Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամ

Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամ;
Տեսակ	մտքի կենտրոն և German party political foundation?
Երկիր	Գերմանիա
Հապավում	FNF
Հիմնադրված	մայիսի 19, 1958
Գլխադասային գրասենյակ	Պոտսդամ, Գերմանիա և Truman-Villa, Բաբելսբերգ, Պոտսդամ, Գերմանիա
Գլխավոր քարտուղար	Karl-Heinz Paqué?
Անվանված է	Ֆրիդրիխ Նաուման
Անձնակազմ	237 մարդ (2019)
Հիմնադիր	Թեոդոր Հոյս, Walter Erbe?, Paul Luchtenberg?, Reinhold Maier?, Hans Wolfgang Rubin? և Dorothee von Velsen?
Կայք	freiheit.org և fnst.org

Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամ, (գերմ.՝ Friedrich Naumann Stiftung für die Freiheit), լիբերալ քաղաքականության գերմանական հիմնադրամ, որի գործունեության հիմքում ազատականությունն է։ Հիմնադրամի նպատակներից է բոլոր հետաքրքրվողներին փոխանցել ազատության, արդարության և համերաշխության գաղափարներ։ Հիմնադրամն իր հայացքներով մոտ է Գերմանիայի Ազատ դեմոկրատական կուսակցությանը (FDP)^[2]։

Հիմնադրամը կրում է գերմանացի լիբերալ քաղաքական գործիչ Ֆրիդրիխ Նաումանի անունը^[3]։ 2007 թվականին հիմնադրամն իր անվանումը լրացրել է «հանուն ազատության» (für die Freiheit) բառերով։

Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամի կենտրոնական գրասենյակ, Թրուման Վիլլա պատմական շենք

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրամը ստեղծվել է 1958 թվականին, Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության առաջին նախագահ Թեոդոր Հոյսի, լիբերալ քաղաքական գործիչների և մտավորականներ Վալտեր Էրբեի, Պոլ Լուխտենբերգի, Ռայնհոլդ Մայերի, Հանս Վոլֆգանգ Ռուբինի, Դորոթի ֆոն Ֆելզենի և այլոց կողմից^[4]^[5]։ Հիմնադրամի գործունեությունը տասնամյակների ընթացքում զգալիորեն ընդլայնվել են։ Իր արտասահմանյան աշխատանքները հիմնադրամը սկսել է 1964 թվականից, 1973 թվականիցին սկսվել է շնորհալի երեխաների ֆինանսավորումը, իսկ 1995 թվականին հիմնադրվել է Լիբերալ ինստիտուտը՝ որպես ազատական վերլուծական կենտրոն։

Հիմնադրամի կենտրոնական գրասենյակը և գտնվելու վայրը 1959 թվականից եղել է Բոննը, 1962 թվականից՝ Բադ Գոդեսբերգը, իսկ 1984 թվականից՝ Քյոնիգսվինտերը։ 2000 թվականին կենտրոնական գրասենյակը տեղափոխվել է Պոտսդամ քաղաքի Բաբելսբերգ շրջան, նախ՝ Վեբերպարկ, իսկ այնտեղից՝ 2001 թվականի ապրիլին՝ Թրուման Վիլլա պատմական շենք։ 1967 թվականից հիմնադրամը գործում է Գումերսբախի Թեոդոր Հոյսի ակադեմիայում, որը որպես ուսումնական հաստատություն դարձել է միջոցառումների անցկացման կենտրոնական վայր^[6]։ 1990-ական թվականներին ուսումնական հաստատություններ կային նաև այլ քաղաքներում։

Ըստ հիմնադրամի՝ «Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամը Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության լիբերալ քաղաքականության հիմքն է։ Այն ցանկանում է նպաստել հասարակության բոլոր ոլորտներում մարդու արժանապատվության ազատության սկզբունքի կիրառմանը և քաղաքական կրթություն տալուն Գերմանիայում, ինչպես նաև արտերկրի գործընկերների հետ միասին»^[7]։

