«Բաբկեն Առաքելյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 41. Տող 41.
* Ակնրակներ Հին Հայաստանի արվեստի պատմություն, Երևան, 1976։
* Ակնրակներ Հին Հայաստանի արվեստի պատմություն, Երևան, 1976։
* Аракелян Б. Н., Арташат, Е., 1982.
* Аракелян Б. Н., Арташат, Е., 1982.

=== Խմբագրական կոլեգիայի անդամ ===
''Խմբագրական կոլեգիա` [[Աղայան Էդուարդ|Աղայան Է. Բ.]], [[Առաքելյան Բաբկեն|Առաքելյան Բ. Ն.]], [[Գալոյան Գալուստ|Գալոյան Գ. Ա.]], [[Երեմյան Սուրեն|Երեմյան Ս. Տ.,]] [[Լևոն Խաչիկյան|Խաչիկյան Լ. Ս.]], [[Արշավիր Հակոբյան|Հակոբյան Ա. Մ.]], [[Աշոտ Հովհաննիսյան (պատմաբան)|Հովհաննիսյան Ա. Գ.]], [[Մկրտիչ Ներսիսյան|Ներսիսյան Մ. Գ.]]:'' [http://serials.flib.sci.am/openreader/Hay%20joxovrdi%20patmutyun_%20h.1/book/content.html Հայ Ժողովրդի Պատմություն, Հ. 1.»] [[ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտ]]. [[Երևան]]: [[ՀԽՍՀ ԳԱ]] հրատարակչություն, 1971


== Գրականություն ==
== Գրականություն ==

11:41, 7 Հունիսի 2021-ի տարբերակ

Բաբկեն Առաքելյան
Ծնվել էփետրվարի 1, 1912(1912-02-01)[1][2]
Մրգաշատ, Էջմիածնի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էօգոստոսի 16, 2004(2004-08-16)[1] (92 տարեկան)
Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԱզգությունՀայ
Մասնագիտությունհնագետ, պատմաբան, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
Գործունեության ոլորտհնագիտություն
Պաշտոն(ներ)տնօրեն
ԱնդամակցությունՀՀ ԳԱԱ[2]
Ալմա մատերԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ (1968)[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1][2]
Գիտական աստիճանպատմական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1954)
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն[3]
Պարգևներ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]

Բաբկեն Նիկոլայի Առաքելյան (փետրվարի 1, 1912(1912-02-01)[1][2], Մրգաշատ, Էջմիածնի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1][2] - օգոստոսի 16, 2004(2004-08-16)[1], Երևան, Հայաստան), հայ հնագետ, պատմաբան, պատմական գիտությունների դոկտոր, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, 1959 թվականից առ 1990 թվականը ՀԽՍՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրեն։

Կենսագրություն

Բաբկեն Առաքելյանը ծնվել է 1912 թվականի փետրվարի 1-ին Արմավիրի մարզի Մրգաշատ գյուղում։ 1930-ական թվականների կեսերին սովորել և ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը, այնուհետև 1936 թ. դարձել է Լենինգրադի համալսարանի ազատ ունկնդիր։ 1938 թվականին ընդունվել է Արմֆանի պատմության ինստիտուտի ասպիրանտուրան և ուսումնառության մի մասն անցկացրել Լենինգրադում՝ Հովսեփ Օրբելու գիտական ղեկավարությամբ։ 1941 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն նվիրված հայ միջնադարյան պատկերաքանդակների հետազոտությանը։

1942 թվականին Բ. Առաքելյանը զորակոչվել է բանակ, մինչև վերջ մասնակցել Հայրենական մեծ պատերազմին, պարգևատրվել տարբեր շքանշաններով և մեդալներով։ 1946 թվականին վերադարձել է Երևան։

1947 թվականին Առաքելյանը եղել է հասարակական գիտություների «Տեղեկագիր» ամսագրի խմբագիրը, 1949 թվականին վարել է ՀԳԱ պատմության ինստիտուտի հնագիտության և վիմագրության բաժինները։ 1954 թվականին պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն «Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում 9-13-րդ դարերում» երկհատոր մենագրությունը և ստացել պատմական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ 1957 թվականին նրան շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում։ 1959-1990 թթ. նա եղել է իր իսկ հիմնադրած ՀԳԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրեն[4]։ Երկար տարիներ ղեկավարել է Գառնիի, Արմավիրի, հին Արտաշատի հնագիտական պեղումների աշխատանքները։

1968 թվականին ընտրվել է Հայաստանի ԳԱ թղթակից անդամ, իսկ 1974 թվականին՝ ակադեմիկոս։ 1982-1990 թթ. գլխավորել է ակադեմիայի պատմության և տնտեսագիտության բաժանմունքի աշխատանքները։

Նա հեղինակ է ավելի քան 120 գիտական մեծ ու փոքր աշխատությունների[5][6][7]։ «Հայ ժողովրդի պատմություն» ութհատորյա ակադեմիական հրատարակության համահեղինակներից է։

Անդամակցություն

ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ (1968) ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1974)

