Jump to content

2011 Միացյալ Նահանգների պարտքի առաստաղի ճգնաժամ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

2011 թվականին Միացյալ Նահանգները հայտնվեց քաղաքական ցնցումների մեջ՝ կապված պետական ծախսերի և պետական պարտքի և դեֆիցիտի վրա դրանց ազդեցության հետ։ Սա գագաթնակետին հասավ մի ճգնաժամով, որը կենտրոնացած էր պարտքի առաստաղի բարձրացման վրա, որը, ըստ էության, առավելագույն գումարն է, որին թույլատրվում է պարտք վերցնել՝ իր ֆինանսական պարտավորությունները կատարելու համար, ինչը հանգեցրեց հանգեցրեց 2011 թվականի բյուջեի վերահսկողության ակտի ընդունմանը։

Հանրապետական կուսակցությունը, որը վերահսկողություն է հաստատել Ներկայացուցիչների պալատի վրա 2011 թվականի հունվարին, նախագահ Բարաք Օբամայից պահանջել է բանակցել դեֆիցիտի կրճատման շուրջ՝ պարտքի առաստաղի բարձրացման դիմաց՝ օրենքով գանձապետարանին թույլատրված գումարի չափը։ Պարտքի առաստաղը նախկինում սովորաբար բարձրացվում էր առանց կուսակցական բանավեճի կամ լրացուցիչ պայմանների կամ պայմանների։ Սա արտացոլում է այն փաստը, որ պարտքի առաստաղը չի սահմանում ծախսերի չափը, այլ միայն ապահովում է, որ կառավարությունը կարող է վճարել այն ծախսերի համար, որոնց համար նա արդեն իսկ պարտավորվել է։ Դա նման է այն բանին, որ անհատը պետք է ավելացնի իր վարկային սահմանաչափը՝ առկա պարտքերը մարելու համար։

Եթե Միացյալ Նահանգները խախտի իր պարտքի սահմանաչափը և չկարողանա դիմել այլ «արտակարգ միջոցների», գանձապետարանը պետք է կա՛մ չվճարի պարտատոմսերի սեփականատերերին, կա՛մ անհապաղ սահմանափակի տարբեր ընկերությունների և անհատների պարտքերի վճարումը, որոնք Կոնգրեսի կողմից լիազորված էին, բայց ոչ ամբողջությամբ ֆինանսավորվող։ Երկու իրավիճակներն էլ, հավանաբար, կհանգեցնեին զգալի միջազգային ֆինանսական ճգնաժամի։

Հուլիսի 31-ին, երկու օր առաջ, երբ գանձապետարանը գնահատում էր, որ Միացյալ Նահանգների փոխառու լիազորությունները կսպառվեն, հանրապետականները համաձայնեցին բարձրացնել պարտքի առաստաղը՝ ապագա ծախսերի զգալի կրճատման բարդ գործարքի դիմաց։ Ճգնաժամը մշտապես չլուծեց բյուջետային վեճերում պարտքի առաստաղի ապագա օգտագործման ներուժը, ինչպես ցույց տվեց 2013 թվականի հետագա ճգնաժամը։

Այս ճգնաժամի հետևանքները զգալի էին։ Ֆինանսական շուկաները ապրեցին 2008 թվականի ճգնաժամից ի վեր իրենց ամենաբուռն շաբաթը։ Պետական պարտատոմսերի («Գանձապետական») գները բարձրացան, քանի որ ներդրողները, անհանգստացած ԱՄՆ տնտեսական ապագայի տխուր հեռանկարներից և շարունակվող եվրոպական սուվերեն պարտքային ճգնաժամից, փախան դեպի ԱՄՆ պետական պարտատոմսերի դեռևս ընկալվող հարաբերական անվտանգությունը։ Նույն շաբաթ ավելի ուշ «Standard & Poor's» վարկային վարկանիշային գործակալությունը երկրի պատմության մեջ առաջին անգամ իջեցրեց Միացյալ Նահանգների կառավարության վարկային վարկանիշը, չնայած մյուս երկու խոշոր վարկային վարկանիշային գործակալությունները՝ «Moody's»-ը և «Fitch»-ը, պահպանեցին Ամերիկայի վարկային վարկանիշը AAA մակարդակում։ Հետևանքները պարզապես անմիջական չէին. կային նաև երկարաժամկետ ֆինանսական հետևանքներ։ Կառավարության հաշվետվողականության գրասենյակի գնահատականները ցույց են տվել, որ պարտքի առաստաղի բարձրացման հետաձգումը միայն 2011 թվականի համար կառավարությանը արժեցել է լրացուցիչ 1,3 միլիարդ դոլար փոխառության ծախսեր[1]։ Երկկուսակցական քաղաքականության կենտրոնը ընդլայնեց այս գնահատականը՝ կանխատեսելով, որ պարտքի առաստաղի բարձրացման ձգձգումները կարող են ապագայում 18,9 միլիարդ դոլարով ավելացնել փոխառությունների ծախսերը[2]։

Համաձայն ԱՄՆ օրենսդրության՝ կառավարությունը գործում է մի համակարգի ներքո, որտեղ կարող է գումար ծախսել միայն այն դեպքում, եթե միջոցներ ունենա այդ ծախսերը հոգալու համար։ Այս միջոցները հիմնականում ստացվում են հարկային եկամուտներից կամ գանձապետարանի փոխառություններից։ Կոնգրեսը սահմանել է պարտքի առաստաղ, որից ավելի գանձապետարանը չի կարող վարկ վերցնել (սա նման է վարկային քարտի վարկային սահմանաչափին)։ Պարտքի սահմանաչափը չի սահմանափակում Կոնգրեսի կարողությունը՝ ընդունելու ծախսերի և եկամուտների մասին օրենսդրություն, որն ազդում է պարտքի մակարդակի վրա կամ այլ կերպ սահմանափակում է հարկաբյուջետային քաղաքականությունը. այն սահմանափակում է գանձապետարանի լիազորությունները՝ փոխառություններ վերցնելու համար՝ ֆինանսավորելու Կոնգրեսի և նախագահի կողմից արդեն իսկ ընդունված որոշումները[3]։ Կոնգրեսը նաև սովորաբար քվեարկում է պարտքի սահմանաչափի ավելացման մասին այն բանից հետո, երբ դաշնային փոխառությունների վրա ազդող հարկաբյուջետային քաղաքականության որոշումները սկսել են ուժի մեջ մտնել։ Բավարար եկամուտների բացակայության դեպքում պարտքի առաստաղը չբարձրացնելը կհանգեցնի նրան, որ վարչակազմը չի կարողանա ֆինանսավորել բոլոր այն ծախսերը, որոնք իրենից պահանջվում են Կոնգրեսի նախորդ ակտերով։ Կառավարությունը ստիպված կլինի առաջնահերթություն տալ իր ծախսերին՝ հնարավոր հետաձգելով կամ չեղյալ համարելով որոշակի ծախսեր։ Այս իրավիճակը, որը հայտնի է որպես կառավարության մասնակի փակում, կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ։

Օբամայի վարչակազմը նախազգուշացրեց, որ պարտքի առաստաղը չբարձրացնելը կարող է հանգեցնել սուվերեն դեֆոլտի, ըստ էության, ԱՄՆ կառավարությունը չի կարող ժամանակին վճարումներ կատարել իր գանձապետական արժեթղթերի համար։ Սա կհանգեցնի հսկայական միջազգային ֆինանսական ճգնաժամի։ Այնուամենայնիվ, այս դեֆոլտից հնարավոր կլիներ խուսափել, եթե կառավարությունը կտրուկ կրճատեր իր ծախսերը՝ կրճատելով դրանք մոտ կիսով չափ[4][5]։

Պարտքի առաստաղի բարձրացումը պահանջում է Կոնգրեսի երկու պալատների հավանությունը։ Հանրապետականները և որոշ դեմոկրատներ պնդում էին, որ պարտքի առաստաղի ցանկացած բարձրացում պետք է ուղեկցվի պարտքի աճը նվազեցնելու ծրագրով։ Այնուամենայնիվ, կային տարաձայնություններ, թե ինչպես հասնել դրան։ Սկզբում հանրապետական օրենսդիրների մեծ մասը, որոնք վերահսկում էին Ներկայացուցիչների պալատը, դեմ էին հարկերի բարձրացմանը և փոխարենը հանդես էին գալիս ծախսերի զգալի կրճատման օգտին։ Մյուս կողմից, դեմոկրատական կուսակցության օրենսդիրների մեծ մասը, որոնք մեծամասնություն էին կազմում Սենատում, կողմ էին հարկերի ավելացման և ծախսերի ավելի փոքր կրճատումների համակցմանը։ Թեյախմության շարժումը, որն ազդեցիկ է հանրապետականների շրջանում, առաջ քաշեց ծախսերի անհապաղ և էական կրճատումներ կամ նույնիսկ սահմանադրական փոփոխություններ, որոնք պահանջում են հավասարակշռված բյուջե՝ ավելացնելով բանակցությունների ևս մեկ բարդության շերտ[6][7]։

Նախապատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ԱՄՆ-ի պարտքի առաստաղը յուրաքանչյուր տարվա վերջում՝ 1981-ից մինչև 2010 թվականը: Գրաֆիկը ցույց է տալիս, թե որ նախագահը և որ քաղաքական կուսակցությունն է ամեն տարի վերահսկում Կոնգրեսը:
ԱՄՆ-ի պարտքը 1940-ից մինչև 2010 թվականը: Կարմիր գծերը ցույց են տալիս Պետության կողմից պահվող պարտքը (զուտ պետական պարտք), իսկ սև գծերը ցույց են տալիս ընդհանուր պետական պարտքը (համախառն պետական պարտք): Երկուսի միջև տարբերությունն այն պարտքն է, որը պատկանում է հենց դաշնային կառավարությանը: Երկրորդ վահանակը ցույց է տալիս պարտքի երկու թվերը՝ որպես ԱՄՆ ՀՆԱ-ի տոկոս (այդ տարվա ԱՄՆ տնտեսական արտադրանքի դոլարային արժեքը): Վերևի վահանակը թուլացած է, ուստի ամեն տարի արժե 2010 դոլար:

Պարտքի առաստաղ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Նահանգներում դաշնային կառավարությունը գործում է մի համակարգով, որտեղ կարող է գումար ծախսել միայն այն ծախսերի վրա, որոնք Կոնգրեսը հաստատել է հատկացումների օրինագծերի միջոցով։ Եթե առաջարկվող ծախսերը գերազանցում են հավաքագրված եկամուտը, դա հանգեցնում է դեֆիցիտի կամ պակասուրդի։ Այս պակասուրդը ծածկելու համար կառավարությունը, գանձապետարանի դեպարտամենտի միջոցով, պարտք է վերցնում անհրաժեշտ գումարը՝ թողարկելով պարտքային գործիքներ։ Այնուամենայնիվ, կա մի առանձնահատկություն. դաշնային օրենքը սահմանում է կառավարության պարտքի չափը, որը հայտնի է որպես պարտքի առաստաղ։ Այս առաստաղը կարող է ավելացվել միայն Կոնգրեսի առանձին քվեարկությամբ։

Մինչև 1917 թվականը Կոնգրեսն ուղղակիորեն թույլատրում էր յուրաքանչյուր փոխառության գումարը։ 1917 թվականին Առաջին համաշխարհային պատերազմին ԱՄՆ-ի մասնակցությունը ֆինանսավորելու համար ավելի մեծ ճկունություն ապահովելու համար Կոնգրեսը ստեղծեց «պարտքի առաստաղի» հայեցակարգը։ Այդ ժամանակից ի վեր, գանձապետարանը կարող է փոխառել ցանկացած անհրաժեշտ գումար, քանի դեռ այն մնում է լիազորված առաստաղից կամ դրանից ցածր՝ բացառելով որոշակի հատուկ դասերի պարտքեր։ Պարտքի որոշ փոքր հատուկ դասեր ներառված չեն այս ընդհանուրում։ Պարտքի առաստաղը փոխելու համար Կոնգրեսը պետք է ընդունի կոնկրետ օրենսդրություն, իսկ նախագահը պետք է ստորագրի այն, որպեսզի այն դառնա օրենք։

Պարտքի առաստաղի սահմանման գործընթացը առանձին է և տարբերվում է կառավարության գործունեության ֆինանսավորման կանոնավոր գործընթացից, և պարտքի առաստաղի բարձրացումը որևէ ուղղակի ազդեցություն չի ունենում բյուջեի դեֆիցիտի վրա:ԱՄՆ կառավարությունն ամեն տարի ընդունում է դաշնային բյուջե։ Այս բյուջեն մանրամասնում է կանխատեսվող հարկերի հավաքագրումներն ու ծախսերը, և, հետևաբար, պարտքի չափը, որը կառավարությունը պետք է անի այդ ֆինանսական տարում։ Պարտքի առաստաղի բարձրացման քվեարկությունը, հետևաբար, սովորաբար համարվում է ձևականություն, որն անհրաժեշտ է ծախսերը շարունակելու համար, որոնք նախկինում արդեն հաստատվել են Կոնգրեսի և նախագահի կողմից։ Կառավարության հաշվետվողականության գրասենյակը բացատրում է. «Պարտքի սահմանաչափը չի վերահսկում կամ սահմանափակում դաշնային կառավարության՝ դեֆիցիտներ կամ պարտավորություններ կրելու հնարավորությունը։ Ավելի շուտ, դա արդեն իսկ ստանձնած պարտավորությունները վճարելու ունակության սահմանափակում է»[8]։ Պարտքի առաստաղի ակնհայտ ավելորդությունը հանգեցրել է առաջարկների, որ այն պետք է ընդհանրապես վերացնել[9][10]։ 1979 թվականից մինչև 1995 թվականը Ներկայացուցիչների պալատը հետևում էր «Gephardt Rule»-ին, որը համարում էր, որ պարտքի առաստաղը բարձրացվեց, եթե անհրաժեշտ լինի՝ հատկացումները ծածկելու համար։

ԱՄՆ-ն իր ստեղծման օրվանից ուներ պետական պարտք. Ամերիկյան հեղափոխական պատերազմի ժամանակ և Համադաշնության հոդվածների համաձայն գոյացած պարտքերը հանգեցրին պարտքի չափի մասին առաջին տարեկան զեկույցին (75,463,476.52 դոլար 1791 թվականի հունվարի 1-ին)։ Հարի Թրումանից սկսած յուրաքանչյուր նախագահ ավելացրել է պետական պարտքը։ Պարտքի առաստաղը 1962 թվականի մարտից ի վեր բարձրացվել է 74 անգամ[11], այդ թվում՝ 18 անգամ՝ Ռոնալդ Ռեյգանի օրոք, ութ անգամ՝ Բիլ Քլինթոնի օրոք, յոթ անգամ՝ Ջորջ Բուշ կրտսերի օրոք և երեք անգամ (2011թ. օգոստոսի դրությամբ) Բարաք Օբամայի օրոք։

