«Հմայակ Բդեյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չNo edit summary
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Քանդակագործ}}
{{Տեղեկաքարտ Քանդակագործ}}


'''Հմայակ Գուրգենի Բդեյան''' ({{ԱԾ}}<ref>{{Cite web|url=https://www.panorama.am/am/news/2017/10/09/%D5%80%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF-%D4%B2%D5%A4%D5%A5%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AC/1846860|title=Մահացել է ՀՀ ժողովրդական նկարիչ Հմայակ Բդեյանը|website=www.panorama.am|language=en|accessdate=2017-10-09}}</ref>), հայ [[Խեցեգործություն|խեցեգործ]], [[Գեղանկարչություն|գեղանկարիչ]], ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1985), [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի [[Արևելյան ռազմաճակատ (Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ)|Արևելյան ռազմաճակատ]]ի (''«[[Հայրենական մեծ պատերազմ (տերմին)|Հայրենական մեծ պատերազմ]]»'', [[1941]]-[[1945]]) մասնակից<ref name="books" />:
'''Հմայակ Գուրգենի Բդեյան''' ({{ԱԾ}}<ref>{{Cite web|url=https://www.panorama.am/am/news/2017/10/09/%D5%80%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF-%D4%B2%D5%A4%D5%A5%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AC/1846860|title=Մահացել է ՀՀ ժողովրդական նկարիչ Հմայակ Բդեյանը|website=www.panorama.am|language=en|accessdate=2017-10-09}}</ref>), հայ [[Խեցեգործություն|խեցեգործ]], [[Գեղանկարչություն|գեղանկարիչ]], ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1985), [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի [[Արևելյան ռազմաճակատ (Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ)|Արևելյան ռազմաճակատ]]ի (''«[[Հայրենական մեծ պատերազմ (տերմին)|Հայրենական մեծ պատերազմ]]»'', [[1941]]-[[1945]]) մասնակից<ref name="books" />։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Ծնվել է 1925 թվականին, [[Թբիլիսի]]ում: 1943-1945 թվականներին մասնակցել է Գերմանա-խորհրդային պատերազմին: [[1943]] թվականի [[փետրվարի 16]]-ին, 10-րդ դասարանից մեկնել է [[բանակ]]: Մեկ ամիս անց 381-րդ դիվիզիոնի հետ մեկնել է [[Արմավիր (Ռուսաստան)|Արմավիր]] քաղաք: Թշնամուն հետ շպրտելով հասել են [[Խարկով]]ի մոտ գտնվող Վարշանով քաղաքը: Պատերազմի ավարտը դիմավորել է 86-րդ զինվորական ճանապարհային ջոկատում՝ խորհրդա-իրանական սահմանին: Պարգևատրվել է Հայրենական մեծ պատերազմի երկրորդ աստիճանի [[շքանշան]]ով և մի շարք [[մեդալ]]ներով<ref name="books">[https://books.google.am/books/about/Musaner%C4%9B_ch%CA%BBl%E1%B9%9Bets%CA%BBin.html?id=M5pWtQEACAAJ&redir_esc=y Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:]</ref>:
Ծնվել է 1925 թվականին, [[Թբիլիսի]]ում։ 1943-1945 թվականներին մասնակցել է Գերմանա-խորհրդային պատերազմին։ [[1943]] թվականի [[փետրվարի 16]]-ին, 10-րդ դասարանից մեկնել է [[բանակ]]։ Մեկ ամիս անց 381-րդ դիվիզիոնի հետ մեկնել է [[Արմավիր (Ռուսաստան)|Արմավիր]] քաղաք։ Թշնամուն հետ շպրտելով հասել են [[Խարկով]]ի մոտ գտնվող Վարշանով քաղաքը։ Պատերազմի ավարտը դիմավորել է 86-րդ զինվորական ճանապարհային ջոկատում՝ խորհրդա-իրանական սահմանին։ Պարգևատրվել է Հայրենական մեծ պատերազմի երկրորդ աստիճանի [[շքանշան]]ով և մի շարք [[մեդալ]]ներով<ref name="books">[https://books.google.am/books/about/Musaner%C4%9B_ch%CA%BBl%E1%B9%9Bets%CA%BBin.html?id=M5pWtQEACAAJ&redir_esc=y Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:]</ref>։