Պարգևներ

  • Հայկական ԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ
  • ՀԽՍՀ պետական մրցանակների դափնեկիր (1978, 1985)
  • Կարմիր դրոշի շքանշան
  • Հայրենական պատերազմի I աստիճանի շքանշան
  • Հայրենական մեծ պատերազմի II աստիճանի շքանշան
  • Կարմիր աստղ շքանշան
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի (2) շքանշան
  • ԽՍՀՄ «Արիության համար» մեդալ
  • Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան
  • «Աշխատանքային արիության համար» մեդալ
  • «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ
  • «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ

Երկեր

  • Հայկական պատկերաքանդակները IV-VII դարերում, Երևան, 1949։
  • Գառնի, Հ. 1-3, Երևան, 1951-1962 (հ. 1-2, ռուսերեն, հ. 3 (համահեղինակ)։
  • Քաղաքները և արհեստնետը Հայաստանում IX-XIII դարերում, հ. 1-2, Երևան, 1958-1964։
  • Հին Արտաշատ, Երևան, 1975։
  • Ակնրակներ Հին Հայաստանի արվեստի պատմություն, Երևան, 1976։
  • Аракелян Б. Н., Арташат, Е., 1982.

Խմբագրական կոլեգիայի անդամ

Խմբագրական կոլեգիա` Աղայան Է. Բ., Առաքելյան Բ. Ն., Գալոյան Գ. Ա., Երեմյան Ս. Տ., Խաչիկյան Լ. Ս., Հակոբյան Ա. Մ., Հովհաննիսյան Ա. Գ., Ներսիսյան Մ. Գ.: Հայ Ժողովրդի Պատմություն, Հ. 1.» ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտ. Երևան: ՀԽՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1971

Գրականություն

  • Բարխուդարյան Վ., Վաստակաշատ պատմաբան-հնագետը։ (Հայկական ՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Բ. Ն. Առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ)։ Սովետ. Հայաստան, 1982, 3 փետրվարի։
  • Թումանյան Հ. Ե., Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների, ՀՍՍՌ ԳԱ.,1959, № 3. - էջ 73-77։ Առալելյան Բ. Ն. Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում X-XIII դարերում. Հ. 1. - Եր.։ ՀԽՍՀ ԳԱ հրատ. - 1958, 376 էջ, 76 թ. նկ., Գրախոսություն։
  • Կարախանյան Գ. Հ., Բազմավաստակ գիտնականը։ (Հայկական ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ Բաբկեն Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ)։ Լրաբեր հաս. գիտ., ՀԽՍՀ ԳԱ. - 1971, № 12, էջ 80-81։
  • Կարախանյան Գ. Հ., Հայաստանի պատմության և մշակույթի ականավոր հետազոտողը։ (ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Բ. Ն. Առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակը)։ Լրաբեր հաս. գիտ., ՀԽՍՀ ԳԱ. - 1982, № 2. - էջ 96-99։
  • Կարախանյան Գ. Հ., Հայագիտության երախտավորը։ (Հայկական ՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ)։ Սովետական Հայաստան, 1972, 1 փետրվարի։
  • Հակոբյան Ս., Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1952. - № 3. - էջ 105-109։ Առաքելյան Բ. Ն. Հայաստանի պատկերաքանդակները IV-VII դարերում. Եր., ՀԽՍՀ ԳԱ հրատ., 1948, 128 էջ։
  • Հովնաթան Հ., Անմնացորդ նվիրումով։ [Բ. Ն. Առաքելյանի մասին]։ Հայրենիքի ձայն, 1971, 24 նոյեմբ., էջ 4։
  • Մնացականյան, Ա. Շ., Պատմաբանասիրական հանդես, ՀԽՍՀ ԳԱ, 1965, № 4. - էջ 259-265։ Առաքելյան Բ. Ն. Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում. Հ. 1, Եր., 1958-1964:
  • Պարսամյան Վ. Ա., Հայագիտական վաստակով։ [Բ.Ն. առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ]։ Հայրենիքի ձայն, 1982, 10 փետր., էջ 4։
  • Տիրացյան Գ. Ա., Բ. Ն. Առաքելյան։ (Ծննդյան 60-ամյակի առթիվ)։ Պատմաբանասիր. հանդես, ՀԽՍՀ ԳԱ, 1972, № 1, էջ 286։
  • Տիրացյան Գ. Ա., Բաբկեն Առաքելյան։ (Ծննդյան 80-ամյակի առթիվ)։ Պատմաբանասիրական հանդես, ՀՀ ԳԱԱ, 1992, էջ 195-196։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
  3. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. «Ով ով է հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան», հատոր առաջին, Երևան,2005։
  5. «Բ. Ն. Առաքելյանի աշխատությունների մատենագիտություն».
  6. Առաքելյան, Բաբկեն Նիկոլայի (1968). Марр и вопросы арменоведения. ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ.
  7. Առաքելյան, Բաբկեն Նիկոլայի (1984). Հայաստանի միջնադարյան կոթողային հուշարձանները. IX-XIII դարերի խաչքարերը. ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ.

Աղբյուրներ

Արտաքին հղումներ

Բաբկեն Առաքելյանի էջը ՀՀ ԳԱԱ կայքում

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 534