Jump to content

Քաղաքական ապատիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Քաղաքական ապատիա, քաղաքագիտության մեջ քաղաքականության նկատմամբ հետաքրքրության բացակայություն կամ ապատիա[1]։ Սա ներառում է քաղաքական օտարացում, ընտրողների ապատիա, տեղեկատվական ապատիա[2] և ընտրությունների, քաղաքական իրադարձությունների, հանրային հանդիպումների և քվեարկության նկատմամբ հետաքրքրության բացակայություն[3]։ Ընտրողների ապատիան ընտրողների հետաքրքրության բացակայությունն է ներկայացուցչական ժողովրդավարական երկրների ընտրությունների նկատմամբ[4][5][6][7]։

Քաղաքական ապատիան կամ հետաքրքրության բացակայությունը հաճախ նշվում է որպես քվեարկության իրավունք ունեցող ընտրողների ցածր մասնակցության պատճառ[8][9][10] այն երկրներում, որտեղ քվեարկությանը մասնակցելն ընտրովի է, և ավանակի քվեարկություն, որտեղ քվեարկությունը պարտադիր է։ Այս երևույթը որոշ չափով հանդիպում է բոլոր երկրներում կամ կազմակերպություններում, որտեղ ընտրությունը կատարվում է քվեարկությամբ։ Քաղաքական անտարբերությունը հանգեցրել է ժողովրդավարության հետ կապված մտահոգությունների աճին, քանի որ ընտրությունների արդյունքները չեն ներառում ընտրելու իրավունք ունեցող ողջ բնակչությանը։ Քաղաքական ապատիան երբեմն տարբերվում է քաղաքական օտարացումից, երբ «ընտրողները զգում են, որ քաղաքական համակարգը չի աշխատում իրենց համար, և դրա վրա ազդելու ցանկացած փորձ ապարդյուն կլինի»[11]։ Քաղաքական օտարացումը բացասապես է ազդում քաղաքական արդյունավետության վրա[12][13], մարդկանց կարծիքով քաղաքականության վրա իրենց ազդելու կարողության վրա։ Քաղաքական օտարացման ամենատարածված ընտրական հետևանքներն են` ձեռնպահ մնալը և բողոքի քվեարկությունը[12][13]։

Քաղաքական ապատիայի պատճառներից մեկը գիտելիքի պակասն է։ Համաձայն CIRCLE տնօրեն Կեյ Կավաշիմա-Գինսբերգի ուսումնասիրության՝ ամերիկացի երիտասարդների գրեթե 20%-ը չի համարում, որ բավականաչափ տեղեկացված է քվեարկելու համար։ Հատկանշական է, որ ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ շատ երիտասարդներ ունեն բացահայտ թյուր պատկերացումներ քվեարկության գործընթացի վերաբերյալ։ Օրինակ, որոշ մարդիկ կարծում են, որ իրենց քրեական անցյալում թեկուզ ոչ մեծ իրավախախտումներ ունենալը, ինչպես օրինակ՝ ոչ սթափ վիճակում մեքենա վարելը, սահմանափակում է նրանց քվեարկելու հնարավորությունը։ Այս 20% ցուցանիշը հատկապես նշանակալի է, եթե համադրվի 2018 թվականի Միացյալ Նահանգների ընտրություններում երիտասարդության ընդհանուր մասնակցության 20%-ի հետ[14]։

Երբեմն, օտարացված ընտրողներն իրենց քվեարկելու պարտադրված են համարում, թեև զգում են «օտարացվածություն կամ դժգոհ են համակարգից կամ որ ինչ-որ կերպ դուրս մնացած են քաղաքական գործընթացներից»[15]։ Նրանք զգում են, որ թեկնածություն առաջադրողները քիչ են ներկայացնում կամ ընդհանրապես չեն ներկայացնում իրենց շահերը կամ իրենց մտահոգությունները հաշվի չեն առնվում[16]։

Քաղաքական օտարացումը բաժանվում է երկու լայն կատեգորիայի՝ քաղաքական անկարողություն և քաղաքական դժգոհություն։ Առաջին դեպքում օտարացումն անհատին պարտադրում է իր շրջապատը, իսկ երկրորդ դեպքում՝ անձնական ընտրութուն է[12]։

Քաղաքական օտարացվածության հինգ արտահայտություն կա[17].

  1. Քաղաքական անզորություն: Անհատի զգացումը, որ նա չի կարող ազդել իշխանության գործողությունների վրա։
  2. Քաղաքական անիմաստություն: Անհատի ընկալում, թե քաղաքական որոշումներն անհասկանալի են և անկանխատեսելի։
  3. Քաղաքական աննորմալություն: Անհատի ընկալում, թե քաղաքական հարաբերությունների կարգավորման համար նախատեսված նորմերը կամ կանոնները խախտված են, և որ սահմանված վարքագծից շեղումները սովորական երևույթ են։
  4. Քաղաքական մեկուսացում: Անհատի կողմից քաղաքական նորմերի և նպատակների մերժում, որոնք լայնորեն ընդունված են և կիսվում են հասարակության այլ անդամների կողմից։
  5. Քաղաքական հիասթափություն: Անհատի անտարբերությունը քաղաքական որոշման կամ մասնակցության նկատմամբ՝ իշխող դասակարգի վատ վարքագծի պատճառով, ինչպես օրինակ, երբ ամոթալի բաներ անելով սկանդալներ են ունենում առաջնորդները։