Հիմնադրամը տարածաշրջանային գրասենյակներ ունի Կենտրոնական, Արևելյան և Հարավային Եվրոպայում, Միջերկրական ծովի երկրներում, Լատինական Ամերիկայում, Աֆրիկայում, Հարավային Ասիայում և Հարավարևելյան և Արևելյան Ասիայում։ Ընդհանուր առմամբ, հիմնադրամը գործում է ավելի քան վաթսուն երկրներում։ Նրա մասնագիտացված ոլորտներն են քաղաքական կրթությունը, հաղորդակցությունը և միջազգային հարաբերությունները։ Հիմնադրամը սերտ կապեր է պահպանում Գերմանիայի Ազատ դեմոկրատական կուսակցության և Ազատական ինտերնացիոնալ միջազգային քաղաքական ֆեդերացիա հետ։

Հիմնադրամի աշխատանքների հիմնական թեմաներն են՝ Սոցիալական շուկայական տնտեսությունը, Բաց հասարակությունը, Կրթությունը, Միջազգային քաղաքականությունը, Մարդու իրավունքներ և Քաղաքացիական ազատությունները։

Լիբերալ ինստիտուտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լիբերալ ինստիտուտը, որը հիմնադրվել է 1995 թվականին, հիմնադրամի վերլուծական կենտրոնն է և զբաղվում է այն գործունեությամբ, թե ինչ ներդրում կարող են ունենալ ազատական գաղափարներն ու սկզբունքները ապագայի ձևավորման գործում։ Ֆրիդրիխ Նաումանի Ազատության հիմնադրամի կրթական առաքելությունն իրականացնելու համար Լիբերալ ինստիտուտը գիտության, հետազոտության և քաղաքացիական հասարակության փորձագետների հետ համատեղ մշակում է գաղափարներ ազատական քաղաքականության համար^[8]։

Նախագահներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1958–1961 Վալտեր Էրբե^[9]
1961–1970 Պոլ Լյուխտենբերգ^[10]
1970–1982 Հանս Վոլֆգանգ Ռուբին^[11]
1982–1987 Ռալֆ Դարենդորֆ^[12]
1987–1995 Վոլֆգանգ Միշնիկ^[13]
1995–2006 Օտտո Գրաֆ Լամբսդորֆ^[14]
2006–2018 Վոլֆգանգ Գերհարդտ^[15]
2018- մինչև հիմա Կառլ-Հայնց Պակե^[16]

Արտասահմանյան գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին արտասահմանյան գրասենյակը բացվել է Թունիսում, 1963 թվականի հուլիսի 1-ին, իսկ առաջին արտասահմանյան նախագիծը սկսվել է 1964 թվականի սկզբին՝ Թունիսում մեծահասակների կրթության գործունեությամբ։ 1960-ականների վերջերին հիմնադրամն ընդլայնել էր իր գործունեությունը Լատինական Ամերիկայում, Հարավային Աֆրիկայում և Ասիայում։

Այսօր հիմնադրամը գործում է աշխարհի մոտ վաթսուն երկրում և ներկայացված է ավելի քան քառասուն երկրներում տեղի աշխատակիցներով^[17]։ Ի լրումն ազատական կուսակցությունների և ցանցերի հետ դասական համագործակցության, նրանց գործունեության սպեկտրը ներառում է նաև իրավապաշտպան խմբերին և քաղաքացիական հասարակության կազմակերպություններին աջակցելը, լրագրողների վերապատրաստումը և կլիմայի պաշտպանության ծրագրերի իրականացումը։