2011 թվականի մայիսի դրությամբ ԱՄՆ կառավարության ծախսերի մոտավորապես 40 տոկոսը գոյացել է փոխառված գումարներից[12]։ Այսինքն, առանց փոխառությունների, դաշնային կառավարությունը պետք է անմիջապես կրճատեր ծախսերը 40 տոկոսով[12], ինչը կազդեր կառավարության ամենօրյա բազմաթիվ գործունեության վրա, բացի ներքին և միջազգային տնտեսությունների վրա ազդեցությունից։ Անհասկանալի է, թե արդյոք գանձապետարանը ունի տեխնոլոգիական հնարավորություններ միջոցներ հատկացնելու որոշ անհատների, որոնց պարտք է[13]։ Կառավարության հաշվետվողականության գրասենյակը 2011 թվականի փետրվարին զեկուցել է, որ պարտքի կառավարումը, երբ առաջանում են պարտքի սահմանաչափի բարձրացման հետաձգումներ, շեղում է գանձապետարանի ռեսուրսները դրամական միջոցների և պարտքի կառավարման այլ պարտականություններից, և որ գանձապետարանի փոխառությունների ծախսերը համեստորեն աճել են 2002, 2003, 2010 և 20 թվականներին պարտքի սահմանաչափի քննարկումների ժամանակ։ Եթե պետական պարտքի տոկոսագումարները չվճարվեն, ապա ԱՄՆ-ը դեֆոլտի մեջ կհայտնվի, ինչը կարող է հանգեցնել աղետալի տնտեսական հետևանքների ինչպես ԱՄՆ-ի, այնպես էլ ամբողջ աշխարհի համար։ (ԱՄՆ-ից դուրս դեֆոլտի ազդեցությունները հավանական են, քանի որ Միացյալ Նահանգները շատ երկրների հետ հիմնական առևտրային գործընկերն է։ Այլ խոշոր համաշխարհային ուժերը, որոնք ունեն ԱՄՆ կառավարության պարտքը, կարող են անհապաղ մարում պահանջել)։

Ըստ գանձապետարանի, «պարտքի սահմանաչափը չմեծացնելը... կհանգեցնի նրան, որ կառավարությունը չի կատարի իր իրավական պարտավորությունները, ինչը աննախադեպ իրադարձություն է ամերիկյան պատմության մեջ»[14]։ Այս իրավական պարտավորությունները ներառում են Սոցիալական ապահովության և «Medicare»-ի նպաստների վճարումը, զինվորականների աշխատավարձերը, պարտքի տոկոսները և շատ այլ ապրանքներ։ ԱՄՆ գանձապետական արժեթղթերի մայր գումարի և տոկոսների խոստացված վճարումները ժամանակին կատարելը երաշխավորում է, որ ազգը չկատարի իր սուվերեն պարտքը[15][16]։

Քննադատները պնդում են, որ պարտքի առաստաղի ճգնաժամը «ինքնահպատակ է»[17], քանի որ գանձապետական պարտատոմսերի տոկոսադրույքները եղել են պատմական ցածր մակարդակի վրա, և ԱՄՆ-ն շուկայական սահմանափակումներ չուներ լրացուցիչ վարկեր ստանալու իր կարողության վրա։ Պարտքի առաստաղը 1960 թվականից ի վեր բարձրացվել է 68 անգամ։ Երբեմն այդ աճը համարվում էր սովորական. շատ անգամ այն օգտագործվել է փոքրամասնության կուսակցության համար քաղաքական միավորներ հավաքելու համար՝ քննադատելով մեծամասնության անվերահսկելի ծախսերը[18]։ Պարտքի սահմանաչափ ունեցող միակ երկիրը Դանիան է, որն այնքան բարձր է սահմանել պարտքի առաստաղը, որ դժվար թե այն հասնի[17]։ Եթե սահմանաչափի բարձրացումը դադարում է սովորական լինելուց, դա կարող է անորոշություն ստեղծել համաշխարհային շուկաների համար ամեն անգամ, երբ քննարկվում է պարտքի առաստաղի բարձրացումը[17]։ 2011 թվականի պարտքի առաստաղի ճգնաժամը ցույց տվեց, թե ինչպես Կոնգրեսի միայն մեկ պալատը վերահսկող կուսակցությունը (այս դեպքում՝ հանրապետականները, որոնք վերահսկում են Ներկայացուցիչների պալատը, բայց ոչ Սենատը կամ Նախագահությունը) կարող է էական ազդեցություն ունենալ, եթե որոշի արգելափակել պարտքի սահմանաչափի կանոնավոր բարձրացումը[19]։

Բյուջեի դեֆիցիտի և երկարաժամկետ պարտքի մասին մտահոգություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Synthesis

Պարտքի առաստաղի բարձրացման շուրջ վիճելի բանավեճի հիմքում 2008 թվականից ի վեր աճող մտահոգությունն է ԱՄՆ դաշնային բյուջեի մեծ դեֆիցիտի և աճող դաշնային պարտքի վերաբերյալ։ Համաձայն Կոնգրեսի բյուջետային գրասենյակի (CBO). «2008 թվականի վերջին այս պարտքը հավասար էր երկրի տարեկան տնտեսական արտադրանքի 40 տոկոսին (մի փոքր ավելի բարձր 40 տարվա միջինից՝ 37 տոկոս)։ Այդ ժամանակից ի վեր այս ցուցանիշը կտրուկ աճել է։ Մինչև 2011 ֆինանսական տարվա վերջ Կոնգրեսի բյուջետային գրասենյակը (CBO) կանխատեսում է, որ դաշնային պարտքը կկազմի համախառն ներքին արդյունքի (ՀՆԱ) մոտավորապես 70 տոկոսը, ինչը ամենաբարձր տոկոսն է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից ի վեր»։ 2008 թվականից հետո պարտքի կտրուկ աճը մեծապես պայմանավորված է հարկային եկամուտների նվազմամբ և դաշնային ծախսերի աճով, որոնք կապված են 2008-2011 թվականների համաշխարհային ծանր ճգնաժամի և գործազրկության բարձր մակարդակի հետ[20][21]։ Թեև հավասարակշռված բյուջեն իդեալական է, քանի որ այն թույլ է տալիս նախնական վճարումներ կատարել պարտքի գծով և ապահովում է ավելի մեծ ճկունություն պետական ​​բյուջեի կազմում, դեֆիցիտի սահմանափակումը ՀՆԱ-ի 1-2%-ով բավարար է պարտքը կայունացնելու համար։ 2009-ին և 2010-ին դեֆիցիտը կազմել է համապատասխանաբար 10,0 տոկոս և 8,9 տոկոս, ինչը համախառն ներքին արդյունքի ամենամեծ մասնաբաժինն է 1945 թվականից ի վեր[22]։

Ֆինանսական ճգնաժամը և դաշնային պարտքի հետագա աճը զգալի քաղաքական շարժումների և գործողությունների տեղիք տվեցին։ Ստեղծվելով 2009 թվականին՝ Թեյախմության շարժումը շարժումը կենտրոնացավ պետական ծախսերի կրճատման և կարգավորման վրա[23][24]։ Թեյախմության շարժումը օգնեց 2010 թվականի միջանկյալ ընտրություններում[25] նոր հանրապետական ​​պաշտոնատարների ալիք առաջացնել, որոնց քարոզարշավի հիմնական նպատակները ներառում էին դաշնային ծախսերի կրճատումը[26] և հարկերի բոլոր բարձրացումների դադարեցումը[27]։ Այս նոր հանրապետականները և Ներկայացուցիչների պալատի նոր հանրապետական ​​մեծամասնությունը մեծապես ազդեցին 2011 թվականին պարտքի առաստաղի շուրջ քաղաքական բանավեճի վրա[28]։

2010 թվականի սկզբին Նախագահ Օբաման ստեղծեց Բոուլզ-Սիմփսոնի հանձնաժողովը, որը հանձնարարեց առաջարկություններ անել բյուջեն մինչև 2015 թվականը հավասարակշռելու համար[29]։ Հանձնաժողովի զեկույցը, որը հրապարակվել է 2010 թվականի դեկտեմբերին, ներառում էր դեֆիցիտի նվազեցման տարբեր միջոցներ։ Այնուամենայնիվ, առաջարկությունները բավարար աջակցություն չստացան Կոնգրեսին փոխանցվելու համար՝ արտացոլելով հարկաբյուջետային մարտահրավերները լուծելու վերաբերյալ խորը տարաձայնությունները։

2011 թվականի ընթացքում «Standard & Poor's»-ը և «Moody's»-ի վարկային վարկանիշային ծառայությունները նախազգուշացրել են, որ ԱՄՆ-ի վարկային վարկանիշը կարող է իջեցվել շարունակական մեծ դեֆիցիտի և աճող պարտքի պատճառով[30][31][32][33]։ Համաձայն Կոնգրեսի բյուջեի գրասենյակի երկարաժամկետ բյուջեի կանխատեսման, առանց քաղաքականության լուրջ փոփոխությունների, բյուջեի մեծ դեֆիցիտները և աճող պարտքը կշարունակվեն, ինչը «կնվազեցնի ազգային խնայողությունները՝ հանգեցնելով բարձր տոկոսադրույքների, օտարերկրյա փոխառությունների ավելացման և ներքին ներդրումների կրճատմանը, նվազեցնել եկամուտների աճը Միացյալ Նահանգներում»[20]։ 2010-2011 թվականներին եվրոպական սուվերեն պարտքի ճգնաժամը ծավալվում էր, և մտավախություն կար, որ ԱՄՆ-ը կարող է գնալ նմանատիպ ճանապարհով, եթե չանդրադառնա իր հարկաբյուջետային խնդիրներին։ Սա ավելացրեց ԱՄՆ պարտքի առաստաղի և հարկաբյուջետային քաղաքականության շուրջ բանավեճի հրատապությունն ու ինտենսիվությունը[34]։

Բացասական իրական տոկոսադրույքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականից ԱՄՆ գանձապետարանը կարողացել է ստանալ պետական պարտքի բացասական իրական տոկոսադրույքներ[35]։ Այս երևույթը, երբ պետական պարտատոմսերի տոկոսադրույքներն ավելի ցածր են, քան գնաճը, ըստ էության նշանակում է, որ կառավարությունը վճարվում է պարտք վերցնելու համար։ Բացասական իրական տոկոսադրույքները տեղի են ունենում, երբ շուկան տեսնում է ԱՄՆ գանձապետական արժեթղթերը որպես ամենաապահով ներդրումային տարբերակ, կամ երբ խոշոր ինստիտուցիոնալ ներդրողները, ինչպիսիք են ապահովագրական ընկերությունները, կենսաթոշակային հիմնադրամները և փոխադարձ հիմնադրամները, պետք է մեծ գումարներ ներդնեն ցածր ռիսկային ակտիվներում՝ ռիսկից պաշտպանվելու համար[36][37]։ Լոուրենս Սամերսը և այլ տնտեսագետներ պնդում են, որ ցածր տոկոսադրույքների դեպքում պետական ​​պարտքը խնայում է հարկատուների գումարը և բարելավում վարկունակությունը[38]։ 1940-ականների վերջին և կրկին 1970-ականների սկզբին ԱՄՆ-ը և Մեծ Բրիտանիան մեկ տասնամյակի ընթացքում նվազեցրին իրենց պարտքային բեռը ՀՆԱ-ի մոտ 30-40%-ով՝ օգտվելով բացասական իրական տոկոսադրույքներից, սակայն երաշխիք չկա, որ պետական ​​պարտքի տոկոսադրույքները կշարունակվեն։ մնալ այդքան ցածր մակարդակի վրա[36]։ 2012 թվականի հունվարին Արժեթղթերի արդյունաբերության և ֆինանսական շուկաների ասոցիացիայի ԱՄՆ գանձապետական փոխառությունների խորհրդատվական կոմիտեն առաջարկեց, որ կառավարությունը օգտվի ստեղծված իրավիճակից՝ թույլ տալով պարտքի աճուրդի հանել նույնիսկ ավելի ցածր, պոտենցիալ բացասական, բացարձակ տոկոսադրույքներով։ Այս մոտեցումը նպատակ ունի կապիտալացնել փոխառության բարենպաստ պայմանները՝ կառավարության պարտքի սպասարկման ծախսերն էլ ավելի նվազեցնելու համար[39]։

Բացասական իրական տոկոսադրույքների կիրառման ռազմավարությունը երբեմն կոչվում է ֆինանսական ռեպրեսիա։ Այս տերմինը նկարագրում է մի իրավիճակ, երբ կառավարությունը օգտվում է փոխառության ցածր ծախսերից՝ պարտատերերի կամ խնայողների հաշվին։ Ըստ էության, այն փոխանցում է հարստությունը խնայողներից, ովքեր ավելի ցածր եկամուտ են ստանում իրենց ներդրումներից, փոխառուներին, այս դեպքում՝ կառավարությանը, ովքեր իրական արտահայտությամբ ավելի քիչ են վճարում իրենց պարտքի դիմաց։ Ֆինանսական ճնշումը կարող է դիտվել որպես հարկման ավելի «գաղտագողի» ձև, քանի որ այն նվազեցնում է ավելի ուղղակի և հաճախ ոչ հանրաճանաչ միջոցառումների անհրաժեշտությունը, ինչպիսիք են ծախսերի կրճատումը կամ հարկերի բարձրացումը՝ դեֆիցիտի կառավարման և չմարված պարտքերը նվազեցնելու համար[36]։

Արտակարգ միջոցառումների իրականացում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինչև 2011 թվականի պարտքի առաստաղի ճգնաժամը, պարտքի առաստաղը վերջին անգամ բարձրացվել էր 2010 թվականի փետրվարի 12-ին՝ մինչև 14,294 տրիլիոն դոլար[40][41]։

2011 թվականի ապրիլի 15-ին Կոնգրեսը 2012 թվականի սկզբին ընդունեց 2011 թվականի Միացյալ Նահանգների դաշնային բյուջեի վերջնական մասը՝ թույլատրելով դաշնային կառավարության ծախսերը 2011 ֆինանսական տարվա մնացած մասի համար, որն ավարտվեց 2011 թվականի սեպտեմբերի 30-ին։ 2011 ֆինանսական տարում ծախսերը գնահատվում էին 3. 82 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար, ակնկալվող եկամուտները՝ 2,17 տրլն ԱՄՆ դոլար, թողնելով 1,48 տրիլիոն ԱՄՆ դոլարի դեֆիցիտ։ Սա ներառում է պետական ​​և դաշնային պարտքը, ինչպես նաև ՀՆԱ-ն։ Արդյունքում բյուջեի դեֆիցիտը կազմել է 38,7%՝ ամենաբարձրն աշխարհում։