[[1947]]-[[1957]] թվականներին սովորել է [[Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիա]]յի գեղանկարի և խեցեգործության ֆակուլտետներում։ [[1959]] թվականին տեղափոխվել է [[Երևան]]: 1961-[[1964]] թվականներին դասավանդել է [[Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան|Երևանի Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան]]ում, [[1972]] թվականից՝ [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում: [[1957]] թվականից [[Հայաստանի նկարիչների միություն|Հայաստանի նկարիչների միության]] անդամ է։
[[1947]]-[[1957]] թվականներին սովորել է [[Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիա]]յի գեղանկարի և խեցեգործության ֆակուլտետներում։ [[1959]] թվականին տեղափոխվել է [[Երևան]]։ 1961-[[1964]] թվականներին դասավանդել է [[Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան|Երևանի Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան]]ում, [[1972]] թվականից՝ [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում։ [[1957]] թվականից [[Հայաստանի նկարիչների միություն|Հայաստանի նկարիչների միության]] անդամ է։


== Գործունեություն ==
== Գործունեություն ==
Սկզբնական շրջանում ստեղծել է մանր խեցեգործական ձևեր՝ արձանիկներ, [[Կուժ|կժեր]], [[սկահակ]]ներ, սպասքակալներ։ Աշխատել է մոնումենտալ-դեկորատիվ խեցեգործության ասպարեզում։ [[1961]] թվականին 40 խեցեգործական աշխատանքներով ձևավորել է [[Երևանի Մատենադարան]]ի ինտերիերը, [[1977]] թվականին [[Մատենադարան]]ում դրվել են նաև նրա «Գրիչ» և «Ծաղկող» քանդակները։
Սկզբնական շրջանում ստեղծել է մանր խեցեգործական ձևեր՝ արձանիկներ, [[Կուժ|կժեր]], [[սկահակ]]ներ, սպասքակալներ։ Աշխատել է մոնումենտալ-դեկորատիվ խեցեգործության ասպարեզում։ [[1961]] թվականին 40 խեցեգործական աշխատանքներով ձևավորել է [[Երևանի Մատենադարան]]ի ինտերիերը, [[1977]] թվականին [[Մատենադարան]]ում դրվել են նաև նրա «Գրիչ» և «Ծաղկող» քանդակները։


Նրա աշխատանքներից են «Երիտասարդական», «Արաքս», «Անի» սրճարանների, «Արարատ» ռեստորանի, [[Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոն|Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան պետական ակադեմիական թատրոն]]ի ձմեռային այգու և այլ հայտնի վայրերի ձևավորումները<ref>[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=2968 Հմայակ Բդեյանի կենսագրությունը avproduction.am կայքում]</ref>:
Նրա աշխատանքներից են «Երիտասարդական», «Արաքս», «Անի» սրճարանների, «Արարատ» ռեստորանի, [[Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոն|Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան պետական ակադեմիական թատրոն]]ի ձմեռային այգու և այլ հայտնի վայրերի ձևավորումները<ref>[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=2968 Հմայակ Բդեյանի կենսագրությունը avproduction.am կայքում]</ref>։


Ստեղծագործություններից գտնվում են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ում<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/?d_l=0&d_s=0&d_a=656&kyw=&search-it=%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC Հմայակ Բդեյանի ստեղծագործություններից ՀԱՊ-ում]</ref>:
Ստեղծագործություններից գտնվում են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ում<ref>[http://www.gallery.am/hy/database-egov/?d_l=0&d_s=0&d_a=656&kyw=&search-it=%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC Հմայակ Բդեյանի ստեղծագործություններից ՀԱՊ-ում]</ref>։


