Պիեռ Լուի դը Մոպերտյուի
 Pierre-Louis de Maupertuis | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է |
հուլիսի 17, 1698[1][2][3] Սեն Մալո |
| Մահացել է |
հուլիսի 27, 1759[1][2][4][5][3][6] (61 տարեկանում) Բազել, Շվեյցարիա[1] |
| Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա |
| Դավանանք | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
| Մասնագիտություն | աստղագետ, փիլիսոփա, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, Թմրամոլություն և բնագետ |
| Գործունեության ոլորտ | մաթեմատիկա, Մեխանիկա, աստղագիտություն և Գեոդեզիա |
| Անդամակցություն | Ֆրանսիական ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[2] |
| Գիտական ղեկավար | Յոհան Բերնուլլի |
| Պարգևներ | Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ |
| Pierre Louis Moreau de Maupertuis Վիքիպահեստում | |
Պիեռ Լուի Մորո դը Մոպերտյուի (ֆր.՝ Pierre-Louis Moreau de Maupertuis, 1698-1759), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, փիլիսաիա։
1723 թվականից՝ ֆրանս․ ԳԱ, 1743 թվականից՝ ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ։ Գլխավորել է Պրուսական ԳԱ (1746-1753 թթ.)։ 1736-1737 թվականներին Մոպերտյուի ղեկավարած «Լապլանդյան» արշավախումբը միջօրեականային չափումների հիման վրա պարզել է, որ Երկիրը բևեռներում սեղմված գունդ է։ Մոպերտյուի, ղեկավարվելով մետաֆիզիկական դատողություններով, ձևակերպել է (1740) փոքրագույն գործողության սկզբունքը, այն համարել համապարփակ մեխանիկական օրենք, որից կարելի է դուրս բերել շարժման բոլոր օրենքները։ Ըստ Մոպերտյուի, այդ սկզբունքը աստծու գոյության ամենահամոզիչ ապացույցն է։ Մոպերտյուի փիլիսոփայական հայացքները անհետևողական են, միջանկյալ դիրք է գրավել դեիզմի և թեիզմի միջև, քրիստոնեության նկատմամբ ցուցաբերել հաշտվողական վերաբերմունք։ Առանձին հարցերում մոտենում է XVIII դարի ֆրանսիական մատերիալիզմին, քննադատել է Լայբնիցի իդեալիստական մոնադավանությունը, ընդունել Լոկի սենսուալիզմը։
| ||||||||||
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118731998 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 SNAC — 2010.
- ↑ Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
- ↑ Comité des travaux historiques et scientifiques — 1834.
- ↑ Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 23)։ 
|
|
Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