Սակայն 2011 թվականի բյուջեի ընդունումից անմիջապես հետո 2010 թվականի փետրվարին սահմանված պարտքի շեմը հասավ։ 2011 թվականի ապրիլի 4-ին ֆինանսների նախարար Թիմոթի Գեյթները Կոնգրեսին տեղեկացրեց, որ ԱՄՆ-ը մոտենում է իր փոխառությունների սահմանաչափին։ Նա ընդգծեց, որ պարտքի առաստաղը հասնելուց հետո գանձապետարանը կարող է հայտարարել պարտքի թողարկման կասեցման ժամկետ և կիրառել «արտահերթ միջոցներ»՝ շարունակելու պետական գործառնությունների ֆինանսավորումը առանց նոր պարտքի թողարկման[42]։ Այս միջոցառումները ներառում էին նոր պարտքի թողարկման ժամանակավոր դադարեցում և կտիվների վաճառք քաղաքացիական ծառայության կենսաթոշակային և հաշմանդամության հիմնադրամից և Խնայողությունների պլանի G ֆոնդից։ Այս քայլերը նպատակաուղղված էին միջոցներ ազատելու՝ դաշնային պարտավորությունները ժամանակավորապես կատարելու համար։ 2011 թվականի մայիսի 16-ին Գեյթները հայտարարեց «պարտքի թողարկման կասեցման ժամկետ»՝ ուժի մեջ դնելով այս արտակարգ միջոցները։ Նախատեսվում էր, որ այս ժամանակահատվածը կտևի մինչև 2011 թվականի օգոստոսի 2-ը, երբ գանձապետարանը գնահատեց, որ Միացյալ Նահանգների փոխառու լիազորությունները կսպառվեն։ Այս ամսաթիվը դարձավ վճռորոշ վերջնաժամկետ Կոնգրեսի համար՝ գործելու՝ բարձրացնելու պարտքի առաստաղը՝ դեֆոլտից խուսափելու համար։ Արտահերթ միջոցների կիրառումն աննախադեպ չէր. ԱՄՆ գանձապետարանը նմանատիպ ռազմավարություններ էր կիրառել նախորդ դեպքերի ժամանակ, երբ դաշնային պարտքը մոտեցավ իր օրենքով սահմանված սահմանաչափին։ Այս միջոցները ժամանակավոր բուֆեր են ապահովել՝ թույլ տալով կառավարությանը շարունակել գործունեությունը, միաժամանակ ժամանակ գնելով Կոնգրեսին բանակցություններ վարելու և պարտքի առաստաղը բարձրացնելու օրենսդրություն ընդունելու համար[43]։

2011 թվականի օգոստոսի 2-ի վերջնաժամկետը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Նահանգների Ֆինանսների նախարարությունը բազմիցս հայտարարել է, որ ԱՄՆ կառավարությունը 2011 թվականի օգոստոսի 2-ին կսպառի իր փոխառու լիազորությունները։ Այդ ամսաթիվը, թվում էր, արդյունավետ ժամկետ է Կոնգրեսի համար՝ քվեարկելու պարտքի առաստաղի բարձրացման համար[44][45]։

Թեև ԱՄՆ գանձապետարանի փոխառու լիազորությունները կարող էին սպառվել 2011 թվականի օգոստոսի 2-ին, այն պահպանեց դրամական մնացորդները, որոնք թույլ կտային կարճ ժամանակում կատարել դաշնային պարտավորությունները։ Օրինակ, «Barclays Capital»-ը գնահատել է, որ գանձապետարանը կսպառի կանխիկ գումարը օգոստոսի 10-ին, երբ զգալի 8,5 միլիարդ դոլարի Սոցիալական Ապահովության վճարումները կատարվեն։ Ըստ Ուոլ Սթրիթի վերլուծաբանների՝ գանձապետարանը չի կարողանա պարտք վերցնել կապիտալի շուկաներից օգոստոսի 2-ից հետո, բայց դեռևս կունենա բավականաչափ մուտքային կանխիկ գումար՝ մինչև օգոստոսի 15-ը կատարել իր պարտավորությունները։ Վերլուծաբանները նաև կանխատեսում էին, որ գանձապետարանը կկարողանա մարել օգոստոսի 4-ին հասունացած 90 միլիարդ դոլարի ԱՄՆ պարտքը և լրացուցիչ ժամանակ շահել ճգնաժամը կանխելու համար[46]։

Պարտքի և դրամական միջոցների հոսքերը կառավարելու համար անհրաժեշտ կանխատեսումները կարող են անկայուն լինել։ Երրորդ կողմի փորձագետները, որոնք հետևում են գանձապետարանի ֆինանսներին, ասացին, որ գանձապետարանի կողմից հայտարարված գնահատականները իրենց վերլուծության համար անորոշության սահմաններում են։ Օգոստոսի 2-ից անցած պարտքի սահմանաչափի ավելացման հետաձգումը կարող էր հանգեցնել Սոցիալական ապահովության և այլ նպաստների ստուգումների հետաձգմանը և կարող էր հանգեցնել գանձապետական ​​պլանավորված աճուրդների խափանումների։

Պարտքի առաստաղը չբարձրացնելու հետևանքները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փորձագետները տարակարծիք էին այն հարցում, թե որքան վատ ազդեցություն կունենա տնտեսության վրա պարտքի առաստաղը կարճ ժամկետով չբարձրացնելը։ Մինչ որոշ առաջատար տնտեսագետներ, այդ թվում՝ հանրապետական ​​խորհրդական Դուգլաս Հոլց-Իկինը, ենթադրում էին, որ ԱՄՆ պարտավորությունների կատարման նույնիսկ կարճատև ձախողումը կարող է կործանարար երկարաժամկետ հետևանքներ ունենալ, մյուսները քննարկում էին, որ շուկան այն կընկալի որպես Կոնգրեսի վեճ և կվերադառնա նորմալ վիճալի, երբ անմիջապես ճգնաժամը լուծվի[47]։ Ոմանք պնդում են, որ ամենավատ արդյունքը կլինի, եթե ԱՄՆ-ը չվճարի պետական ​​պարտքի տոկոսները և մայր գումարը պարտատոմսերի սեփականատերերին՝ դրանով իսկ չվճարելով իր սուվերեն պարտքը[48]։ Ֆինանսների նախկին նախարար Լոուրենս Սամերսը նախազգուշացրեց 2011 թվականի հուլիսին, որ նման դեֆոլտի հետևանքները կլինեն ԱՄՆ կառավարության համար ավելի բարձր փոխառությունների ծախսերը (մինչև մեկ տոկոս կամ 150 միլիարդ դոլար/տարեկան լրացուցիչ տոկոսադրույքներ) և դրամական շուկաներում և այլ ֆինանսական շուկաներում բանկերի համարժեք գործարկումները, որոնք կարող են նույնքան խիստ լինել, որքան 2008 թվականի սեպտեմբերին[49]։

2011 թվականի հունվարին ֆինանսների նախարար Թիմոթի Գեյթները նախազգուշացրեց, որ «սահմանաչափը չբարձրացնելը կհանգեցնի Միացյալ Նահանգների դեֆոլտի։ Դեֆոլտը գործնականում զգալի և երկարատև հարկ կսահմանի բոլոր ամերիկացիների և բոլոր ամերիկյան ձեռնարկությունների վրա և կարող է հանգեցնել միլիոնների կորստի։ Ամերիկյան աշխատատեղերի դեպքում անգամ շատ կարճաժամկետ կամ սահմանափակ դեֆոլտը կունենա աղետալի տնտեսական հետևանքներ, որոնք կտևեն տասնամյակներ[50]։

Սենատորներ Փեթ Թումին և Ջիմ ԴեՄինթը խորը մտահոգություն են հայտնել, որ վարչակազմի պաշտոնյաներն ասում կամ ակնարկում են, որ պետական ​​պարտքի սահմանաչափը չբարձրացնելը կնշանակի ԱՄՆ պարտքի դեֆոլտ և կհանգեցնի ֆինանսական ճգնաժամի[51]։ «Մենք կարծում ենք, որ անպատասխանատու և վնասակար է ձեր կողմից շուկայում կասկածի սերմեր ցանելը Միացյալ Նահանգների լիակատար հավատի և վարկունակության վերաբերյալ, և մենք խնդրում ենք, որ իրավիճակը հստակեցնեք. դուք կօգտագործեք բոլոր հասանելի գանձապետական ​​միջոցները, որոնք անհրաժեշտ են դեֆոլտը կանխելու համար, մինչդեռ Կոնգրեսը զբաղվում է մոտալուտ պարտքային ճգնաժամով»[52]։

Գեյթները պատասխանեց, որ պարտքի առաջնահերթությունը կպահանջի «կրճատել պետական ​​բոլոր վճարումների մոտավորապես 40 տոկոսը», ինչը հնարավոր է իրականացնել միայն «ընտրովի չկատարելով Կոնգրեսի կողմից նախկինում հաստատված պարտավորությունները»։ Նա պնդում էր, որ դա այնքան լուրջ վնաս կհասցնի Միացյալ Նահանգների համբավին, որ «ոչ մի երաշխիք չկա, որ ներդրողները կշարունակեն վերաներդնել գանձապետական ​​նոր արժեթղթերում», ստիպելով կառավարությանը մարել առկա պարտքի մայր գումարը, երբ պահը հասունանա, ինչը նա ի վիճակի չի լինի անել որևէ պատկերավոր հանգամանքներում։ Այնուհետև նա եզրափակեց. «Պարտքի սահմանաչափի ժամանակին ավելացումն այլընտրանք չունի»[53]։ 2011 թվականի հունվարի 25-ին սենատոր Թումին ներկայացրեց օրինագիծ՝ «Լրիվ հավատքի և վարկի մասին» օրենքը[54], որը գանձապետարանից կպահանջի առաջնահերթություն տալ պետական ​​պարտքի սպասարկման վճարումները այլ պարտավորությունների փոխարեն[55]։ Օրինագիծը պարզեցվեց հանձնաժողովի կողմից հաջորդ օրը քննարկման համար և ավելացվեց Սենատի «բիզնեսի օրացույցում», բայց մինչև 2011 թվականի օգոստոսի կեսերը որևէ գործողություն տեղի չունեցավ[56]։

Նույնիսկ եթե գանձապետարանը առաջնահերթություն տա պարտքի վճարումներին այլ ծախսերի նկատմամբ և խուսափեր իր պարտատոմսերի պաշտոնական դեֆոլտից, պարտքի առաստաղը չբարձրացնելը կստիպի կառավարությանը մեկ գիշերվա ընթացքում կրճատել իր ծախսերը ՀՆԱ-ի մինչև տասը տոկոսով՝ առաջացնելով համախառն պահանջարկի համապատասխան անկում։ Տնտեսագետները կարծում են, որ նման զգալի ցնցումը, եթե պահպանվի, կշրջի տնտեսության վերականգնումը և երկիրը կտանի ռեցեսիայի[57][58]։

Առաջարկվող բանաձեւերը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նախագահ Բարաք Օբաման կիրակի՝ 2011 թվականի հուլիսի 3-ին, Օվալաձև աշխատասենյակի մոտ գտնվող պատշգամբում հանդիպեց Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Ջոն Բյոների հետ՝ պարտքի առաստաղի բարձրացման բանակցությունների ընթացքում:

Կոնգրեսը քննարկեց, թե արդյոք և որքանով պետք է ավելացվի (կամ վերացվի) պարտքի առաստաղը, ինչպես նաև, թե ինչ երկարաժամկետ քաղաքականության փոփոխություններ (եթե այդպիսիք կան) պետք է կատարվեն միաժամանակ[59]։

Պարտքի առաստաղի բարձրացման վերաբերյալ Հանրապետականի դիրքորոշումները ներառում էին՝

  • Դոլարի դիմաց դոլարի գործարք; այսինքն՝ բարձրացնել պարտքի առաստաղը՝ համապատասխան ծախսերի կրճատմանը համապատասխան[60]
  • Բյուջեի ավելի շատ կրճատումներ առաջին երկու տարում[60]
  • Ծախսերի սահմանաչափեր[60]
  • Հավասարակշռված բյուջեի փոփոխություն – Կոնգրեսի ընդունման և վավերացման համար նահանգներ ուղարկելու համար
  • Հարկերի ավելացում չկա, բայց հարկային բարեփոխումներ կարելի էր դիտարկել[61]։

(Ներկայացուցիչներից մեկը՝ Ռոն Փոլը, առաջարկեց փոխանցել 1,6 տրիլիոն դոլար Դաշնային պահուստի ակտիվները կառավարությանը և ոչնչացնել այդ պարտատոմսերը՝ դրանով իսկ նվազեցնելով ԱՄՆ համախառն դաշնային պարտքը նույն չափով[62]։ Սա կխախտի ազգային բանկերի սեփականության իրավունքները, որոնք պատկանում են Դաշնային պահուստային բանկերին[63]։)

Պարտքի առաստաղի բարձրացման վերաբերյալ դեմոկրատական ​​դիրքորոշումները ներառում էին՝

  • Սկզբում պարտքի առաստաղի «մաքուր» ավելացում կամ անվերապահ բարձրացում՝ առանց ծախսերի կրճատման[64][65]
  • Ծախսերի կրճատումը, որը զուգորդվում է հարկ վճարողների որոշ կատեգորիաների վրա հարկերի ավելացման հետ՝ նվազեցնելու դեֆիցիտը[66] (Օրինակ՝ 1:1 ծախսերի կրճատում/հարկի ավելացում հարաբերակցությունը, որը սկզբում ցանկալի էր Կոնգրեսում, ընդդեմ նախագահ Օբամայի առաջարկած 3:1-ի[67])
  • Պարտքի առաստաղի մեծ աճ՝ 2013 թվականին (հաջորդ ընտրություններից հետո) փոխառություններին աջակցելու համար
  • Հակառակ Սոցիալական ապահովության, «Medicare»-ի կամ «Medicaid»-ի ցանկացած խոշոր կրճատումների[68][69]։

(Որոշ դեմոկրատ օրենսդիրներ[70][71][72] առաջարկեցին, որ նախագահը կարող է հայտարարել, որ պարտքի առաստաղը խախտում է ԱՄՆ Սահմանադրությունը և գործադիր հրաման արձակել՝ ուղղորդելու գանձապետարանին ավելի շատ պարտք թողարկել[73]

ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատն ի սկզբանե հրաժարվեց բարձրացնել պարտքի առաստաղը՝ առանց դեֆիցիտի կրճատման՝ մերժելով «մաքուր» օրինագիծը՝ առանց պայմանների պարտքի առաստաղը բարձրացնելու համար։ Մայիսի 31-ին կայացած քվեարկության արդյունքում 318 կողմ՝ 97 դեմ, բոլոր 236 հանրապետականները և 82 դեմոկրատները քվեարկեցին օրինագծի մերժման օգտին[74]։ Հանրապետականները, ընդհանուր առմամբ, կարծում էին, որ դեֆիցիտի կրճատման գործարքը պետք է հիմնված լինի բացառապես ծախսերի կրճատման վրա, ներառյալ նպաստների կրճատումը, առանց հարկերի ավելացման, երկարաժամկետ պարտքի խնդիրը նվազեցնելու կամ լուծելու համար[75]։ Օբաման և ԱՄՆ Կոնգրեսի դեմոկրատները ցանկանում էին պարտքի առաստաղի բարձրացում՝ կարճաժամկետ փոխառության խնդիրը լուծելու համար, և դրա դիմաց աջակցում էին բյուջեի դեֆիցիտի կրճատմանը, որը կֆինանսավորվեր ծախսերի կրճատման և եկամուտների ավելացման համակցությամբ[76]։ Որոշ հայտնի լիբերալ տնտեսագետներ, ինչպիսիք են Փոլ Քրուգմանը, Լարի Սամերսը և Բրեդ Դելոնգը, և հայտնի ներդրողներ, ինչպիսիք են Բիլ Գրոսը, ավելի հեռուն գնացին և պնդում էին, որ ոչ միայն պետք է բարձրացվի պարտքի առաստաղը, այլև դաշնային ծախսերը (և հետևաբար՝ դեֆիցիտը) կարճաժամկետ կտրվածքով (քանի դեռ տնտեսությունը մնում է իրացվելիության թակարդում), որը, նրանց կարծիքով, կխթանի տնտեսությունը, կկրճատի գործազրկությունը և, ի վերջո, կնվազեցնի դեֆիցիտը միջնաժամկետից երկարաժամկետ հեռանկարում[77][78]։

Թեյախմության շարժման որոշ անդամներ և այլ հանրապետականներ, այդուհանդերձ, (ներառյալ, բայց չսահմանափակվելով միայն սենատորներ Ջիմ Դեմինտը, Ռենդ Փոլը և Մայք Լին, և ներկայացուցիչներ Միշել Բախմանը, Ռոն Փոլը և Ալեն Ուեսթը) թերահավատություն են հայտնել պարտքի առաստաղի բարձրացման վերաբերյալ (հետ ոմանք ենթադրում են, որ դեֆոլտի հետևանքները չափազանցված են), պնդելով, որ պարտքի առաստաղը չպետք է բարձրացվի, և «դաշնային պարտքի փոխարեն պետք է «սահմանափակվի» ներկայիս սահմանաչափով», «թեև դա կպարտադրի կառավարությանը կրճատել ծախսերը գրեթե կես գիշերում»[76][79]։

Յեյլի իրավաբանական դպրոցի սահմանադրական իրավունքի և Առաջին փոփոխության պրոֆեսոր Ջեք Բալկինն առաջարկել է պարտքի առաստաղի ճգնաժամը լուծելու երկու այլ ուղիներ։ Նա նշել է, որ ԱՄՆ գանձապետարանը իրավասու է թողարկել պլատինե մետաղադրամներ ցանկացած անվանական արժեքով, ուստի այն կարող է լուծել պարտքի առաստաղի ճգնաժամը՝ պարզապես թողարկելով երկու պլատինե մետաղադրամներ՝ յուրաքանչյուրը 1 տրիլիոն դոլար արժողությամբ և դրանք ներդնելով իր Դաշնային պահուստային հաշվին և չեկեր գրելով հասույթի համար։ Պարտքի առաստաղի ճգնաժամը լուծելու մեկ այլ միջոց, առաջարկել է Բալկինը, կլինի դաշնային կառավարության կողմից Դաշնային պահուստային բանկին 2 տրիլիոն դոլարով պետական ​​գույք գնելու տարբերակը վաճառելը։ Այնուհետև Դաշնային պահուստային համակարգը կփոխանցի գումարը կառավարության չեկային հաշվին։ Երբ Կոնգրեսը վերացրեց պարտքի առաստաղը, նախագահը կարող էր հետ գնել այդ տարբերակը մեկ դոլարով, կամ տարբերակը կարող է պարզապես սպառվել 90 օրից[80]։

Moody's վարկային վարկանիշային գործակալության կողմից հրապարակված զեկույցում վերլուծաբան Սթիվեն Հեսն առաջարկել է, որ կառավարությունը պետք է մտածի լիմիտն ամբողջությամբ ազատվելու մասին, քանի որ պարտքի առաստաղը բարձրացնելու վերաբերյալ համաձայնության հասնելու դժվարությունը «ստեղծում է անորոշության բարձր մակարդակ» և դեֆոլտի բարձր ռիսկ։ Ըստ «The Washington Post»-ի՝ «Առանց Կոնգրեսի հաստատումից կախված սահմանաչափի, ասվում է զեկույցում, գործակալությունը ավելի քիչ կմտահոգվի կառավարության՝ իր պարտքային պարտավորությունները կատարելու ունակության մասին»[81]։ Այլ հասարակական գործիչներ, ներառյալ դեմոկրատ նախկին նախագահ Բիլ Քլինթոնը և հանրապետական ​​CBO-ի նախկին տնօրեն Դուգլաս Հոլց-Իկինը, առաջարկել են վերացնել պարտքի առաստաղը[82]։

Պարտքի առաստաղը շրջանցելու հնարավոր մեթոդները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տասնչորսերորդ փոփոխություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բանավեճի ընթացքում որոշ գիտնականներ[70][71][72], դեմոկրատ օրենսդիրներ և ֆինանսների նախարար Թիմ Գեյթներն[83] առաջարկեցին, որ նախագահը կարող է հայտարարել, որ պարտքի առաստաղը խախտում է Սահմանադրությունը և գործադիր հրաման արձակել՝ գանձապետարանին ավելի շատ պարտքային գործիքներ թողարկել[73]։ Նրանք մատնանշում են ԱՄՆ Սահմանադրության տասնչորսերորդ փոփոխության 4-րդ բաժինը, որն ընդունվել է Քաղաքացիական պատերազմի վերակառուցման համատեքստում, որտեղ ասվում է, որ պետական ​​պարտքի վավերականությունը չպետք է կասկածի տակ դրվի։ Մյուսները հերքեցին այս փաստարկը՝ մատնանշելով 1-ին հոդվածի 8-րդ բաժինը և տասնչորսերորդ փոփոխության 5-րդ բաժինը, որոնք ասում են, որ Կոնգրեսն ունի դրամապանակի ուժ և իրավասություն՝ կիրառելու տասնչորսերորդ փոփոխությունը[84]։

Հոդված I, Բաժին 8. Կոնգրեսն ունի լիազորություններ . . .Միացյալ Նահանգներից վարկով գումար վերցնել,
Փոփոխություն XIV, Բաժին 4. Օրենքով լիազորված Միացյալ Նահանգների պետական ​​պարտքի վավերականությունը, ներառյալ ապստամբությունը կամ ապստամբությունը ճնշելու համար ծառայությունների դիմաց կենսաթոշակների և բոնուսների վճարման հետ կապված պարտքերը, չեն կարող կասկածի տակ դրվել։ Բայց ոչ Միացյալ Նահանգները, ոչ որևէ պետություն չպետք է ստանձնի կամ վճարի որևէ պարտք կամ պարտավորություն, որն առաջացել է Միացյալ Նահանգների դեմ ապստամբության կամ որևէ ստրուկի կորստի կամ ազատագրման պահանջի հետ կապված. սակայն, բոլոր այդպիսի պարտքերը, պարտավորությունները և պահանջները անօրինական և անվավեր են:
Փոփոխություն XIV, Բաժին 5. Կոնգրեսն իրավասու է համապատասխան օրենսդրությամբ կիրառել սույն հոդվածի դրույթները:
Փաստարկներ
  • Ջեք Բալկինը, նայելով տասնչորսերորդ փոփոխության օրենսդրական պատմությանը, քննարկեց, որ Բաժին 4-ն ընդունվել է քաղաքականապես որոշված ​​դեֆոլտից պաշտպանվելու համար։ Անդրադառնալով դրույթի հովանավորին, սենատոր Բենջամին Ուեյդին, Բալկինը քննարկեց, որ «Չորրորդ բաժնի կենտրոնական հիմնավորումը ... դաշնային պարտքերի դեֆոլտի սպառնալիքները կուսակցական պայքարից հեռացնելն էր»։ Balkin-ը մեջբերում է Ուեյդին. «Յուրաքանչյուր մարդ, ով ունի սեփականություն պետական ​​միջոցներում, ավելի ապահով կզգա, երբ տեսնի, որ ազգային պարտքը դուրս է բերվել Կոնգրեսի վերահսկողությունից և դրվել Սահմանադրության խնամակալության տակ, քան, եթե այն մնա անկաշկանդ և ենթարկվի տարբեր մեծամասնությունների, որոնք կարող են առաջանալ Կոնգրեսում» Ըստ Բալկինի, սա բացահայտում է «կարևոր կառուցվածքային սկզբունք. Կառավարության պարտավորությունները չկատարելու սպառնալիքը հզոր զենք է, հատկապես բարդ, փոխկապակցված համաշխարհային տնտեսության մեջ։ Նվիրված կուսակցականները կարող են դա օգտագործել իշխանությունը խաթարելու, սովորական քաղաքականությունը խաթարելու, իրենց դուր չեկած քաղաքականությունը խարխլելու համար, նույնիսկ քաղաքական վրեժխնդրություն փնտրելու համար։ Չորրորդ բաժինը դրվեց Սահմանադրության մեջ՝ այս զենքը սովորական քաղաքականությունից հանելու համար»[85]։
  • Նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանի նախկին խորհրդական և «The Fiscal Times»-ի սյունակագիր Բրյուս Բարթլետը քննարկել է, որ 4-րդ բաժինը հակասահմանադրական է դարձնում պարտքի առաստաղը, և որ նախագահը պետք է անտեսի պարտքի սահմանաչափը[86]։
  • «The Nation»-ի խմբագիր Կատրինա Վանդեն Հյուվելը քննարկել է, որ նախագահը կարող է օգտագործել Տասնչորսերորդ ուղղման պետական ​​պարտքի բաժինը՝ ստիպելու Գանձապետարանին շարունակել վճարել իր պարտքերը, եթե պարտքի առաստաղը բարձրացնելու պայմանավորվածություն ձեռք չբերվի[87]։
  • Հարվարդի իրավաբանական դպրոցի սահմանադրական իրավունքի պրոֆեսոր Լոուրենս Թրայբը փաստարկը, որ պետական ​​պարտքի դրույթը կարող է զրոյացնել պարտքի առաստաղը, անվանել է «կեղծ հույս» և նշել, որ Սահմանադրության մեջ ոչինչ նախագահին թույլ չի տվել «յուրացնել օրենսդիր իշխանությունը» պարտքի հետ կապված։ Թրայբն ասաց, որ քանի որ Կոնգրեսը դաշնային պարտքը մարելու համար փոխառությունից բացի այլ միջոցներ ունի (ներառյալ հարկերի ավելացումը, փողի հայթայթումը և դաշնային ակտիվների վաճառքը), այն փաստարկը, որ նախագահը կարող է վերցնել պարտք վերցնելու լիազորությունը, կարող է ընդլայնվել՝ նախագահին հնարավորություն տալու համար զավթել այդ լիազորությունները[88]։
  • Գարեթ Էփսը հակադարձեց, որ նախագահը չի յուրացնի Կոնգրեսի իշխանությունը՝ հղում անելով Բաժին 4-ին՝ պարտքի առաստաղը հակասահմանադրական ճանաչելու համար, քանի որ պարտքի առաստաղը գերազանցում է Կոնգրեսի լիազորությունները։ Նա դա անվանեց օրենսդրական «կրկնակի հաշվարկ», ինչպես վերափոխված է «The New Republic»-ում, «քանի որ Կոնգրեսն արդեն յուրացրել է խնդրի առարկա միջոցները, գործադիր իշխանության պարտականությունն է ընդունել այդ հատկացումները»[89]։ Այլ կերպ ասած, հաշվի առնելով, որ Կոնգրեսը գումար է յուրացրել դաշնային ծրագրերի միջոցով, գործադիրը պարտավոր է ընդունել և, հետևաբար, ֆինանսավորել դրանք, սակայն պարտքի առաստաղի սահմանաչափը թույլ չի տալիս գործադիրին կատարել Կոնգրեսի կողմից տրված ցուցումները՝ սահմանադրական լիազորությունների վերաբերյալ։ Սահմանված հատկացումները, ըստ էության, կանոնադրական պարտքի առաստաղին ենթարկվելու համար կպահանջեն յուրացնել Կոնգրեսի սահմանադրական լիազորությունները, և, հետևաբար, օրենքը պետք է հակասահմանադրական լինի։
  • Նախկին նախագահ Բիլ Քլինթոնը պաշտպանեց այս հակափաստարկը՝ ասելով, որ ինքը կվերացնի պարտքի առաստաղը 14-րդ ուղղման միջոցով։ Նա «խելագարություն» է անվանել այն, որ Կոնգրեսը նախ կհատկացնի միջոցները, իսկ հետո երկրորդ քվեարկությունը կանցկացնի՝ վճարել-չվճարելու վերաբերյալ[90]։
  • Մեթյու Զեյթլինը հավելեց հակափաստարկին, որ եթե կիրառվի 4-րդ բաժինը, Կոնգրեսի անդամներն իրավունք չեն ունենա դատի տալ նախագահին Կոնգրեսի լիազորությունները իբր յուրացնելու համար, նույնիսկ եթե նրանք պատրաստ են դա անել. և նրանք, ովքեր, ամենայն հավանականությամբ, կունենան համբավ, կլինեն այն մարդիկ, որոնք «նախագծված են հասարակության զրոյական համակրանքը գրավելու համար. նրանք, ովքեր գնել են վարկային դեֆոլտի սվոպներ, որոնք կվճարեն կառավարության դեֆոլտի դեպքում»[89]։ Մեթյու Սթինգլասը պնդում էր, որ քանի որ գործը կհասնի Գերագույն դատարան, դատարանը չի քվեարկի այն բանի օգտին, թե ով կարող է և կբերի գործը, դա հակասահմանադրական կճանաչի պարտքի առաստաղը։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ Դատարանի որոշումը՝ պահպանելով պարտքի առաստաղը, ըստ էության, կնշանակի քվեարկություն Միացյալ Նահանգների դեֆոլտի օգտին, որը կհանգեցնի դրա հետևանքների և, Ստայնգլասը պնդում է, որ Դատարանը դա չէր անի[91]։
  • 1996-2004 թվականներին ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի ավագ խորհրդական Մայքլ Սթերնը հայտարարեց, որ Գարեթ Էփսը «ընդունել է ազգային պարտքի դրույթի չափազանց լայն մեկնաբանություն, և որ այս մեկնաբանությունը, նույնիսկ եթե ընդունվի, չի կարող արդարացնել պարտքի սահմանաչափի անվավերությունը», քանի որ « Պետական ​​պարտքը պաշտպանելու նախագահի պարտականությունն այլևս թույլ չի տալիս նրան ստանձնել ֆինանսները տնօրինելու Կոնգրեսի իշխանությունը, քան դա թույլ կտա նրան ստանձնել դատական ​​իշխանությունը, երբ (իր կարծիքով) Գերագույն դատարանը գործում է հակասահմանադրական ձևով»[92]։
  • Մոնտանայի համալսարանի սահմանադրական իրավունքի նախկին պրոֆեսոր Ռոբ Նաթելսոնը պնդում է, որ «սա վիճելի սահման չէ օրենսդիր և գործադիր իշխանությունների միջև»։ Նա շարունակեց. «Ահա թե ինչու հենց Սահմանադրությունը (հոդված I, Բաժին 8, կետ 2) միայն Կոնգրեսին, ոչ թե նախագահին է տալիս «Միացյալ Նահանգների վարկին փող վերցնելու» լիազորություն։ Մեկ այլ փաստարկում Նաթելսոնը պնդում էր, որ Բրյուս Բարթլետը «խելամտորեն բաց է թողնում տասնչորսերորդ փոփոխության մեջբերումը։ Այլ կերպ ասած, Կոնգրեսը պետք է հաստատի պարտքը, որպեսզի այն կասկածի տակ չդրվի։ Եվ ուշադրություն դարձրեք, որ այս լեզուն վերաբերում է գոյություն ունեցող պարտքին, ոչ թե նոր պարտք ստեղծելուն։ Նա նաև անտեսում է նշել, որ տասնչորսերորդ փոփոխության 5-րդ բաժինը մասնավորապես Կոնգրեսին է տալիս, ոչ թե Նախագահին, փոփոխությունը կիրառելու իրավասություն»[84]։
  • Ֆինանսների նախարար Թիմ Գեյթները ակնարկել է[83], որ պարտքի առաստաղը կարող է խախտել Սահմանադրությունը. Այնուամենայնիվ, ԱՄՆ գանձապետարանի գլխավոր խորհրդական Ջորջ Մեդիսոնը գրել է, որ «Քարտուղար Գեյթները երբեք չի պնդել, որ ԱՄՆ Սահմանադրության 14-րդ փոփոխությունը թույլ է տալիս նախագահին անտեսել օրենքով սահմանված պարտքի սահմանը» (բայց Մեդիսոնը նույնպես չի ասել, որ Գեյթները վիճել է առաջարկի դեմ։ կամ), և որ «Սահմանադրությունը բացահայտորեն փոխառու լիազորությունը դնում է Կոնգրեսի մոտ»։ Նա հայտարարել է, որ «քարտուղար Գեյթները միշտ դիտարկել է պարտքի սահմանաչափը որպես պարտադիր իրավական սահմանափակում, որը կարող է բարձրացնել միայն Կոնգրեսը»[93]։

