Սերբական դինար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սերբական դինար
Տեսակտարադրամ և դինար
ISO 4217 կոդRSD
Երկիր Սերբիա
Ներդրման ամսաթիվըհոկտեմբերի 25, 2006
Պաշտ օգտագործողներՍերբիա
Նշանdin և дин
Կենտրոնական բանկՍերբիայի ազգային բանկ
Փոխարինել էYugoslav dinar?

Դինար (սերբական կիրիլիցա՝ динар, dinara / динара, DIN (Latin) և дин (Cyrillic); code: RSD)՝ Սերբիայի արժույթը։ Դինարն առաջին անգամ հայտնվել է Սերբիայում միջնադարում, դրա ամենավաղ օգտագործումը թվագրվում է 1214 թվականին։ Դինարը որպես սերբական պաշտոնական արժույթ ներդրվել է արքայազն Միխայիլ Օբրենովիչի կողմից 1868 թվականին։ Նախկինում մեկ դինարը համարժեք էր 100 փարայի։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միջնադարյան Սերբական դինար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թագավոր Ստեֆան Դրագուտինի դինարը

«Սերբական դինարի» մասին առաջին հիշատակումը վերաբերում է Ստեֆան Նեմանիչի գահակալությանը, 1214 թվականին։ 1459 թվականին դեսպոտ Ստեփան Տոմաշևիչի անկումից առաջ սերբ կառավարիչների մեծ մասը արծաթե դինար մետաղադրամներ էին հատում[1]։ Առաջին սերբական դինարները, ինչպես հարավ-եվրոպական շատ այլ մետաղադրամներ, կրկնօրինակում էին վենետիկյան գրոսոները՝ ներառյալ լատինական խորհրդանիշները («Dux» բառը փոխարինվել է «Rex» բառով)[1]։ Այն տարիների ընթացքում դինարը եղել է միջնադարյան Սերբիայի արտահանման հիմնական միջոցներից մեկը՝ հաշվի առնելով Սերբիայի հանքերում արդյունահանվող արծաթի հարաբերական առատությունը։ Վենետիկցիները զգուշանում էին դրանից, իսկ Դանթե Ալիգիերին նույնիսկ այնքան հեռու է գնացել, որ իր ժամանակի սերբական թագավոր Ստեֆան Ուրոշ II Միլուտինին որպես կեղծարարի ուղարկել է դժոխք (իր պորտուգալացի և նորվեգացի գործընկերների հետ միասին)[1]՝

E quel di Portogallo e di Norvegia lì si conosceranno, e quel di Rascia che male ha visto il conio di Vinegia.

Առաջին ժամանակակից սերբական դինար (1868–1920)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսմանյան նվաճումից հետո մինչև 19-րդ դարի կեսերը օգտագործվել են տարբեր արտարժույթներ։ Օսմանցիները տիրապետում էին Նովո-Բրդոյի, Կուչինայի և Բելգրադի դրամահատարանները։ Դինարը և փարան կոչվել են նույնանուն թուրքական արծաթե մետաղադրամների անվանումներով (պարսկական پاره pāra - ից ՝ «փող, մետաղադրամ»)։ Սերբիայի իշխանության պաշտոնական ձևավորումից հետո (1817) շրջանառության մեջ կային բազմաթիվ տարբեր օտար մետաղադրամներ։ Ի վերջո, արքայազն Միլոշ Օբրենովիչը որոշեց որոշակի կարգուկանոն սահմանել՝ հաստատելով փոխարժեքները, որոնք հիմնված էին կոպեկների վրա (սերբական կոպեկ, ֆրանսիական և անգլերեն պիաստրա, թուրքական կուրուշ, قروش)՝ որպես հաշվարկային գումար։ 1819 թվականին արքայազն Միլոշ Օբրենովիչը հրապարակեց աղյուսակ՝ 43 տարբեր օտար մետաղադրամների վարկանիշով՝ 10 ոսկի, 28 Արծաթ և 5 պղինձ[2]։

