Կամբոջայի տնտեսություն

Կամբոջայի տնտեսություն

Վիճակագրություն
ՀՆԱ	22 158 209 502,639 $
ՀՆԱ-ի աճ	7 ± 0,1 տոկոս
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով	1384 $
Գնաճ (ՍԳԻ)	3,5 ± 0,1 տոկոս

Կամբոջա, հիմնականում գյուղատնտեսական երկիր է։ Այն Ասիայի և աշխարհի ամենաքիչ զարգացած երկրներից է, սակայն աճի տեմպերով այն Հարավարևելյան Ասիայի և աշխարհի ամենաարագ զարգացող տնտեսություններից մեկն է։

Գյուղատնտեսություն

Գյուղատնտեսությունում աշխատում է աշխատունակ բնակչության 60%-ը, այն ապահովում է երկրի ընդհանուր ՀՆԱ-ի մոտ մեկ երրորդը։ Երկրի տարածքի մեկ հինգերորդը մշակվում է, գյուղատնտեսական հիմնական մշակաբույսը բրինձն է (2009 թվականի բերքը՝ 7,6 մլն տոննա բրինձ, աշխարհում 13-րդը)։ 2000-ականներին Կամբոջան կրկին դարձավ բրինձ արտահանող երկիր, 30 տարվա ընդմիջումից հետո (2010 թվական՝ 800,000 տոննա)։

Աճում են նաև եգիպտացորեն (258 հազար տոննա), բանան (148 հազար տոննա), բնական կաուչուկ (27 հազար տոննա, 16-րդ տեղ աշխարհում)։

2009 թվականին ձկան որսը կազմել է 515000 տոննա (աշխարհում 38-րդ տեղը), ներքին քաղցրահամ ջրերն ապահովում են ձկան որսի 95%-ը, որի մեծ մասը որսված է Տոնլե Սապ լճում։ Ազգային տնտեսության առաջատար ճյուղերից մեկը ծառահատումն է։ Աճեցվում են Կամբոջայի համար ավանդական արժեքավոր փայտի տեսակներ՝ տեքի, ճանդանի, էբենի և կարմրափայտի փայտանյութ, որոնք օգտագործվում են թանկարժեք կահույքի արտադրության մեջ և արտահանվում են։

Արդյունաբերություն

Գյուղական ճանապարհ Կամբոջայում

Կամբոջայի տարածքում ուսումնասիրվել են այնպիսի օգտակար հանածոներ, ինչպիսիք են պղինձը, ոսկին, ածուխը, բոքսիտը, մանգանը, արդյունահանվում են թանկարժեք քարեր։ Մշակող արդյունաբերությունը ներկայացված է հիմնականում գյուղատնտեսական հումքի, ձկան և փայտի վերամշակմամբ, ցեմենտի, ծխախոտի, օճառի, հագուստի արտադրությամբ։ Կամբոջայի արտահանման հիմնական ապրանքը տեքստիլն է։ Երկրում գործում է 273 տեքստիլ գործարան, որտեղ աշխատում է ընդհանուր առմամբ 319 հազար մարդ։

Զբոսաշրջություն

Զբոսաշրջությունը Կամբոջայի տնտեսության կարևորագույն ոլորտն է, որն ապահովում է ՀՆԱ-ի մինչև 8,5%-ը և ապահովում է ավելի քան 500 հազար աշխատատեղ։ 2010 թվականին երկիր է այցելել 2,5 միլիոն օտարերկրյա զբոսաշրջիկ։ Մոլախաղի արգելքը վերաբերում է միայն երկրի քաղաքացիներին, սակայն այն հաճախ խախտվում է տեղի բնակիչների կողմից։

Տրանսպորտ

Ազգային մայրուղի

Օդանավակայաններ

• ընդամենը՝ 17
  • ծածկույթով՝ 6
  • առանց ծածկույթի՝ 11

Երկաթուղիներ

• ընդամենը՝ 690 կմ

Մայրուղիներ

• ընդամենը՝ 38093 կմ
  • ծածկույթով՝ 2977 կմ
  • առանց ծածկույթի՝ 35116 կմ

Ջրային տրանսպորտ

• ընդհանուր նավեր՝ 620
  • օտարերկրացիներին պատկանող ՝ 426 (Կանադա՝ 2, Չինաստան՝ 203, Կիպրոս՝ 8, Բելգիա՝ 1, Եգիպտոս՝ 12, Էստոնիա՝ 1, Ֆրանսիական Պոլինեզիա՝ 1, Գաբոն՝ 1, Հունաստան՝ 2, Հոնկոնգ՝ 11, Ինդոնեզիա՝ 2, Ճապոնիա՝ 2, Հարավային Կորեա՝ 11, Լատվիա՝ 1, Լիբանան՝ 6, Նիդեռլանդներ՝ 1, Ռումինիա՝ 1, Ռուսաստան՝ 60, Սինգապուր՝ 4, Սիրիա՝ 22, Թայվան՝ 1, Թուրքիա՝ 26, Ուկրաինա՝ 37, ԱՄԷ՝ 2, ԱՄՆ՝ 4, Մեծ Բրիտանիա՝ 3, Վիետնամ՝ 1):

Առևտուր

• Արտահանում՝ 10,45 միլիարդ դոլար (2017 թվական)
• Արտահանվող ապրանքներ` հագուստ, փայտանյութ, կաուչուկ, բրինձ, ձուկ, ծխախոտ, կոշիկ
• Արտահանման գործընկերներ՝ ԱՄՆ՝ 21,5%, Մեծ Բրիտանիա՝ 9%, Գերմանիա՝ 8,6%, Ճապոնիա՝ 7,6%, Չինաստան՝ 6,9%, Կանադա՝ 6,7%, Իսպանիա՝ 4,7%, Բելգիա՝ 4,5%
• Ներմուծում ՝ 11,29 միլիարդ դոլար (2017 թվական)
• Ներմուծվող ապրանքներ՝ վառելիք, ծխախոտ, ոսկի, շինանյութ, ավտոմեքենա, դեղորայք
• Ներմուծման գործընկերներ՝ Չինաստան՝ 34,1%, Սինգապուր՝ 12,8%, Թաիլանդ՝ 12,4%, Վիետնամ՝ 10,1%

Բնակչության եկամուտներ

Կամբոջայում պետական նվազագույն աշխատավարձ չկա, բայց կա հագուստի և կոշիկի արդյունաբերության մեջ։ 2020 թվականի հունվարի 1-ից հագուստի և կոշկեղենի ոլորտում նվազագույն աշխատավարձը 190 դոլար է։ Նվազագույն ամսական աշխատավարձից բացի, աշխատողները ստանում են նաև հավելյալ արտոնություններ, այդ թվում՝ ամսական 10 դոլար՝ ոչ աշխատանքային արձակուրդի համար և 7 դոլար՝ տրանսպորտի, վարձակալության և սննդի համար։