Պիեռ Լուի դը Մոպերտյուի

Պիեռ Լուի դը Մոպերտյուի; Pierre-Louis de Maupertuis
Ծնվել է	հուլիսի 17, 1698 կամ սեպտեմբերի 28, 1698; Սեն Մալո
Մահացել է	հուլիսի 27, 1759; Բազել, Շվեյցարիա
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	աստղագետ, փիլիսոփա, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, կենսաբան, գիտնական և բնագետ
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկա, Մեխանիկա, աստղագիտություն և Գեոդեզիա
Անդամակցություն	Ֆրանսիական ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն
Պարգևներ	Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ
	Maupertuis Վիքիպահեստում

Պիեռ Լուի Մորո դը Մոպերտյուի (ֆր.՝ Pierre-Louis Moreau de Maupertuis, 1698-1759), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, փիլիսաիա։

1723 թվականից՝ ֆրանս․ ԳԱ, 1743 թվականից՝ ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ։ Գլխավորել է Պրուսական ԳԱ (1746-1753)։ 1736-1737թվականներին Մոպերտյուի ղեկավարած «Լապլանդյան» արշավախումբը միջօրեականային չափումների հիման վրա պարզել է, որ Երկիրը բևեռներում սեղմված գունդ է։ Մոպերտյուի, ղեկավարվելով մետաֆիզիկական դատողություններով, ձևակերպել է (1740) փոքրագույն գործողության սկզբունքը, այն համարել համապարփակ մեխանիկական օրենք, որից կարելի է դուրս բերել շարժման բոլոր օրենքները։ Ըստ Մոպերտյուի, այդ սկզբունքը աստծու գոյության ամենահամոզիչ ապացույցն է։ Մոպերտյուի փիլիսոփայական հայացքները անհետևողական են, միջանկյալ դիրք է գրավել դեիզմի և թեիզմի միջև, քրիստոնեության նկատմամբ ցուցաբերել հաշտվողական վերաբերմունք։ Առանձին հարցերում մոտենում է XVIII դարի ֆրանսիական մատերիալիզմին, քննադատել է Լայբնիցի իդեալիստական մոնադաբանությունը, ընդունել Լոկի սենսուալիզմը։

Lettres

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118731998 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 SNAC
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 Comité des travaux historiques et scientifiques — 1834.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2985434"></a>
↑ Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4752572"></a>
↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915229j

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 23)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118731998/_Record_#118731998]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118731998 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q8513_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q20666306">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915229j_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 SNAC
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q547473">Մակտյուտոր_մաթեմատիկայի_պատմության_արխիվ<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q955824"_data-entity-id="Q2985434">Comité_des_travaux_historiques_et_scientifiques<span_class="wef_low_priority_links">_—_1834.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2985434"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 Comité des travaux historiques et scientifiques — 1834.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2985434"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q63056">Find_a_Grave<span_class="wef_low_priority_links">_—_1995._—_ed._size:_165000000</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4752572"></a></div>-6] Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4752572"></a>

[[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915229j_http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915229j]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-7] ttp://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915229j

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Պիեռ Լուի դը Մոպերտյուի

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով

Պիեռ Լուի դը Մոպերտյուի Pierre-Louis de Maupertuis

Ծնվել է	հուլիսի 17, 1698^[1]^[2]^[3] կամ սեպտեմբերի 28, 1698^[4]^[5] Սեն Մալո
Մահացել է	հուլիսի 27, 1759^[1]^[2]^[4]^[5]^[3]^[6] Բազել, Շվեյցարիա^[1]
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	աստղագետ, փիլիսոփա, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, կենսաբան, գիտնական և բնագետ
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկա, Մեխանիկա, աստղագիտություն և Գեոդեզիա
Անդամակցություն	Ֆրանսիական ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն^[7]
Պարգևներ	Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ
Maupertuis Վիքիպահեստում