Այն բանից հետո, երբ 1867 թվականին դուրս բերվեցին օսմանյան վերջին կայազորները, Սերբիայում շրջանառության մեջ հայտնվեցին մի քանի արժույթներ։ Այսպիսով, արքայազն Միխայիլ Օբրենովիչը հրամայեց հատել ազգային արժույթը։ Առաջին բրոնզե մետաղադրամները թողարկվել են 1868 թվականին, որին հաջորդել են արծաթը՝ 1875 թվականին, իսկ ոսկին՝ 1879 թվականին։ Առաջին թղթադրամները թողարկվել են 1876 թվականին։ 1873-1894 թվականներին դինարը անվանական արժեքով կապված էր ֆրանսիական ֆրանկի հետ։ Սերբիայի թագավորությունը նույնպես միացավ Լատինական արժութային միությանը և պահպանեց բիմետալային ստանդարտը մինչև 1914 թվականը։ Սերբական դինարը բացառապես ոսկու ստանդարտ տեղափոխելու փորձերին խոչընդոտել են բյուջեի աճող դեֆիցիտը, զգալի պետական արտաքին պարտքը և ոսկու սակավ պաշարները[3]։

1920 թվականին սերբական դինարը անվանական արժեքով փոխարինվեց հարավսլավական դինարով, ընդ որում հարավսլավական կրոնը նույնպես շրջանառվում միաժամանակ։

Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ (1917) Սերբիայի Թագավորության թղթադրամի (5 դինար) դիմերեսը և դարձերեսը Միլոշ Օբիլիչի պատկերով: Սմեդերևոյի թանգարան

Մետաղադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1868 թվականին թողարկվեցին 1, 5 և 10 փարա արժողությամբ բրոնզե մետաղադրամներ։ Դիմերեսին պատկերված էր իշխան Միխայիլ Օբրենովիչ III-ի դիմանկարը։ 1875 թվականին շրջանառության մեջ դրվեցին 50 փարա, 1 և 2 դինար արժողությամբ արծաթե մետաղադրամները, իսկ 1879 թվականին՝ 5 դինարը։ 20 դինար անվանական արժեքով առաջին ոսկե մետաղադրամները թողարկվել են 1879 թվականին, իսկ 1882 թվականին շրջանառության մեջ է դրվել 10 դինարը։ 1882 թվականին Միլան I-ի թագադրման պատվին թողարկված ոսկե մետաղադրամները ժողովրդականորեն կոչվում էին միլանդոր (ֆր.՝ Milan d'Or): I883 թվականին թողարկվել են 5, 10 և 20 փարա անվանական արժեքով պղնձա-նիկելային մետաղադրամներ, իսկ 1904 թվականին՝ 2 փարա անվանական արժեքով բրոնզե մետաղադրամներ։

Թղթադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1876 թվականին շրջանառության մեջ դրվեցին 1, 5, 10, 50 և 100 դինար անվանական արժեքով թղթադրամները։ 1884 թվականից ի վեր Կանոնադրական Ազգային բանկը թողարկել է 10 դինար անվանական արժեքով թղթադրամներ, որոնք ապահովված էին 50 և 100 դինար անվանական արժեքով արծաթե և ոսկե թղթադրամներով։ 20 դինար անվանական արժեքով ոսկե և 100 դինար անվանական արժեքով արծաթե թղթադրամները շրջանառության մեջ են դրվել 1905 թվականին։ Այնուամենայնիվ, ոսկով ապահովված թղթադրամները լավ չեն ընդունվել բնակչության կողմից։ Բնակչության անվստահությունը սերբական դինարի նկատմամբ, փոխանակումը և ոսկե մետաղադրամների անհապաղ փոխանակումը հանգեցրին նրան, որ թղթադրամները դուրս եկան շրջանառությունից։ Այնուամենայնիվ, արծաթով ապահովված թղթադրամները լավ ընդունվեցին և կազմում էին թղթադրամների շրջանառության ընդհանուր ծավալի 95%-ը։ Բալկանյան պատերազմների ժամանակ և Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախօրեին ոսկու և արծաթի թղթադրամների փոխանակումը ժամանակավորապես դադարեցվել էր[4]։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ՝ 1914 և 1916 թվականներին, թողարկվել են համապատասխանաբար 50 և 5 դինար անվանական արժեքով արծաթե թղթադրամներ։ 1915 թվականին նամականիշերը թույլատրվել են շրջանառության մեջ դնել որպես արժույթ՝ անվանական արժեքով 5, 10, 15, 20, 25, 30 և 50 միավոր։