Քաղաքական օտարացումը համընկնում է հակաքաղաքականության հետ, և հավանական է, որ պատճառահետևանքային կապեր կան երկու հասկացությունների միջև։ Հակաքաղաքական տրամադրությունները հակված են կենտրոնանալ քաղաքական գործիչների և քաղաքական էլիտաների բացասական գնահատականների վրա, մինչդեռ օտարացումը կարող է ներառել դժգոհություն քաղաքական համակարգի այլ տարրերից, ինչպիսիք են ընտրական համակարգը, կուսակցական համակարգը կամ ժողովրդավարական հասարակության գաղափարը[18]։

Քաղաքական ապատիայի պատճառներից է ընտրողների հոգնածությունը` կապված ընտրությունների հաճախակի անցկացման հետ։ Քաղաքագիտության մեջ այն սահմանվում է այսպես. «Ընտրողների հոգնածությունը ապատիա է, որը ընտրողը կարող է զգալ որոշակի հանգամանքներում, որոնցից մեկը կարող է լինել այն, որ նրանցից պահանջվում է շատ հաճախ քվեարկել»։ Ընտրողների հոգնածության հնարավոր պատճառներից մեկը սոցիալական ցանցերի միջոցով քաղաքական հաղորդագրություններն են[19]։ Ամբողջ տարվա ընթացքում քաղաքական հաղորդագրությունների մեծ քանակությունը կարող է հոգնածություն առաջացնել` պոտենցիալ ընտրողներին ետ պահելով քվեարկության գործընթացից։

Քաղաքական ապատիայի լրացուցիչ պատճառներից են.

  • երկկուսակցական համակարգերում ընտրություն կատարելու և երկու չարյաց փոքրագույնի սկզբունքի անհարմարությունը
  • վատնված ձայներ (Wasted vote), երբ ընտրողը ներկայացվածություն չի ստանում ընտրությունների վերջնական ելքում
  • ռազմավարական քվեարկությունը, որտեղ ընտրական համակարգը խրախուսում է քվեարկել ոչ այնքան նախընտրելի տարբերակի համար՝ կանխելու համար անցանկալի արդյունքը
  • քաղաքական կոռուպցիան, որտեղ պետական պաշտոնյաները կամ նրանց ցանցն օգտագործում են քաղաքականությունը ոչ լեգիտիմ մասնավոր շահի համար
  • քաղաքական ապատեղեկատվությունը կամ ապակողմնորոշումը, որին մասամբ նպաստում են քաղաքական սպինը[20] և սոցիալական լրատվամիջոցների հարթակները։
  • օրինական կամ նյութատեխնիկական խոչընդոտների պատճառով քվեարկելու հնարավորություն չունենալը
  • անձնական խնդիրներով ծանրաբեռնված լինելը
  • բնակավայրում գրանցման հետ կապված խնդիրները[21]։

Նախապատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընտրազանգվածի վարքի, քաղաքականության ընկալման վրա ազդում են հոգեբանական գործոններ, թե ինչպես է ընտրողը վերաբերում կուսակցություններին, թեկնածուներին և ընտրության հարցերին[22]։ Որքան հեռու է թեկնածուն քվեաթերթիկում, այնքան ավելի մեծ է քիչ ձայներ ստանալու հավանականությունը։ Սա կոչվում է քվեաթերթիկի հոգնածություն։ Արտահայտությունից երևում է, որ շատ ընտրողներ սպառում են իրենց համբերությունը կամ գիտելիքը` քվեաթերթիկով դեպի ներքև անցնելիս։

Ֆեդերալիստի գրառումները (The Federalist Papers - ԱՄՆ Սահմանադրության վավերացմանն աջակցող 85 հոդվածներից բաղկացած ժողովածու) ժողովածուում նշանավոր հիմնադիր հայրերը գրում էին, որ «ազատության համար էական է, որ կառավարությունն ընդհանուր շահեր ունենա ժողովրդի հետ», և կարծում էին, որ ժողովրդի և նրա ներկայացուցիչների միջև կապը «հատկապես կարևոր է»[23]։ Նրանք գրել են, որ «հաճախակի ընտրությունները, անկասկած, միակ քաղաքականությունն են, որով այդ կախվածությունն ու համակրանքն արդյունավետորեն կարելի է ապահովել»[23]։ Թեև 2009 թվականին, ամերիկացիներից քչերն են ծանոթ եղել Կոնգրեսի առաջնորդներին[24]։

19-րդ դարում ընտրողների մասնակցությունն էականորեն մեծ է եղել բազմաթիվ տարիների ընթացքում՝ ավելի քան 80% մասնակցությամբ։ Սա պայմանավորված էր մի քանի գործոններով. Նախ, քաղաքական մեքենան ընտրողներին անհավանական խթան էր տալիս քվեարկելու աշխատանքի, հարստության և քաղաքական ուժի օգտին (որոնք հատկապես գրավիչ էին աղքատ ներգաղթյալների համար)։ Այնուամենայնիվ, ժամանակի ընթացքում քաղաքական մեքենան կորցրել է իր ուժի մեծ մասը՝ քվեարկել կարողացողների աճի և կոռուպցիոն քաղաքականության ավելի շատ բացահայտման պատճառով[25]։

Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ԱՄՆ ընտրողների ապատիան համատարած է և աճում է[26][27]։ 1960 թվականին քվեարկելու իրավունք ունեցող ամերիկացիներից 63% է քվեարկել, բայց հետագայում սկսել է նվազել[28]։

Վանդերբիլթի պրոֆեսոր Դանա Դ. Նելսոնը «Bad for Democracy» գրքում պնդում է, որ բոլոր քաղաքացիները, ըստ էության, քվեարկում են նախագահի օգտին չորս տարին մեկ անգամ, և ոչ ավելին, բայց նրանք հեռու են քաղաքականությունից[29]։ Անտարբերությունն ավելի ցածր է եղել 2008 թվականի ԱՄՆ ընտրություններում, որտեղ նախագահական ընտրությունները մրցակցային էին[30]. մասնակցությունն ամենաբարձրն է եղել (62%) 1968 թվականից ի վեր[31]։

Մյուս կողմից, Հանթեր քոլեջի (Մանհեթեն) պրոֆեսոր Ջեյմի Չանդլերը պնդում է, որ քաղաքական ապատիան կամ քաղաքական համակարգի նկատմամբ հետաքրքրության բացակայությունը գերագնահատված է սոցիալ-տնտեսական գործոնների առումով։ Հարստությունը և կրթական մակարդակն ամենից շատ են կորելյացնում ընտրողների մասնակցությունը[32]։

Քաղաքական ապատիան հաճախ է երիտասարդ ընտրողների, աղքատների և փոքրամասնությունների խմբերի շրջանում[33]։ Լունդի համալսարանի CIRCLE երիտասարդներին բաժանում է տարբեր խմբերի՝ լայն ներգրավվածություն ունեցող (19%), քաղաքական մասնագետներ (19%) և միայն քվեարկած (18%), իսկ մնացածները՝ քաղաքացիական օտարացածներ (16%), քաղաքականապես մարգինալացված (14%) և հետաքրքրված ոչ-ընտրողներ (14%)[34]։ 2010 թվականին ԱՄՆ քվեարկելու իրավունք ունեցող երիտասարդների միայն 21%-ը քվեարկել են 18-21 տարեկանները. եղել են քաղաքականապես ակտիվ[35]։

Տարածաշրջանային քաղաքական ապատիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքական ապատիա Կանադայում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կանադայի ընտրողների մասնակցությունը համեմատաբար բարձր է մնացել՝ համեմատած մյուս զարգացած ժողովրդավարական երկրների հետ։ 2019 թվականին ընտրելու համար գրանցված ընտրազանգվածի մասնաբաժինը կազմել է բնակչության շուրջ 93 տոկոս[36]։ 2019 թվականի դաշնային ընտրություններում ընտրելու իրավունք ունեցողների 77%-ը հայտնել է, որ մասնակցել է քվեարկությանը։ Այնուամենայնիվ, ուսումնասիրություններից մեկն ընդգծում է, որ 2019 թվականին քվեարկությունից ձեռնպահ մնալու հիմնական պատճառը քաղաքականության նկատմամբ հետաքրքրության պակասն է՝ 35 տոկոս, որին հաջորդում է չընտրողների 22 տոկոսը, ովքեր նշել են, որ զբաղված են։ Չընտրողների մեծամասնությունը 18-ից 24 տարեկան ավելի երիտասարդ ընտրողներն են եղել[37]։ Ավելին, կանադացիները, ովքեր ծնունդով քաղաքացի էին, գրանցել են ընտրողների ավելի ցածր մասնակցություն, քան Կանադայում քաղաքացիություն ստացած քաղաքացիները կամ ներգաղթյալները. դա կարող է պայմանավորված լինել այն հանգամանքով, որ օտար երկրներից մարդիկ ավելի բարձր են գնահատում ժողովրդավարական գործընթացը[38]։ Ընդհանուր առմամբ, վերջին տասնամյակում ընտրողների մասնակցությունը կայուն է մնացել։

Քաղաքական ապատիա Եվրամիությունում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրամիության անդամ երկրները կարող են քվեարկել երկու եղանակով. Ընտրողներին թույլատրվում է քվեարկել իրենց երկրների ընտրություններում, ինչպես նաև Եվրոպական միությանը վերաբերող ընտրություններին Եվրոպական խորհրդարանի միջոցով։ Քաղաքական ապատիան Եվրամիությունում նկատվում է յուրաքանչյուր երկրի ներսում և Եվրախորհրդարանի ընտրություններում։

Եվրախորհրդարանի ընտրություններն այն են, երբ ԵՄ անդամ պետություններում անհատները քվեարկում են Եվրամիության ամբողջությանը վերաբերող հարցերի համար՝ իրենց երկրից Եվրախորհրդարանում ներկայացուցչի ընտրելու միջոցով։ Նշվում է, որ նման ընտրություններին մասնակցությունը հաճախ ավելի ցածր է համապետական ընտրությունների համեմատ[39]։ Քաղաքական անտարբերությունը շահարկվում է, քանի որ Եվրախորհրդարանի անհատները հաճախ նման ընտրություններն ընկալում են որպես ցածր կարևորություն ունեցող[39]։ Նման դեպքերում անհատները կարծում են, որ Եվրախորհրդարանում ընտրությունների հետ կապված ավելի քիչ անձնական ռիսկեր կան։ Որպես այդպիսին, նման վերաբերմունքը նաև ենթադրում է, որ ընտրողները նման ընտրություններն ավելի քիչ կարևոր են համարում, քան համապետական ընտրությունները[40]։

