Ֆարիդա Ֆարուկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆարիդա Ֆարուկ
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 5, 1921(1921-09-05)[1]
ԾննդավայրԱլեքսանդրիա, Եգիպտոս
Մահացել էհոկտեմբերի 16, 1988(1988-10-16)[1] (67 տարեկան)
Մահվան վայրԿահիրե, Եգիպտոս
Քաղաքացիություն Եգիպտոս
Մայրենի լեզուեգիպտական արաբերեն
Մասնագիտություննկարչուհի
ԱմուսինՖարուք I
Ծնողներհայր՝ Youssef Zulficar Pasha?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Grand Cross of the Order of Beneficence Սուրբ Սավայի շքանշան և Բարեգորձության շքանշան
ԵրեխաներPrincess Fadia of Egypt?[2], Princess Fawzia Farouk of Egypt?[2] և Princess Farial of Egypt?[2]
 Farida of Egypt Վիքիպահեստում

Ֆարիդա Ֆարուկ (ծննդյան անունը եղել է Սաֆինազ Զուլֆիկար, սեպտեմբերի 5, 1921(1921-09-05)[1], Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս - հոկտեմբերի 16, 1988(1988-10-16)[1], Կահիրե, Եգիպտոս) , Եգիպտոսի թագուհի, Ֆարուկ 1-ինի կինը։ Նա երկրի թագուհին է եղել 11 տարի շարունակ։

Մանկություն և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆարիդան ծնվել է 1921 թվականի սեպտեմբերի 5-ին՝ եգիպտական ճանաչված ընտանիքում[3]։ Նրա ծննդավայրը եղել է Ալեքսանդրիայի Գիանկալիս քաղաքը։ Հայրը՝ Յուսեֆ Զուլֆիկար փաշան, եղել է Ալեքսանդրիայի Վերաքննիչ դատարանի փոխնախագահ[4]։ Ընտանիքը պատկանել է եգիպտական չերքեզների ցեղին[5], մորական պապը՝ Մուհամմեդ Սաիդ փաշան, եղել է Եգիպտոսի վարչապետ[6], իսկ մորեղբայրը՝ Մահմուդ Սաիդ բեյը՝ հայտնի նկարիչ։ Սաֆինազը սկզբնական և միջնակարգ կրթությունը ստացել է Նոտր Դամ դե Սիոնում։ Դա եղել է Ալեքսանդրիայում գտնվող մի դպրոց, որը ղեկավարում էին ֆրանսիացի միանձնուհիները[7]։

Ամուսնություն և կառավարում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաֆինազը և թագավոր Ֆարուկն առաջին անգամ հանդիպել են 1937 թվականին՝ թագավորի Լոնդոն կատարած ուղևորության ժամանակ[5]։ Նրանք նշանադրվել են 1937 թվականի ամռանը։ Նա թագավոր Ֆարուկի հետ ամուսնացել է 1938 թվականի հունվարի 20-ին։ Հարսանիքը տեղի է ունեցել Կահիրեի Կուբբա պալատում[8]։ Ամուսնանալուց հետո, թագավորի նախաձեռնած ավանդույթի համաձայն, նա ստացել է «Ֆարիդա» անունը։ Նրա հարսանեկան զգեստի ձևավորումը կատարել է փարիզյան «House of Worth» նորաձևության տունը[9]։ Նրանք ունեցել են երեք դուստր՝ Ֆերիալը, Ֆավզիան և Ֆադիան։ Երրորդ դստեր ծնվելուց հետո, 1948 թվականի նոյեմբերի 19-ին, նրանք բաժանվել են[5]։ Ամուսնալուծությունից հետո թագավոր Ֆարուկը իր հոգածության տակ է վերցրել առաջին երկու դստրերի խնամքը, իսկ երրորդ դուստրը մնացել է Ֆարիդայի հետ[10]։

