Հակոբ Խաչատրյանց

Հակոբ Խաչատրյանց
Ծնվել է	դեկտեմբեր 1884 կամ 1884
Ծննդավայր	Երևան, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	նոյեմբերի 1, 1960 կամ 1960
Վախճանի վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	գրականագետ, թարգմանիչ, բանասեր և արևելագետ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Աշխատավայր	Արմենպրես
Ամուսին	Մարիետա Շահինյան
Զավակներ	Միրել Շահինյան
	Հակոբ Խաչատրյանց Վիքիդարանում

Հակոբ (Յակով) Սամսոնի Խաչատրյանց (դեկտեմբեր 1884 կամ 1884^[1], Երևան, Ռուսական կայսրություն^[2] - նոյեմբերի 1, 1960(1960-11-01)^[2] կամ 1960^[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[2]), հայ գրականագետ, թարգմանիչ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1939 թվականից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Երևանում, մանկությունն անցել է Բաքվում։ Ավարտել է Բաքվի գիմնազիան, ապա Պետերբուրգի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Լատիներեն և պատմություն է դասավանդել Նոր Նախիջևանի հայկական սեմինարիայում։ 1920-ական թթ. վերադարձել է Երևան և աշխատել որպես ՀՀԳ-ի (Հայկական հեռագրական գործակալություն, այժմ՝ Արմենպրես) տնօրեն։ 1929 թվականին փոխադրվել է Լենինգրադ, այնուհետև՝ Մոսկվա։

1939 թվականին Խաչատրյանցի թարգմանությամբ ռուսերեն լույս է տեսել «Հայկական հեքիաթներ» ժողովածուն՝ կնոջ՝ Մարիետա Շահինյանի առաջաբանով։ Ռուսերեն է թարգմանել նաև Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպը, ինչպես նաև Հովհաննես Թումանյանի, Շիրվանզադեի, Ավետիք Իսահակյանի մի շարք գործեր։ Ուշագրավ է նրա թարգմանած «Հայկական նովելներ»-ի ռուսերեն երկհատորյակը (1945-1948), որն իր հերթին թարգմանվել է 14 լեզուներով։ Ռուսերեն է թարգմանել նաև Շիրվանզադեի «Պատվի համար» և Հակոբ Պարոնյանի «Պաղտասար աղբար» պիեսները։

Մահացել է Մոսկվայում^[3]։

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նիկոլայ Բոգդանով, Պիոները գյուղում (պատմվածքներ), Թիֆլիս, «Նոր գարուն», 1925, 36 էջ։
Մարիետա Շահինյան, Հիդրոցենտրալ (թարգմանության հեղինակակից Արշավիր Խոնդկարյան), Երևան, Պետհրատ, 1932, 376 էջ։
Туманян Ованес. Кувшин с золотом.- Ереван: Аревик, 1996.- 14 с. Վերատպությունը տե՛ս Кувшин с золотом.- Ереван: Эдит Принт, 2011.- 16 с.
Туманян Ованес. Сказка о неудачнике Паносе.- Ереван: Эдит Принт, 2011.- 16 с.- (Читайте).
Туманян Ованес. Смерть Кикоса.- Ереван : Аревик, 1996.- 14 с.: См. также Смерть Кикоса.- Ереван: Эдит Принт, 2011.- 16 с.- (Читайте).
Туманян Ованес. Хозяин и работник.- Москва: Детгиз, 1963.- 16 с.: См. также Хозяин и работник.- Москва: Детская литература, 1969.- 16 с.; Хозяин и работник.- Ереван: Эдит Принт, 2011.- 10 с.
Туманян Ованес. Храбрый Назар.- Ереван: Эдит Принт, 2011.- 16 с.- (Читайте).
Чаренц Егише. Страна Наири.- Москва-Ленинград: Госиздат, 1926.- 201 с.: См. также Страна Наири.- Москва: Худож. лит., 1935.- 175 с.; Страна Наири.- Ереван: Айпетрат, 1960.- 224 с.; Страна Наири.- Москва: Известия, 1964.- 271 с.; Страна Наири.- Ереван: Айастан, 1975.- 288 с.; Страна Наири.- Б. м.: Кавказская здравница, 2011.- 288 с.; Страна Наири.- Ереван: Амарас, 2012.- 208 с.
Ширванзаде Александр. Артист: Рассказ.- Ереван: Советакан грох, 1979.- 60 с.: См. также Артист: Рассказ.- Ереван: Аревик, 1989.- 60 с.
Ширванзаде Александр. Злой дух: Повести и рассказы.- Москва: Гослитиздат, 1959.- 190 с.
Ширванзаде Александр. Из-за чести: Драма в четырех действиях.- Москва: Искусство, 1941.- 71 с.
Ширванзаде Александр. Избранное.- Ленинград: Советский писатель, 1947.- 476 с.: См. также Избранное.- Москва: Гослитиздат, 1949.- 532 с.; Избранное.- Москва: Правда, 1988.- 576 с.
Ширванзаде Александр. Хаос: Роман.- Москва: Гослитиздат, 1956.- 320 с.: См. также Хаос: Роман.- Ереван: Айастан, 1975.- 325 с.; Хаос: Роман.- Ереван: Советакан грох, 1983.- 311 с.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ 226.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Исследовательский проект "Яков Самсонович Хачатрянц"

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հակոբ Խաչատրյանց» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 21)։

[_87b425d4e8b9dc0d-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[_5e5775e65518eefb-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[3] Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ 226.

[1]

[2]

[3]