Մեկ այլ պատճառաբանություն ենթադրում է, որ անհատները կարող են դժգոհ լինել Եվրախորհրդարանում կուսակցական դիրքորոշումներից, հատկապես եվրաինտեգրման թեմայի վերաբերյալ։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ որքան մեծ է հեռավորությունը ընտրողների և նրանց ազգային կուսակցական ընտրությունների միջև Եվրամիությունում, այնքան ավելի հավանական է, որ նրանք ձեռնպահ կմնան Եվրախորհրդարանի ընտրություններում։ Այսպիսով, քաղաքական ապատիան մի երևույթ է, որը մեծապես ազդում է Եվրախորհրդարանի ընտրությունների մասնակցության վրա։ Այնուամենայնիվ, վերջին տարիներին նկատվում է, որ Եվրամիության ներսում աճող քաղաքականացումը հանգեցրել է ընտրողների մասնակցության աճին։ 2019 թվականին Եվրախորհրդարանի ընտրություններում քվեարկել է ԵՄ անդամների 50,66 տոկոսը՝ 2014 թվականի 42,61 տոկոսից աճելով[41]։ Այս աճի ենթադրյալ պատճառները վերաբերում են Brexit-ին, միգրանտների ճգնաժամին, կլիմայի փոփոխության քաղաքականությանը և հակաԵՄ տրամադրությունների վերաբերյալ աճող մտահոգություններին[42]։

Քաղաքական ապատիա Միացյալ Թագավորությունում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Թագավորությունում, ինչպես շատ այլ արևմտյան լիբերալ դեմոկրատական երկրներում, վերջին տասնամյակների ընթացքում համընդհանուր ընտրություններում նկատվում է մասնակցության կայուն անկում։ 1950 թվականի ընդհանուր ընտրությունների գագաթնակետից հետո Մեծ Բրիտանիայում 83,9% մասնակցությամբ, անշեղորեն նվազում է մինչև 2001 թվականի ընդհանուր ընտրությունների բոլոր ժամանակների 59,4% մասնակցությունը[43]։ Ցածր մասնակցությունը և ընտրություններին և քաղաքական գործընթացներին չներգրավվածությունն ավելի շատ են ավելի երիտասարդ ընտրողների շրջանում[44]։ Վերջին տասնամյակների ընթացքում կառավարության նկատմամբ վստահության նվազումը հանգեցրել է ընտրազանգվածի ներգրավվածության նվազման։

Քաղաքական ապատիա ԱՄՆ-ում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականի նախագահական ընտրություններում քվեարկել է ԱՄՆ ընտրող տարիքի բնակչության միայն 55,7 տոկոսը։ Այս տոկոսը փոքր-ինչ աճ է 2012 թվականի ընտրությունների համեմատ, բայց ավելի ցածր, քան 2008 թվականի ընտրություններում, երբ ռեկորդային մասնակցություն է գրանցվել։ ԱՄՆ-ում ընտրողների մասնակցության թիվը բավականին ցածր է՝ համեմատած այլ զարգացած երկրների հետ։ Այս հետազոտության մեջ Միացյալ Նահանգները զբաղեցրել է 31-րդ տեղը 35 երկրների մեջ։ Մարդահամարի բյուրոն արձանագրել է, որ մոտավորապես 245,5 միլիոն ամերիկացիներ ունեին քվեարկելու իրավունք, բայց ընտրելու իրավունք ունեցողներից միայն 157,6 միլիոնն էր գրանցված։ Միացյալ Նահանգների Ընտրությունների նախագիծը նույնպես նման բացահայտումներ է արել՝ գնահատելով ապատիան մի փոքր ավելի բարձր. 2016 թվականին ընտրելու իրավունք ունեցողների 46,9 տոկոսը[45]։ Շատ ամերիկացիներ ջանք չեն գործադրում քվեարկության գործընթացը յուրացնելու համար, քանի որ ոմանք դա համարում են բեռ։

ԱՄՆ-ում չափազանց կարևորվում է քվեարկության մասնակցած ամերիկացիների թիվը։ ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի գործավարը գրանցել է ընդամենը 136,8 միլիոն մարդ՝ 137,5 միլիոնի դիմաց, ովքեր պնդում էին, որ քվեարկել են։ Այս թիվը ներառում է նաև 170000 քվեաթերթիկ, որոնք դատարկ, փչացած կամ չեղյալ են եղել։