Ծայրահեղ բարձր անվանական արժեքով մետաղադրամների հատում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԱՄՆ օրենսդրությունը սահմանափակում չի դնում հատված մետաղադրամների անվանական արժեքի վրա և մասնավորապես նշում է, որ դրամահատարանը կարող է կամայական արժեքով պլատինե մետաղադրամներ ստեղծել՝ գանձապետարանի քարտուղարի հայեցողությամբ[94]։ Յեյլի իրավագիտության պրոֆեսոր Ջեք Բալկինը որպես լուծում նշել է սինյորությունը, թեև «տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամ» տարբերակի մասին ենթադրությունները համացանցում շրջանառվում են առնվազն 2011 թվականի հունվարից[80][95]։ Հետևաբար, առաջարկվել է, որ տրիլիոն և ավելի անվանական արժեքով մետաղադրամը կարող է հատվել և ի պահ դնել Դաշնային պահուստային համակարգում և օգտագործվել պարտքերը հետ գնելու համար՝ այդպիսով միջոցները հասանելի դարձնելով[96]։

Ոսկու դրամայնացում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նմանատիպ ճգնաժամ հանդիպեց Էյզենհաուերի վարչակազմի ժամանակ՝ 1953 թվականին։ Պարտքի առաստաղը բարձրացվեց մինչև 1954 թվականի գարուն[97]։ Այդ բացը շտկելու համար Էյզենհաուերի վարչակազմն ավելացրել է Դաշնային պահուստում իր ոսկու վկայագրի ավանդները, ինչը կարող էր անել, քանի որ ոսկու շուկայական գինը բարձրացել էր։ Փորձագետների կարծիքով՝ գանձապետարանի քարտուղարը դեռ իրավասու է դրամայնացնել 8000 տոննա ոսկի, որը հին օրենքով գնահատվում է մոտավորապես 42 դոլար մեկ ունցիայի դիմաց, բայց շուկայական արժեքով ունցիայի դիմաց 1600 դոլարից ավելի է[98]։

Համաձայնագիր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նախագահ Բարաք Օբաման Սպիտակ տան Բրեյդիի մամուլի ճեպազրույցի սենյակում հայտարարություն է անում՝ հայտարարելով գործարքի մասին, որը լուծեց ԱՄՆ պարտքի առաստաղի ճգնաժամը։ Հուլիսի 31, 2011 թվական։

2011 թվականի հուլիսի 31-ին նախագահ Օբաման հայտարարեց, որ երկու պալատների երկու կուսակցությունների առաջնորդները համաձայնության են եկել, որը կնվազեցնի դեֆիցիտը և կխուսափի դեֆոլտից[99]։ Նույն օրը խոսնակ Բեյների գրասենյակը ներկայացրել է Կոնգրեսի հանրապետականների համար համաձայնագիրը[100]։ Ըստ հայտարարության՝

  • Համաձայնագիրը ավելի շատ կրճատեց ծախսերը, քան ավելացրեց պարտքի սահմանաչափը։ Առաջին տեղադրման դեպքում («տրանշ») 10 տարվա ընթացքում կկրճատվի 917 միլիարդ դոլար՝ պարտքի սահմանաչափը 900 միլիարդ դոլարով ավելացնելու դիմաց։
  • Համաձայնագրով ստեղծվեց Կոնգրեսի համատեղ ընտրված հանձնաժողով, որը մինչև 2011 թվականի նոյեմբերի 23-ը կմշակի պարտքի նվազեցման օրենսդրություն, որն անձեռնմխելի կլինի փոփոխություններից կամ ֆիլիբուստերից։ Օրենսդրության նպատակն է առաջիկա 10 տարիների ընթացքում կրճատել առնվազն 1,5 տրիլիոն դոլար, և այն պետք է ընդունվի մինչև 2011 թվականի դեկտեմբերի 23-ը։ Կոմիտեն կունենա 12 անդամ՝ յուրաքանչյուր կուսակցությունից 6-ական։
  • Համատեղ ընտրված կոմիտեի օրենսդրությունից կանխատեսվող եկամուտը չպետք է գերազանցի գործող օրենքով սահմանված եկամտի ելակետը, որը ենթադրում է, որ Բուշի հարկերի կրճատման ժամկետը ամբողջությամբ կավարտվի 2012 թվականի վերջում։
  • Համաձայնագրում նշվում էր Կոնգրեսի գործելու խթանը։ Եթե ​​Կոնգրեսը չկարողանա մշակել դեֆիցիտի կրճատման օրինագիծ՝ առնվազն 1,2 տրիլիոն դոլար կրճատումներով, ապա Կոնգրեսը կարող է 1,2 տրիլիոն դոլարով ավելացնել պարտքի առաստաղը։ Սա կհանգեցնի ծախսերի համընդհանուր կրճատումների («սեկվեստր»), որոնք հավասարապես կբաժանվեն պաշտպանական և ոչ պաշտպանական ծրագրերի միջև։ Կրճատումները կկիրառվեն 2013-ից մինչև 2021 թվականների պարտադիր և հայեցողական ծախսերի վրա և կկազմեն 1,2 տրիլիոն դոլարի տարբերության և դեֆիցիտի կրճատման գումարի միջև, որը ընդունվել է համատեղ կոմիտեի կողմից։ Սեկվեստրի մեխանիզմը նույնն է, ինչ 1997 թվականի Հավասարակշռված բյուջեի ակտը։ Կան բացառություններ. Ընդհանուր կրճատումներ կկիրառվեն «Medicare»-ի համար, բայց ոչ Սոցիալական ապահովության, «Medicaid»-ի, քաղաքացիական և զինվորական աշխատավարձերի կամ վետերանների վարձատրության համար։
  • Կոնգրեսը պետք է քվեարկի 2011 թվականի հոկտեմբերի 1-ից մինչև տարեվերջ հավասարակշռված բյուջեի փոփոխության վերաբերյալ։
  • Պարտքի առաստաղը կարող է ավելացվել լրացուցիչ 1,5 տրիլիոն դոլարով, եթե կատարվի հետևյալ երկու պայմաններից որևէ մեկը.
    • Հավասարակշռված բյուջեի փոփոխություն է ուղարկվում պետություններին
    • Համատեղ հանձնաժողովը կրճատում է ծախսերը ավելի մեծ չափով, քան պահանջվող պարտքի առաստաղի բարձրացումը։

900 միլիարդ դոլարի կրճատումների մեծ մասը տեղի կունենա հաջորդ տարիներին և, հետևաբար, զգալի կապիտալ չի հեռացնի տնտեսությունից այս կամ հաջորդ տարի։ Համատարած կրճատումներ կարող են տեղի ունենալ մինչև 2013թ. Եթե ​​դրանք նախաձեռնվեն, նոր Կոնգրեսը կարող է քվեարկել կրճատելու, վերացնելու կամ խորացնելու այդ կրճատումները ամբողջությամբ կամ մի մասով։ Համաձայն ԱՄՆ Սահմանադրության՝ նախագահը կարող է վետո դնել Կոնգրեսի կողմից ընդունված ապագա օրենսդրության վրա. Նման դեպքում Կոնգրեսը կընդունի օրենսդրություն, որը կվերացնի այս վետոն Կոնգրեսի յուրաքանչյուր պալատի երկու երրորդի մեծամասնությամբ[101]։

Համաձայնագիրը, որը կոչվում է 2011 թվականի բյուջեի վերահսկողության ակտը, ընդունվել է Ներկայացուցիչների պալատում 2011 թվականի օգոստոսի 1-ին 269 կողմ, 161 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ; Դրան կողմ է քվեարկել 174 հանրապետական ​​և 95 դեմոկրատ, դեմ՝ 66 հանրապետական ​​և 95 դեմոկրատ[102][103]։ Սենատն ընդունեց համաձայնագիրը 2011 թվականի օգոստոսի 2-ին՝ 74–26 ձայների հարաբերակցությամբ; Դեմ են քվեարկել 7 դեմոկրատներ և 19 հանրապետականներ[104]։ Օբաման ստորագրել է օրինագիծը Սենատի կողմից այն ընդունելուց անմիջապես հետո[103]։

ԱՄՆ արձագանքը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օգոստոսի 3-ին պետական պարտքն աճել է 238 մլրդ դոլարով (կամ նոր պարտքի առաստաղի մոտ 60%-ով), ինչը Միացյալ Նահանգների պատմության մեջ ամենամեծ մեկօրյա աճն է[105][106]։ ԱՄՆ-ի պարտքը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո առաջին անգամ գերազանցեց համախառն ներքին արդյունքի 100 տոկոսը[107]։ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի տվյալներով՝ ԱՄՆ-ը միացել է երկրների մի խմբին, որոնց պետական պարտքը գերազանցում է ՀՆԱ-ն։ Խմբում ընդգրկված են Ճապոնիան (229 տոկոս), Հունաստանը (152 տոկոս), Ճամայկան (137 տոկոս), Լիբանանը (134 տոկոս), Իտալիան (120 տոկոս), Իռլանդիան (114 տոկոս), Իսլանդիան (103 տոկոս)[108]։

Երկրներ ըստ «Standard & Poor's» օտարերկրյա վարկանիշի
AAA AA A BBB BB B CCC CC/D

«NASDAQ», «ASX» և «S&P» 100 ինդեքսներն արժեզրկվել են մինչև չորս տոկոս, ինչը ամենամեծ անկումն է 2009 թվականի հուլիսից ի վեր համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամի ժամանակ, որը մասամբ պայմանավորված էր Միացյալ Նահանգների բնակարանային փուչիկի և հիփոթեքային վարկերի սեփականատերերի համապատասխան կորուստներով։ Հումքային շուկան նույնպես տուժել է, երբ նավթի միջին գները իջել են մեկ բարելի դիմաց 86 դոլարից ցածր[109]։ Ոսկու գինը նվազել է, քանի որ Ուոլ Սթրիթում կորուստների խորացումը ներդրողներին դրդել է վաճառել[110]։

2011 թվականի օգոստոսի 5-ին «Standard & Poor's» վարկային վարկանիշային գործակալությունը իր պատմության մեջ առաջին անգամ իջեցրեց Միացյալ Նահանգների կառավարության երկարաժամկետ վարկային վարկանիշը՝ AAA-ից մինչև AA+։ Ի տարբերություն նախորդ վարկանիշների, գործակալությունը ենթադրում էր, որ բազային սցենարով 2001 և 2003 թվականների հարկային կրճատումները չեն ավարտվի 2012 թվականի վերջին՝ վկայակոչելով Կոնգրեսի դիմադրությունը եկամուտների ավելացման միջոցառումներին։ Նվազման սցենարը, այն պայմանները, որոնք, հավանաբար, կհանգեցնեն AA վարկանիշի հետագա իջեցմանը, ենթադրում էին, որ ծախսերի կրճատման երկրորդ փուլը չի իրականացվի, և որ գանձապետական պարտատոմսերի եկամտաբերությունը կաճի, բայց դոլարը կմնա համաշխարհային պահուստային հիմնական արժույթը։ Վերընթաց սցենարը, որը համահունչ էր նոր AA+ վարկանիշի պահպանմանը, ներառում էր 2001 և 2003 թվականների հարկերի կրճատման ժամկետի ավարտը և գալիք տասնամյակում պետական պարտքի միայն համեստ աճը՝ որպես ՀՆԱ-ի տոկոս[111][112][113]։ Մեկ շաբաթ անց «S&P»-ի ավագ տնօրեն Ջոյդիպ Մուխերջին ասաց, որ գործոններից մեկն այն է, որ բազմաթիվ ամերիկացի քաղաքական գործիչներ թերահավատություն են հայտնել դեֆոլտի լուրջ հետևանքների վերաբերյալ, որը, ըստ նրա, «տարածված չէ» AAA վարկանիշ ունեցող երկրների շրջանում[114]։ 2012 թվականի վերջին ԱՄՆ-ի «հարկաբյուջետային ժայռը» հատվեց փոխզիջման միջոցով՝ չվերջացնելով 2001 և 2003 թվականների հարկերի կրճատումները, սակայն «S&P»-ն չնվազեցրեց վարկանիշը մինչև AA[115]։ Մյուս երկու խոշոր վարկային վարկանիշային գործակալությունները՝ «Moody's»-ը և «Fitch»-ը, շարունակել են դաշնային կառավարության պարտատոմսերը գնահատել որպես AAA[116]։