Երկրորդ ժամանակակից սերբական դինար (1941–1944)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941 թվականին հարավսլավական դինարը փոխարինվեց երկրորդ սերբական դինարով՝ գերմանացիների կողմից օկուպացված Սերբիայում օգտագործելու համար։ Դինարը կապված էր գերմանական ռայխսմարկի հետ 250 դինար=1 ռայխսմարկի փոխարժեքով։ Այս դինարը օգտագործվեց մինչև 1944 թվականը, երբ հարավսլավական պարտիզանները նորից ներմուծեցին հարավսլավական դինարը՝ սերբական դինարը փոխարինելով հարավսլավական դինարով՝ 1 հարավսլավական դինար=20 Սերբական դինարի։

Մետաղադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1942 թվականին ներդրվեցին 50 զույգ 1 և 2 դինար արժողությամբ ցինկի մետաղադրամներ, իսկ 1943 թվականին՝ 10 դինարը։

Թղթադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941 թվականի մայիսին Սերբիայի ազգային բանկը շրջանառության մեջ դրեց անվանական արժեքով թղթադրամներ՝ 10, 20, 50, 100, 500 և 1000 դինարները։ 100 և 1000 դինար անվանական արժեքով թղթադրամները վերատպություններ էին, մինչդեռ 10 դինարի դիզայնը փոխառված էր ավելի վաղ հարավսլավական թղթադրամներից։ Մյուս թղթադրամները շրջանառության մեջ են դրվել 1942 և 1943 թվականներին՝ առանց որևէ նոր անվանական արժեքի ներդրման։

Երրորդ ժամանակակից սերբական դինար (2003 թվականից առ այսօր)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սերբական դինարը փոխարինեց հարավսլավական դինարին 2003 թվականին, երբ Հարավսլավիայի Միութենական Հանրապետությունը վերածվեց Սերբիայի և Չեռնոգորիայի պետական միավորումների։ Ինչպես Չեռնոգորիայում, այնպես էլ Կոսովոյի վիճելի տարածքում օգտագործվում էր գերմանական մարկը, ապա նաև՝ եվրոն, 2002 թվականին մարկը փոխարինվեց եվրոյով։ Կոսովոյի հյուսիսում և նրա տարածքում գտնվող անկլավներում սերբերը շարունակում են դինար օգտագործել[5][6][7][8][9]։ Այնուամենայնիվ, 2024 թվականի փետրվարին Կոսովոյի կառավարությունն արգելեց դինարի օգտագործումը հաշվարկների համար՝ բոլոր տարածաշրջաններից պահանջելով օգտագործել եվրոն[10][11]։ Կոսովոյի վարչապետ Ալբին Կուրտին ավելի ուշ պարզաբանեց, որ այս արժույթը արգելված չէ, բայց եվրոն կլինի միակ օրինական արժույթը առևտրային գործարքների համար, և որ նոր օրենքը կհեշտացնի մի քանի ամիս տևողությամբ անցումային շրջանը[12]։

Մետաղադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայումս շրջանառության մեջ են գտնվում DIN 1, DIN 2, DIN 5, DIN 10 և DIN 20 անվանական արժեքներով մետաղադրամները։ Բոլոր մետաղադրամների վրա կան նույնական գրություններ սերբերենով՝ կիրիլիցայի և լատիներենի օգտագործմամբ։ 10 և 20 դինար անվանական արժեքով մետաղադրամները շրջանառության մեջ հազվադեպ են հանդիպում, քանի որ դրանց փոխարեն օգտագործվում են նույն անվանական արժեքով թղթադրամներ։