ԱՄՆ-ում ընտրողների գրանցվելն անկախ պարտականություն է, ուստի քաղաքացիները կարող են ընտրել՝ ցանկանու՞մ են գրանցվել, թե՞ ոչ։ Սա հանգեցրել է նրան, որ 2016 թվականին ընտրելու տարիքի բնակչության միայն 64%-ն էր գրանցված ընտրելու համար։ Միացյալ Նահանգներն այն եզակի երկրներից է, որը պահանջում է իր քաղաքացիներից քվեարկության համար առանձին գրանցվել։ Ավտոմատ գրանցման բացակայությունը նպաստում է, որ Միացյալ Նահանգներում կան իրավասու քաղաքացիների ավելի քան մեկ երրորդը, որոնք գրանցված չեն քվեարկելու համար։

1976 թվականից ի վեր ընտրողների մասնակցությունը տատանվում է 8,5 տոկոսի միջակայքում և եղել է պատմական նվազման միտում, չնայած կան տարբերություններ որոշակի ռասայական, էթնիկական և տարիքային խմբերի միջև[46]։ 1980 թվականից ի վեր ԱՄՆ-ում ընտրություններին մասնակցությունը կազմում է 48-57%։

Ընտրողների մասնակցության ամենաբարձր ցուցանիշն ունեն 45-ից 65 տարեկան ընտրողները և 65 տարեկանից բարձր ընտրողները։ 1964 թվականից մինչև 2004 թվականն ընկած ժամանակահատվածում 18-24 տարեկան երիտասարդների մասնակցությունը սովորաբար կազմում էր 41,8%, ի տարբերություն 25-44 տարեկանների, որոնց մասնակցությունը 57,9% էր։ 45-ից 65 տարեկան ընտրողների և 65 տարեկանից բարձր ընտրողների մասնակցության մակարդակը համապատասխանաբար կազմում է 69,3% և 66,6%։ Ավելի երիտասարդ տարիքային խմբերը, որպես կանոն, համամասնորեն քիչ են ներկայացված. Չգրանցված ընտրողների ամենամեծ տոկոսը պատկանում է 18-30 տարեկան տարիքային խմբին։ Ենթադրվում է, որ ավելի երիտասարդ տարիքի ժողովրդագրության մեջ գտնվող մարդիկ ավելի շատ կենտրոնացած են իրենց կյանքի այլ ասպեկտների վրա, ինչպիսիք են քոլեջը, ամուսնությունը և կարիերան։ Իր հերթին, երիտասարդ բնակչությունն ավելի քիչ հավանական է, որ ուսումնասիրի քաղաքականություն կամ հասկանա քվեարկության հետևանքները։ Միտում կա, որ ընտրության մասնակցում են հիմնականում ավելի տարեցները, ավելի հարուստները և կրթվածները։

2012 թվականին USA Today-ի հարցման արդյունքում քաղաքացիների 59 տոկոսը որոշել էր չքվեարկել, քանի որ ըստ նանց` «կառավարությունում «երբեք ոչինչ չի արվում»։ Չընտրողների ևս 54%-ը կարծում է, որ կա կառավարության կոռուպցիա։ Երեսունյոթ տոկոսը հստակ նշել է, որ քաղաքականությունն իրենց կյանքում որևէ փոփոխություն չի մտցրել[47]։

Որոշ ընտրողներ, ամենայն հավանականությամբ, ձեռնպահ կմնան ընտրություններից՝ առկա քաղաքական դիրքորոշումների նկատմամբ հետաքրքրության բացակայության պատճառով։ Երբ կառավարությունում քաղաքացիների ցանկությունները պատշաճ կերպով չեն արձագանքվում, ընտրողներն ավելի հավանական է, որ չհետաքրքրվեն ժողովրդավարական գործընթացներով։ Բաց նախնական ընտրությունների ժամանակ մասնակցության ցածր մակարդակի պատճառներից մեկն այն անտարբերությունն է, թե ով կանցնի համընդհանուր ընտրություններում։ Շատ անհատներ այնուհետև կարծում են, որ կարևոր են միայն համընդհանուր ընտրությունները Միացյալ Նահանգներում։ Կոնգրեսի ընտրությունները նույնպես հակված են քաղաքական ապատիայի։ Սրա արդյունքում ընտրվում են ավելի ու ավելի բևեռացված ընտրազանգվածի թեկնածուները, որոնք մեծացնում են կոշտությունն ու խճճվածությունը կառավարությունում[48]։ Ընդհանրապես, հակադարձ կապ կա կառավարության մակարդակի և մասնակցության մակարդակի միջև։

2016 թվականի նախագահական ընտրություններում ԱՄՆ-ում մասնակցությունը կազմել է 54,8%[49], մինչդեռ 2018 թվականի միջանկյալ ընտրություններում մասնակցությունը 50,0% էր, իսկ 2014 թվականի միջանկյալ ընտրություններում գրանցվել էր ընտրություններին մասնակցության պատմական նվազագույնը՝ 36,7%[50]: Կառավարության տվյալների հիման վրա վերջին 60 տարում ընտրելու իրավունք ունեցողները, ովքեր մասնակցել են քվեարկությանը, տատանվել է 49-ից 63%[51]։ Ամենաբարձր մասնակցությունը տեղի է ունեցել 1960 թվականի ընտրություններում, որոնցում ընտրվել է նախագահ Ջոն Քենեդին, մինչդեռ ամենացածր մասնակցությունը գրանցվել է 1996 թվականին՝ նախագահ Բիլ Քլինթոնի ընտրություններով[51]։