Դաշնային պահուստային համակարգի, Ավանդների ապահովագրման դաշնային կորպորացիայի, Ազգային վարկային միության վարչակազմի և արժույթի վերահսկիչի գրասենյակի համատեղ մամլո հաղորդագրության մեջ դաշնային կարգավորվող հաստատություններին ասվել է, որ. ռիսկի վրա հիմնված կապիտալի նպատակների համար Միացյալ Նահանգների պարտքը դեռ համարվում էր ռիսկից զերծ[117]։

Կոնգրեսի արձագանքը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Սենատի փոքրամասնության առաջնորդ Միթչ Մակքոնելը GOP-ում ասել է։ «Կարծում եմ, որ մեր որոշ անդամներ կարող էին մտածել, որ խնդիրը պատանդ է, որին կարող եք կրակել։ Մեզանից շատերը այդպես չէին մտածում։ Մենք իրոք պարզեցինք, որ բանտարկյալն այնքան արժեքավոր է, որ փրկագին պահանջի։ Բացի այդ, այն Կոնգրեսի ուշադրությունն ուղղում է անհրաժեշտ առաջադրանքի վրա»[118]։

Հաղորդվում է, որ Բոները հատկապես մտահոգված է, որ պաշտպանական քաղաքականության ցանկացած կրճատում կարող է ուժի մեջ մտնել միայն 2013 թվականից հետո[101]։

Միջազգային արձագանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միջազգային հանրությունը Վաշինգտոնում քաղաքական հավասարակշռման ակտը որակել է որպես հավի խաղ և քննադատել ԱՄՆ կառավարությանը «վտանգավոր անպատասխանատու» գործողությունների համար[119]։

Միջազգային արձագանքը ԱՄՆ-ի վարկային վարկանիշի իջեցմանը հակասական է. Ավստրալիայի վարչապետ Ջուլիա Գիլարդը կոչ է արել հանգստանալ վարկանիշի իջեցման կապակցությամբ, քանի որ վարկային վարկանիշային երեք խոշոր գործակալություններից միայն մեկն է որոշել իջեցնել իր վարկանիշը[116]։ 2011 թվականի օգոստոսի 6-ին Չինաստանը՝ Միացյալ Նահանգների պարտքի խոշորագույն օտարերկրյա սեփականատերը, ասաց, որ Վաշինգտոնին պետք է «բուժել պարտքերից կախվածությունը» և «ապրել իր հնարավորությունների սահմաններում»[120]։ Չինական պետական «Սինհուա» լրատվական գործակալությունը քննադատել է ԱՄՆ կառավարությանը, կասկածի տակ դրել, թե արդյոք ԱՄՆ դոլարը պետք է շարունակի մնալ համաշխարհային պահուստային արժույթը և կոչ է արել միջազգային վերահսկողություն իրականացնել ԱՄՆ դոլարի թողարկման նկատմամբ[116]։

Վարկանիշի իջեցումը հանգեցրեց աշխարհի բոլոր հիմնական ֆոնդային ինդեքսների վաճառքի, ինչը սպառնում էր ֆոնդային շուկայի անկմամբ միջազգային շուկաներում[121][122][123]։ Մեծ յոթնյակի ֆինանսների նախարարները հանդիպում են նախատեսել՝ քննարկելու «համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամը, որը վերաբերում է բոլոր երկրներին»[124]։

Քաղաքական հետևանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքական առումով ճգնաժամը հանգեցրեց Հանրապետական ​​կուսակցության աջակցության անկմանը, որի աջակցությունը պարտքի առաստաղի համաձայնագրին անհրաժեշտ էր, քանի որ այն վերահսկում էր Ներկայացուցիչների պալատը։ Կուսակցության վարկանիշը հուլիսի 41 տոկոսից օգոստոսին իջել է 33 տոկոսի։ Այնուամենայնիվ, նախագահ Օբամայի հավանության վարկանիշն ընկել է ռեկորդային ցածր՝ 40 տոկոս՝ կապված ճգնաժամի հետ կապված նրա կառավարման հետ[125]։

Ժամանակացույց

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեև ԱՄՆ-ը բազմիցս բարձրացրել է իր պարտքի առաստաղը մինչև 2011 թվականը, այդ ավելացումները հիմնականում չեն զուգորդվում շարունակվող համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամով[126]։