Մետաղադրամներ[13]
Պատկեր Արժեք Տեխնիկական պարամետրեր Նկարագրություն Ամսաթիվ
Տրամագիծ Զանգված Կոմպոզիցիա Առավելություն Դիմային կողմ հակառակ կողմ հատում թողարկում շրջանառությունից դուրս բերում վրիպակ
DIN 1 20 մմ 4.34 գ 70% Cu, 12% Ni, 18% Zn եղեգնապատ Անվանական արժեքը, Սերբիայի ազգային բանկի շենքի ռելիեֆային պատկերը, հատման տարեթիվը Թողարկողի խորհրդանիշ, Սերբիայի ազգային բանկի պատկերանշան 2003,2004 2 հուլիս 2003 ընթացիկ
DIN 1 20 մմ 4.26 գ 75% Cu, 0,5% Ni, 24,5% Zn եղեգնապատ Սերբիայի զինանշանը, թողարկողի խորհրդանիշները 2005-2009 2 հուլիսի 2005
DIN 1* 4.2 գ Բազմաշերտ, ցածր ածխածնային պողպատե միջուկ, որը պատված է պղնձի շերտով երկու կողմերում/էլեկտրապատված պղնձի շերտով և փողային շերտով 2009~մեր օրեր 20 մարտի 2009
DIN 2 22 մմ 5.24 գ 70% Cu, 12% Ni, 18% Zn եղեգնապատ Հրաչանիցա վանք Թողարկողի խորհրդանիշ, Սերբիայի ազգային բանկի պատկերանշան 2003 2 հուլիսի 2003
DIN 2 22 մմ 5.15 գ 75% Cu, 0,5% Ni, 24,5% Zn եղեգնապատ Սերբիայի զինանշանը, թողարկողի խորհրդանիշները 2006~2010 27 դեկտեմբերի 2006
DIN 2** 5.05 գ Բազմաշերտ, ցածր ածխածնային պողպատե միջուկ, որը պատված է պղնձի շերտով երկու կողմերում/էլեկտրապատված պղնձի շերտով և փողային շերտով 2009~մեր օրեր 20 մարտի 2009
DIN 5 24 մմ 6.23 գ 70% Cu, 12% Ni, 18% Zn եղեգնապատ Կրուշեդոլի վանք Թողարկողի խորհրդանիշ, Սերբիայի ազգային բանկի պատկերանշան 2003 2 հուլիսի 2003
DIN 5 24 մմ 6.13 գ 75% Cu, 0,5% Ni, 24,5% Zn եղեգնապատ Սերբիայի զինանշանը, թողարկողի խորհրդանիշները 2005~2012 2 հուլիսի 2005
| DIN 5* 5.78 գ Բազմաշերտ, ցածր ածխածնային պողպատե միջուկ, որը պատված է պղնձի շերտով երկու կողմերում/էլեկտրապատված պղնձի շերտով և փողային շերտով 2013~մեր օրեր 5 հուլիսի 2013
DIN 10 26 մմ 7.77 գ 70% Cu, 12% Ni, 18% Zn եղեգնապատ Ստուդենիցայի վանք Սերբիայի ազգային բանկի լոգոն 2003 2 հուլիսի 2003 ընթացիկ
DIN 10 Սերբական զինանշան 2005~մեր օրեր 2 հուլիսի 2005
| DIN 10 26 մմ 7.77 գ եղեգնապատ 2009 թվականի ամառային Ունիվերսիադայի լոգո Սերբական զինանշան 2009 26 հունիսի 2009
DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Սուրբ Սավայի Եկեղեցի Սերբիայի ազգային բանկի լոգո 2003 2 հուլիսի 2003
| DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Նիկոլա Տեսլայի Դիմանկարը Սերբական զինանշան 2006 30 հուլիսի 2006
| DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Սերբ գրող, փիլիսոփա, դրամատուրգ, լիբրետիստ, թարգմանիչ, լեզվաբան, ճանապարհորդ, պոլիգլոտ և Սերբիայի կրթության առաջին նախարար Դոսիտեյ Օբրադովիչի դիմանկարը։ Սերբական զինանշան 2007 10 դեկտեմբերի 2007
| DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Միլուտին Միլանկովիչի դիմանկարը Սերբական զինանշան 2009 26 հունիսի 2009
| DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Արդյունաբերող, Սերբիայի ազգային բանկի ղեկավար և հումանիտար գործիչ Ջորջե Վայֆերտի դիմանկարը Սերբական զինանշան 2010 16 հունիսի 2010
| DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Ժամանակակից Բոսնիայից Սերբ Նոբելյան մրցանակակիր Իվո Անդրիչի դիմանկարը Սերբական զինանշան 2011 20 մայիսի 2011
| DIN 20 28 մմ 9.00 գ եղեգնապատ Սերբ ֆիզիկոս, քիմիկոս և բարերար Միխայիլ Պուպինի դիմանկարը Սերբական զինանշան 2012 8 հունիսի 2012
  • 2011 թվականին Սերբիայի զինանշանը փոքր-ինչ փոխվել է։ 2013 թվականին զինանշանի մեջ մետաղի պարունակությունը ևս որոշ չափով փոխվել է[14]։

Թղթադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003 թվականին շրջանառության մեջ դրվեցին Սերբիայի Ազգային բանկի (վերաբացված) 100, 1000 և 5000 դինար անվանական արժեքով թղթադրամները։ 2004 թվականին դրան հաջորդեցին DIN 500 ստանդարտը, 2005 թվականին՝ DIN 50-ը, 2006 թվականին՝ DIN 10-ը և DIN 20-ը իսկ 2011 թվականին՝ DIN 2000-ը։

Անվանում Դիմերեսի պատկերը Հակադարձ պատկեր Հիմնական գույն Դիմային կողմ Հակառակ կողմ Դիտողություն
10 DIN 131 × 62 mm 10 dinars obverse Օխրա-դեղին Վուկ Ստեֆանովիչ Կարաջիչ (1787 – 1864), բանասեր և լեզվաբան 1848 թվականին Պրահայի առաջին սլավոնական Կոնգրեսի մասնակից և Վուկի ներկայացրած տառերի վինետկա 2006 թվականին փոխարինվել է ավելի թեթև թողարկումով։ Վերանայված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականին։
20 DIN
135 × 64 mm 		20 dinars obverse 20 dinars reverse Կանաչ Պետար II Պետրովիչ Նեգոշ (1813 – 1851), մետրոպոլիտ, պետական գործիչ, փիլիսոփա և բանաստեղծ Նրա կերպարանքը, հետին պլանում՝ Լովչեն լեռան դամբարանը Փոխարինվել է 2006 թվականին ավելի մուգ համարով։ Վերանայված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականին։
50 DIN
139 × 66 mm 		50 dinars obverse 50 dinars reverse Մանուշակագույն Ստևան Մոկրանյաց (1856 – 1914), կոմպոզիտոր և երաժշտության ուսուցիչ Ստևան Ստոյանովիչ Մոկրանյացի պատկերը Միրոսլավոյի Ավետարանի պարտիտուրայի մոտիվով Վերահրատարակվել է 2005 թվականին։ Վերանայված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականին։
100 DIN
143 × 68 mm 		100 dinars 100 dinars reverse Կապույտ Նիկոլա Տեսլա (1856 – 1943), գյուտարար Մաս Տեսլայի էլեկտրամագնիսական ինդուկցիոն շարժիչից Վերահրատարակվել է 2003, 2004 և 2006 թվականներին։ Նորացված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2012 թվականին։
200 DIN 147 × 70 mm 200 dinars obverse 200 dinars reverse Շագանակագույն Նադեժդա Պետրովիչ (1873 – 1915), նկարիչ Գրաչանիցա վանքի ուրվագիծ Վերահրատարակվել է 2005 վականին։ Վերանայված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականին։
500 DIN
147 × 70 mm 		500 dinars obverse 500 dinars reverse Ցիան Յովան Ցվիյիչ (1865 – 1927), geographer Ոճավորված էթնիկ մոտիվներ Վերահրատարակվել է 2007 թվականին։ Վերանայված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականին։
1000 DIN
151 × 72 mm 		1000 dinars obverse 1000 dinars reverse Կարմիր Ջորջե Վայֆերտ (1850 – 1937), արդյունաբերող Վայֆերտի գարեջրի գործարանի ուրվապատկերը,Սուրբ Գևորգի հոլոգրաֆիկ պատկերը, որը հարվածում է վիշապին, Սերբիայի ազգային բանկի գլխավոր շենքի ինտերիերի մանրամասները Վերահրատարակվել է 2003 և 2006 թվականներին։ Նորացված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականին։
2000 DIN
155 × 74 mm 		2000 dinars obverse 2000 dinars reverse Մոխրագույն Միլուտին Միլանկովիչ (1879 – 1958), մաթեմատիկոս, աստղագետ և երկրաֆիզիկոս Միլանկովիչի նկարները, որոնք արվել են նրա գրասեղանի մոտ, ուսանողական տարիներին Վիեննայում Շրջանառության մեջ է մտել 2011 թվականին[15]