2016 թվականի Միացյալ Նահանգների նախագահական ընտրությունները քաղաքական օտարացումը դիտեցին որպես քարոզարշավի կենտրոնական խնդիրներից մեկը։ Ե՛վ Դոնալդ Թրամփը, և՛ Հիլարի Քլինթոնը կոչ արեցին միջինարևմտյան նահանգների աշխատավոր դասակարգին՝ նշելով, որ նրանք զգում են, որ իրենց ձայները քիչ նշանակություն ունեն և ասել են, որ համայնքները լքվել են նախկին թեկնածուների կողմից։ Թրամփն ու Քլինթոնը նույնն արեցին քաղաքային բնակավայրերում սևամորթ և լատինաամերիկացի ընտրողների հետ՝ նախկինում մտահոգություններ հայտնելով քաղաքական օտարացման վերաբերյալ[52]։ Այդ ընտրությունները նաև գրանցել են ընտրողների թվի աճ տատանվող նահանգներում (swing states) և կրճատվեցին «անվտանգ» նահանգներում ապրող ընտրողների թիվը[53]։

Google-ի «Շահագրգիռ վկաների» վերաբերյալ ուսումնասիրության ժամանակ փորձագետները պարզել են, որ Ամերիկայի մարդկանց 48,9%-ը ուշադրություն է դարձնում քաղաքական աշխարհին, սակայն որևէ կարծիք չի հայտնում այդ հարցի վերաբերյալ (չքվեարկել, կամավոր չմասնակցել արշավներին և այլն)[54][54] այդպիսով մեծացնելով քաղաքական ապատիան Ամերիկայում։

Հնարավոր լուծումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընտրական բարեփոխումները, որոնք նվազեցնում են վատնված ձայները[55], նվազեցնելով նոր քաղաքական կուսակցությունների մուտքի խոչընդոտները[56], մեծացնելով համամասնականությունը[57] և նվազեցնելով նախագահականությունը[58] կարող են նվազեցնել քաղաքական ապատիան։

Երիտասարդների քաղաքական ապատիայի մեկ այլ հնարավոր լուծում է ընտրական տարիքի կրճատումը երիտասարդների ընտրական իրավունքի բարձրացման և կրթության բարձրացման համար։ Բազմաթիվ ուսումնասիրություններ ցույց են տվել, որ 1960-ականներից սկսած քաղաքացիական ուսուցման նվազումը հանգեցրել է երիտասարդ ընտրողների մասնակցության նվազմանը։ 2014 թվականին գրանցվել է 18–29 տարեկանների մասնակցության ռեկորդային ցածր ցուցանիշ՝ քվեարկությանը մասնակցել է 20%-ը։ 2018 թվականին ԱՄՆ-ի ինը նահանգներում պահանջվում էր առնվազն մեկ տարվա պետական կամ քաղաքացիական կրթություն։ Ըստ 2018 թվականին Վուդրո Վիլսոնի ազգային կրթաթոշակային հիմնադրամի անցկացրած հարցումների` ամերիկացիների միայն մեկ երրորդն է կարող հանձնել ընդհանուր քաղաքացիության թեստը. երիտասարդ ամերիկացիների միայն 13%-ը գիտեր, թե երբ է վավերացվել Միացյալ Նահանգների Սահմանադրությունը, և հարցվածների 50%-ից պակասը կարող էր ճշգրիտ թվել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի առանցքի անդամ երկրները։ Ըստ Թաֆթի հետազոտության երիտասարդների 20%-ը դուրս է մնացել քվեարկությունից՝ քվեարկելու համար բավարար տեղեկատվություն չիմանալու պատճառով[59]։

Քաղաքականությունում ընտրողների օտարացման այլ հնարավոր պատճառներից են քվեարկության խորհրդատվության դիմումները[60] և մասնակցային ժողովրդավարությունը[61]։ Բելգիացի պատմաբան Դեյվիդ վան Ռեյբրուկն իր «Ընտրությունների դեմ» գրքում նկարագրում է արևմտյան ժողովրդավարության ներկայիս խնդիրները որպես ժողովրդավարական հոգնածության համախտանիշ և պաշտպանում է խորհրդատվական ժողովրդավարություն, որը հիմնված է վիճակահանության ( Sortition ) վրա[62]։

Քաղաքացիական տեխնոլոգիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքացիական տեխնոլոգիաները ձգտում են հակազդել քաղաքական ապատիայի հետևանքներին ավելի ժամանակակից միջոցներով, ինչպիսիք են սոցիալական լրատվամիջոցները, հավելվածները և կայքերը։ Քաղաքացիական տեխնոլոգիաների ոլորտում շատ ստարտափներ փորձում են կապել ընտրողներին քաղաքական գործիչների և կառավարության հետ՝ փորձելով խթանել ընտրողների մասնակցությունն ու ներգրավվածությունը։ Օրինակները ներառում են mySociety-ն Միացյալ Թագավորությունում[63]։ Ջոն Ս. և Ջեյմս Լ. Նայթ հիմնադրամիզեկույցը ցույց է տվել, որ 2011 թվականի հունվարից մինչև 2013 թվականի մայիսը 431 միլիոն դոլար է ներդրվել քաղաքացիական տեխնոլոգիաների ոլորտում, որից 4 միլիոնը հատուկ ներդրվել է քվեարկության տեխնոլոգիաներում[64]։