  • Դեկտեմբերի 16, 2009 թվական. Պարտքի շեմը գերազանցվեց. Դեֆոլտից խուսափելու համար գանձապետական դեպարտամենտն օգտագործեց «արտակարգ հաշվապահական գործիքներ», որպեսզի գանձապետարանին հնարավորություն ընձեռվի լրացուցիչ 150 միլիարդ դոլար տրամադրել՝ անհրաժեշտ դաշնային պարտավորությունները կատարելու համար[126]։
  • Փետրվարի 12, 2010 թվական. ԱՄՆ-ի Դեմոկրատական 111-րդ Կոնգրեսի կողմից ընդունվելուց հետո նախագահ Օբամայի կողմից ստորագրված պարտքի առաստաղի բարձրացում։ Այն ավելացրել է պարտքի առաստաղը 1,9 տրլն դոլարով՝ 12,394 տրիլիոն դոլարից հասնելով 14,294 տրիլիոն դոլարի[40][127]։
  • Փետրվարի 18, 2010 թվական. Օբաման գործադիր հրաման արձակեց Ֆիսկալ պատասխանատվության և բարեփոխումների ազգային հանձնաժողով ստեղծելու մասին, որը նաև հայտնի է որպես Բոուլզ-Սիմփսոնի հանձնաժողով։ Հանձնաժողովի առաքելությունն էր առաջարկություններ անել մինչև 2015 թվականը բյուջեն հավասարակշռելու համար՝ բացառելով պարտքի դիմաց տոկոսավճարները։ Հանձնաժողովին հանձնարարված էր մինչև 2010 թվականի դեկտեմբերի 1-ը ներկայացնել հաշվետվություն՝ առաջարկությունների փաթեթով[29]։
  • Նոյեմբերի 2, 2010 թվական. Հանրապետական կուսակցությունը Միացյալ Նահանգների միջանկյալ ընտրություններում ստացավ 63 տեղ ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատում՝ 112-րդ Կոնգրեսում կրկին գրավելով մեծամասնությունը 242–193 հարաբերակցությամբ[128]։ Նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում Ներկայացուցիչների պալատի հանրապետականների հիմնական պլանները կրճատում էին դաշնային ծախսերը և դադարեցնում հարկերի ցանկացած բարձրացում[129][130]։
  • Դեկտեմբերի 1, 2010 թվական. Բոուլզ-Սիմփսոնի հարկաբյուջետային պատասխանատվության և բարեփոխումների հանձնաժողովը հրապարակեց իր զեկույցը, սակայն առաջարկությունները չհաջողվեց ստանալ այն պաշտոնապես ընդունելու համար անհրաժեշտ 18 անդամներից առնվազն 14-ի աջակցությունը[131][132]։ Առաջարկությունները չընդունվեցին Կոնգրեսի և նախագահ Օբամայի կողմից։
  • 2011 թվականի հունվարի 6-ին, ապրիլի 4-ին և մայիսի 2-ին Գանձապետարանի քարտուղար Թիմոթի Գեյթները նամակներ է ուղարկել՝ խնդրելով բարձրացնել պարտքի առաստաղը[42][133][134]։
  • Հունվարի 25, 2011 թվական. Սենատոր Փեթ Թումին ներկայացնում է «Full Faith and Credit» օրինագիծը, որը պահանջում է գանձապետարանից առաջնահերթություն տալ պետական ​​պարտքի սպասարկման վճարումները այլ պարտավորությունների փոխարեն։ Օրինագիծը երբեք չի քննարկվել[55]։
  • Հունվարի 28, 2011 թվական. «Moody's Investors Service»-ը հայտարարել է, որ կարող է «բացասական» կանխատեսում հրապարակել ԱՄՆ AAA պարտքի վարկանիշի վերաբերյալ ավելի շուտ, քան սպասվում էր, քանի որ երկրի բյուջեի դեֆիցիտը մեծանում է[135]։
  • Փետրվարի 14, 2011 թվական. Օբաման հրապարակեց իր 2012 ֆինանսական տարվա բյուջեի առաջարկը[136]։ Հանրապետականները քննադատում էին բյուջեն ԱՄՆ-ի աճող դեֆիցիտը զսպելու համար շատ քիչ բան անելու համար[137]։ CBO-ի վերլուծությունը, որը հրապարակվել է 2011 թվականի ապրիլին, հաշվարկել է, որ բյուջեն 10 տարվա ընթացքում կավելացնի ընդհանուր դեֆիցիտը 2,7 տրիլիոն դոլարով՝ մարտի 6,7 տրլն դոլարից մինչև 9,4 տրլն դոլար՝ առաջարկվող բյուջեով[138]։ Սենատը մերժեց բյուջեի առաջարկը 2011 թվականի մայիսի 25-ին։
  • 2011 թվականի ապրիլի 14. Ներկայացուցիչների պալատը և Սենատը քվեարկեցին 2011 թվականի ԱՄՆ դաշնային բյուջեի օգտին՝ համապատասխանաբար 260–167 և 81–19 հարաբերակցությամբ։ Այս բյուջեով 2011-ի դեֆիցիտը կանխատեսվում էր 1,645 տրիլիոն դոլար, և, հետևաբար, երաշխավորում էր, որ պարտքի առաստաղը կհասնի այս ֆինանսական տարվա ընթացքում։
  • 2011 թվականի ապրիլի 15. Կուսակցության 235–193 քվեարկությամբ Ներկայացուցիչների պալատն ընդունեց 2012 թվականի հանրապետական բյուջեի առաջարկը, որի նպատակն էր կրճատել ընդհանուր ծախսերը 5,8 տրիլիոն դոլարով և ընդհանուր դեֆիցիտը նվազեցնել 4,4 տրիլիոն դոլարով 10 տարվա ընթացքում՝ ներկայիս քաղաքականության բազային ցուցանիշի համեմատ[139]։ Այն ներառում էր Medicare-ի և Medicaid-ի նպաստների ծրագրերի բարեփոխումը, որը դեմոկրատները քննադատում էին որպես տարեցներին և աղքատներին առողջապահական ծախսերի պատասխանատվությունը թողնելու փորձ։ Քննադատությունը մեծ արձագանք գտավ հասարակության մեջ, ովքեր դեմ էին արտահայտվում առաջարկվող փոփոխություններին[140]։ Սենատը մերժեց բյուջեի առաջարկը 2011 թվականի մայիսի 25-ին։
  • 2011 թվականի ապրիլի 18. Standard & Poor's վարկանիշային ծառայությունը վերանայեց իր կանխատեսումը Միացյալ Նահանգների համար՝ հասցնելով այն բացասականի, որը պայմանավորված է Միացյալ Նահանգների ֆինանսական նկարագրի վերջին և սպասվող հետագա վատթարացմամբ և ԱՄՆ-ի՝ շուտով այդ միտումը շրջելու հնարավորությամբ ու պատրաստակամությամբ։ Հաշվի առնելով բացասական կանխատեսումները՝ S&P-ն կարծում է, որ երկու տարվա ընթացքում վարկանիշի նվազման յուրաքանչյուր երրորդ ճշգրտման հնարավորություն կա[31]։
  • 2011 թվականի մայիսի 16. Պարտքի առաստաղը հասավ գագաթնակետին. Գանձապետարանի քարտուղար Թիմոթի Գեյթները հայտարարեց պարտքերի թողարկման սառեցման ժամանակաշրջանի մասին՝ հանձնարարելով գանձապետարանին օգտագործել «արտակարգ միջոցներ» դաշնային պարտավորությունները ֆինանսավորելու համար[44]։
  • 2011 թվականի մայիսի 18. դեֆիցիտի կրճատման երկկուսակցական բանակցությունները «Վեցյակի ավազակախմբի» բարձրաստիճան սենատորների միջև կասեցվում են, երբ հանրապետական Թոմ Քոբուրնը լքում է իր պաշտոնը[141]։
  • 2011 թվականի մայիսի 24. Փոխնախագահ Ջո Բայդենը և չորս դեմոկրատ օրենսդիրներ սկսում են հանդիպել Ներկայացուցիչների պալատի մեծամասնության ղեկավար Էրիկ Քանթորի և Սենատի հանրապետական փոքրամասնության Ուիփ Ջոն Քայլի հետ՝ փորձելով շարունակել բանակցությունները։ Քանթորն ասել է, որ այս բանակցությունները հիմք կդնեն նախագահ Օբամայի, Ներկայացուցիչների պալատի հանրապետական խոսնակ Ջոն Բոների և Կոնգրեսի այլ առաջնորդների միջև հետագա քննարկումների համար[142]։
  • 2011 թվականի մայիսի 25. Սենատը մերժեց Հանրապետական պալատի բյուջեի առաջարկը՝ 57-40 ձայներով, և Օբամայի բյուջեի առաջարկը՝ 97-0 ձայներով[143]։
  • 2011 թվականի մայիսի 31. Ներկայացուցիչների պալատը քվեարկեց պարտքի առաստաղը բարձրացնելու օրինագծին՝ առանց ավելացման հետ կապված ծախսերի կրճատման։ Նախագահ Օբաման խնդրեց Կոնգրեսին բարձրացնել պարտքի առաստաղը «մաքուր» քվեարկությամբ, որը չի ներառում այլ պայմաններ։ Օրինագիծը, որը կբարձրացներ պարտքի առաստաղը 2,4 տրիլիոն դոլարով, ձախողվեց 97-318 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ։ Դեմոկրատները հանրապետականներին մեղադրեցին քաղաքականություն խաղալու մեջ՝ անցկացնելով քվեարկություն, որը նրանք գիտեին, որ ձախողվելու են[144]։
  • Հունիսի 23, 2011 թվական. Բայդենի բանակցությունները պարտքի առաստաղի վերաբերյալ ընդհատվեցին, երբ և՛ Էրիկ Քանթորը, և՛ Ջոն Քիլը հրաժարվեցին հարկերի հետ կապված տարաձայնությունների պատճառով[145]։
  • Հուլիսի 19, 2011 թվական. Ներկայացուցիչների պալատի հանրապետական ​​մեծամասնությունը ներկայացրեց «կրճատման, սահմանաչափի և հավասարակշռման» օրինագիծը (HR2560), որն առաջարկում էր ճգնաժամի լուծումը։ Նրանք օրինագիծն ընդունեցին 234 կողմ, 190 դեմ ձայներով, բաժանվեցին կուսակցական գծերով. 229 հանրապետական ​​և 5 դեմոկրատ կողմ, 181 դեմոկրատ և 9 հանրապետական ​​դեմ; այն ուղարկվել է Սենատի քննարկմանը։ Օրինագիծը թույլ է տվել 2,4 տրիլիոն դոլարով ավելացնել պարտքի առաստաղը Կոնգրեսի կողմից բյուջեի հավասարակշռված փոփոխության ընդունումից հետո։ Քանի որ սահմանադրական փոփոխությունները պահանջում են Կոնգրեսի երկու պալատների երկու երրորդ մեծամասնությունը, բյուջեի հավասարակշռված փոփոխության համար քվեարկությունը կպահանջի ավելի մեծ աջակցություն, քան Ներկայացուցիչների պալատի քվեարկության արդյունքում ձեռք բերված «կրճատման, սահմանաչափի և հավասարակշռման» օրինագիծը[146]։
  • Հուլիսի 22, 2011 թվական. Սենատը քվեարկեց կուսակցական գծերով՝ ներկայացնելու «կրճատման, սահմանաչափի և հավասարակշռման» օրինագիծը։ 51 դեմոկրատ քվեարկել է այն քննարկելու օգտին, իսկ 46 հանրապետական՝ այն բանավեճի բերելու օգտին[147]։ Սենատի մեծամասնության առաջնորդ Հարրի Ռիդը ակտն անվանել է «ամենավատ օրենսդրական ակտերից մեկը, որը երբևէ դրվել է Միացյալ Նահանգների Սենատի հատակին»։ Նույնիսկ Կոնգրեսի ընդունած լինելու դեպքում Օբաման խոստացել էր վետո դնել օրինագծի վրա[148]։
  • Հուլիսի 25, 2011 թվական. Հանրապետականներն ու դեմոկրատները առանձին առաջարկներ են ներկայացրել դեֆիցիտը նվազեցնելու համար[7]։
  • Հուլիսի 25, 2011 թվական. Օբաման և Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Ջոն Բոները առանձին-առանձին դիմեցին ժողովրդին ցանցային հեռուստատեսության միջոցով՝ կապված պարտքի առաստաղի հետ[149]։
  • Հուլիսի 25, 2011 թվական. Պարտատոմսերի շուկան ցնցվում է ԱՄՆ դեֆոլտի վրա 850 միլիոն դոլարի ֆյուչերսային առևտրային դրույքներով։
  • 2011 թվականի հուլիսի 29. 2011 թվականի բյուջեի վերահսկողության ակտը S. 627, հանրապետական ​​օրինագիծը, որն անմիջապես բարձրացրեց պարտքի առաստաղը 900 միլիարդ դոլարով և կրճատեց ծախսերը 917 միլիարդ դոլարով, ընդունվեց Ներկայացուցիչների պալատը 218–210 ձայների հարաբերակցությամբ։ Ոչ մի դեմոկրատ չի քվեարկել դրա օգտին, և նաև մերժվել է 22 հանրապետականներից, ովքեր կարծում էին, որ դա բավականաչափ կոշտ չէ ծախսերի կրճատման հարցում[150]։ Սա թույլ է տալիս նախագահին պահանջել պարտքի առաստաղի երկրորդ ավելացում մինչև 1,6 տրիլիոն դոլար՝ բյուջեի հավասարակշռված փոփոխության ընդունումից հետո և դեֆիցիտի կրճատման առանձին փաթեթ՝ 1,8 տրիլիոն դոլար, որը պետք է գրվի նոր «Կոնգրեսի համատեղ հանձնաժողովի» կողմից[151]։ Երեկոյան Սենատ ներկայացնելուց հետո օրինագիծն անմիջապես դրվեց 59-41 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ, ներառյալ որոշ հանրապետականների ձայները[152]։
  • Հուլիսի 30, 2011 թվական. Ներկայացուցիչների պալատը քվեարկեց 173-246 հարաբերակցությամբ՝ մերժելու Սենատի մեծամասնության առաջնորդ Հարի Ռիդի 2,4 տրիլիոն դոլար արժողությամբ ծրագիրը՝ նվազեցնելու դեֆիցիտը և բարձրացնել պարտքի առաստաղը[153]։
  • Հուլիսի 31, 2011 թվական. Նախագահ Բարաք Օբաման հայտարարեց, որ երկու կողմերի առաջնորդները համաձայնության են եկել բարձրացնել պարտքի առաստաղը և նվազեցնել դաշնային դեֆիցիտը։ Բացի այդ, Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Ջոն Բոները հանրապետականներին ասել է, որ նրանք հասել են համաձայնության[154]։ Բոները համաձայնագրի մանրամասները բացահայտել է Ներկայացուցիչների պալատի հանրապետականներին[155]։
  • Օգոստոսի 1, 2011 թվական. Ներկայացուցիչների պալատը 269–161 ձայների հարաբերակցությամբ ընդունեց երկկուսակցական օրինագիծ։ «Այո» են քվեարկել 174 հանրապետական և 95 դեմոկրատներ. «Ոչ» են քվեարկել 66 հանրապետական և 95 դեմոկրատներ[156]։
  • Օգոստոսի 2, 2011 թվական. Սենատն ընդունեց օրինագիծը 74-26 կողմ ձայներով։ «Այո» է քվեարկել 28 հանրապետական, 45 դեմոկրատ և 1 անկախ ներկայացուցիչ, «Ոչ» է քվեարկել 19 հանրապետական, 6 դեմոկրատ և 1 անկախ ներկայացուցիչ[157]։ Նախագահ Օբաման նույն օրը ստորագրեց պարտքի առաստաղի մասին օրինագիծը՝ դրանով իսկ վերջ տալով դեֆոլտի վախերին։ Օբաման նաև հայտարարեց, որ օրինագիծը «կարևոր առաջին քայլն է՝ ապահովելու, որ որպես ազգ մենք ապրենք մեր հնարավորությունների սահմաններում»[158]։
  • Օգոստոսի 2, 2011 թվական. Ամսաթիվ, որը ֆինանսների նախարարությունը գնահատում է, որ ԱՄՆ-ի փոխառու լիազորությունները կսպառվեն, եթե պարտքի առաստաղի ճգնաժամը չլուծվի[44]։
  • Օգոստոսի 3, 2011 թվական. Գանձապետարանը պետական պարտքն ավելացրեց 238 միլիարդ դոլարով[106]։
  • Օգոստոսի 5, 2011 թվական. «Standard & Poor's»-ը իջեցրեց Միացյալ Նահանգների վարկային վարկանիշը AAA-ից մինչև AA+՝ պատճառաբանելով Կոնգրեսի դիմադրությունը եկամուտների նոր միջոցառումներին և իրավունքի ծրագրերի անվերահսկելի աճին։ Գործակալությունը երկարաժամկետ հեռանկարը գնահատել է որպես բացասական՝ վկայակոչելով պարտքի աճի դինամիկայի անորոշությունը[111][112]։
  • Օգոստոսի 9, 2011 թվական. ԱՄՆ Դաշնային պահուստային համակարգը հայտարարեց, որ կպահի տոկոսադրույքները «բացառիկ ցածր մակարդակներում» առնվազն մինչև 2013 թվականի կեսերը. այն հետագա քանակական մեղմացման պարտավորություն չի ստանձնել։ «Dow Jones Industrial Average»-ը և Նյու Յորքի ֆոնդային բորսան, ինչպես նաև աշխարհի այլ ֆոնդային շուկաները վերականգնվել են վերջին անկումից հետո։ (Wall Street Journal)
  • Օգոստոսի 15, 2011 թվական. «Fitch» վարկանիշային գործակալության և «FRBNY»-ի առաջնային դիլեր «Jefferies & Co»-ի կողմից հաշվարկված ամսաթիվը, որ 29 միլիարդ դոլարի դաշնային պարտքի տոկոսները կվճարեին, այդպիսով առաջացնելով տեխնիկական սուվերեն դեֆոլտ, եթե պարտքի առաստաղի ճգնաժամը չլուծվեր։ Սա, սակայն, տեղի չունեցավ, քանի որ պարտքի առաստաղի ճգնաժամը մինչ այդ լուծված էր[159][160]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Government Accountability Office. "Analysis of 2011-2012 Actions Taken and Effect of Delayed Increase on Borrowing Costs." GAO-12-701. July 2012. http://www.gao.gov/assets/600/592832.pdf.
  2. Bipartisan Policy Center. "Debt Limit Analysis." November 27, 2012. http://bipartisanpolicy.org/sites/default/files/Debt%20Limit%20Analysis.pdf Արխիվացված Հունվար 20, 2013 Wayback Machine.
  3. «Analysis of 2011-2012 Actions Taken and Effects of Delayed Increase on Borrowing Costs». Government Accountability Office. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  4. It's Not "Default" By Annie Lowrey at Slate
  5. Debt Ceiling: No Chance of US default By Warren Mosler at creditwritedowns.com
  6. Stephanie Condon (2011 թ․ հուլիսի 27). «McCain blasts "bizarro" Tea Party debt limit demands». CBS News. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 30-ին.
  7. 7,0 7,1 «Reid, Boehner Outline Competing Deficit Plans». Fox News. Associated Press. 2011 թ․ հուլիսի 25. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 29-ին.
  8. Government Accountability Office (2011 թ․ փետրվարի 22). «Debt Limit: Delays Create Debt Management Challenges and Increase Uncertainty in the Treasury Market».
  9. Lowrey, Annie (2011 թ․ մայիսի 16). «Debt ceiling crisis: The debt ceiling is a pointless, dangerous relic, and it should be abolished». Slate. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  10. Epstein, Jennifer (2011 թ․ հուլիսի 18). «Moody's: Abolish the debt limit». Politico. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  11. Sahadi, Jeanne (2011 թ․ մայիսի 18). «Debt ceiling FAQs: What you need to know». CNN. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  12. 12,0 12,1 Timothy Geitner (2011 թ․ հունիսի 28). «Letter to the Hon Jim DeMint» (PDF). US Department of the Treasury. Secretary of Treasury. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 29-ին.
  13. Damian Paletta (2011 թ․ հուլիսի 28). «Treasury Crafts a Plan: Who Gets Paid, Who Doesn't». The Wall Street Journal. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 29-ին.
  14. «Get the Facts: Raising the Debt Limit». US Department of the Treasury. 2011 թ․ հուլիսի 20. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  15. «Treasury to Explain Who Gets Paid, Who Doesn't if Debt Cap Not Raised». Fox News. 2010 թ․ ապրիլի 7. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  16. Sahadi, Jeanne (2011 թ․ հուլիսի 14). «Debt Ceiling: Chaos if Congress blows it». CNN. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 29-ին.
  17. 17,0 17,1 17,2 «Interview with GM's Dan Akerson; Killing in the Name of the Knights Templar; Interview With Christine Lagarade». CNN. 2011 թ․ հուլիսի 31. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  18. «CRFB-Understanding the Debt Limit-July 14, 2011». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  19. CBPP-The Most Terrifying Result of the Debt Ceiling Crisis-August 2, 2011
  20. 20,0 20,1 "CBO's 2011 Long-Term Budget Outlook"
  21. Leonhardt, David (2009 թ․ հունիսի 10). «America's Sea of Red Ink Was Years in the Making». The New York Times.
  22. Desjardins, Lisa (2012 թ․ մարտի 29). «Why the U.S. may never have a balanced budget again». CNN. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 26-ին.
  23. «Anti-tax-and-spend group throws "tea party" at Capitol». Deseret News. 2009 թ․ մարտի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2009-06-13-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  24. Berman, Russell (2010 թ․ հուլիսի 5). «Gallup: Tea Party's top concerns are debt, size of government». The Hill. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  25. «Republican wave swamps the U.S. in mid-term elections». Herald Sun. Australia. 2010 թ․ նոյեմբերի 4. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  26. «Cutting Spending». GOP.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  27. «Creating Jobs». GOP.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  28. «Tea party role in debt bill raises GOP eyebrows». CBS MoneyWatch. 2011 թ․ հուլիսի 27. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  29. 29,0 29,1 «Executive Order – National Commission on Fiscal Responsibility and Reform». whitehouse.gov (Press release). 2010 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին – via National Archives.
  30. «Moody's Threatens US With 'Negative' Debt Outlook». Moneynews. Newsmax Media. 2011 թ․ հունվարի 28. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  31. 31,0 31,1 «Fiscal Challenges Weighing On The 'AAA' Sovereign Credit Rating On The Government Of The United States». Standard & Poor's. 2011 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  32. Brandimarte, Walter (2011 թ․ հուլիսի 28). «UPDATE 2-S&P-US deficit cuts of $4 trillion a good start». Reuters. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  33. Schroeder, Peter (2011 թ․ հուլիսի 28). «Moody's: Neither debt plan protects the nation's AAA rating». The Hill. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  34. Leonhardt, David (2010 թ․ մայիսի 11). «In Greece, a Reflection of U.S. Debt Problems». The New York Times. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  35. Saint Louis Federal Reserve (2012) "5-Year Treasury Inflation-Indexed Security, Constant Maturity" FRED Economic Data chart from government debt auctions (the x-axis at y=0 represents the inflation rate over the life of the security)
  36. 36,0 36,1 36,2 Carmen M. Reinhart and M. Belen Sbrancia (March 2011) "The Liquidation of Government Debt" National Bureau of Economic Research working paper No. 16893
  37. David Wessel (August 8, 2012) "When Interest Rates Turn Upside Down" Wall Street Journal (full text Արխիվացված 2013-01-20 Wayback Machine)
  38. Matthew Yglesias (May 30, 2012) "Why Are We Collecting Taxes?" Slate
