«Ստելլա Ռոման»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
Տող 1. Տող 1.

{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}}
{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}}
'''Ստելլա Ռոման''' ({{lang-en|Stella Roman}} , {{ԱԾ}}), ռումինացի օպերային [[երգչուհի]], [[սոպրանո]]՝ հայտնի հատկապես [[Իտալիա|Իտալիայում]] և [[ԱՄՆ]]-ում, որտեղ դասական ստեղծագործություններում բազմաթիվ գլխավոր դերեր է կատարել:
'''Ստելլա Ռոման''' ({{lang-en|Stella Roman}} , {{ԱԾ}}), ռումինացի օպերային [[երգչուհի]], [[սոպրանո]]՝ հայտնի հատկապես [[Իտալիա|Իտալիայում]] և [[ԱՄՆ]]-ում, որտեղ դասական ստեղծագործություններում բազմաթիվ գլխավոր դերեր է կատարել:
Տող 11. Տող 10.


Իր ուսուցչի՝ Դարկլի մասին երգչուհին երախտագիտությամբ արտահայտվել է. «Հարիկլեան սովորեցրել է ինձ գնահատել ամեն բառ և արտահայտություն»<ref>Rasponi, Lanfranco. The last prima donnas. (London, Gollancz, 1984), pp.553-560</ref>:
Իր ուսուցչի՝ Դարկլի մասին երգչուհին երախտագիտությամբ արտահայտվել է. «Հարիկլեան սովորեցրել է ինձ գնահատել ամեն բառ և արտահայտություն»<ref>Rasponi, Lanfranco. The last prima donnas. (London, Gollancz, 1984), pp.553-560</ref>:

== Կարիերա ==
== Կարիերա ==
Երգչուհու խոսքերով, նրա պրոֆեսիոնալ օպերային դեբյուտը տեղի է ունեցել 1934 թվականին՝ [[Բոլոնյա|Բոլոնում]], Մադլենի «Անդրեն Չենյեր» խմբի հետ, (այլ աղբյուրներ հիշատակում են 1932 թվականին [[Պյաչենցա|Պյաչենցայի]] կատարումը): Նրա կատարումը «Տոսկա» օպերայում տենոր Ջակոմո Լաուրի-Վոլպինի հետ երկարատև համագործակցության սկիզբն էր:Օպերան ներկայացվել է Ն<nowiki/>[[Նեապոլ|եապոլում]] գտնվող Սան-Կարլո թատրոնում: 1937 թվականին իտալացի դիրիժոր [[Տուլիո Սերաֆին|Տուլիո Սերաֆինը]] Ստելլա Ռոմանին առաջարկում է 3-ամյա պայմանագիր Հռոմի օպերային թատրոնի հետ և շուտով նա ելույթ է ունենում Հռոմեական օպերայի բեմում՝ [[Աիդա (օպերա)|Աիդայի]] կերպարով<ref> Статья на сайте Брюса Барроуза</ref>:
Երգչուհու խոսքերով՝ նրա պրոֆեսիոնալ օպերային դեբյուտը տեղի է ունեցել 1934 թվականին [[Բոլոնյա|Բոլոնում]], Մադլենի «Անդրեն Չենյեր» խմբի հետ, (այլ աղբյուրներ հիշատակում են 1932 թվականին [[Պյաչենցա|Պյաչենցայի]] կատարումը): Նրա կատարումը «Տոսկա» օպերայում տենոր Ջակոմո Լաուրի-Վոլպինի հետ երկարատև համագործակցության սկիզբն էր:Օպերան ներկայացվել է Ն<nowiki/>[[Նեապոլ|եապոլում]] գտնվող Սան-Կարլո թատրոնում: 1937 թվականին իտալացի դիրիժոր [[Տուլիո Սերաֆին|Տուլիո Սերաֆինը]] Ստելլա Ռոմանին առաջարկում է 3-ամյա պայմանագիր Հռոմի օպերային թատրոնի հետ և շուտով նա ելույթ է ունենում Հռոմեական օպերայի բեմում՝ [[Աիդա (օպերա)|Աիդայի]] կերպարով<ref> Статья на сайте Брюса Барроуза</ref>:


Ռոմանը 1941 թվականին առաջին անգամ Աիդայի դերով հայտնվեց Նյու Յորքի [[Մետրոպոլիտեն օպերա|Մետրոպոլիտեն օպերայի]] բեմում և շարունակեց այնտեղ հանդես գալ 1940-ականների ընթացքում, իրար հետևից կատարելով իտալական ռեպերտուարի ամենախոշոր կանացի ձայնի պարտիտուրաներ՝ «[[Տրուբադուր (օպերա)|Տրուբատուր]]», «[[Օթելլո (Վերդիի օպերա)|Օթելլո]]», «[[Պարահանդես-դիմակահանդես (օպերա)|Պարահանդես-դիմակահանդես]]», «[[Գեղջկական ասպետություն]]», «[[Ջոկոնդա (օպերա)|Ջոկոնդա]]», «Տոսկա» և այլ իտալական օպերաններից: Սակայն Ստելլա Ռոմանը այդ ստիպված էր լինում դերերը կիսել խորվաթական դրամատիկական սոպրանո [[Զինկա Միլանովա|Զինկա Միլանովայի]] հետ Մետրոպոլիտեն օպերայում խաղալիս: 1951 թվականին գլխավոր մենեջեր [[Ռուդոլֆ Բինգ|Ռուդոլֆ Բինգի]] գալուց հետո Ստելլա Ռոմանը հեռանում է Մետրոպոլիտեն օպերայից<ref> Статья на сайте Брюса Барроуза</ref>:
Ռոմանը 1941 թվականին առաջին անգամ Աիդայի դերով հայտնվեց Նյու Յորքի [[Մետրոպոլիտեն օպերա|Մետրոպոլիտեն օպերայի]] բեմում և շարունակեց այնտեղ հանդես գալ 1940-ականների ընթացքում, իրար հետևից կատարելով իտալական ռեպերտուարի ամենախոշոր կանացի ձայնի պարտիտուրաներ՝ «[[Տրուբադուր (օպերա)|Տրուբատուր]]», «[[Օթելլո (Վերդիի օպերա)|Օթելլո]]», «[[Պարահանդես-դիմակահանդես (օպերա)|Պարահանդես-դիմակահանդես]]», «[[Գեղջկական ասպետություն]]», «[[Ջոկոնդա (օպերա)|Ջոկոնդա]]», «Տոսկա» և այլ իտալական օպերաններից: Սակայն Ստելլա Ռոմանը այդ ստիպված էր լինում դերերը կիսել խորվաթական դրամատիկական սոպրանո [[Զինկա Միլանովա|Զինկա Միլանովայի]] հետ Մետրոպոլիտեն օպերայում խաղալիս: 1951 թվականին գլխավոր մենեջեր [[Ռուդոլֆ Բինգ|Ռուդոլֆ Բինգի]] գալուց հետո Ստելլա Ռոմանը հեռանում է Մետրոպոլիտեն օպերայից<ref> Статья на сайте Брюса Барроуза</ref>:
Տող 21. Տող 21.


Երգչուհին մահացել է 1992 թվականի փետրվարի 12-ին՝ Նյու Յորքում, 87 տարեկան հասակում<ref> Burt, A. Folkart (14 февраля 1992), "Stella Roman; Celebrated Operatic Star", Los Angeles Times (англ.)</ref>:
Երգչուհին մահացել է 1992 թվականի փետրվարի 12-ին՝ Նյու Յորքում, 87 տարեկան հասակում<ref> Burt, A. Folkart (14 февраля 1992), "Stella Roman; Celebrated Operatic Star", Los Angeles Times (англ.)</ref>:

== Ձայնագրություններ ==
== Ձայնագրություններ ==
Մետրոպոլիտեն օպերայի աշխատանքների ժամանակ ձայնագրվել են Ստելլա Ռոմանի մի քանի ելույթներ, որոնք մեր օրերում ձայնագրվել են [[CD-ROM|CD-]]<nowiki/>ի վրա: Դրանց թվում են՝
Մետրոպոլիտեն օպերայի աշխատանքների ժամանակ ձայնագրվել են Ստելլա Ռոմանի մի քանի ելույթներ, որոնք մեր օրերում ձայնագրվել են [[CD-ROM|CD-]]ի վրա: Դրանց թվում են՝
* «Պարահանդես-դիմակահանդես» օպերա, Ամելիայի դերերգ (1942 թվականի փետրվար):
* «Պարահանդես-դիմակահանդես» օպերա, Ամելիայի դերերգ (1942 թվականի փետրվար):
*«[[Ճակատագրի ուժը]]<nowiki/>» օպերա, Լեոնորասի դերերգ (194<nowiki/>3 թվականի հունվար):
*«[[Ճակատագրի ուժը]]» օպերա, Լեոնորասի դերերգ (1943 թվականի հունվար):
* «Օթելլո»՝ Դեզդեմոնա (1946):
* «Օթելլո»՝ Դեզդեմոնա (1946):


Տող 30. Տող 31.