2016 թվականի ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների համար Ֆեյսբուքը հիշեցումներով առաջարկել է իր սոցիալական ցանցում քվեարկելու համար գրանցվել։ Տեսակետ կա, որ այս ջանքերով զգալիորեն մեծացրել է ընտրողների գրանցումը[65]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Dean, Dwight G. (1965 թ․ հունվարի 1). «Powerlessness and Political Apathy». Social Science. 40 (4): 208–213. JSTOR 41885108.
  2. Harder, Joshua (2008). «Why Do People Vote? A Psychological Analysis of the Causes of Voter Turnout» (PDF). Stanford Journal of Social Issues. 64. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  3. Pasek, Josh. «America's Youth and Community Engagement: How Use of Mass Media is Related to Civic Activity and Political awareness» (PDF).
  4. Garcia, Twiggy (2014 թ․ փետրվարի 24). «Why young Britons like me are the EU's most apathetic voters | Twiggy Garcia | Comment is free». The Guardian. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 24-ին.
  5. Moody, Oliver. «Young Britons are EU's least enthusiastic voters». The Times. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 24-ին.
  6. Arnett, George (2014 թ․ փետրվարի 20). «Is Russell Brand right? Are we disenchanted by politics?». The Guardian. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 23-ին.
  7. Grice, Andrew (2013 թ․ նոյեմբերի 15). «Apathy? Alienation? How 'disengaged' four in ten voters reject ALL parties». The Independent. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 23-ին.
  8. Clark, Tom; Mason, Rowena (2013 թ․ դեկտեմբերի 26). «Fury with MPs is main reason for not voting – poll». The Guardian. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 23-ին.
  9. Abé, Nicola; Amann, Melanie; Feldenkirchen, Markus (2013 թ․ սեպտեմբերի 20). «The Quixotic Rise of German Non-Voters». Spiegel Online. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 23-ին.
  10. «Remedying voter apathy». The Gleaner. Jamaica, VI. 2014 թ․ հունվարի 19. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 23-ին.
  11. «Voter Apathy». polyas.com (անգլերեն). 2017 թ․ օգոստոսի 29. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 Olsen, Marvin E. (1968). «Two Categories of Political Alienation». Social Forces. 47 (3): 288–299. doi:10.2307/2575027. JSTOR 2575027. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 21-ին.
  13. 13,0 13,1 Finifter, Ada W. (1970 թ․ հունիս). «Dimensions of Political Alienation». The American Political Science Review. 64 (2): 389–410. doi:10.2307/1953840. JSTOR 1953840.
  14. «On The Sidelines Of Democracy: Exploring Why So Many Americans Don't Vote». NPR.org (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  15. Glasberg; Shannon (2011). Political sociology: Oppression, resistance, and the state. Thousand Oaks: Pine Forge Press. էջեր 102.
  16. Glasberg, Davita Silfen; Shannon, Deric (2010 թ․ նոյեմբերի 16). Political Sociology: Oppression, Resistance, and the State. SAGE Publications, Inc; 1 edition. ISBN 978-1412980401. OCLC 815880812.
  17. Finifter, Ada W. (1970 թ․ հունիս). «Dimensions of Political Alienation». The American Political Science Review journal. 64 (2): 389–410. doi:10.2307/1953840. JSTOR 1953840.
  18. Fox, Stuart (2021 թ․ մարտ). «Political alienation and referendums: how political alienation was related to support for Brexit». British Politics. 16 (1): 16–35. doi:10.1057/s41293-020-00134-8.
  19. «Definition of voter fatigue in Political Science». oer2go.org. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.(չաշխատող հղում)
  20. Gaber, Ivor (1999). «Government by spin: an analysis of the process». Contemporary Politics. 5 (3): 263–275. doi:10.1080/13569779908450008.
  21. Staff, Stella Ho | (2019 թ․ նոյեմբերի 27). «Weekender | The United States of Apathy: To vote or not to vote?». The Daily Californian (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  22. Amies, Nick (2009 թ․ մայիսի 25). «Voter apathy reflects lack of interest in EU affairs». Deutsche Welle.
  23. 23,0 23,1 Alexander Hamilton or James Madison (1788 թ․ փետրվարի 8). «US Constitutional Documents: The Federalist Paper No. 52». Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  24. «Congress' Approval Rating at Lowest Point for Year». Reuters. 2009 թ․ սեպտեմբերի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  25. «Voter turnout». www.historycentral.com. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  26. «THE CONGRESS: Makings of the 72nd (Cont.)». Time Magazine. 1930 թ․ սեպտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  27. Peterson, Jonathan (1996 թ․ հոկտեմբերի 21). «Confident Clinton Lends Hand to Congress Candidates». Los Angeles Times. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  28. «References about declining turnout».
  29. interview by David Schimke (September–October 2008). «Presidential Power to the People -- Author Dana D. Nelson on why democracy demands that the next president be taken down a notch». Utne Reader. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  30. Gugliotta, Guy (2004 թ․ նոյեմբերի 3). «Politics In, Voter Apathy Out Amid Heavy Turnout». Washington Post. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  31. «Voter Turnout Rate Said to Be Highest Since 1968». Washington Post. Associated Press. 2008 թ․ դեկտեմբերի 15. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  32. «Why is There so Much Voter Apathy in U.S. Elections?». International Business Times. 2011 թ․ սեպտեմբերի 19. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  33. «Why the Voting Gap Matters | Demos». www.demos.org. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  34. «Understanding a Diverse Generation :Youth Civic Engagement in the United States». Tufts University College of Citizenship and Public Service.