== Անդամակցություն ==
== Անդամակցություն ==

18:30, 14 Մարտի 2021-ի տարբերակ

Հմայակ Բդեյան
Ծնվել էդեկտեմբերի 28, 1925(1925-12-28)[1][2]
ԾննդավայրԹիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]
Մահացել էհոկտեմբերի 6, 2017(2017-10-06) (91 տարեկան)
Վախճանի վայրըԵրևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Ազգությունհայ
ԿրթությունԹբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիա (1957)[1]
Մասնագիտություննկարիչ, խեցեգործ և դասախոս
ԱշխատավայրՓանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստական ուսումնարան և Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայկական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ
և Մովսես Խորենացու մեդալ
ԱնդամությունՀայաստանի նկարիչների միություն
Հմայակ Բդեյան Վիքիդարանում

Հմայակ Գուրգենի Բդեյան (դեկտեմբերի 28, 1925(1925-12-28)[1][2], Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2] - հոկտեմբերի 6, 2017(2017-10-06), Երևան, Հայաստան[3]), հայ խեցեգործ, գեղանկարիչ, ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1985), Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Արևելյան ռազմաճակատի («Հայրենական մեծ պատերազմ», 1941-1945) մասնակից[4]։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1925 թվականին, Թբիլիսիում։ 1943-1945 թվականներին մասնակցել է Գերմանա-խորհրդային պատերազմին։ 1943 թվականի փետրվարի 16-ին, 10-րդ դասարանից մեկնել է բանակ։ Մեկ ամիս անց 381-րդ դիվիզիոնի հետ մեկնել է Արմավիր քաղաք։ Թշնամուն հետ շպրտելով հասել են Խարկովի մոտ գտնվող Վարշանով քաղաքը։ Պատերազմի ավարտը դիմավորել է 86-րդ զինվորական ճանապարհային ջոկատում՝ խորհրդա-իրանական սահմանին։ Պարգևատրվել է Հայրենական մեծ պատերազմի երկրորդ աստիճանի շքանշանով և մի շարք մեդալներով[4]։

1947-1957 թվականներին սովորել է Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիայի գեղանկարի և խեցեգործության ֆակուլտետներում։ 1959 թվականին տեղափոխվել է Երևան։ 1961-1964 թվականներին դասավանդել է Երևանի Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանում, 1972 թվականից՝ Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում։ 1957 թվականից Հայաստանի նկարիչների միության անդամ է։

Գործունեություն

Սկզբնական շրջանում ստեղծել է մանր խեցեգործական ձևեր՝ արձանիկներ, կժեր, սկահակներ, սպասքակալներ։ Աշխատել է մոնումենտալ-դեկորատիվ խեցեգործության ասպարեզում։ 1961 թվականին 40 խեցեգործական աշխատանքներով ձևավորել է Երևանի Մատենադարանի ինտերիերը, 1977 թվականին Մատենադարանում դրվել են նաև նրա «Գրիչ» և «Ծաղկող» քանդակները։

Նրա աշխատանքներից են «Երիտասարդական», «Արաքս», «Անի» սրճարանների, «Արարատ» ռեստորանի, Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան պետական ակադեմիական թատրոնի ձմեռային այգու և այլ հայտնի վայրերի ձևավորումները[5]։

Ստեղծագործություններից գտնվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[6]։

Անդամակցություն

  • Հայաստանի նկարիչների միության անդամ (1957)

Պարգևներ

  • Հայրենական մեծ պատերազմի երկրորդ աստիճանի շքանշան
  • ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ (1967)
  • ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1985)
  • Մովսես Խորենացու մեդալ (2016)[7]

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 221.
  3. ↑ «Մահացել է ՀՀ ժողովրդական նկարիչ Հմայակ Բդեյանը». www.panorama.am (անգլերեն). Վերցված է 2017-10-09-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:
  5. ↑ Հմայակ Բդեյանի կենսագրությունը avproduction.am կայքում
  6. ↑ Հմայակ Բդեյանի ստեղծագործություններից ՀԱՊ-ում
  7. ↑ «ՀՀ Նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». նախագահ.հայ. Վերցված է 2016-09-29-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 349)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հմայակ_Բդեյան&oldid=7809290» էջից