Երգչուհին նշել է, որ ինքը ռումինիայի ժողովրդական երգերից մի քանի ձայնագրություններ է կատարել իր հայրենակից կոմպոզիտոր [[Ջորջե Էնեսկու|Ջորջե Էնեսկուի]] հետ, սակայն համոզված չէր, որ դրանք ձայնագրվել և պահպանվել են:
Երգչուհին նշել է, որ ինքը ռումինիայի ժողովրդական երգերից մի քանի ձայնագրություններ է կատարել իր հայրենակից կոմպոզիտոր [[Ջորջե Էնեսկու|Ջորջե Էնեսկուի]] հետ, սակայն համոզված չէր, որ դրանք ձայնագրվել և պահպանվել են:

⚫
== Գրականություն ==
⚫
* The Last Prima Donnas, by Lanfranco Rasponi, Alfred A Knopf, 1982. ISBN 0-394-52153-6
== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}

⚫
== Գրականություն ==
⚫
* The Last Prima Donnas, by Lanfranco Rasponi, Alfred A Knopf, 1982. ISBN 0-394-52153-6

== Արտաքին հղումներ ==
== Արտաքին հղումներ ==
* Роман, Стелла (англ.) на сайте AllMusic
* Роман, Стелла (англ.) на сайте AllMusic
* Articol din The New York Times (англ.)
* Articol din The New York Times (англ.)
* Аудио файл - Аве Мария, Отелло, 18 января 1941, Метрополитен-опера (англ.)
* Аудио файл - Аве Мария, Отелло, 18 января 1941, Метрополитен-опера (англ.)

{{Արտաքին հղումներ}}
{{Արտաքին հղումներ}}

16:17, 6 Հունիսի 2019-ի տարբերակ

Ստելլա Ռոման
Բնօրինակ անունռումիներեն՝ Stella Roman
Ի ծնե անունռումիներեն՝ Florica Vierica Alma Stela Blașu
Նաև հայտնի է որպեսStella Roman
Ծնվել էօգոստոսի 23, 1904(1904-08-23)[1][2][3]
Կլուժ-Նապոկա, Ռումինիա
Երկիր Ռումինիա և  ԱՄՆ
Մահացել էփետրվարի 12, 1992(1992-02-12)[1][2] (87 տարեկան)
Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Ժանրերօպերա
Մասնագիտությունօպերային երգչուհի
Երգչաձայնկոլորատուրային սոպրանո
Գործիքներվոկալ

Ստելլա Ռոման (անգլ.՝ Stella Roman , օգոստոսի 23, 1904(1904-08-23)[1][2][3], Կլուժ-Նապոկա, Ռումինիա - փետրվարի 12, 1992(1992-02-12)[1][2], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ռումինացի օպերային երգչուհի, սոպրանո՝ հայտնի հատկապես Իտալիայում և ԱՄՆ-ում, որտեղ դասական ստեղծագործություններում բազմաթիվ գլխավոր դերեր է կատարել:

Կենսագրություն

Ստելլա Ռոման (լրիվ անունը Ֆլորիկա Վիորիկա Ալմա Ստելլա Բլազու), ծնվել է 1904 թվականի օգոստոսի 23-ին Ավստրո-Հունգարիա կայսրության (այժմ Կլուժ-Նապոկա՝ Ռումինիա) Կոլաժվոր քաղաքում: Մեծացել է երաժիշտների ընտանիքում և սովորել երգել 8 տարեկանից, նրա դեբյուտային համերգը տեղի է ունեցել Կլուժում, ապա Բուխարեստում: Այնուհետև ստացել է կրթաթոշակ՝ Ջուզեպպինա Բալդասար-Թոդեչիի միջնորդությամբ, ուսումը Իտալիայում շարունակելու նպատակով:

Ավելի ուշ Ստելլան ասել է, որ «իր ուսուցչի ոճն իրեն չի գոհացնում»[4]:

Ստելլայի հաջորդ ուսուցիչը եղել է ռումինացի սոպրանո երգչուհի Հարիկլեա Դարկլը (1860-1939), ում համար ժամանակի բազմաթիվ կոմպոզիտորներ գրել են օպերաներ, այդ թվում Ջակոմո Պուչինիին, ով ստեղծել է իր անմահ «Տոսկա» օպերան:

Իր ուսուցչի՝ Դարկլի մասին երգչուհին երախտագիտությամբ արտահայտվել է. «Հարիկլեան սովորեցրել է ինձ գնահատել ամեն բառ և արտահայտություն»[5]:

Կարիերա

Երգչուհու խոսքերով՝ նրա պրոֆեսիոնալ օպերային դեբյուտը տեղի է ունեցել 1934 թվականին Բոլոնում, Մադլենի «Անդրեն Չենյեր» խմբի հետ, (այլ աղբյուրներ հիշատակում են 1932 թվականին Պյաչենցայի կատարումը): Նրա կատարումը «Տոսկա» օպերայում տենոր Ջակոմո Լաուրի-Վոլպինի հետ երկարատև համագործակցության սկիզբն էր:Օպերան ներկայացվել է Նեապոլում գտնվող Սան-Կարլո թատրոնում: 1937 թվականին իտալացի դիրիժոր Տուլիո Սերաֆինը Ստելլա Ռոմանին առաջարկում է 3-ամյա պայմանագիր Հռոմի օպերային թատրոնի հետ և շուտով նա ելույթ է ունենում Հռոմեական օպերայի բեմում՝ Աիդայի կերպարով[6]:

Ռոմանը 1941 թվականին առաջին անգամ Աիդայի դերով հայտնվեց Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն օպերայի բեմում և շարունակեց այնտեղ հանդես գալ 1940-ականների ընթացքում, իրար հետևից կատարելով իտալական ռեպերտուարի ամենախոշոր կանացի ձայնի պարտիտուրաներ՝ «Տրուբատուր», «Օթելլո», «Պարահանդես-դիմակահանդես», «Գեղջկական ասպետություն», «Ջոկոնդա», «Տոսկա» և այլ իտալական օպերաններից: Սակայն Ստելլա Ռոմանը այդ ստիպված էր լինում դերերը կիսել խորվաթական դրամատիկական սոպրանո Զինկա Միլանովայի հետ Մետրոպոլիտեն օպերայում խաղալիս: 1951 թվականին գլխավոր մենեջեր Ռուդոլֆ Բինգի գալուց հետո Ստելլա Ռոմանը հեռանում է Մետրոպոլիտեն օպերայից[7]:

Ստելլա Ռոմանը հատուկ հարաբերություններ է ունեցել կոմպոզիտոր Ռիխարդ Շտրաուսի հետ, ով ընտրել էր իրեն «Կինն առանց ստվերի» օպերայի պրեմիերայում կայսրուհու դերի համար, որը տեղի է ունեցել Լա Սկալայում 1940 թվականին: Ավելի ուշ 1948 թվականին նա գալիս է Պոնտրեսզինա Շտրաուսի մոտ, «Չորս նոր երգեր» երաժշտական ստեղծագործության մեջ երգելու և «Վարդերի ասպետ» օպերայու Մարշալշայի դերակատարման համար: Հենց այս դերով ավարտվում է նրա կարիերան նեապոլիտանական Սան-Կարլո թատրոնում[8]:

Ստելլա Ռոմանը բեմը թողել է 1953 թվականին՝ երկրորդ ամուսնությունից հետո: Նրա օպերային կարիերան տևել է 19 տարի: Կենսաթոշակի անցնելուց հետո նա զբաղվել է նկարչությամբ և նրա աշխատանքները բազմիցս ցուցադրվել են տարբեր ցուցահանդեսներում:

Երգչուհին մահացել է 1992 թվականի փետրվարի 12-ին՝ Նյու Յորքում, 87 տարեկան հասակում[9]:

Ձայնագրություններ

Մետրոպոլիտեն օպերայի աշխատանքների ժամանակ ձայնագրվել են Ստելլա Ռոմանի մի քանի ելույթներ, որոնք մեր օրերում ձայնագրվել են CD-ի վրա: Դրանց թվում են՝

  • «Պարահանդես-դիմակահանդես» օպերա, Ամելիայի դերերգ (1942 թվականի փետրվար):
  • «Ճակատագրի ուժը» օպերա, Լեոնորասի դերերգ (1943 թվականի հունվար):
  • «Օթելլո»՝ Դեզդեմոնա (1946):

Բացի տարբեր օպերային արիաներից կան նաև ձայնագրություններ՝ Լոս-Անջելեսի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի ուղեկցությամբ:

Երգչուհին նշել է, որ ինքը ռումինիայի ժողովրդական երգերից մի քանի ձայնագրություններ է կատարել իր հայրենակից կոմպոզիտոր Ջորջե Էնեսկուի հետ, սակայն համոզված չէր, որ դրանք ձայնագրվել և պահպանվել են:

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Discogs — 2000.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 MAK (польск.)
  4. ↑ Rasponi, Lanfranco. The last prima donnas. (London, Gollancz, 1984), pp.553-560
  5. ↑ Rasponi, Lanfranco. The last prima donnas. (London, Gollancz, 1984), pp.553-560
  6. ↑ Статья на сайте Брюса Барроуза
  7. ↑ Статья на сайте Брюса Барроуза
  8. ↑ Schauensee, Max de. "Stella Roman", in Grove Music Online ed. L. Macy, <http://www.grovemusic.com
  9. ↑ Burt, A. Folkart (14 февраля 1992), "Stella Roman; Celebrated Operatic Star", Los Angeles Times (англ.)

Գրականություն

Արտաքին հղումներ

  • Роман, Стелла (англ.) на сайте AllMusic
  • Articol din The New York Times (англ.)
  • Аудио файл - Аве Мария, Отелло, 18 января 1941, Метрополитен-опера (англ.)
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ստելլա_Ռոման&oldid=6362784» էջից