  39. U.S. Treasury (January 31, 2012) "Minutes of the Meeting of the Treasury Borrowing Advisory Committee of the Securities Industry and Financial Markets Association"
  40. 40,0 40,1 «Bill Summary & Status – 111th Congress (2009–2010) – H.J.RES.45 – CRS Summary – THOMAS (Library of Congress)». Thomas.loc.gov. 2010 թ․ փետրվարի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  41. Spetalnick, Matt (2010 թ․ փետրվարի 12). «Obama signs debt limit-paygo bill into law». Reuters. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  42. 42,0 42,1 «Secretary Geithner Sends Debt Limit Letter to Congress». US Department of the Treasury. 2011 թ․ ապրիլի 4. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  43. Government Accountability Office, Delays Create Debt Management Challenges and Increase Uncertainty in the Treasury Market, GAO-11-203, February 2011.
  44. 44,0 44,1 44,2 «As US Reaches Debt Limit, Geithner Implements Additional Extraordinary Measures to Allow Continued Funding of Government Obligations». US Department of the Treasury. 2011 թ․ մայիսի 16. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  45. Damian Paletta (2011 թ․ հուլիսի 27). «Business Groups Enter the Fray as Debt Deadline Looms». The Wall Street Journal.
  46. Rachelle Younglai (2011 թ․ հուլիսի 26). «Is US default deadline truly August 2? Analysts say no». Reuters.
  47. Sarlin, Benjy (2011 թ․ հունիսի 22). «Ex-IMF Chief Economist: Debt Ceiling Default Would Be "A Calamity"». Talking Points Memo. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 3-ին.(չաշխատող հղում)
  48. Sahadi, Jeanne (2011 թ․ հուլիսի 14). «Debt ceiling: Chaos if Congress blows it». CNN. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  49. «Ahmed Wali Karzai Assassinated; Interview with Larry Summers». CNN. 2011 թ․ հուլիսի 17. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  50. «Secretary Geithner Sends Debt Limit Letter to Congress». US Department of the Treasury. 2011 թ․ հունվարի 6. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  51. «Sen. Toomey Sends Letter to Secretary Geithner on the Debt Limit» (Press release). Pat Toomey. 2011 թ․ փետրվարի 2. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  52. Washington, D.C. (2011 թ․ մայիսի 26). «Senate GOP to Geithner: Default Is Your Choice» (Press release). Demint.senate.gov. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.(չաշխատող հղում)
  53. Timothy Geithner (2011 թ․ հունիսի 29). «Full Text: Geithner Letter Responding to Republicans on Debt Limit». The Wall Street Journal.
  54. «Bill Summary & Status – 112th Congress (2011–2012) – S.163 – THOMAS (Library of Congress)». Thomas.loc.gov. 2011 թ․ հունվարի 26. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.(չաշխատող հղում)
  55. 55,0 55,1 «Sen. Toomey Introduces First Step To Curb Federal Spending: The Full Faith And Credit Act» (Press release). Pat Toomey. 2011 թ․ հունվարի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  56. «govtrack.us». Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  57. «The Outcome of the Debt Ceiling Battle Could Hurt the Economy».
  58. «Analysts: Failure To Raise Debt Ceiling Means 44% Spending Cut, 10% Drop In GDP, Recession». 2011 թ․ հունիսի 28.
  59. Calmes, Jackie (2011 թ․ հունվարի 6). «Geithner asks Congress to raise U.S. debt limit quickly». The New York Times. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 9-ին.
  60. 60,0 60,1 60,2 Charles Krauthammer (2011 թ․ հունիսի 3). «Our Salutary Debt-Ceiling Scare». National Review. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  61. «John Boehner: Tax Reform 'Under Discussion' In Debt Ceiling Talks». The Huffington Post. 2011 թ․ հուլիսի 7. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  62. «Ron Paul's Surprisingly Lucid Solution To The Debt Ceiling Impasse». The New Republic. 2011 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  63. The twelve Federal Reserve Banks are owned by private banks.
  64. Schroeder, Peter (2011 թ․ ապրիլի 15). «White House: Obama hasn't changed on 'clean' debt vote». The Hill. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  65. Meredith Shiner (2011 թ․ ապրիլի 14). «Harry Reid calls for clean debt ceiling vote». Politico. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  66. «Debt Ceiling: Tax Increases Have Democrats And Republicans In War Of Words». The Huffington Post. 2011 թ․ հուլիսի 13. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  67. «Budget chief wants plan with 50–50 split between spending cuts and tax hikes». 2011 թ․ մայիսի 10.
  68. Quinn Bowman (2011 թ․ հուլիսի 7). «Pelosi: House Democrats Won't Support Entitlement Cuts in Debt-Limit Deal». PBS. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 26-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  69. «Review & Outlook: The Road to a Downgrade». The Wall Street Journal. 2011 թ․ հուլիսի 28. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  70. 70,0 70,1 Cohn, Alicia M. (2011 թ․ հուլիսի 7). «Schumer threatens 14th Amendment solution for 'next round' of debt-ceiling talks». The Hill. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  71. 71,0 71,1 Jennifer Bendery (2011 թ․ հուլիսի 27). «House Democratic Leaders To Obama: Use The 14th Amendment». The Huffington Post. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  72. 72,0 72,1 «House Democrats Support Executive Order On Debt Limit – News – Talk Radio News Service: News, Politics, Media». Talkradionews.com. 2011 թ․ հուլիսի 27. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  73. 73,0 73,1 Sahadi, Jeanne (2011 թ․ հունիսի 30). «Is the debt ceiling really unconstitutional?». CNN. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  74. «Congress rejects 'clean' U.S. debt ceiling hike». MarketWatch. 2011 թ․ մայիսի 31. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  75. Foley, Elise (2011 թ․ մայիսի 31). «House GOP Votes Down Clean Debt Limit Increase, Eyes Medicare In Deal». The Huffington Post.
  76. 76,0 76,1 «Scheme, stonewall and fulminate». The Economist. 2011 թ․ հուլիսի 21.
  77. «PIMCO Founder To Deficit-Obsessed Congress: Get Back To Reality». Talking Points Memo. 2011 թ․ հունիսի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-22-ին. Վերցված է 2024-05-28-ին.
  78. «Right Now Contractionary Fiscal Policy (Probably) Makes the Long-Run Debt Problem Worse». 2011 թ․ հուլիսի 14.
  79. Timothy Geithner (2011 թ․ հունիսի 29). «Geithner Letter Responding to Republicans on Debt Limit». The Wall Street Journal.
  80. 80,0 80,1 Jack M. Balkin (2011 թ․ հուլիսի 28). «3 ways Obama could bypass Congress». CNN. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  81. Hess, Steven (2011 թ․ հուլիսի 18). «Eliminate the debt ceiling, Moody's suggests». The Washington Post.
  82. Gorenstein, Peter (2011 թ․ հուլիսի 25). «Former CBO Director: It's Time to Eliminate the Debt Ceiling». The Daily Ticker.
  83. 83,0 83,1 Grim, Ryan (2011 թ․ հունիսի 30). «Tim Geithner: 14th Amendment Says Debt 'Shall Not Be Questioned'». The Huffington Post. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  84. 84,0 84,1 "Can the President Raise the Debt Limit Unilaterally? Hell no!"
  85. Jack Balkin (2011 թ․ հունիսի 30). «The Legislative History of Section Four of the Fourteenth Amendment».
  86. Bruce Bartlett (2011 թ․ ապրիլի 29). «The Debt Limit Option President Obama Can Use». The Fiscal Times. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 3-ին.
  87. Katrina vanden Heuvel (2011 թ․ հուլիսի 5). «Invoke the 14th – and end the debt standoff». The Washington Post. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 7-ին.
  88. Laurence Tribe (2011 թ․ հուլիսի 8). «A Ceiling We Can't Wish Away». The New York Times.
  89. 89,0 89,1 Zeitlin, Matthew (2011 թ․ հունիսի 24). «The Debt Ceiling: Why Obama Should Just Ignore It». The New Republic.
  90. «Bill Clinton Says He'd Raise The Debt Ceiling Using 14th Amendment». NPR. 2011 թ․ հուլիսի 19.
  91. Steinglass, Matthew (2011 թ․ հունիսի 30). «The Debt Ceiling: The Constitutional Option». The Economist.
  92. "Snatching the Power of the Purse"
  93. «Fact Check: Treasury General Counsel George Madison Responds to New York Times Op-Ed on 14th Amendment». US Department of the Treasury. 2011 թ․ հուլիսի 8. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  94. United States Code: Title 31,5112. Denominations, specifications, and design of coins | LII / Legal Information Institute
  95. Coin Seigniorage and the Irrelevance of the Debt Limit Արխիվացված Հունվար 10, 2013 Wayback Machine, "beowulf" on my.firedoglake.com, Monday January 3, 2011, Retrieved July 31, 2011
  96. The $5 Trillion Coin. Gimmicks the government could use to resolve the debt-ceiling debacle., Anne Lowrey, Slate, July 29, 2011, Retrieved July 31, 2011
  97. Meltzer, Allan (2010). A History of the Federal Reserve. Vol. 2, Book 1. University Of Chicago Press. էջեր 110 and 168. ISBN 978-0-226-52001-8.
  98. «Live Gold Prices – Gold Price – Silver Prices – Price of Silver and Gold». Monex.com. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.Կաղապար:Verify source
  99. DeFrank, Thomas (2011 թ․ հուլիսի 31). «President Obama says Republican, Dem leaders have reached agreement with him to raise debt ceiling». Daily News.
  100. «Boehner's Debt Ceiling Agreement Presentation». The New York Times. 2011 թ․ հուլիսի 31.
  101. 101,0 101,1 Lisa Mascaro; Kathleen Hennessey (2011 թ․ հուլիսի 31). «U.S. leaders strike debt deal to avoid default». Los Angeles Times.
  102. «Debt-Ceiling Deal: President Obama Signs Bill as Next Fight Looms». ABC News. 2011 թ․ օգոստոսի 2. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  103. 103,0 103,1 «Obama Signs Debt-Ceiling Plan Hours Before Deadline». Fox News. 2010 թ․ ապրիլի 7. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  104. Frank Thorp (2011 թ․ օգոստոսի 2). «Senate passes debt deal, 74–26». NBC News. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  105. "U.S. eats up most of debt limit in one day". The Washington Times. August 3, 2011.
  106. 106,0 106,1 «Daily Treasury Statement (for August 3)» (PDF). US Department of the Treasury. 2011 թ․ օգոստոսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  107. U.S. Debt Reaches 100 percent of Country's GDP
  108. US borrowing tops 100% of GDP: Treasury. AFP.
  109. Hyam, Rebecca; Ben Atherton; Michael Janda. «Market dives to two-year low on recession fears». Australian Broadcasting Corporation. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  110. «World stocks plunge on recession fears». ABC News. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  111. 111,0 111,1 «United States of America Long-Term Rating Lowered To 'AA+' On Political Risks And Rising Debt Burden; Outlook Negative» (PDF). Standard & Poor's. 2011 թ․ օգոստոսի 5. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  112. 112,0 112,1 Binyamin Appelbaum; Eric Dash (2011 թ․ օգոստոսի 5). «S.& P. Downgrades Debt Rating of U.S. for the First Time». The New York Times. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  113. Detrixhe, John (2011 թ․ օգոստոսի 6). «U.S. Loses AAA Credit Rating as S&P Slams Debt Levels, Political Process». Bloomberg.
  114. Josh Boak (2011 թ․ օգոստոսի 12). «S&P: Debt default skeptics fueled ratings downgrade». The Politico. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  115. S&P Sovereigns Rating List
  116. 116,0 116,1 116,2 «World reacts to U.S. credit downgrade». Արխիվացված է օրիգինալից 2011-08-22-ին. Վերցված է 2024-05-28-ին.
  117. "Agencies Issue Guidance on Federal Debt". August 5, 2011.
  118. Jenkins, Sally (2011 թ․ օգոստոսի 3). «In debt deal, the triumph of the old Washington – The Washington Post». The Washington Post.
  119. Cookon, John (2011 թ․ հուլիսի 29). «World reacts to U.S. debt crisis». CNN. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 31-ին.
  120. "China Tells U.S. It Must 'Cure Its Addiction to Debt'"
  121. Debt crisis: leaders in a rush to find common purpose
  122. «Talk of the Day – U.S. debt crisis triggers global mobilization». Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-16-ին. Վերցված է 2024-05-28-ին.
  123. G7 leaders race against new week of market drama
  124. "G-7 finance chiefs to discuss crisis". August 6, 2011.
  125. «Obama Approval Drops to New Low of 40%». Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 24-ին.
  126. 126,0 126,1 Knoller, Mark (2009 թ․ դեկտեմբերի 16). «U.S. National Debt Tops Debt Limit». CBS News. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  127. Spetalnick, Matt (2010 թ․ փետրվարի 12). «Obama signs debt limit-paygo bill into law». Reuters. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  128. Shearer, Geoffrey (2010 թ․ նոյեմբերի 4). «Republican wave swamps the U.S. in mid-term elections». Herald Sun. Australia. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  129. «Cutting Spending – A Pledge to America». GOP.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  130. «Creating Jobs – A Pledge to America». GOP.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  131. «The Moment of Truth: Report of the National Commission on Fiscal Responsibility and Reform». Fiscalcommission.gov. 2010 թ․ դեկտեմբերի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  132. Deficit Commission Report Fails to Advance to Congress. December 3, 2010. FoxNews.com
  133. «Secretary Geithner Sends Debt Limit Letter to Congress». US Department of the Treasury. 2011 թ․ հունվարի 6. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  134. «Secretary Geithner Sends Debt Limit Letter to Congress». US Department of the Treasury. 2011 թ․ մայիսի 2. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  135. «Moody's Threatens US With 'Negative' Debt Outlook». Moneynews. Newsmax Media. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  136. «President Obama's Budget and the Pending Budget Fight». ABC News. 2011 թ․ փետրվարի 14. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  137. Khan, Huma (2011 թ․ փետրվարի 15). «Obama Defends 2012 Budget, Addresses Deficit, Tax Overhaul in News Conference». ABC News. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  138. «Archived copy» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  139. «Archived copy» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  140. AP (2010 թ․ ապրիլի 7). «House Approves GOP 2012 Budget on Party-Line Vote». Fox News. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  141. Cowan, Richard; Sullivan, Andy. 'Gang of Six' budget talks founder in Senate. May 18, 2011. Reuters.
  142. Bull, Alister. Debt Talks: Joe Biden Leads Third round Of Deficit Negotiations. May 24, 2011. Reuters.
  143. «Senate rejects budget measure containing Medicare overhaul». CNN. 2011 թ․ մայիսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  144. «Congress rejects 'clean' U.S. debt ceiling hike». MarketWatch. 2011 թ․ մայիսի 31. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  145. Parkinson, John R. and Miller, Sunlen. Top Republicans Walk Out of VP Biden's Debt Talks. June 23, 2011. ABC News.
  146. «Constitution of the United States of America – Wikisource». En.wikisource.org. 2011 թ․ հուլիսի 12. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  147. «Bill Summary & Status – 112th Congress (2011–2012) – H.R.2560 – All Congressional Actions – THOMAS (Library of Congress)». Thomas.loc.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  148. Wong, Scott (2011 թ․ հուլիսի 22). «Senate rejects 'Cut, Cap, Balance'». Politico.
  149. «Transcript of Obama's speech: 'Make your voice heard'». CNN. 2011 թ․ հուլիսի 26. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 28-ին.
  150. «US House passes debt bill, likely to die in Senate». AFP. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  151. Russell, By. «House passes revised Boehner debt plan with 218–210 vote». The Hill. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  152. Memoli, Michael A. (2011 թ․ հուլիսի 29). «Debt ceiling: Senate quickly acts to block House plan». Los Angeles Times. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  153. Susan Davis (2011 թ․ հուլիսի 30). «House Votes Down Sen. Reid's Debt-Ceiling Plan». National Journal. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  154. Bendavid, Naftali (2011 թ․ օգոստոսի 1). «Obama, Congress Reach Debt Deal». The Wall Street Journal. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  155. «Archived copy» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 1-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  156. Berman, Russell (2011 թ․ օգոստոսի 1). «House approves debt-ceiling bill as Giffords makes dramatic return». The Hill. News World Communications. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  157. «U.S. Senate Roll Call Votes 112th Congress – 1st Session On the Motion to Concur in the House Amendment to S. 365». 2011 թ․ օգոստոսի 2. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  158. Montopoli, Brian (2011 թ․ օգոստոսի 2). «Obama signs debt limit bill after nasty fight». CBS News. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  159. «Fitch May Cut US Top Rating to 'Restricted Default'». Moneynews. Newsmax Media. 2011 թ․ հունիսի 8. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  160. «Analysts: The True Debt Deadline is Aug. 15». Reuters. 2011 թ․ հուլիսի 27. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 30-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]