Մարկ Արյան

Մարկ Արյան
Հիմնական տվյալներ
Բնօրինակ անուն	ֆր.՝ Marc Aryan
Ի ծնե անուն	Անրի Մարկարյան
Ծնվել է	նոյեմբերի 14, 1926(1926-11-14) Վալանս
Երկիր	Ֆրանսիա և  Բելգիա
Մահացել է	նոյեմբերի 30, 1985(1985-11-30) (59 տարեկան) Օհայն, Բելգիա, Lasne, Նիվել, Վալոնյան Բրաբանտ, Վալոնիա, Բելգիա
Ժանրեր	շանսոն,
Մասնագիտություն	երգիչ, երգահան, բանաստեղծ, գործարար
Գործիքներ	վոկալ
Գործունեություն	1959–1985
Լեյբլ	GRAMOPHONE S.A., EMI, Katy, MALATIA.
Կայք	Պաշտոնական կայք

Անրի Մարկարյան, Մարկ Արյան (նոյեմբերի 14, 1926, Վալանս, Ֆրանսիա - նոյեմբերի 30, 1985, Օհայն, Բելգիա), հայազգի ֆրանսիացի և բելգիացի երգիչ, կոմպոզիտոր և բանաստեղծ։ Համերգներով հանդես է եկել նաև Հայաստանում։

Կենսագրություն

Մարկ Արյանը (անունը ծնվելիս՝ Անրի Մարկարյան, կամ Հարություն Կեւորկի Մարկարյան) ծնվել է 1926 թվականի նոյեմբերի 14-ին Ֆրանսիայի Վալանս քաղաքում հայերի ընտանիքում, ովքեր գաղթել էին Լիբանան Մալաթիայից, Թուրքիա, փրկվելով 1915 թ. ցեղասպանությունից, եւ այնուհետ 1923թ. գաղթել Ֆրանսիա։ Յոթ զավակներից երրորդն էր։ Ուներ հակումուներ դեպի լեզուները և խոսում էր 9 լեզվով։ Նրա սերը դեպի երաժշտությունը երևան եկավ վաղ հասակից։ Սկզբնական շրջանում օգնում էր հոր բիզնեսին՝ վաճառելով միջինարևելյան հրուշակեղեն։ 18 տարեկանում նա լուրջ հիվանդացավ, տարավ օպերացիա և հազիվ փրկվեց մահից, և դրանից հետո նա թողեց հոր բիզնեսը, իսկ ավելի ուշ որոշեց կենտրոնանալ երաժշտության վրա։ Վալանսում հաճախում է երաժշտական և դաշնամուրի դասընթացների և սկսում է երգեր գրել։ 1957 թվականին Վալանսից տեղափոխվում է Փարիզ՝ ավելի լավ երաժշտական հնարավորություններ գտնելու համար։ 1963 թվականին մեկնում է Բելգիա, որտեղ քույրերից մեկը Knokke-le-Zoute ափին գիշերային ակումբ ուներ։ Նրա երգերը մեծ հաջողություն են ունենում ակումբի պարային ծրագրում, և Մարկը որոշում է մշտական բնակություն հաստատել Բելգիայում՝ սկզբում Վաթեռլոոյում, այնուհետև՝ Օհայնում։

Կարիերա

Անրի Մարկարյանը սկզբնական շրջանում իր երգերը թողարկում էր սեփական՝ Մարկալ լեյբլով։ Հետո փոխում է լեյբլի անունը Մալաթիա, որտեղից որ սերում էին ծնողները։ Մի քանի երգեր է ձայնագրում ալբոմի համար, որը թողարկվում է Բրյուսելում։ Հաջողության սկզբում որոշում է որպես բեմական անուն ընտրել Մարկ Արյանը (իր ազգանունի հայերեն արտասանությունը)։