Հասարակական դեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թագուհի Ֆարիդան ծնվել է այնպիսի մի ժամանակահատվածում, որտեղ եգիպտացի կնոջ միակ գերակայությունը եղել է երեխաներ ունենալը։ Հատկապես կարևոր էր արական սեռի երեխաների ծնունդը, որոնք համարվում էին գահի միակ ժառանգորդը։ Սակայն արևմուտքի երկրների ազդեցությամբ, առաջին տիկինը կարևորություն է ստանում նաև այլ կարևոր հարցերում։ Առաջին տիկին կարգախոսը դարձել էր պատվավոր տիտղոս, որի միջոցով թագուհին մասնակցում էր բարեգործական միջոցառումների, բարեգործության նպատակներով կազմակերպում էր դրամահավաքներ և մասնակցում էր օտարերկրյա հյուրերի ընդունման աշխատանքներին։ Թագուհի Ֆարիդան գլխավորել է Կարմիր մահիկի եգիպտական մասնաճյուղը, դարձել է ֆեմինիստական խորհրդի և Կանանց միջազգային միության պատվավոր նախագահ։ Նա մեծ դեր է ունեցել սոցիալական իրադարձությունների կազմակերպման գործում[7]։

Վերջին տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆարիդան մինչև 1964 թվականը մնացել է Եգիպտոսում։ Նա ապրել է Նեղոս գետի ափին գտնվող Զամալեկ քաղաքում[11]։ Ավելի ուշ նա տեղափոխվել է Լիվան, որտեղ 10 տարվա ընդմիջումից հետո հանդիպել է իր երեխաներին[12]։ 1965 թվականին, երբ թագավոր Ֆարուկը մահանում է Հռոմում, Ֆարիդան իր երեք դստրերի հետ ներկա է գտնվում նրա թաղմանը[13]։ 1968 թվականից մինչև 1974 թվականներն ապրել է Փարիզում։ 1974 թվականին՝ Անվար Սադաթի իշխանության տարիներին, նա վերադարձել է Եգիպտոս։ Ամուսնալուծությունից հետո Ֆարիդան չի ամուսնացել[14]։ 1960-ական թվականներից սկսել է նկարել և իր անձնական ցուցադրություններն է ունեցել Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում[12]։ 1980 թվականին իր ցուցադրություններից մեկը տեղի է ունեցել Կահիրեում[12]։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1988 թվականի սեպտեմբերին Ֆարիդան հոսպիտալացվել է։ Նրա մոտ հայտնաբերվել է լեյկեմիա, հեպատիտ և թոքաբորբ[15]։ Հոկտեմբերի 2-ին նրան տեղափոխել են վերակենդանացման բաժանմունք, այնուհետև նա ընկել է կոմայի մեջ։ Նա մահացել է լեյկեմիայից 1988 թվականի հոկտեմբերի 16-ին՝ 67 տարեկան հասակում[15]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազգային[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Առաքինությունների շքանշան ադամանդով (1938 թվականի հունվարի 19, Եգիպտոս)[16]։

Օտարերկրյա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 Lundy D. R. The Peerage
  3. «Consorts of Monogamous Egyptian Heads of State». Egy. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  4. Charles Brice, William An Historical atlas of Islam. — Brill Publishers, 1981. — С. 299. — ISBN 90-04-06116-9
  5. 5,0 5,1 5,2 Hassan, Maher (2010 թ․ հունվարի 20). «Queen Farida, King Farouk's first wife». Egypt Independent. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  6. Goldschmidt, Arthur Biographical dictionary of modern Egypt. — Lynne Rienner Publishers, 2000. — С. 178. — ISBN 1-55587-229-8
  7. 7,0 7,1 Raafat, Samir (2005-03). «Egypt's first ladies» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 6-ին.
  8. «Queen Farida hides beauty with veil». The Pittsburgh Press. Cairo. UPI. 1938 թ․ հունվարի 21. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  9. Hargrove, Rosette (1938 թ․ հունվարի 21). «Dressed to the King's taste». The Telegraph Herald. Paris. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  10. «Ex-queen Farida of Egypt». The Indian Express. Cairo. 1948 թ․ նոյեմբերի 22. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  11. «Former Queen pens message to Farouk». Reading Eagle. 1952 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 Balouny, Lisette (1980 թ․ մայիսի 31). «Queen Farida living in dignified exile». The Day. Cairo. AP. էջ 20. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  13. «Cold, lonely end comes to Farouk». Lodi News Sentinel. Rome. UPI. 1965 թ․ մարտի 20. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  14. «Queen Farida of Egypt Dies at 68». The New York Times. 1988 թ․ հոկտեմբերի 17. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 6-ին.
  15. 15,0 15,1 «Ex-Queen Farida of Egypt; First Wife of King Farouk». Los Angeles Times. 1988 թ․ հոկտեմբերի 17. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  16. 16,0 16,1 16,2 The Muhammad 'Ali Dynasty Royal Ark
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆարիդա Ֆարուկ» հոդվածին։