենլի թանգարանից
«School is Out», 1889, կտավ/յուղաներկ, Փենլի թանգարան
«Կոռնիական կարկանդակ», չոր ասեղ/օֆորտ, ցուցանմուշ Փենլի թանգարանից
«Քննադատները», 1886 կամ 1887
«Մենուենտ», կտավ/յուղաներկ, Փենլի թանգարան
«The Pied Piper», խառը տխնիկա/թուղթ, Փենլի թանգարան
«Զանդվոորտի ձկնորսուհին», 1884, կտավ/յուղաներկ, Փենլի թանգարան. On loan from Newlyn Art Gallery.

«School is Out» և «Զանդվոորտի ձկնորսուհին» ստեղծագործությունները Ֆորբսի ամենահայտնի ստեղծագործություններն են^[8]:

Էլիզաբեթ Ֆորբսի ստեղծագործությունները ցուցադրվում են Կանադայի ազգային պատկերասրահում, Վաշինգտոնի Կանացի արվեստի ազգային թանգարան, Կոռնուոլի թագավորական թանգարանում, Փենլի թանգարանում, Վիկտորիայի և Ալբերտի թանգարանում, Արևմտյան Կոռնուոլի արվեստի արխիվում և Լիվերպուլի, Լոնդոնի ու Մանչեստրի թանգարաններում:

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Carrington, Fitz Roy; Campbell Dodgson. The Print Collector's Quarterly. Catalogue of Dry Points by Elizabeth Adela Forbes ed. 1922. p. 90–100.
Cook, Judith, Melissa Hardie. Singing from the walls: the life and art of Elizabeth Forbes (Bristol: Sansom, 2000) reprints Sabin and adds 5 more prints along with 59 book illustrations.
Fox, Caroline. Stanhope Forbes and the Newlyn School, David & Charles, 1993
Sabin, Arthur K. The Dry-Points of Elizabeth Adela Forbes, formerly E. A. Armstrong (1859–1912) The Print Collector’s Quarterly 1922 Feb Vol 9, No. 1, p75 with a Catalogue of 41 Dry-Points.

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Միջնադարյան անտառային տեսարան», 1885 թ.
«Անտառի եզրը» 1894 թ., կտավ/յուղաներկ
Volendam, Holland, from the Zuidende, հավանաբար 1895 թ., փայտ/յուղաներկ, Թեյթ պատկերասրահ
«Մոշի այգեկութ», 1912 թ., կտավ/յուղաներկ

«Ապրիլ», կտավ/յուղաներկ
Վտակի մոտ», կտավ/յուղաներկ
«Նեղ ճամփեզրին» կտավ/յուղաներկ
«Բաց գիրքը» ջրաներկ/մատիտ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Էլիզաբեթ Ֆորբս կատեգորիայում։

[_13eb6994a47abe0b-1] 1,0 ^1,1 RKDartists

[_b772b29c6692a580-2] 2,0 ^2,1 Elizabeth Adela Forbes — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_59f350e11527d97f-3] ttps://cornwallartists.org/cornwall-artists/eleanor-hughes

[penleehouse-4] 4,0 ^4,1 Elizabeth Forbes. Penlee House

[5] Elizabeth Armstrong Forbes. Canadian Woman Artists History Initiative

[6] Elizabeth Adela Stanhope Forbes. National Museum of Women in the Arts

[7] Mrs. Lionel Birch. Stanhope A. Forbes, A. R. A., and Elizabeth Stanhope Forbes, A. R. W. S.. Cassell and Company, Limited; 1906. pp. 36.

[8] Elizabeth Adela Forbes. Cornwall Artists

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]