Նրա սինգլները հայտնի դարձան Բելգիայի ֆրանսախոս շուկայում և Ֆրանսիայում։ 1964-1965 թվականներին թողարկված «Katy» սինգլը գլխավորում էր Wallonia և Flanders Singles չարթերը՝ դառնալով 1965 թվականի ամենաշատ վաճառված սինգլներից մեկը։ Ամբողջ Բելգիայում հանդես էր գալիս համերգներով, որոնց տոմսերը սպառվում էին ժամանակից շուտ։ Նրա այլ հայտնի սինգլներից են՝ «Volage Volage» (20 շաբաթ գլխավորում էր Բելգիայի թոփ 10-ը), «Un Petit Slow» (կրկին #1 հիթ), «Angelina», «Giorgina», «Parce que je t'aime», «Si j'etais sur․․», «Quand je te prends dans mes bras», «Qu'un peu d'amour», «Mon petit navire», «La chanson du viel aveugle» and «Tu es numéro 1 au hit-parade de mon cœur»։

Միջազգային հաջողություններ

1964 և 1965 թվականները հաջողակ էին տեղի շուկայի համար, իսկ 1966 և 1969 թվականները ամենաբեղմնավորն էին միջազգային շուկայի համար։ Մարկ Արյանը մեծ հաջողություն էր վայելու Միջին Արևելքում՝ հատկապես Լիբանանում և Սիրիայում, որտեղ երգում էր նաև որոշ հայերեն երգեր, ինչպես նաև հայտնի էր Արևելյան Եվրոպայում և Լատինական Ամերիկայում։ Կոմերցիոն որոշ հաջողություններ գրանցեց Քվեբեկում՝ Կանադայի ֆրանսախոս նահանգում։

Մարկ Արյանը այցելեց Թուրքիա, որտեղից սերում էին ծնողները։ Նա սկսեց մեծ հաջողություն վայելել, երբ թողարկեց «Ստամբուլ» հիթը։ Հետևելով եվրոպական հայտնի երգիչների օրինակին, ինչպիսիք են Սալվատորե Ադամոն, Ջոնի Հալիդեյը, Սաշա Դիստելը, Էնրիկո Մասիասը և Պեպինո դի Կապրին՝ թուրքերեն թողարկեց նաև իր մի շարք հայտնի հիթերի վերագործիքավորած տարբերակները։ Նրա թուրքալեզու «Ստամբուլ» ալբոմը ներառում էր 9 երգ՝ «Yalancısın», «Dünya Dönüyor», «Kalbin Yok Mu?» և այլն։ Երգերի թուրքերեն տեքստը գրում էր հիմնականում Ֆեջրի Էբջիօղլուն։

1968 թվականին այցելեց նաև Խորհրդային Միություն, որտեղ համերգներ տվեց Մոսկվայի տասնյակ հազարավոր երկրպագուների համար, ինչպես նաև այլ քաղաքներում՝ լի մարզադաշտերով։ Մարկ Արյանը այցելեց նաև հայրենիք՝ Հայաստան՝ հաջող համերգային շրջագայությամբ, որտեղ կատարեց հայերեն երգեր՝ ներառյալ հայտնի «Երևան»-ը՝ նվիրված Հայաստանի մայրաքաղաքին։

Katy ստուդիա և պրոդյուսերական գործունեություն

1969 թվականին վերադառնալով ստեղծեց երաժշտական ստուդիա՝ անվանելով իր հայտնի սինգլի «Katy»-ի անունով։ Շատ հանրահայտ երգիչներ իրենց ալբոմները ձայնագրում էին Մարկ Արյանի ստուդիայում՝ ներառյալ Խուլիո Իգլեսիասը, Սալվատորե Ադամոն, Միշել Ֆյուգենը, Ֆրեդերիկ Ֆրանսուան, Ուիլ Թարան, Դանիել Ժերարդը, Պատրիկ Էռնանդեսը և Թութս Թիլեմանսը։

Էնթոնի Քուինը այստեղ ձայնագրեց իր հայտնի «I Love You» հիթը։ Մարվին Գեյը ևս 1981 թվականին «Katy» ստուդիայում ձայնագրեց իր «Midnight Love» ալբոմը։ Ալբոմը 2 Գրեմմի բերեց երգչին։