Հարավային Կովկաս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամը Հարավային Կովկասում գործում է 1996 թվականից։ Հիմնադրամի գործունեությունը սկսվել է քաղաքական կրթության ծրագրերի իրականացմամբ Ադրբեջանում, իսկ 2002 թվականին՝ Հայաստանում և Վրաստանում^[18]։ 2020 թվականին հիմնադրամը գրասենյակ է բացել Երևանում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ https://www.freiheit.org/sites/default/files/2020-10/fnf_jahresbericht_2019_web_final.pdf
↑ «Stiftung-Für die Freiheit in Deutschland und der Welt». Friedrich-Naumann-Stiftung für die Freiheit. Վերցված է 2017-07-19-ին.
↑ «Кем был Фридрих Науманн?». www.freiheit.org (ռուսերեն). 2017 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 2-ին.
↑ «Unser Namensgeber | Friedrich-Naumann-Stiftung». www.freiheit.org (գերմաներեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ Monika Faßbender: „… auf der Grundlage des Liberalismus tätig“. Die Geschichte der Friedrich-Naumann-Stiftung. Nomos, Baden-Baden 2009, ISBN 978-3-8329-4893-1, S. 33. Zu den Hintergründen der Gründung dort S. 19–39; Abdruck der Gründungsurkunde dort S. 225–231
↑ Zur Entwicklung dieser Akademie siehe Monika Faßbender: „… auf der Grundlage des Liberalismus tätig“. Die Geschichte der Friedrich-Naumann-Stiftung. Nomos, Baden-Baden 2009, ISBN 978-3-8329-4893-1, S. 121–154. Zu den Verkaufsabsichten dort S. 140 f, S. 145, S. 147; zum Schließungsbeschluss dort S. 139.
↑ Stiftungsauftrag
↑ «Das Liberale Institut. Hier entstehen liberale Ideen». Friedrich-Naumann-Stiftung für die Freiheit. Վերցված է 2017-07-19-ին.
↑ «Erbe Walter - Detailseite - LEO-BW». www.leo-bw.de. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «Paul Luchtenberg | Portal Rheinische Geschichte». www.rheinische-geschichte.lvr.de (գերմաներեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «The Beirut Office : Unsere Arbeit». www.freiheit.org (գերմաներեն). 2021 թ․ հունվարի 14. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «In memory of Ralf Dahrendorf». www.uni-konstanz.de. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «Hessische Biografie : Erweiterte Suche : LAGIS Hessen». www.lagis-hessen.de. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «Friedrich-Naumann-Stiftung für die Freiheit - Shop». shop.freiheit.org. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «Dr. Wolfgang Gerhardt». www.freiheit.org (գերմաներեն). 2023 թ․ օգոստոսի 28. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ «Karl-Heinz Paqué». Liberal International (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.
↑ Die Stiftung im In- und Ausland, abgerufen am 28. Dezember 2021.
↑ Tbilisi

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիդրիխ Նաումանի «Հանուն ազատության» հիմնադրամ» հոդվածին։

[_5c384423874cce4b-1] ttps://www.freiheit.org/sites/default/files/2020-10/fnf_jahresbericht_2019_web_final.pdf

[2] «Stiftung-Für die Freiheit in Deutschland und der Welt». Friedrich-Naumann-Stiftung für die Freiheit. Վերցված է 2017-07-19-ին.

[3] «Кем был Фридрих Науманн?». www.freiheit.org (ռուսերեն). 2017 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 2-ին.

[4] «Unser Namensgeber | Friedrich-Naumann-Stiftung». www.freiheit.org (գերմաներեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[5] Monika Faßbender: „… auf der Grundlage des Liberalismus tätig“. Die Geschichte der Friedrich-Naumann-Stiftung. Nomos, Baden-Baden 2009, ISBN 978-3-8329-4893-1, S. 33. Zu den Hintergründen der Gründung dort S. 19–39; Abdruck der Gründungsurkunde dort S. 225–231

[6] Zur Entwicklung dieser Akademie siehe Monika Faßbender: „… auf der Grundlage des Liberalismus tätig“. Die Geschichte der Friedrich-Naumann-Stiftung. Nomos, Baden-Baden 2009, ISBN 978-3-8329-4893-1, S. 121–154. Zu den Verkaufsabsichten dort S. 140 f, S. 145, S. 147; zum Schließungsbeschluss dort S. 139.

[7] Stiftungsauftrag

[8] «Das Liberale Institut. Hier entstehen liberale Ideen». Friedrich-Naumann-Stiftung für die Freiheit. Վերցված է 2017-07-19-ին.

[9] «Erbe Walter - Detailseite - LEO-BW». www.leo-bw.de. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[10] «Paul Luchtenberg | Portal Rheinische Geschichte». www.rheinische-geschichte.lvr.de (գերմաներեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[11] «The Beirut Office : Unsere Arbeit». www.freiheit.org (գերմաներեն). 2021 թ․ հունվարի 14. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[12] «In memory of Ralf Dahrendorf». www.uni-konstanz.de. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[13] «Hessische Biografie : Erweiterte Suche : LAGIS Hessen». www.lagis-hessen.de. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[14] «Friedrich-Naumann-Stiftung für die Freiheit - Shop». shop.freiheit.org. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[15] «Dr. Wolfgang Gerhardt». www.freiheit.org (գերմաներեն). 2023 թ․ օգոստոսի 28. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[16] «Karl-Heinz Paqué». Liberal International (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 3-ին.

[Auslandsbüros-17] Die Stiftung im In- und Ausland, abgerufen am 28. Dezember 2021.

[18] Tbilisi

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]