5000 DIN
159 × 76 mm 		5000 dinars obverse 5000 dinars reverse Մանուշակագույն Սլոբոդան Յովանովիչ (1869 – 1958), իրավաբան, պատմաբան և քաղաքական գործիչ Հանդիսությունների սրահի ինտերիերի ոճավորված պատկեր, Ազգային ժողովի ուրվագիծ Վերահրատարակվել է 2010 թվականին։ Նորացված թողարկումը շրջանառության մեջ է դրվել 2016 թվականին[16]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Dejan Djokić (2023). A Concise History of Serbia. Cambridge University Press. էջ 108. ISBN 978-1-107-02838-8.
  2. ↑ Wieser, F. (1965). Contributions to the monetary history of Serbia, Montenegro and Yugoslavia. London: Spink & Son, Ltd. էջ 3.
  3. ↑ Šojić, Milan; Đurđević, Ljiljana (2007). «Dinar Exchange Rate in the Kingdom of Serbia 1882–1914» (PDF). Oesterreichische Nationalbank. 17. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 26-ին.
  4. ↑ Hinić, Branko; Đurđević, Ljiljana; Šojić, Milan. «South-Eastern European monetary and economic statistics from the 19th century to World War II». National Bank of Serbia. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 26-ին.
  5. ↑ Mitchell, Lawrence: Travel Guide Serbia, p. 324-325.
  6. ↑ «Kosovo's bitter enemies look to heal old wounds». TheGuardian.com. 2018 թ․ ապրիլի 28.
  7. ↑ «Points of dispute between Kosovo and Serbia». France 24. 2018 թ․ նոյեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  8. ↑ «Kosovo loses millions of euros from the use of the Serbian dinar». Kosova Press. 2020 թ․ սեպտեմբերի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  9. ↑ «Foreign travel advice Kosovo». www.gov.uk. UK Government. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  10. ↑ BOUISSOU, Camille. «Kosovo Says Dinar 'Not Banned' Amid New Row With Serbia». www.barrons.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 8-ին.
  11. ↑ Smith, Helena; O'Carroll, Lisa (2024 թ․ փետրվարի 6). «Kosovo accused of raising ethnic tensions by banning use of Serbian dinar». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 8-ին.
  12. ↑ «Kosovo says dinar 'not banned' amid new row with Serbia». RFI. Agence France-Presse. 2024 թ․ փետրվարի 7.
  13. ↑ National Bank of Serbia. Available at:http://www.nbs.rs/internet/english/75/index.html
  14. ↑ National Bank of Serbia. Available at:http://www.nbs.rs/internet/english/75/75_1/k-1.html
  15. ↑ New 2000 dinars and revised 1000 and 500 dinars banknotes in circulation, National Bank of Serbia.
  16. ↑ Serbia new 5,000 dinar note confirmed Արխիվացված 2017-03-04 Wayback Machine BanknoteNews.com. Retrieved 2011-12-23

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերբական դինար» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սերբական_դինար&oldid=9959390» էջից