Արյանի լավագույն երգերը թողարկվեցին 1974 թվականին կրկնակի CD հավաքածուով և կրկին գլխավորեցին վաճառքի թոփ 10-ը։ Նա գրել է ավելի քան 200 երգ։

Մահ

Մարկ Արյանը մահացել է 1985 թվականին Բելգիայում սրտի կանգից՝ 59 տարեկան հասակում։

1997 թվականին Բելգիայի Սխարբեկ կոմունայում նրա պատվին համերգ կազմակերպվեց՝ «Hommage à Marc Aryan» խորագրով, որտեղ ժամանակակից երգիչները՝ ներառյալ Մարկան, Փերի Ռոուզը, Դոմինիկ Ա-ն, Ժան Լյուկ Ստելյան, Զոփ Հոփհոփը և դերասան Բենուա Պուլվորդը կատարեցին նրա հայտնի երգերը։

Սկավառակագրություն

ֆրանսերեն

Adieu joli Luxembourg Adieu mon bel amour Allo c'est moi Amène ta semaine Angelina Arrête, arrête ton cinéma Au fond de tes yeux Ballade Bête à manger du foin Bien sûr, bien sûr Bonjour mon village, bonjour mon pays C'est bien dommage C'est impossible C'est la vie C'est le temps Car tu l'aimes Difficile à vivre Gino Giorgina Grosses lunettes sur un petit bout de nez Il y a des jours Istanbul J'aime (les petites femmes) J'aimerais sortir un soir avec vous J'aimerais viellir avec toi Jamais je ne dirai Je ne puis donner d'avantage Je t'invite Katy L'amour est une prison La chanson du viel aveugle La lettre La roue de secours La seule chose que tu n'as pas ratée La sirène Le clocher Le coeur au chomage Le livre de ma vie Le nombril du monde Le téléphone

Les melons Les violons d'Albi Ma loulou Ma petite chanson Ma vie recommence avec toi Ma vie sans toi Marie Laurence Mes blanches montagnes Mon petit navire Mon village Numéro 1 au hit-parade Nous Parce que je t'aime Pas comme les autres Qu'un peu d'amour Quand je te prends dans mes bras Que c'est bête la vie Sans amour, on n'est rien du tout Sans toi Si Si demain Si j'avais su Si j'étais le fils d'un roi Si j'etais sur Si un jour Toi je te garde Toi ma bohème Tous ces voiliers Toute ma vie (tu es toute ma vie) Tu as beau me dire Tu dis chéri à tout le monde Tu es no. 1 au hit-parade de mon cœur Tu es une petite fille Tu ne sais pas Un amour Un jour Un paradis Un petit mari Un petit slow Un peu naif Volage Volage

հայերեն

• Երևան

թուրքերեն

(ֆրանսերեն բնօրինակ անվանումները՝ փակագծերում)

• Dünya dönüyor [Atlı karınca] - (Volage Volage)
• Moda yolu - (Ma Loulou)
• Doğum günün kutlu olsun - (Feliz Cumpleanos)
• Mersi - (Volage Volage)
• Ayşe, Fatma, Semra [Eski Aşıklar]
• Kalbin yok mu?
• Yalancısın - (Si j'etais sur..)
• Nasıl evlenirsin bu lisanla (Giorgina)
• Kimdir bu sevgili (Un Petit Slow)
• Dinle yavrucuğum (Tu es une petite fille)

հավաքածու ալբոմներ

• 1994: 41 succès inoubliables (Ariane/AMC Records)
• 1998: L'essentiels 21 succès (Ariane/AMC Records)

Արտաքին հղումներ

• Մարկ Արյանի մասին
• Մարկ Արյանի կենսագրականը
• Մարկ Արյանի հայտնի անհայտ պատմությունը, նրան հիշողների և փնտրողների համար։
• ՄԱՐԿ ԱՐՅԱՆ. ԵՐԳԻ ՎԵՐԱԴԱՐՁԸ ԵՐԿԱՐ ՄՂՁԱՎԱՆՋԻՑ ՀԵՏՈ