Վոլվարիելա մետաքսանման

Վոլվարիելա մետաքսանման
Վոլվարիելա մետաքսանման
Դասակարգում
Թագավորություն	Սնկեր (Fungi)
Ենթատիպ	Agaricomycotina
Դաս	Ագարիկոմիցետներ (Agaricomycetes)
Ենթադաս	Agaricomycetidae
Կարգ	Agaricales
Ընտանիք	Pluteaceae
Ցեղ	Volvariella
Տեսակ	Վոլվարիելա մետաքսանման (V. bombycina)
Միջազգային անվանում
Volvariella bombycina Singer, 1951

Վոլվարիելա մետաքսանման (լատին․՝ Volvariella bombycina), Pluteaceae ընտանիքին պատկանող սունկ, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեկորատիվ քսիլոտրոֆ սունկ է։ Պտղամարմիններն ուտելի են։ 7-25 սմ տրամագծով գլխարկը սպիտակ է, դեղնավուն, դեղնակաթնագույն, բաց դեղնակիտրոնագույն, սկզբում գնդաձև է, հետո՝ զանգակաձև կամ կիսափռված, թմբիկով, մետաքսանման, չոր և թույլ թեփուկավոր, իսկ կենտրոնում՝ հարթ։ Սնկի հաճելի համով պտղամիսը սպիտակ է։ Թիթեղները սպիտակ են, հետո՝ վարդագույն, խիտ դասավորված և բարակ, իսկ մեջտեղում՝ հաստացած։ Կենտրոնական, երբեմն ծռված և հարթ, սպիտակ ոտիկը 8-25 x 1,5-2,5 սմ է, հիմքային մասում՝ ուռուցիկ, լայն ընդհանուր ծածկոցի մնացորդներով կամ պատյանով (վոլվա)։ Մինչև 5 սմ բարձրությամբ բլթակաձև եզրերով վոլվան սպիտակավուն է, արտաքինից գորշավուն, լայն և ազատ։ Սպորափոշին վարդագույն է։ Բաց վարդագույն սպորները 7–10 x 5–6 մկմ են, էլիպսաձև, ձվաձև և հարթ^[1]։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընդհանուր արեալը ընդգրկում է Եվրոպան, Ասիան, Հյուսիսային Աֆրիկան, Հյուսիսային Ամերիկան, Հարավային Կովկասը (Ադրբեջան, Վրաստան, Հայաստան)։ Հայաստանում տարածվում է Իջևանի («Դիլիջան» ազգային պարկ) և Երևանի (բուսաբանական այգու տարածք) ֆլորիստիկական շրջաններում^[1]։

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում հանդիպում է հազվադեպ, հունիս–սեպտեմբեր ամիսներին, խմբերով, կենդանի և մահացած լայնատերև ծառատեսակների (հիմնականում բարդիների, ուռենիների և հաճարենիների) բների, փչակների վրա, լայնատերև անտառներում, 1100-1450 մ բարձրությունների վրա^[1]։