Jump to content

Մարիան Անդերսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարիան Անդերսոն
անգլ.՝ Marian Anderson
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 21, 1897(1897-02-21)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՖիլադելֆիա, Փենսիլվանիա[3][4]
Մահացել էապրիլի 8, 1993(1993-04-08)[2][3][5][…] (96 տարեկան)
Մահվան վայրՊորտլենդ, Օրեգոն[3]
ԳերեզմանEden Cemetery[6]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Ազգությունաֆրոամերիկացի
ԿրթությունSouth Philadelphia High School?
Մասնագիտությունօպերային երգչուհի
ԱմուսինOrpheus Hodge Fisher?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Marian Anderson Վիքիպահեստում
Արտաքին ձայնաֆայլեր
Anderson performing Schubert's Ave Maria; "Oh mio Fernando" from Donizetti's La favorite; Spirituals: "The Gospel Train", "My Soul Is Anchored in the Lord", "Tramping", on the steps of the Lincoln Memorial in 1939

Մարիան Անդերսոն, (անգլ.՝ Marian Anderson, փետրվարի 21, 1897(1897-02-21)[1][2][3][…], Ֆիլադելֆիա, Փենսիլվանիա[3][4] - ապրիլի 8, 1993(1993-04-08)[2][3][5][…], Պորտլենդ, Օրեգոն[3]), Ֆիլադելֆիա, 20-րդ դարի ամերիկյան երգչուհի, վառ արտահայտված կոնտրալտո[15]։ 1925 թ. մեներգիչների Նյու Յորքի մրցույթում շահել է առաջին մրցանակ։ Համերգներ է տվել շատ երկարներում (ԽՍՀՄ-ում՝ 1935 թ.)։ Օպերային բեմ է բարձրացել 1955 թ.. երգել է Նյու Յորքի «Մետրոպոլիտեն օպերա» թատրոնում (եղել է այդ թատրոնում հանդես եկած առաջին սևամորթ երգչուհին)։ Բացառիկ հարուստ ու մեծածավալ կոնտրալտոն հնարավորություն է ընձեռել Անդերսոնին կատարելու տարբեր բնույթի և ոճի ստեղծագործություններ։ Երգացանկում ընդգրկել է Բախի, Շուբերտի, Վերդիի, Սեն-Սանսի, Բրամսի, Սիբելիուսի, Մալերի ստեղծագործություններ, ինչպես նաև աֆրոամերիկացիների հոգևոր երգեր (սպիրիչուելներ)։

Պարգևներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին ձայնաֆայլեր
Anderson performing Brahms' Alto Rhapsody with Pierre Monteux conducting the San Francisco Symphony in 1945
  • 1939: Սփինգարնի մեդալ[16]
  • 1963: Ազատաթյան նախագահական մեդալ[17]
  • 1973: Փենսիլվանիայի համալսարանի Գլի ակումբի մրցանակ վաստակի համար (University of Pennsylvania Glee Club Award of Merit)[18]
  • 1973: ԱՄՆ-ի Կանանց ազգային փառքի սրահ (National Women's Hall of Fame)[19]
  • 1977: Միավորված ազգերի կազմակերպության Խաղաղության մրցանակ (United Nations Peace Prize)[20]
  • 1977: Նյու Յորք քաղաքի կողմից՝ Հենդելի մեդալիոն (New York City – Handel Medallion)[20]
  • 1977: ԱՄՆ Կոնգրեսի ոսկե մեդալ (Congressional Gold Medal)[21]
  • 1978: Քեննեդու անվան կենտրոնի պարգև (Kennedy Center Honors)[22]
  • 1980: ԱՄՆ գանձարանի հուշանվերային ոսկե մեդալ (United States Treasury Department gold commemorative medal)[23]
  • 1984: Նյու Յորք քաղաքի Էլեոնոր Ռուզվելտի անվան՝ մարդու իրավունքների մրցանակ (Eleanor Roosevelt Human Rights Award of the City of New York)[24]
  • 1986: Արվեստների ազգային մեդալ (National Medal of Arts)[25]
  • 1991: «Գրեմմի» մրցանակ՝ ստեղծագործական ողջ կյանքի ընթացքում ձեռք բերած նվաճումների համար (Grammy Lifetime Achievement Award)[26]
  • Պատվավոր դոկտորի կոչումներ՝ շնորհված Հովարդ և Թեմփլ համալսարանների, Սմիթ քոլեջի կողմից[27]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 The Grove Book of Opera Singers — OUP, 2008. — P. 13. — 626 p. — ISBN 978-0-19-533765-5
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Southern E. Biographical Dictionary of Afro-American and African Musicians — Greenwood Publishing Group, 1982.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Encyclopædia Britannica
  6. ↑ http://dla.library.upenn.edu/cocoon/dla/pacscl/ead.html?fq=repository_facet%3A%22Eden%20Cemetery%22&id=PACSCL_HSP_EC01&
  7. ↑ Encyclopædia Britannica
  8. ↑ https://www.womenofthehall.org/inductee/marian-anderson/
  9. ↑ http://cwhf.org/inductees/arts-humanities/marian-anderson
  10. ↑ https://www.hws.edu/about/history/elizabeth-blackwell/award/default.aspx
  11. ↑ https://www.arts.gov/honors/medals/marian-anderson
  12. ↑ https://walkoffame.com/marian-anderson/
  13. ↑ https://www.spelman.edu/docs/honorary-degrees/honorary-degree-recipients---1977-present---as-of-november-2022---revised-(012023).pdf?sfvrsn=f4347e51_2
  14. ↑ https://www.washingtonpost.com/archive/lifestyle/1977/05/25/honoring-the-journals-women-of-the-year/f77a4b09-b4de-4be6-a382-cfcb18db1e4f/
  15. ↑ Дж.Лаури-Вольпи "Вокальные параллели". — «МУЗЫКА» Ленинградское отделение, 1972.
  16. ↑ «NAACP | Spingarn Medal Winners: 1915 to today». NAACP. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  17. ↑ «Presidential Medal of Freedom». John F. Kennedy: Presidential Library and Museum. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  18. ↑ «Penn Glee Club: Awards». Penn Glee Club. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  19. ↑ National Women's Hall of Fame, Marion Anderson
  20. ↑ 20,0 20,1 Quindlen, Anna (1977 թ․ փետրվարի 28). «Marian Anderson Honored at 75 by Carnegie Hall Concert». The New York Times. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  21. ↑ «The Congressional Gold Medal for Singer Marian Anderson». United States House of Representative: History, Art & Archives. 1977 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  22. ↑ «KENNEDY CENTER HONORS 1978 {HONOREES: FRED ASTAIRE, RICHARD RODGERS, GEORGE BALANCHINE, MARIAN ANDERSON, ARTHUR RUBENSTEIN} (TV)». www.paleycenter.org.
  23. ↑ «Gold Sale: A Modern Gold Rush». The Charlotte Observer. 1980 թ․ հուլիսի 21.
  24. ↑ «Eleanor Roosevelt's Human Rights Efforts Remembered with Award». Tyler Morning Telegraph. 1984 թ․ հուլիսի 26.
  25. ↑ «Marian Anderson». NEA (անգլերեն). 2013 թ․ ապրիլի 9.
  26. ↑ «Lifetime Achievement Award». GRAMMY.com (անգլերեն). 2010 թ․ հոկտեմբերի 18.
  27. ↑ «Marian Anderson History | Marian Anderson Campaign». www.wcsu.edu.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Marian Anderson. My Lord, What a Mornin’. — New York: The Viking Press, 1956. (автобиография)
  • Vehanen K. Marian Anderson, A Portrait. — New York; London: McGraw-Hill Book Company; Whittlesey House, 1941.
  • Albus H.J. The 'Deep River' Girl: The Life of Marian Anderson in Story Form. — Grand Rapids : W.B. Eerdmans Publishing Co, 1949.
  • Stevenson J. Marian Anderson: Singing to the World. — Chicago: Encyclopedia Britannica Press, 1963.
  • Newman S.P. Marian Anderson: Lady from Philadelphia. — Philadelphia: Westminster Press, 1966.
  • Tobias T. Marian Anderson. — New York: Ty Crowell Co, 1972.
  • Sims J.L. Marian Anderson: An Annotated Bibliography and Discography. — Connecticut: Greenwood Press, 1981.
  • Ferris J. What I Had Was Singing: The Story of Marian Anderson. — Minneapolis: Carolrhoda Books,1994.
  • Keiler A. Marian Anderson: A Singer’s Journey. — New York: Scribner, 2000.
  • Broadwater A. Marian Anderson: Singer and Humanitarian. — Berkeley Heights: Enslow Publishers, 2000.
  • Freedman R. The Voice that Challenged a Nation: Marian Anderson and the Struggle for Equal Rights. — New York: Clarion Books, 2004.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիան Անդերսոն» հոդվածին։
 ⛭ 
  Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 389)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարիան_Անդերսոն&oldid=9516367» էջից