  35. «Why young people don't vote». The Economist. 2014 թ․ հոկտեմբերի 29. ISSN 0013-0613. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
  36. «In past elections, U.S. trailed most developed countries in voter turnout». www.pewresearch.org (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  37. «Explaining the Turnout Decline in Canadian Federal Elections: A New Survey of Non-voters». Elections Canada (ամերիկյան անգլերեն). 2020 թ․ մայիսի 12. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  38. Aiella, Rachel (2020 թ․ փետրվարի 26). «'Not interested in politics' top reason Canadians didn't vote in 2019, StatCan says». www.ctvnews.ca (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  39. 39,0 39,1 Hobolt, Sara B.; Spoon, Jae-Jae (2012 թ․ հոկտեմբեր). «Motivating the European voter: Parties, issues and campaigns in European Parliament elections: motivating the european voter». European Journal of Political Research. 51 (6): 701–727. doi:10.1111/j.1475-6765.2012.02057.x.
  40. «2019 European election results». European Parliament (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  41. «2019 European election results». European Parliament (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  42. Timsit, Annabelle (2019 թ․ մայիսի 27). «The extreme choices before Europe drew the biggest voter turnout in 20 years». Quartz (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  43. Uberoi, Elise (2019 թ․ հոկտեմբերի 16). «Political disengagement in the UK: who is disengaged?». House of Commons Briefing Paper: 6.
  44. Birch, Sarah (2013 թ․ նոյեմբեր). «DIVIDED DEMOCRACY POLITICAL INEQUALITY IN THE UK AND WHY IT MATTERS» (PDF). Institute for Public Policy Research Report: 7. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2023 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  45. Mei, Gina (2016 թ․ նոյեմբերի 10). «Almost Half of Eligible Voters Didn't Vote in This Election». Cosmopolitan. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 21-ին.
  46. «U.S. trails most developed countries in voter turnout». Pew Research Center (ամերիկյան անգլերեն). 2017 թ․ մայիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-05-21-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 18-ին.
  47. «OPINION: Most Americans don't vote in elections. Here's why». Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 18-ին.
  48. «The Effect of Voter Turnout on Political Polarization - United States Common Sense». United States Common Sense (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 18-ին.
  49. «Voter Turnout in Presidential Elections». www.presidency.ucsb.edu. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին.
  50. «2014G - United States Elections Project». www.electproject.org. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 25-ին.
  51. 51,0 51,1 «Why is There so Much Voter Apathy in U.S. Elections?». International Business Times. 2011 թ․ սեպտեմբերի 19. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  52. «2016g - United States Elections Project», Electproject.org, Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 26-ին
  53. «2016g - United States Elections Project». www.electproject.org. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 26-ին.
  54. 54,0 54,1 Krontiris, Kate; Webb, John; Chapman, Chris (2015 թ․ հունվարի 1). «Understanding America's Interested Bystander: A Complicated Relationship with Civic Duty». {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  55. Park, Chang Sup (2019). «The mediating role of political talk and political efficacy in the effects of news use on expressive and collective participation». Communication and the Public. 4: 35–52. doi:10.1177/2057047319829580.
  56. Tullock, Gordon (1965). «Entry Barriers in Politics». The American Economic Review. 55 (1/2): 458–466. JSTOR 1816288.
  57. Karp, Jeffrey A.; Banducci, Susan A. (2008). «Political Efficacy and Participation in Twenty-Seven Democracies: How Electoral Systems Shape Political Behaviour». British Journal of Political Science. 38 (2): 311–334. doi:10.1017/S0007123408000161.
  58. Hawkins, Kirk Andrew; Carlin, Ryan E.; Littvay, Levente; Rovira Kaltwasser, Cristóbal (eds.). The ideational approach to populism: concept, theory, and analysis. էջ 281. ISBN 978-1-315-19692-3. OCLC 1053623603.
  59. Wong, Alia (2018 թ․ հոկտեմբերի 5). «Civics Education Helps Create Young Voters and Activists». The Atlantic (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  60. Germann, Micha; Gemenis, Kostas (2019). «Getting Out the Vote with Voting Advice Applications». Political Communication. 36: 149–170. doi:10.1080/10584609.2018.1526237.
  61. «Book Review: Against Elections: The Case for Democracy by David Van Reybrouck». 2016 թ․ հոկտեմբերի 20. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 10-ին.
  62. Reybrouck, David Van (2016 թ․ հոկտեմբերի 20). «Against Elections: The Case for Democracy». LSE Review of Books. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 10-ին.
  63. «About / mySociety». mySociety. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  64. «Knight Foundation: Trends in Civic Tech». www.knightfoundation.org. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  65. Chokshi, Niraj (2016 թ․ հոկտեմբերի 12). «Facebook Helped Drive a Voter Registration Surge, Election Officials Say». The New York Times. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.